Reflü, dispepsi, gastrit gibi mide hastalıkları ve beslenme önerileri

Mide, sindirimin dışında sekresyon, motilite, intoksisite ve emilim fonksiyonları olan bir organdır. Mide pH’sı 0.9-2.0 arasında değişir. Bu yazıda işlenecek olan mide hastalıkları ve bu hastalıklara dair beslenme önerileri şunlardır; Dispepsi-Hazımsızlık, Gastirit, Reflü ve Dumping sendromudur. Reflü, mide içeriğinin yemek borusu içine kaçması sonucunda özefagus mukozasının tahriş olması ve mukozada önce ödem, daha sonra da ülser ve darlık oluşmasıdır. Özellikle özefagusun alt bölümünde oluşur. Reflü özefajit her 10 kişiden 4’ünde görülür. Normalde birçok kimsede yemek sonrası 10-15 kez reflü görülebilir. Ancak bu bazı durumlarda hastalığa neden olur. En tipik belirtisi yemekten 30-60 dakika sonra oluşan ve uzanıp yatmakla başlayan veya artan yanmadır.

Reflünün oluşum nedenleri;

• Yemek borusunun alt ucundaki kapak fonksiyonlarının bozuk olması
• Mide fıtığının olması
• Mideden yemek borusuna olan kaçağa karşı olan koruyucu mekanizmaların bozulması
• Artmış mide asit salınımı,
• Mide boşalmasında gecikme,
• Midenin aşırı dolgun ve gergin olması
• Kullanılan bazı ilaçlar

Reflü neden olur? Belirtileri, tedavisi ve reflüye iyi gelen besinler

Komplikasyonları;
• Aspirasyon
• Gizli, açık kanama, anemi
• Özafajit
• Barret ülseri
• Striktür

Reflü Özefajitis’te Beslenme Tedavisi ve Genel Öneriler

• Şişmanlık özefajitisle birlikte olan veya uyarıcı bir faktör olduğu için enerji kısıtlanarak hastanın ideal vücut ağırlığına ulaşması sağlanır.
• Günde en az 3 öğün düzenli yemek yenmelidir.
• Yatmadan önce yemek yeme alışkanlığından vazgeçilmelidir.
• Koyu çay, kahve, karbonatlı içecekler, domates, asitli meyve suları, acı baharatlar diyetten çıkarılmalıdır.
• Alt özafajiyal kapak basıncını arttırmak için; proteinden zengin besinler ve yağlı besinler arttırılır.
• Yemek hacmini azaltmak için yemeklerde sıvı alımı azaltılıp,
sıvı alımı öğün aralarına kaydırılır.
• Kızartmalar, kavurmalar, çok sıcak veya çok soğuk besinler yenilmemelidir.

Ülser, reflü ve hazımsızlık problemleri olan hastalara beslenme önerileri

• Karın içi basıncı arttıran, sıkı kemer, korse gibi uygulamalardan kaçınılmalıdır.
• Yemekten sonra yatmaktan kaçınılması gerekir.
• Yatılan yatağın başının 15-25 cm yükseltilmesi, gece uykudayken,
yemek borusuna kaçmış olan mide içeriğinin yer çekimi etkisiyle
geriye dönmesini kolaylaştırır.
• Alt özefagus basıncını azalttığı için alkol kullanılmamalıdır.
• Tok karnına egzersiz yapılmamalıdır.
• Malignite

DİSPEPSİ – HAZIMSIZLIK

Yemeklerden sonra midede dolgunluk, basınç hissidir. Bulantı, ağrı, karın bölgesinde hassasiyet, gerginlik ve şişkinlik görülebilir. Nedeni kişiye bağlı veya bir hastalığa bağlı olarak değişir. Dispepsinin, hızlı yeme, yetersiz çiğneme, hava yutma ve duygusal strese bağlı olarak da oluştuğu bilinmektedir. Tedavide hedef, ana nedene yönelik olmalıdır. Dispepsiden yakınan insanlarda neden, çoğunlukla psikonörozlardır. Kişideki bu sorun giderilince yakınma da ortadan kalkar.

Dispepsi’de Beslenme Tedavisi

• Besinler iyi pişirilmeli, baharatlı olmamalıdır
• Yemekler yavaş yavaş yenilmelidir.
• Yemekler iyi çiğnenmelidir.
• Yemek yerken fazla konuşulmamalıdır.
• Su, yemek aralarında içilmelidir.

GASTRİT

Gastrit, mide mukozasının akut ya da kronik yüzeysel erozyonlardır. Akut gastrit genellikle mide de en sık görülen, her yaş grubunda rastlanan bir hastalıktır. Akut gastritte eğer uygun tedavi yöntemi uygulanırsa hızla iyileşme sağlanır.

Gastrit nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Akut Gastritin Nedenleri;

• Kimyasal
– Alkol
– Çay, kahve
– Salisilatlar gibi bazı ilaçlar
• Bazı Bakteriyel Enfeksiyonlar
– Besin zehirlenmeleri
• Bazı Viral enfeksiyonlar
• Alerji (kabuklu deniz hayvanlarının aşırı tüketimi)
– Çok acılı, baharatlı yemek

Akut Gastritin Klinik Bulguları;
• Anoreksi
• Yanma
• Ağrı
• Dolgunluk hissi
• Bulantı – kusma
• İshal
• Dehidratasyon

Kronik Gastritin Nedenleri;

• Devamlılık gösteren Akut gastrit nedenleri
• Yetersiz ve dengesiz beslenme (protein, A, E ve C vitamininin yetersiz alınmaması)
• Genetik faktörler
• Alkol ve sigara alışkanlığı
• Bağışıklık sistemindeki yetersizlikler

Kronik Gastritin Bulguları;

Ağırlık kaybı, anemi, kan proteinlerinde azalma, iştahsızlık, ağrı, dolgunluk hissi, bulantı,  kusma, ishal

Genel Olarak Gastrit’te Beslenme Tedavisi

• Yemekler az az, sık sık ve düzenli yenilemeli
• Koyu çay, alkol, kahve, kızartmalar, baharat, ketçap, hardal tüketimi kısıtlanmalı
• Sigara, alkol tüketimi yasaklanmalı
• Yemekler yavaş yavaş yenmeli
• Hazımsızlık yapan besinler yenilmemeli
• İlk günlerde midenin dinlenmesi için damar yolu ile beslenme uygulanabilir. Daha sonra sulu besinler veya enteral solüsyonlar verilir, yavaş yavaş normal besinlere geçilir.
• C vitamini alımını desteklemek için hergün taze sebze ve meyve tüketilmelidir.

DUMPİNG SENDROMU

Mide ameliyatlarından sonra ortaya çıkar. Orta yaş üzerinde ve kadınlarda daha çok görülmektedir.
Dumping Sendromu ve Beslenme Tedavisi
• Günde 6-8 öğün yemek yenilmeli
• Ana öğünler ara öğünlere paylaştırılmalı
• Şeker kullanımı azaltılmalı (erken dumpingde) (geç dumpingde şeker verilince hasta rahatlar)
• Yemek sırasında sıvı alınmamalı, yemeklerden 45 dakika önce veya sonra alınmalı
• Çok soğuk besinler uyarıcı olduğundan verilmemeli
Kaynak:Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Araş. Gör. Gamze Akbulut, Araş Gör Hilal Çiftçi, Yrd. Doç. Dr. Emine Yıldız

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör