Katarakt ameliyatı nasıl yapılır? Riskli midir? En iyi tedavisi nedir?

Katarakt ameliyatı, katarakt tedavisinde en çok tercih edilen yöntemdir. Doğru şekilde yapıldığında risk ve komplikasyon oranı düşüktür. Katarakt ameliyatında en çok tercih edilen yöntemler FAKO ve Femtosaniye Lazer tedavisidir. Katarakt, göz bebeğinin arkasında yer alan göz merceğinin saydamlığını kaybederek, matlaşması nedeniyle oluşur. Göz mercekleri, yaşlandıkça buğulanmaya başlar ve görüş alanı azalır. Sonuç olarak katarakt, ilerlediğinde kişinin kör kalmasına bile neden olabilir. Katarakt çoğu zaman gözde ağrıya ve acıya neden olmaz ancak başka bir göz hastalığınız varsa ağrı da hissedebilirsiniz.

Kataraktın tek çaresi ameliyat mı?

Kataraktın erken teşhisi durumunda doktorunuz; gözlük, parlama önleyici güneş gözlüğü, büyüteçli merceklerin yer aldığı gözlükler reçete edebilir. Tüm bu katarakt tedavi yöntemlerinin yeterli olmadığı durumlarda ise tek çare katarakt ameliyatıdır.  Kataraktın görme kaybına neden olması, okuma, TV izleme gibi günlük aktivitelerinizi engellemesi durumunda doktorunuz gözlerinizin katarakt ameliyatı için uygun olup olmadığına karar verdikten sonra katarakt ameliyatı olmanızı gerekli görebilir.

Katarakt nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Katarakt ameliyatı nasıl olur?

Günümüzde katarakt ameliyatı esnasında birden çok yöntem tercih edilse de tüm ameliyatlarda ortak amaç, göz içindeki merceğin tamamını ya da bir kısmını çıkartmak ve bu doğal merceğin yerine görmeyi kolaylaştıran yapay bir mercek yerleştirmektir. Katarakt ameliyatı bir hastanede veya poliklinikte gerçekleştirilir ve gece kalmanız gerekmez. Katarakt cerrahisi için üç temel teknik vardır:

Fakoemülsifikasyon (FAKO)

Katarakt cerrahisinde en sık kullanılan yöntemdir. Gözü damla veya enjeksiyonla uyuşturduktan sonra, cerrahınız, ameliyat mikroskobu kullanımıyla, korneanın içinde veya yakınında, gözün yüzeyinde çok küçük bir kesi yapar. Sıklıkla hastalar tarafından lazerle karıştırılan ince bir ultrason cihazı, göz içine sokulur ve kataraktlı merceği parçalamak (fakoemülsifiye etmek) için yüksek-ultrasonik titreşimler kullanır. Daha sonra bu küçük parçalar aynı ultrason cihazı kullanılarak gözün dışına emilir.

Katarakt temizlendikten sonra, kataraktın daha önce işgal ettiği alana yapay bir lens yerleştirilir. Bu modern yöntemde, ameliyat genellikle 30 dakikadan daha kısa bir sürede yapılabilir ve yarayı kapatmak için dikiş kullanılmaz.

Ekstrakapsüler katarakt ameliyatı

Bu prosedür esas olarak, kataraktın FAKO yöntemi kullanılamayacak kadar yoğun olduğu, çok ilerlemiş kataraktlarda kullanılır. Bu teknik, daha büyük bir kesi gerektirir, böylece katarakt, gözün içinde parçalanmadan tek parça halinde çıkarılabilir.

Fakoemülsifikasyon tekniğinde olduğu gibi aynı bölgeye yapay bir lens yerleştirilir. Bu cerrahi teknikte yara daha büyük olduğu için dikiş gerekir ve iyileşme genellikle daha yavaştır. Ekstrakapsüler katarakt ameliyatında genellikle göz çevresi enjeksiyonla uyuşturulur ve ameliyat sonrası göz bandı kullanmak gerekir.

Katarakt, dünyada önlenebilir körlük nedenleri arasında birinci sırada!

İntrakapsüler katarakt ameliyatı

Bu cerrahi yöntemde cerrah tüm lensi çevredeki kapsülle birlikte çıkarır. Bu yüzden de oluşan yara daha büyüktür. Bu yöntem bugün nadiren kullanılmaktadır, ancak bazı durumlarda hala yararlı olabilir.

