Bel ağrısı, oldukça yaygın görülen ve zamanında çözüm bulunmadığında yaşam kalitesini ciddi şekilde bozan bir problemdir. Kaza, incinme ve yaralanma gibi akut gelişen durumlar dışında bel fıtığı, siyatik, spinal stenoz gibi bazı sağlık sorunları da bel ağrısına neden olabilir. Çoğu akut (birdenbire gelişen) bel ağrısı bir ya da iki hafta içinde ağrı kesiciler ve evde tedavi ile iyileşebilir. Ancak kronik ağrılar daha uzun sürer ve problemin kaynağına göre fizik tedavi, ameliyat, egzersizler ya da karyoprakti, osteopati gibi destekleyici tedavi yöntemleri gerekebilir. Düzenli egzersiz yapmak ve sık sık yüzmek bel kaslarını güçlendirir ve ağrıyı önler.
İçindekiler
Bel ağrısı nedir?
Bel ağrısı, yaşam kalitesini ciddi şekilde bozabilen yaygın bir sağlık sorunudur. Hastalık değil bir belirtidir. Problemin kaynağına göre ağrı, sırt ve kalça arasında herhangi bir bölgede hissedilebilir ve akut ya da kronik (uzun süreli) olabilir. Çoğunlukla omurgayı oluşturan omurlar, eklemler, sinirler ya da kaslardaki herhangi bir incinme ya da hastalıktan kaynaklanır.
Kasların veya bağların çok fazla gerilmesi ve yırtılması bel ağrısının en yaygın nedenleridir. Bu tip bel ağrısı akut olarak aniden gelişir ve uzun süreli değildir. Ancak son derece şiddetli olabilir. Gerilme ve incinmeye aşağıdaki durumlar neden olur:
Ağır bir nesneyi kaldırmak veya bir nesneyi yanlış kaldırmak
Düşme gibi, belde çok fazla stres oluşturan ani hareketler,
Yanlış duruş (örneğin uzun süre bilgisayar kullanma)
Spor yaralanmaları,
Öksürme ya da hapşırma.
Kronik bel ağrısı nedenleri
Eğer ağrı üç aydan daha uzun zamandır sürüyorsa kronik kabul edilir. Kronik bel ağrısı genellikle bir disk veya eklem problemi ya da tahriş olmuş bir sinir kökü olduğu anlamına gelir. Yaygın nedenleri şunlardır:
Bel fıtığı: Omurgalar arasında yastık görevi gören disklerin kırılması ve içerdiği jöle benzeri maddenin sinirlere baskı yapması.
Siyatik: Fıtıklaşmış bir diskin neden olduğu kalçadan ve bacağın arkasından aşağı doğru uzanan ağrı.
Dejeneratif disk hastalığı: Disklerin zamanla içerdiği suyu kaybetmesi ve dayanıksızlaşması durumu. Disk kireçlenmesi olarak da bilinir.
Spinal stenoz: Sinir köklerinin bulunduğu omurilik kanalının daralması.
Omur kayması (Spondilolistesis): Alt omurlardan birinin doğrudan altındaki kemiğe doğru kayması.
Lumbar spondiloz (Kireçlenme): Omurgada yıpranma ile ortaya çıkan bir artrit türü.
Deformite:Skolyoz (omurga eğriliği) veya kifoz (kambur) gibi omurga deformasyonları.
Omurga stres kırığı: Silindirik omurda meydana gelen, aşırı yüklenmeye bağlı kırıklar. Yaşlılarda osteoporoz ile birlikte daha sık görülür.
Ankilozan Spondilit: Omurgada iltihaplanmaya neden olan romatizmal bir durum.
Fibromiyalji:Yorgunluk, uyku, hafıza ve ruh hali sorunlarına neden olabilen, yaygın kas-iskelet ağrısı ile kendini gösteren kronik bir hastalık.
Osteoporoz (kemik erimesi): Osteoporoz, kemiklerin zayıf ve kırılgan olmasına neden olur. Eğilme veya öksürme gibi hafif stresler bile kırılmaya neden olabilir.
Omurga kanseri: Omurgadaki bir tümör bir sinire baskı yapabilir ve bel ağrısına neden olabilir.
