Böbrek taşi tedavisinde yeni bir teknoloji: Endoskopik lazer cerrahisi
Böbrek taşı, böbreklerde biriken sert madensel maddelerden kaynaklanır. Kalsiyum oksalat, veya ürik asit gibi maddeler idrar içerisinde normalde beklenenden daha yüksek yoğunlukta bulunursa böbrek taşı oluşur. Bu maddeler kristaller halinde böbrekte çökelebilir ve zaman içerisinde büyüyerek böbrek taşını meydana getirir. Taşlar yer değiştirerek veya idrar kanallarından aşağıya doğru hareket ederek vücuttan atılabilir. Ancak idrar kanalının herhangi bir düzeyinde takılarak idrar akışına engel oluşturan taşlar genellikle korkulan, şiddetli tipik böbrek ağrısına yol açar. Üroloji Uzmanı Op. Dr. Sarp Korcan Keskin böbrek taşı operasyonlarında kullanılan yeni yöntemler hakkında bilgi verdi.
Neler taş oluşumuna yol açar?
– İdrar yolu enfeksiyonu
– Böbrekteki yapısal bozukluklar
– Böbrek hastalığı olanlar (renal tübüler asidoz, kistik böbrek hastalığı…)
– Beslenme alışkanlıkları
– Yetersiz sıvı alımı
– Sıcak iklim kuşağında yaşamak
– Hiperkalsiüri, sistinüri, hiperokzalüri, hiperürikozüri
– Bazı ilaçlar (asetazolamide, anti viral ilaçlar….)
– Bazı bağırsak hastalıkları (inflamatuar bağırsak hastalığı…)
– Genetik faktörler
– Geçirilmiş bağırsak ameliyatları
– Metabolik hastalıklar (örn. hiperparatiroidizm, gut hastalığı…)
Böbrek taşım olduğunu nasıl anlarım
Taş hastalığında görülen ağrı en sık rastlanan belirtidir. Böbrek ağrısının şiddeti bazı kişilerde belli belirsiz bir sızlama şeklinde görülürken bazılarında son derece şiddetli, kıvrandırıcı ve hastaneye yatmayı gerektirecek yoğunluğa kadar ulaşabilir.
Ağrı atakları taşın üreter içerisindeki hareketi ve buna bağlı spazmlara bağlıdır. Şiddetli ağrı atakları genellikle 20 -60 dakika arasında sürebilir. Böbrek ağrısı, taşın bulunduğu vücut tarafında olur. Ağrının yeri taşın yerine ve hareketine göre değişebilir. Böbrekte veya üst üreterdeki taş, kaburga ile kalça arasında yan (böğür) ağrısına sebebiyet verir. Alt üreterde ve mesaneye yakın taşlar karın alt kısmında veya cinsel organa doğru yayılan ağrıya yol açar.
Böbrek taşı hastalığında tek belirti ağrı değildir.
İdrarda kanama, bulantı, kusma, idrar yaparken acı-yanma ve idrar sıkışıklığı hissi de hastalarda görülmektedir. İlginç olarak belirti vermeyen böbrek taşlarına da rastlanılmaktadır. Bu taşlar ancak kontrol sırasında ya da başka amaçla çekilmiş filmlerde tesadüfen saptanmaktadır.
Böbrek taşı oluşumunu önlemek için ne yapabilirim?
Taş oluşumunda beslenme alışkanlıklarının de rolü büyüktür. Beslenme düzenine dikkat ederek büyük ölçüde taş oluşumunu önlemek mümkündür:
- Kola, gazoz gibi asitli içecekleri mümkünse tüketmemek.
- Çay, kahve tüketimini azaltmak.
- Greyfurt suyu ve elma suyunun taş hastalığı riskini arttırabilir. Öte yandan saf limon suyu koruyucudur.
- Süt ve süt ürünlerinin hiç tüketilmemesi taş oluşum riskini arttırır. Kalsiyumdan yoksun diyetler uygulanmamalıdır. Süt, yoğurt,peynir gibi besinler makul ölçülerde tüketilmelidir.
- Bol lifli besinleri tercih edin.
- Yüksek oksalat içeren pancar, soya, kara çay, çikolata, kakao, kuru incir, karabiber, fındık, maydanoz, haşhaştohumu, ıspanak, çilek, böğürtlen vs besinleri aşırı tüketmemek.
- Taş hastalığı olanların bira ve diğer alkollü içecekler, ançuez, sardalya, sakatat, kuru bakliyat, mantar, ıspanak, kuşkonmaz, karnıbahar ve et tüketimini kısıtlaması.
- Tuz kullanımını azaltmak.
- Bol bol hareket edip vücudu incitmeyecek şekilde egzersiz yapmak.
- Stresten uzak bir hayat.
Taş tedavisinde yeni teknolojiler nelerdir? kimlere uygulanabilir?
1-Fleksbil Üreterorenoskopi ( Flexible URS), Retrograd Intrarenal Cerrahi (RIRS,RIRC)
Böbrek taşları tedavisinde en son teknolojilerden olan fleksibl URS yöntemi ile böbrekteki taşlar tamamen endoskopik olarak ( herhangi bir kesi olmadan) temizlenebilmektedir. Bu yöntemde endoskopik olarak böbreğe ulaşıldıktan sonra kamera ile taşlar görülüp lazer yardımı ile kırılmaktadır. Çok yüksek bir başarı oranına sahip olan bu tekniğin bir diğer avantajı da hastanede yatış süresinin 1 gün olmasıdır.
2- Fleksbil Üreterorenoskopi ( Flexible URS), Retrograd intrarenal cerrahi (RIRS,RIRC)
Böbrek taşı tedavisinde yeni teknikler hızla gelişiyor. Bundan 20 yıl öncesinde açık ameliyatlar sıklıkla uygulanırken 10 yıl öncesinde perkütan cerrahinin gelişmi ile yeni bir devir başlamıştı. İşte bu gelişmin son basamağı da endoskopik lazer cerrahisidir. Bu teknikte kullandığımız tedavinin adı fleksibl URS’dir. Kabaca ince, kablo şeklinde bir endoskop olarak tanımlanabilir. En önemli özelliği ise kullanan cerrah tarafından neredeyse 360 derecelik bir hareket potansiyeli ile yönlendirilebilmesidir. Bu yöntemle böbrekteki taşları böbreğin her neresinde yerleşmiş olursa olsun; tamamen endoskopik olarak ( herhangi bir kesi olmadan) temizleyebilmekteyiz. Önce endoskopik olarak böbreğe ulaşarak kamera ile taşları görüyoruz. Bunu takiben lazer yardımı ile taşlar kum haline gelene dek kırıyoruz. Çok yüksek bir başarı oranına sahip olan bu tekniğin bir diğer avantajı da hastanede yatış süresinin 1 gün olmasıdır. Yani adı cerrahi olmasına rağmen 1 gün sonrasında hastalarımız tamamen normal hayatlarına, işlerine dönebilmekteler. Üstelik bu işlemin böbreğe diğer yöntemlerdeki gibi hasar vermediğini de biliyoruz. Bu nedenle sık tekrar eden taş hastalarında ve çok büyük böbrek taşları için birden fazla seans uygulamak da mümkün. Cihazın boyutu küçük çocuklarda bile kullanabilmemize olanak sağlamaktadır. 7’den 70’e herkese uygulanabilecek bir yöntem diyebiliriz.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?