Lazer ile katarakt tedavisi

Son yıllardaki teknolojik gelişmeler sayesinde katarakt ameliyatında da lazer kullanılmaya başlanmıştır. Femtosaniye Lazer ile katarakt tedavisinde hastanın gözü damla ile uyuşturulduktan sonra, hasta lazer cihazının altına alınır.

Ardından bilgisayar kontrollü lazerle hastanın gözünde kesi açılır ve kataraktlı mercek 30-40 saniye süren bir işlemle parçalara ayrılır. Bu parçalar Fako cihazı ile emilerek temizlenir. Ardından yapay mercek göze yerleştirilir. Ameliyat sonrası gözün içine antibiyotik enjekte etmek gerekebilir.

Retina nedir? Yırtılması nasıl önlenir? Hastalıkları ve tedavisi

En iyi katarakt tedavisi nedir?

Gelişmiş göz içi merceklerin kullanıldığı Femtosaniye Lazer ile katarakt tedavisi, tıpkı FAKO yöntemi gibi son zamanların en çok tercih edilen katarakt tedavilerinden biridir. Hiçbir şekilde iğne ya da bıçağın kullanılmadığı, hastanın ağrı ya da acı hissetmediği Femtosaniye Lazer ile katarakt tedavisi sonrasında hastada komplikasyon görülme olasılığı son derece düşüktür. Ayrıca kesi işleminin lazerle yapılması dokuların zarar görmesi riskini minimuma indirir.

Bu ameliyatta kullanılan özel görüntüleme teknikleri yardımıyla birçok işlem bilgisayar kontrolünde gerçekleştirilir ve bu sayede göz içi merceğinin yerleştirileceği yuva net bir şekilde belirlenir ve hata payı neredeyse sıfırdır.

Ayrıca miyop, hipermetrop, astigmat gibi gözün kırma kusuru olarak kabul edilen göz rahatsızlıklarında da kullanılabilen bir yöntemdir. İşlem esnasında göz içine yerleştirilen mercekler, uzaktan ve yakından görme sorunlarını da iyileştirebilir.

FAKO tekniğinde kullanılan ultrason enerjisi Femtosaniye Lazer tedavisinde tercih edilmediği için ultrason enerjisinin göz dokularına verebileceği zarar da engellenmiş olur. Yeni bir dönemin başlangıcı olarak da kabul edilen Femtosaniye Lazer tedavisi, hastanın görme kalitesinin daha kısa bir sürede iyileşmesine de olanak tanır.

Kataraktın ilaç ile tedavisi

Kataraktın herhangi bir ilaçla tedavisi yoktur. Katarakt tedavisi için evde birtakım bitkisel yöntemlerle bazı göz damlaları hazırlayıp kullanmanız mümkün olsa da bunun işe yarayıp yaramadığı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Bu yüzden de bu damlaları kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmanız gerekir.

Göz damlası nasıl kullanılır? Ne işe yarar, yan etkileri nelerdir?

Katarakt ameliyatı olmazsam ne olur?

• Kataraktın zamanında tedavi edilmemesi ve katarakt teşhisinde geç kalınması; maalesef ki başka göz problemlerine de yol açabilir.
• Kişi ameliyat olmadığı takdirde görme yeteneğini tamamen kaybedebilir.
• Katarakt, ileride hastada göz tansiyonu olarak da bilinen glokom oluşumuna zemin hazırlayabilir.
• Hastada halk arasında şaşılık olarak da bilinen göz kayması meydana gelebilir.

