Beyin kanseri (tümörü) neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Beyin kanseri (tümörü), beyin dokusu hücrelerinin mutasyon geçirerek kontrolsüz şekilde çoğalıp-büyümesi ile gelişir. Bu kanserli hücreler doğrudan beyinde başlayabildiği gibi kanserli başka bölgelerden de metastaz (sıçrama) yoluyla beyne yayılabilir. Beyin kanserleri genellikle genetik kökenlidir. Radyasyona maruz kalmak gibi dış etkenler de beyin kanseri olma riskini arttırır. Belirtileri tümörün büyüklüğüne ve konumuna göre değişir. Ama genel olarak nedensiz, şiddetli ve zamanla artan baş ağrıları, görsel- işitsel sorunlar, denge kaybı, bulantı, kusma ve zihinsel sorunlar yaşanır. Tedavisi, tümör çeşidi, evresi ve yerine göre değişir. 

Beyin kanseri nedir?

Kırktan fazla beyin tümörü vardır ve bunların bir kısmı iyi huylu (benign) tümörlerden kaynaklanır. İyi huylu tümörler yavaş büyür ve genellikle yayılmazlar; kötü huylu tümörler ise türüne göre büyüme, yayılma hızında değişkenlik gösterebilir.

Tümör nedir? Benign ve malign tümörlerin özellikleri ve belirtileri

Beyin kanserinin nedenleri

Birincil beyin tümörünün kesin bir nedeni yoktur. Ancak araştırmalara göre beyin kanseri riskini tetikleyebilen başlıca faktörler şunlardır:

• Kalıtsal Genetik
• Baş bölgesinin radyasyona ve başka kimyasallara maruz kalması
• HIV enfeksiyonu
• Sigara kullanmak
• Çevresel toksinler (örneğin, petrol rafinerilerinde kullanılan kimyasallar)
• Yapılan bazı çalışmalar, kesin olmasa da cep telefonu kullanımının beyin kanserini tetikleyebileceğini varsaymaktadır.

İkincil beyin tümörleri kanserli bir bölgeden metastazla beyine sıçrayarak gelişebilir.

Beyin kanseri belirtileri

• Nedensiz, yavaş yavaş artıp zamanla sıklaşan şiddetli baş ağrıları
• Açıklanamayan bulantı veya kusma
• Bulanık görme, çift görme veya görüş alanının daralması
• İşitme, koku veya tat alma sorunları
• Vücudun bir bölümünde, kol ya da bacakta zayıflık, duyu veya hareket kaybı
• Felç (inme)
• Denge kaybı
• Konuşma veya sözcükleri hatırlama zorluğu
• Günlük konularda kafa karışıklığı
• Kişilik veya davranış değişiklikleri; asabiyet
• İlk defa kasların ani ve istemsiz hareket etmesiyle gerçekleşen nöbet geçirme

Kanser nedir? Neden olur? Türleri, belirtileri ve tedavisi

Beyin kanseri teşhisi

Eğer yapılan fizik muayene sonucunda beyin kanserinden şüphelenmeye neden olacak belirtiler bulunursa, ardından bir dizi test uygulanabilir. Bunların bazıları şunlardır:

• Nörolojik test: Nörolojik testte çoğunlukla görme, işitme, denge, koordinasyon, güç ve refleksler kontrol edilir. Örneğin bir tümör nedeniyle kafatasındaki basınç yükselirse şişebilen optik siniri görüntülemek için oftalmoskop kullanılır. Bir veya daha fazla alanda karşılaşılan zorluk, beynin tümör tarafından etkilenen kısmıyla ilgili bilgi verir.

• Görüntüleme testleri: Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) beyin tümörlerinin teşhis edilmesinde yaygın kullanılır. Bazı durumlarda bu test uygulanırken koldaki bir damardan tümörlü alanı belirginleştirebilmek için boya enjekte edilebilir. Fonksiyonel MR gibi özel birçok bilgisayarlı tomografi bileşeni, doktorun tümörü değerlendirmesine ve bir tedavi planlamasına yardımcı olabilir.
• Vücudun diğer bölgelerinde kanser bulmak için testler: İkincil bir tümörden şüpheleniliyorsa doktor kanserin nereden kaynaklandığını belirlemek için kan tahlilleri, pet taraması gibi başka testler önerebilir. Örneğin akciğer kanseri bulgularını aramak için Tomografi (BT) veya PET taraması yapılabilir.
• Anormal doku örneğinin toplanması ve test edilmesi (biyopsi): Beyin tümörünü çıkarmak için bir operasyonun parçası olarak ya da iğne kullanılarak biyopsi yapılabilir. Tümör beynin ulaşılması zor ya da kapsamlı bir operasyonla hasar görebilecek çok hassas bir bölgesindeyse stereotaktik iğne biyopsisi uygulanabilir. Nörocerrah kafatasına küçük bir delik açar. Delikten ince bir iğne yerleştirilir. Doku sıklıkla BT ya da MR taramasının yönlendirdiği iğne kullanılarak çıkarılır. Biyopsi örneği daha sonra kanserli veya iyi huylu olup olmadığını belirlemek için mikroskop altında incelenir.
• Gelişmiş laboratuvar testleri, tedavi süreci ve seçenekleri hakkında bilgi verir

Biyopsi nedir, nasıl yapılır? Biyopsinin riski var mıdır?

