Hekimlerin sorunları, akademik çalışmalar ve doktora eğitimleri hakkında bir kaç ay önce Birlik Vakfı Genel Merkezi tarafından organize edilen bir toplantı yapıldı. Toplantıda hekimlerin uzmanlık eğitimine ilgi göstermemelerinin nedenleri sorgulandı. Bazı özel üniversite rektörleri, Sağlık Müdürlüğü yetkilileri, akademisyen hekimler, bu konulara ilgili hekimler, YÖK Başkan Yardımcısının da bulunduğu bir toplantıydı…
Toplantıda çok güzel sunumlar yapıldı… Özellikle Medipol Üniversitesi Rektörünün sunumu çok kapsamlıydı. Bu konuda hekimlerin ortak isteklerini içeren çalışmalar maddeler halinde listelenerek katılımcılara sunuldu… Çok yerinde ve gerekli bu tespitlerin yanında hiç değinilmeyen ama hayatın pratiğine ve gerçekliğine daha çok hitap eden bir tespiti paylaşmanın faydalı olacağını düşündüğüm için burada kısaca değinmek istiyorum.
Gençler Tıp Fakültesini bitirme aşamasına geldiklerinde ya da şimdilerde bitirmeye bir kaç sene kala hatta bazen abartılarak dört beş sene öncesinden TUS sınavına çalışılmaya başlıyorlar… Çünkü ciddi bir yarış var… Girilen bir kaç sınavda başarılı olunuyor ya da bu süreç uzadığında hayatın hay huyu içinde uzmanlık eğitimine olan ihtiyaç azalıyor… Gençlerin nedenleri çok elbette… Evlilik vs. gibi… Önemli nedenlerinden birisi hakkında gözden kaçtığı için bir kaç not yazmak gerekiyor…
Aile hekimleri kendileri için 2014 yılında 406 sayılı karar ile TUK (Tıpta Uzmanlık Kurulu) tarafından çıkarılan uzmanlık eğitimlerine sıcak bakmıyorlar. Onlara göre uzman olduklarında hayatlarında bir değişiklik olmayacak. Aldıkları maaş ve elde ettikleri statü verilen emeğe değmiyor. Aile hekimi uzmanının Aile hekimine göre aldığı maaş bir kaç yüz lira daha fazla…
Fakat bu olayı maaş açısından değil psikolojik açıdan önemli gören yaşı ilerlemiş hekimler var. Onlar özellikle gençliklerinde kaçırmış oldukları fırsatı bu uzmanlık vasıtasıyla gidermek ve bir keşkeyi hayatlarından çıkartmak istiyorlar… Aile hekimliği uzmanlığında yasaya göre mecburi hizmet şartı yok. Baraj puanı 45 değil 40. Ayrıca İngilizce sınavını geçmek gerekmiyor. Bu kolaylık cazibeyi arttırıyor mu? Maalesef hayır.
Aile hekimliği uzmanlık eğitiminde şu anda Aile Hekimliği maaşına göre eğitim süresi boyunca 3000 TL civarında bir rakam maaştan kesinti yapılıyormuş… Bu durum altı yıl içine yayılmış olan 18 aylık hastane stajlarında 54 bin TL gibi bir seviyeye çıkıyor.
Aile hekimlerinin uzmanlık yapmak istemeyişlerindeki en önemli nedenin bu kesintiler olduğu ifade ediliyor. Diğer uzmanlık eğitimlerinde ise durum daha kötü… Yaklaşık 4000 TL gibi bir kayıp yaşadığını ifade eden hekimler var. Bunun bedeli dört yıllık bir ihtisas süresinde 240 bin TL gibi yüksek bir rakam. Hayatının baharında çeyrek milyona yaklaşan bu para herkes için önemlidir.