Katarakt ameliyatı sonrası

• Katarakt ameliyatından sonra, görüşünüzün birkaç gün içinde iyileşmesi beklenir. Görüşünüz, başlangıçta bulanık olabilir.
• Ameliyattan sonra renkler daha parlak görünebilir çünkü yeni ve şeffaf bir mercekle bakıyorsunuz. Genellikle sarı veya kahverengi renkte olan katarakt, renklerin görünümünü kısıtlar.
• Genellikle göz doktorunuza iyileşmenizi takip edebilmesi için ameliyattan bir ya da iki gün sonra, bir sonraki hafta ve yaklaşık bir ay sonra tekrar gitmeniz gerekir.
• Ameliyattan birkaç gün sonra kaşıntı ve hafif rahatsızlık hissetmek normaldir. Gözünüzü kaşımayın!
• Doktorunuz ameliyat gününüzde ve hatta ameliyattan sonra birkaç gün boyunca bir göz bandı ya da koruyucu kalkan takmanızı isteyebilir.
• Doktorunuz, enfeksiyonu önlemek, inflamasyonu azaltmak ve göz basıncını kontrol etmek için göz damlaları veya başka ilaçlar reçete edebilir.
• Bazen, enfeksiyonu bastırmak için ameliyat sırasında göze steroid ilaçları enjekte edilebilir.
• Birkaç gün sonra, rahatsızlığın çoğu ortadan kalkar. Sıklıkla, tam iyileşme sekiz hafta içinde gerçekleşir.
• Çoğu insan katarakt ameliyatından sonra gözlüklere ihtiyaç duyar. Doktorunuz, gözlük için gözlerinizin tamamen iyileşmesini bekleyecektir. Bu genellikle ameliyattan sonra bir ila üç ay içerisinde olabilir.
• Her iki gözde de katarakt varsa, doktorunuz genellikle ilk göz iyileştikten sonra ikinci ameliyatı planlar.

Gözdeki ağrı, yanma, batma, kaşıntı ve kızarıklık nedenleri

Katarakt ameliyatı sonrası risk ve komplikasyonlar

• Gözde enfeksiyon oluşumu
• Ameliyat sonrası görme kaybı
• Gözde ödem oluşumu ve batma hissi
• Gözlerde ağrı ve kızarıklık
• Işığa karşı gözde aşırı hassasiyet
• Göz kayması (şaşılık)
• Glokom (göz içi basıncı artışı)
• Uzağı ya da yakını bulanık görme

Çocuklarda katarakt belirtileri, teşhisi ve tedavisi

Çocuklarda katarakt genellikle doğumsal olmakla birlikte travma, diyabet, zehirlenme, steroid kullanımı, romatoid artrit ya da glokom gibi hastalıklardan kaynaklanan komplikasyonlar sonucunda sonradan da gelişebilir. Doğuştan kataraktların çoğunluğu başka göz problemleri veya başka sağlık problemleri olan çocuklarda oluşur.

Doğuştan katarakt ile doğan bazı çocuklarda bu durum, metabolik bozukluk veya Down sendromu gibi genetik nedenlere bağlıdır. Çocuklarda katarakt tedavisinde daha çok FAKO ya da Femtosaniye Lazer ameliyat yöntemleri tercih edilir. Ancak bebeğin gözünün içine ameliyat ile mercek yerleştirilmesi için mutlaka 2 yaşını doldurması gerekir.

Katarakt ameliyatı fiyatları

Katarakt ameliyatı fiyatları ameliyatın özel hastanede ya da devlet hastanesinde yapılmasına göre değişiklik gösterir. Devlet hastanelerinde SGK kapsamında yapılan katarakt ameliyatı fiyatları, muayene fiyatı ve ameliyat ücreti, toplam 400 TL civarı tutuyor. Ancak özel hastanede katarakt ameliyatı fiyatları; 500-1000 dolar arasında değişiklik gösterir. Bu da ortalama 2500-5000 TL arası anlamına gelir.

Katarakt hastalarına öneriler

• Kataraktın ilerlemesini ve ameliyat sonrası tekrar oluşmasını engellemek adına güneş gözlükleri ve şapka takma alışkanlığı kazanın.
• Sigara içiyorsanız, bırakın.
• Dengeli ve düzenli bir şekilde, özellikle sebze-meyve ağırlıklı beslenmeye özen gösterin.
• Ameliyat sonrası doktorunuz tarafından reçete edilen damlaları düzenli olarak kulanın. Herhangi bir yan etki ve göz sorununu ile karşılaşmanız durumunda bu durumla ilgili olarak mutlaka doktorunuzu bilgilendirin.
• Ameliyat sonrası ilk iki hafta boyunca gözünüzün su ile temasından kaçının.
• Ameliyat sonrası birkaç hafta güneşli ya da rüzgarlı havalarda dışarı çıkmayın. Dışarı çıkarken mutlaka güneş koruyucu gözlük takın.
• Ameliyat sonrası gözünüzün enfeksiyon kapmaması için gözlerinizi ovalamayın.
• Düzenli olarak göz muayenesi olmayı ihmal etmeyin.