Beyin kanseri türleri

Beyindeki birincil tümörler

Birincil beyin tümörleri, beynin kendisinde veya beyin zarlarında, kafatası (kranial) sinirlerinde, hipofiz ya da epifiz bezindeki dokularda gelişir. Bu tümörler normal hücrelerin mutasyonuyla başlar ve mutasyona uğrayan hücrelerin çoğalarak büyümesi, bölünüp sağlıklı hücrelere saldırmasıyla devam eder. Böylece anormal hücrelerin kütlesi tümörü oluşturur. Bunlara genel olarak malign (kanserli) tümörler denir ve bazıları şunlardır:

Malign (kanserli) tümörler

• Astrositom, Ependimom
• Glioblastom, Glimo
• Medulloblastomu, Oligodendroglioma
• Pineoblastoma, Pediatrik beyin tümörleri
• Koroid pleksus karsinomu, Embriyonal tümörler

Beyindeki ikincil tümörler, başka organlardan sıçrar

Beyindeki ikincil tümörler

İkincil beyin tümörleri, vücutta başka bir yerde başlayan ve daha sonra beyine yayılan (metastaz) kansere bağlı tümörlerdir. Beyinde bir ya da birden fazla tümör gelişimi söz konusu olabilir. Bu tümörler, genellikle vücudunun başka bir organında kanser gelişmiş insanlarda görülse de nadiren vücudun başka yerlerinde başlayan kanserin ilk belirtisi olabilir. Yetişkinlerde ikincil beyin tümörleri birincil beyin tümörlerinden çok daha yaygındır. En yaygınları; meme, kolon, böbrek, akciğer ve cilt kanserleridir.

Çocuklarda beyin kanseri

• Pediatrik beyin tümörleri
• Embriyonal tümörler
• Koroid pleksus karsinomu (nadir görülür)

İmmünoterapi nedir, nasıl uygulanır? Kanser tedavisindeki faydaları

Beyin kanseri evreleri

• I. evre: Beyin kanseri başlangıç seviyesindedir ve henüz yayılmamıştır.
• II. evre: Kanser yavaş ilerleyerek büyür.
• III. evre: Beyindeki tümör biraz daha ilerlemiştir ve aktif olarak yayılarak anormal hücre geliştirme eğilimine sahiptir.
• IV. evre: Beyin kanserinin en ilerlemiş halidir. Tümör hızla çoğalarak çevresindeki beyin dokularına zarar verir.

Beyin kanserinin tedavisi

Beyin kanserinin tedavisi, genel sağlık ve tercihlerin yanı sıra tümörün tipine, büyüklüğüne ve konumuna bağlıdır.

Ameliyatla tedavi

Radyasyon tedavisi

Radyasyon tedavisinde tümörlü hücreleri öldürmek için X ışınları gibi yüksek enerjili ışınlar kullanır. Radyasyon, vücudunuza veya nadiren beyin tümörüne yakın bir bölgeye verilebilir. Metastaz yoluyla gelişen ve beyinde birçok tümör oluşturan beyin kanserlerinde radyasyon tüm beyne de uygulanabilir. Radyasyon tedavisinin yan etkileri aldığınız radyasyonun tipine ve dozuna bağlıdır. Tedavi sırasında veya hemen sonrasında görülen yaygın yan etkilerin bazıları yorgunluk, baş ağrıları, hafıza kaybı ve kafa derisi tahrişleridir.

Radyoterapi nedir? Kanser tedavisinde nasıl uygulanır? Yan etkileri

Radyocerrahi

Stereotaktik radyocerrahi geleneksel anlamda bir ameliyat şekli değildir. Tedavi tümöre hassas şekilde yönlendirilmiş radyasyonu en fazla bir-iki seansta çok daha yüksek dozlarda uygulamayı içerir.

Kemoterapi

Kemoterapi yönteminde, tümörlü hücreleri yok etmek için ilaçlar kullanır. Kemoterapi ilaçları hap halinde ağız yoluyla alınabilir veya damara enjekte edilebilir. Beyin tümörlerini tedavi etmek için en sık kullanılan kemoterapi ilacı, bir hap olarak alınan Temozolomid‘dir. Kemoterapinin yaygın yan etkileri bulantı, kusma ve saç dökülmesidir.

Kemoterapi nedir? Kanser tedavisinde nasıl uygulanır, yan etkileri nelerdir?

Steroid ilaç tedavisi

Beyin kanseri ilk teşhis edildiğinde, ameliyattan ve radyoterapiden önce ya da sonra veya IV. evrede steroid ilaçlar kullanılabilir.

Hedefli ilaç tedavisi

Palyatif bakım

Bazı beyin kanseri vakalarında, sağlık ekibi hastaya palyatif bakım almasını önerebilir. Palyatif bakım, kanser belirtilerini hafifleterek hastanın yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. Beyin kanserinin yayılmasını yavaşlatmanın yanı sıra, ağrıyı azaltabilir ve diğer belirtileri yönetmeye yardımcı olabilir.

