Risk grubundaki kişiler coronavirüse karşı pnömokok ve grip aşısı yaptırmalı

Yazan Hatice Pala Kaya
22 Temmuz 2020  |   Kategori: Sağlık Gündemi, Solunum / Enfeksiyon Print

Grip aşısı olma oranının yüksek olması durumunda Covid-19’un yayılma hızının kısmen azalabileceğini söyleyen Liv Hospital Ankara Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Duran TOK, Covid-19’a karşı özellikle risk altındaki kişilerin pnömokok ve grip aşılarını ihmal etmemeleri gerektiği uyarısında bulundu. Pnömokok ve grip aşısı yaptırmanın kişiyi covid-19’dan değil, zatürre ve gripten koruduğunu fakat alt solunum yolunu etkileyen virüs enfeksiyonlarında çoğu zaman enfeksiyonun üzerine eklenecek bir bakteri ile hastalığın daha ciddi boyutlara ulaşabildiğini belirten Doç. Dr. TOK, “Yani biz pnömokok aşısı ile covid-19’da sonradan ortaya çıkabilecek zatürreye karşı bir önlem almış oluruz. Ayrıca; gripten sonra vücut direncinin düşmesiyle zatürre de gelişebilmektedir. Grip aşısı da ihmal edilmemelidir” diye konuştu.

Medikal Akademi Ankara Temsilcisi Hatice PALA KAYA’nın sorularını yanıtlayan Doç. Dr. Duran TOK, corona virüsü sürecinin henüz bitmediğini, yaz aylarının pandemi için halen risk taşıdığına da dikkati çekerek, kış aylarında daha çok kapalı ortamlarda bulunmaktan kaynaklı belirli oranda bir artış söz konusu olabileceğini açıkladı.

Sonbahar ve kış aylarında grip ile birlikte Covid-19 vakalarında da yaz aylarına kıyasla daha ciddi bir artış görülebilir mi, beklentiniz ne yönde?

Doç. Dr. TOK: Pandemilerde mevsimlerin rolü pek yoktur. Covid-19 virüsü 56 C derecede ölür. Ancak bu, daha çok dış ortamda yüzeylerde bulunan virüslere karşı etkili olur. Covid-19 pandemisinde yayılım %90 solunum yoluyla (yakın temasla) olurken, yaklaşık %10 oranında ise hastanın yüzeylerde bulunan solunum partiküllerine sağlıklı bireyin dokunup elini ağzına, burnuna, gözüne götürmesi ile bulaşır.

Koronavirüs (covid19) tespit edilen hastalara yaklaşım ve tedavi nasıl olmalı?

Yani yaz ayları pandemi için halen risk taşımaktadır. Ancak kış aylarında kapalı ortamda daha çok bulunduğumuzdan, daha çok öksürüp hapşırdığımızdan belirli oranda bir artış tabii ki söz konusudur.

İnfluenza da sonbahar-kış döneminde dolaşımda olacak, aynı anda hem influenza hem de covid-19’a yakalanma ihtimali var mıdır? Bu durum tedaviyi zorlaştırır mı?

Doç. Dr. TOK: Normal şartlarda bir virüs ile enfekte iken daha enfeksiyon bitmeden ikinci virüs ile enfekte olmak zordur. Ancak covid-19 kural tanımayan, özelliklerini yeni yeni anlamaya çalıştığımız bir virüs. Tabii ki influenza ile birlikte covid-19 görülebilir. Ayrıca covid-19 bir çok hastalığın semptomunu taklit edebildiğinden hekimin bu konuda çok dikkatli olması lazım. Teşhis konulduktan sonra tedavide sıkıntı olmaz. Birlikte dahi tedavi edilebilir.

Covid-19’a karşı grip aşısı yaptırmak hastalığın ek riskini azaltır mı?

Doç. Dr. TOK: Pnömokok ve grip aşısı yaptırmak kişiyi covid-19’dan değil, zatürre ve gripten korur. Ancak risk altındaki kişilerin yine de bu aşıları ihmal etmemesi gerekir. Alt solunum yolunu etkileyen virüs enfeksiyonlarında çoğu zaman enfeksiyonun üzerine eklenecek bir bakteri ile hastalık daha ciddi boyutlara ulaşabilir.

Yani biz pnömokok aşısı ile covid-19’da sonradan ortaya çıkabilecek zatürreye karşı bir önlem almış oluruz. Ayrıca; gripten sonra vücut direncinin düşmesiyle zatürre de gelişebilmektedir. Benzer şekilde, grip aşısı da covid-19’u engellemese de ihmal edilmemelidir.