Hal böyle olunca genç hekimler işe başlamışlar, hayatın akışına karışmışlar ise mevcut hekimliklerine devam etmeyi tabi ki tercih edeceklerdir… İşin asıl önemli yanı tartışma ortamlarında bu konuya hiç değinilmiyor olması… Bu ortamlarda söz alınarak konuşuluyor fakat söz almak öyle kolay da olmuyor. Hekimlerin uzmanlık eğitimi almak istemeyişlerindeki bu durumun halen üst düzey bürokraside görev yapan akademik ünvan sahibi öğretim üyeleri tarafından gözden kaçırılması ilginç…
Genç hekimlerin uzman olmak istememeleri ile ilgili pek çok neden var kuşkusuz… Yazının uzamaması için bunlardan sadece ekonomik kayıplara değinmek zorunda kaldım. Bir de Aile Hekimliği uzmanlık eğitimi kontenjanları hakkında da bazı notları paylaşıp bitireyim… Aile hekimleri için bu uzmanlık imkanı önemli… Fakat kontenjanlar çok yetersiz… Son 2016 Eylül sınavında 89 kontenjan açıldı. Bu kontenjanlara müracaat eden 90 kişi vardı…Buna rağmen açılan kontenjan sayılarındaki dengesizlikler nedeniyle 40 barajını geçmesine rağmen 21 kişi yerleşemedi…
Bu kontenjanlarında kesinlikle arttırılması gerekiyor. Bu ihmal Halk Sağlığı Kurumundan kaynaklanmıyor. Sorun Hastanelerde… Müracaat ve isteyen az… Ama hiç olmazsa isteyenlerin büyük çoğunluğunun uzmanlık eğitimine başlamasını sağlamak lazım… Böyle bir sınav müracaatında %23 oranında hekimin yerleşemiyor olması ayrı bir gariplik.
Büyük devasa devlet hastanelerinin Aile Hekimliği Ana Bilim Dalları sadece 2 kontenjan açıyor… Çok yetersiz… Böylelikle insanın aklına haliyle meşhur bürokratik oligarşi kavramı geliveriyor… Sağlık Bakanlığı kendi içinde bu oligarşiyi aşamamış görünüyor…
Niyetimiz eleştirmek değil… Hele hele yıkıcı eleştiride bulunmak hiç değil… Amacımız sistemde farkında olunmayan ve sözü edilmeyen hayatın pratiğinde ise çok büyük öneme sahip bir konuyu olabildiğince usturuplu bir şekilde ifade etmek… Aile Hekimliği uzmanlık kontenjanlarının arttırılması önemli…
Az talip olunan bir şeye talipli olan herkesin istenilen barajı geçtiğinde ulaşması sağlanmalı. Başlangıç yılında (2014) böyleydi. Aklı selim ve hayatın gerçeği dünyanın neresinde olursa olsun bunu böyle kabul eder. Zorlaştırmayalım…Kolaylaştıralım lütfen…
YAZIYI PAYLAŞ
Yazar Hakkında
Uzm. Dr. Recai Yahyaoğlu
Aile Hekimliği
Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği yayınlandı
Yeni ‘Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’ taslağı yayımlandı
Aile Hekimliği ve ASM personeline yapılacak ödemelerde değişiklik
Aile hekimi kimdir? Toplum Sağlığı Merkezi nedir?
ithal doktor kanun hükmünde kararname
YORUMUNUZ VAR MI?
Yazınız için teşekkür ederiz.Fakat atladığınızı düşündüğüm bazı noktalar var.Öncelikle Sahu’ ların kayıpları olduğu özellikle maddi kayıpları dolayısı ile uzmanlığa sıcak bakmadıklarından bahsetmişsiniz.Ben aile hekimi uzmanıyım ve tam zamanlı uzmanlık yaparak bu ünvanı aldım.Biz asistanlığın her türlü külfetini çekerek ve aylık 3000 tl gibi bir maaşla 3 yıl boyunca eğitim aldık.… Devamını oku »
tabi ki tam zamanlı ve kısa süreli yapanlarda kayıp daha fazla… sizlerdeki kaybın olduğunu tahmin ediyordum ama ne kadar olduğunu bilmiyordum. Hatırlattığınız için teşekkürler…
yazınız için öncelikle teşekkürler, Sözleşmeli aile hekimliği uzmanlık eğitimindeki bu kesinti gerçekten işin doğasına , akla mantığa aykırı; lakin yazınızda müphem kalan yada yanlış olanlar var , düzeltmek lazım. öncelikle tam zamanlı uzmanlık eğitiminden bahsedilmediği , yarı zamanlıdan bahsedildiği net olmalı bence , kafalar karışabilir. Ayrıca uzman aile hekimi ile… Devamını oku »
evet netlik ve diğer konularda haklısınız… İnşallah buradaki eksiklikler de sizin bu ilaveniz ile ortadan kalkmış olur… Katkınız için teşekkür ederim.