Ağız kanseri neden olur? Belirtileri ve tedavisi yöntemleri

Palyatif bakım, yaşamı sınırlandıran ya da ölümcül bir hastalık ile yaşarken insanların hayatlarını olabildiğince rahat ve konforlu bir şekilde yaşamalarına yardımcı olur. Çoğunlukla ileri kanserli hastalara uygulanır ancak kanser aktif olduğunda herhangi bir aşamada palyatif bakım kullanılabilir.

Tedaviden sonra rehabilitasyon

Beyin kanseri motor becerilerini, konuşmayı, görüşü ve düşünmeyi kontrol eden beyin kısımlarında gelişebileceğinden rehabilitasyon iyileşmenin gerekli bir parçası olabilir. Hastanın ihtiyaçlarına bağlı olarak şu yollara başvurulabilir:

• Motor becerileri veya kas gücünü yeniden kazanmak için fizik tedavi faydalı olur
• Bir beyin tümörü veya başka bir hastalıktan sonra iş ve günlük faaliyetlere geri dönülmesine yardımcı olacak mesleki terapi
• Konuşmada zorluk söz konusuysa konuşma patologları ile konuşma terapisi
• Okul çağındaki çocuklara, hafızalarındaki değişimlerle başa çıkmalarına ve beyin tümörü sonrası düşünme becerilerine yardımcı olacak eğitimler

Fizik tedavi ve rehabilitasyon nedir? Fizyoterapist ne iş yapar?

Beyin kanserinde yaşam süresi

Bazı hastalarda tümör yavaş ilerliyordur ancak türüne göre yaşam süresini kısaltabilir. Bu nedenlerle kesin bir tedaviden, olası yaşam süresinden söz etmek zordur.

Beyin kanserinde ölüm belirtileri ve şekli

• İştahsızlık. Katı gıda tüketemez, mama ile ya da damardan beslenme gerekebilir.
• Günlük su içme miktarı azalır.
• Kabızlık, bulantı olur. Kilo verilir.
• Halüsinasyonlar görülebilir.
• Baş ağrısı olur.
• Beden faaliyetleri yavaşlar.
• İçe kapanılır, aile fertleriyle bile iletişim kurmaktan kaçınılır.
• Sürekli yatma ve uyku isteği duyulur.
• Bilinç kaybı ve yaklaşık bir-iki hafta sonra ölüm gerçekleşebilir.

Beyin kanserinde nasıl beslenmeli?

Beyin kanseri hastalarına sadece protein ve yağlarla beslenme prensibine dayalı ketojenik diyet önerilmektedir. Bu diyetin beyin tümörlerin tedavi sürecinde olumlu sonuçlar verdiği görülmüştür. Ayrıca omega-3 yağ asitlerinin beyin tümörünü küçültücü etkileri olduğu da saptanmıştır. Uzmanlar günde 4-6 gr.

C Vitamini hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği

Omega-3 alınması gerektiğini belirtmektedir. Bu diyete uygun başlıca gıdalar et, balık, kabuklu kuru yemişler ve başta peynir olmak üzere süt ve süt ürünleridir. C vitaminin de tümörleri küçülebildiği gözlenmiştir.

Beyin kanserine iyi gelen şifalı bitkiler

• Zerdeçal
• Ökseotu
• Isırgan otu
• Kırmızı mantar

Beyin kanseri hastalarına öneriler

Bir beyin tümörü teşhisi korkutucu olabilir. Sağlığınız üzerinde çok az kontrol sahibi olduğunuzu hissetmenizi sağlayabilir. Ancak teşhisten sonra ortaya çıkabilecek şok ve kederle başa çıkmak için adımlar atabilirsiniz.

• Hastalığınız hakkında bilgi edinin: Tedaviniz hakında doğru karar verebilmek için, beyin kanserinizin hangi tümörden kaynaklandığı, tedavi seçenekleri ve tedavi süreciniz hakkında doktorunuzdan bilgi alın.
• Arkadaşlarınızı ve ailenizi yakın tutun: Yakın ilişkilerinizi güçlü tutmak, beyin tümörünüzle başa çıkmanıza yardımcı olacaktır. Arkadaşlarınız ve aileniz, ihtiyaç duyduğunuz her konuda size gerekli desteği sağlayıp yanınızda olabilir.

Zerdeçalın faydaları nelerdir? Zerdeçal çayı neye iyi gelir?

• Konuşacak birini bulun: Hastalığınızla ilgili korku ve endişelerinizi paylaşabileceğiniz destek gruplarıyla iletişime geçin. Deneyim aktarımları hem kendinizi yalnız hissetmenizi engeller hem de hastalıkla mücadele etme motivasyonunuzu besleyebilir.
• Sizi rahatlatacak alternatif yöntemler keşfedin: Akupunktur, meditasyon, yoga, basit egzersizler, müzik ya da sanat terapileri, kanser tedavisinde özellikle stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

1 Yorum

En Yeniler

Eskiler Beğenilenler

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör

Azra

2 yıl önce

Benim halam kanserden öldü maalesef

0

Yanıtla