İç organlardan kaynaklanan hastalıklar: Böbrek taşı, böbrek enfeksiyonu, yumurtalık iltihabı, prostat hastalığı gibi bazı hastalıklar bel ağrısına neden olabilir.
Bel ağrısı risk faktörleri
Bazı risk faktörleri bel ağrısı gelişmesine neden olabilir
Bazı belirtiler ciddi tıbbi bir sorun olabileceğine işaret eder. Eğer bel ağrınız, trafik kazası, düşme veya sırta alınan bir darbe gibi bir travma sonrası oluştuysa ya da ağrıya ek olarak aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız çok acil tıbbi yardım almanız gerekebilir:
Bağırsak veya mesane kontrolünün kaybı
Bir veya her iki bacakta uyuşma, karıncalanma veya halsizlik,
Tıbbi geçmiş: Doktor hastanın tıbbi geçmişini öğrendikten sonra ağrının yeri ve niteliği ile ilgili sorular sorar.
Fiziksel muayene: Doktor çeşitli hareketlerle hastanın ayakta durma ve yürüme yeteneğini, omurgadaki hareket aralığını, refleksleri, bacak gücünü ve uyuşma olup olmadığını ölçer.
Testler: Eğer ciddi bir durumdan şüphelendiyse, aşağıdaki testleri isteyebilir:
Kan ve idrar testleri: Ağrıya sebep olabilecek bazı koşulları elemek için,
Röntgen: Omurgada kemiklerin hizasını görmek ve kırık olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır,
Bilgisayarlı tomografi (BT) ve Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Diskler, kaslar, bağlar, sinirler ve kan damarlarının görüntülenmesi için,
Akut bel ağrısı çoğu zaman birkaç haftalık dinlenme, ağrı kesiciler ve ev tedavisi ile iyileşir. Hastaya yatak istirahati değil, zorlamadan günlük yaşam aktivitelerine devam etmesi önerilir. Ancak evde uygulanan tedaviler işe yaramadıysa doktor daha güçlü ilaçlar veya farklı tedaviler önerebilir.
Bel ağrısı için ilaçlar
Ciddi yan etkilerden kaçınmak için bu ilaçlar mutlaka doktor kontrolünde, sınırlı bir süre için kullanılmalıdır:
Steroid olmayan anti-enflamatuar ilaçlar (NSAİİ):İbuprofenveya naproksensodyum gibi NSAİ ilaçlar akut sırt ağrısını hafifletebilir.
Kas gevşeticiler: Gergin kasların hareketliliğini artırarak, kas gerginliği veya spazmlardan kaynaklanan akut bel ağrısını hafifletebilirler. Kronik ağrıda işe yaramazlar.
Topikal ağrı kesiciler: Bunlar ağrının olduğu bölgeye sürülen kremler veya merhemlerdir.
Opioid ilaçlar: Oksikodon veya hidrokodon gibi opioid içeren ilaçlar akut bel ağrısında doktor kontrolünde ve bir haftadan daha kısa bir süre kullanılabilir.
Antidepresanlar: Amitriptilin gibi trisiklik antidepresanların düşük dozlarda kullanımı bazı kronik sırt ağrılarını hafifletebilir.
Enjeksiyonlar: Ağrıyı tetikleyen noktaya yapılan kortizon enjeksiyonları sinir kökleri etrafındaki iltihaplanmayı azaltarak ağrıyı hafifletebilir. Ancak genellikle etkisi birkaç aydan kısa sürer.
Bel ağrısı fizik tedavi
Isı ve buz uygulamaları, ultrason ve elektriksel stimülasyonun tedavisinin yanı sıra bel kaslarını ve yumuşak dokuları gevşetmeye yarayan teknikler uygulanır. Ağrı azaldıkça fizyoterapist, duruşun düzeltilmesine yönelik teknikler ve bel ve karın kaslarını esnetme-güçlendirme egzersizleri önerir. Ağrı iyileşse bile, tekrarlamaması için hasta teknikleri düzenli uygulamalıdır.
Bel ağrısı tedavisinde cerrahi uygulama çok sık tercih edilmez. Eğer sinir sıkışmasının neden olduğu ilerleyen kas güçsüzlüğü, mesanede ya da bağırsaklarda kontrol kaybı ve yayılan bacak ağrısı varsa hasta ameliyattan fayda görebilir. Cerrahi müdahale genellikle omurga daralması (spinal stenoz) veya başka bir tedaviye yanıt vermeyen bel fıtığı gibi yapısal problemlerin tedavisinde tercih edilir.
Bir osteopati ya da karyoprakti uzmanı, hareket kısıtlılığını iyileştirme, kaslardaki sertliği ve ağrıyı azaltmak için elleriyle omurgaya değişen hız ve kuvvette itme hareketleri uygular.
Akupunktur
Eski Çin tıbbına dayanan bu yöntemde cilde, vücut üzerindeki belli noktalara yaklaşık bir saat boyunca ince iğneler yerleştirilir. Yapılan bazı araştırmalar akupunkturun bazı insanlarda ağrının önemli derecede azalmasını sağladığını belirtmektedir.
Bel ağrısı için yapacağınız her egzersizi birkaç kez tekrarlayın, ardından egzersiz daha kolay hale geldikçe tekrar sayısını artırın. Sırtınıza zarar verdiyseniz veya osteoporoz gibi başka sağlık durumlarınız varsa, bu egzersizleri yapmadan önce doktorunuza danışın.
Dizden göğse germe egzersizi
Dizleriniz bükülmüş ve ayaklarınız yere düz basacak şekilde sırt üstü yatın.
İki elinizi kullanarak bir dizinizi yukarı çekin ve göğsünüze doğru bastırın.
Karın kaslarınızı sıkın ve omurganızı yere bastırın.
Bu şekilde 5 saniye bekleyin.
Başlangıç pozisyonuna dönün ve egzersizi diğer bacakla tekrarlayın.
Başlangıç pozisyonuna dönün ve bu sefer de hareketi her iki bacakla birden yapın.
Bu seti iki ila üç kez tekrarlayın.
Düzenli olarak sabah ve gece birer kez yapın.
Alt sırt döndürerek germe egzersizi:
Dizleriniz bükülmüş ve ayaklarınız yere düz basacak şekilde sırt üstü yatın.
Omuzlarınızı yere sıkıca bastırarak bükülmüş dizlerinizi bir tarafa doğru yatırın.
Bu pozisyonda 5-10 saniye bekleyin.
Başlangıç pozisyonuna dönün ve egzersizi diğer tarafta da uygulayın.
Bu seti iki ila üç kez tekrarlayın.
Düzenli olarak sabah ve gece birer kez yapın.
Alt sırt esnekliği egzersizi
Dizleriniz bükülmüş ve ayaklarınız yere düz basacak şekilde sırt üstü yatın.
Ellerinizi bel boşluğunuzun altına yerleştirin ve karın kaslarınızı sıkarak ellerinizi yere doğru bastırın.
Bu pozisyonda 5 saniye bekleyin ve rahatlayın.
Bu egzersizi her gün beş kez tekrarlayın, sonra yavaş yavaş arttırabilirsiniz.
Köprü egzersizi
Dizleriniz bükülmüş ve ayaklarınız yere düz basacak şekilde sırt üstü yatın.
Omuzlarınız ve kollarınız yerde olsun.
Kalçalarınızı yavaşça yukarı kaldırarak bir köprü oluşturun.
Bu pozisyonda 5 saniye bekleyin ve başlangıç pozisyonuna dönün.
Her gün beş tekrar ile başlayın ve yavaş yavaş 30’a kadar çıkmaya çalışın.
Kedi-inek duruşu
Elleriniz ve dizleriniz üzerinde masa pozisyonunda durun.
Karnınızı içeri doğru çukurlaştırarak sırtınıza bir kavis verin (kızgın kedi pozisyonu)
Sonra kalçanızı dışarı çıkartarak sırtınızı yavaşça çukurlaştırın.
Size daha iyi hizmet verebilmemiz için sitemizde çerezler kullanılmaktadır. Giriş yaptığınız andan itibaren çerez kullanımını kabul etmiş sayılacaksınız.TamamDetaylı bilgi için tıklayın
YORUMUNUZ VAR MI?