Kimlere grip, pnömokok aşısı olmasını önerirsiniz? Risk grupları hakkında bilgi verir misiniz? Genel popülasyonun tamamı grip aşısı olmalı mıdır?

Doç. Dr. TOK: Zatürre ve grip aşıları;

  1. Bağışıklık sistemi hastalığı olan ya da baskılanmış kişilere yapılabilir. Örneğin; hastalığından dolayı bağışıklığı baskılayan ilaç alanlar, organ nakil hastaları, kemoterapi alan hastalar, AİDS hastaları vb.
  2. 65 yaş ve üstü kişiler,
  3. Kronik akciğer, kalp, böbrek hastalığı ve şeker hastalığı olanlar, ayrıca bu hastalarla sıkı temas halinde olanlar,
  4. Huzurevinde kalanlar ve sıkı temaslıları başta olmak üzere bütün risk grubundaki bireylerin aşı yaptırmaları gereklidir. Ayrıca aşıya engel bir durumu olmayan bütün bireylere aşı önerilir.

İnfluenzaya karşı aşılama, her iki virüse karşı bağışıklığı artırabilir mi? Aşılama oranının yüksek olması Covid-19’dan ölüm oranlarını azaltır mı?

Doç. Dr. TOK: İnfluenzaya karşı aşılama, her iki virüse karşı değil de influenzaya karşı bağışıklığı sağlar. İnfluenza aşılama oranının yüksek olması gribal hastalıkları ve semptomlarını azaltacaktır. Covid-19’un yayılmasında etkili semptomları da benzer olduğundan, direkt olmasa da yayılım hızını küçük oranda da olsa azaltabilir. Ancak bu ölüm oranını direkt olarak düşürür anlamına gelmez.

Özellikle yaşlılarda hem influenza hem de Covid-19 nedeniyle ölüm oranlarının daha yüksek olduğunu göz önünde bulundurursak, bu risk gruplarına korunma yolları ile ilgili ne gibi önerilerde bulunabilirsiniz?

Doç. Dr. TOK: Yaşlılarda da öncelikle diğer bireyler gibi standart korunma önlemlerini almalıdır. Yani havaların ısınması, artık insanların açık havada bulunuyor olmaları gibi bahanelerle hiç bir zaman maske, temas ve mesafe kuralı gözardı edilmemelidir. Bunlara ilaveten; hasta ileride bir şekilde covid-19 ile enfekte olursa oluşacak klinik hasarın en aza indirilmesi için aşılarını aksatmamalıdır.

Prof. Dr. Eyüboğlu: Koronavirüs enfeksiyonu sigara içenlerde daha ağır seyredebilir

Covid-19 enfeksiyonlarında çoğu zaman enfeksiyonun üzerine eklenecek bir bakteri ile hastalık daha ciddi boyutlara ulaşabilir. Yani biz pnömokok ve grip aşısı ile covid-19’da sonradan ortaya çıkabilecek zatürreye karşı bir önlem almış oluruz. Ayrıca düzenli uyku, egzersiz ve düzenli beslenmeden taviz verilmemelidir.

Dünyada ve Türkiye’de Covid-19 aşısı ile ilgili çalışmalarda hangi aşamaya gelindi? Aşı bu yıl içinde piyasaya verilir mi, sonbahara yetişir mi?

Doç. Dr. TOK: Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, Temmuz ayı itibarıyla Covid-19’a karşı 23 aşı adayı klinik öncesi geliştirme aşamasında, 140 civarında aşı adayı ise klinik deneme aşamasında bulunuyor. Bu çalışmalardan oldukça ümitliyiz ancak bu sene yetişmesi biraz zor gözüküyor. Belki 2021 bu konuda daha net bir yıl olacak.

Aşı yeterince koruyucu olmazsa en kötü senaryo ne olur?

Doç. Dr. TOK: Pandemilerin akıbeti genelde 3 şekilde sonlanır:

  1. Aşı bulunarak toplum artık o mikroorganizmaya bağışıklık kazanır.
  2. Virüs kişiden kişiye bulaşırken her bulaşmadan sonra bir miktar virülansını (hastalandırıcı özelliğini) kaybeder. Belli bir süre sonra pandemi sonlanır.
  3. İşte sorudaki en can alıcı ihtimal olup, bu da toplum bağışıklığıdır. Yani Türkiye için kötü senaryo şu şekildedir ki; toplum bağışıklığı için yaklaşık 40-50 milyon kişinin enfekte olmasıdır. Böyle bir ihtimal en kötü senaryolardan biri olup, bu durumda 1 milyon civarında ölüm görülebilir.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla