Miyop nedir? Miyopluk neden olur? Belirtileri ve tedavisi

25 Haziran 2018   |    7 Eylül 2021    |   Kategori: Göz Sağlığı, Sağlık Sözlüğü Print

Miyop, göz merceğinin tam odaklanamaması nedeniyle oluşan uzağı net görememe sorunudur. En yaygın görme kusurlarından birisidir. Miyop olan kişiler uzaktaki nesneleri görmekte güçlük çekerken yakındakileri gayet net görebilir. Genetik kaynaklı olabileceği gibi çevresel faktörler de miyopiye neden olabilir. Miyop olan kişiler uzaktaki nesneleri bulanık görürler. Gözlerini kısarak bakmak zorunda kalırlar. Ayrıca baş ağrısı ve göz yorgunluğu gibi sorunlar yaşarlar. Genelde ergenlik döneminde başlar ve zamanla giderek kötüleşir. Ancak küçük çocuklarda da olabilmektedir. Miyopluk gözlük ve lens ile pratik şekilde çözülebilen bir görme kusuru olup, günümüzde ayrıca lazer göz ameliyatı ile de tedavi edilebilmektedir. Sanılanın aksine miyopluk çok okumak ile ilgili değildir.

Miyopi nedir?

Miyopi uzağı net görememe problemidir. Bir nesneye bakıldığında o nesnenin ışık ışınları gözün dışta kalan saydam tabakası korneadan ve göz merceğinden geçer. Bu, ışığı kırar ve gözün arkasındaki ışığa duyarlı dokuya (retinaya) odaklanır. Mükemmel bir görüntü elde etmek için kornea düzgün bir şekilde kavislenmeli ve göz doğru uzunlukta olmalıdır. Gözü sağlıklı olanlarda ışınlar doğrudan retina yüzeyine odaklanır. (1)

Astigmat nedir? Neden olur? Astigmatın belirtileri ve tedavisi

Bir miyopi gözde, göz küresi genellikle önden arkaya doğru çok uzundur. Göze giren ışık retinanın önünde odaklanır, bu da uzaktaki nesneleri bulanık görmeye neden olur. Miyoplar yakını iyi görürler ama görüş uzaklığı zayıftır.

Miyopi kişiler genellikle bir kitap veya bilgisayar ekranını okumakta sıkıntı yaşamasa da uzaktaki nesneleri görmek için mücadele edebilirler ama bu sorun yavaş geliştiği için çoğunlukla sorunun ciddiyetini anlamazlar. Zamanının çoğunu açık havada geçirenlerde daha az görülür. Tanı konmamış miyopisi olanlar, uzak mesafedeki nesneleri net görmek için mücadele ettikleri için baş ağrısı ve göz yorgunluğu yaşarlar.

Miyop türleri

Miyop temelde ikiye ayrılır:

Basit miyopi

Eksi 6 diyopetriye (ışığı kırma derecesine) kadar olan ve genellikle ergenlikte ortaya çıkan miyopidir.

Patolojik miyopi

Eğer size patolojik miyopi teşhisi koyulduysa miyopi dereceniz çok yüksek demektir. Bu miyopi türü gözün aşırı uzamasına, retina, koroid, vitröz, sklera ve/veya optik sinirde değişikliklere neden olur. Koroid gözün orta tabakasıdır. Vitröz, gözün merkezini dolduran jel benzeri bir maddedir. Sklera ise gözün dış beyaz kısmıdır. (2)

Göz ağrısı neden olur? Ağrı yapan göz hastalıkları ve tedavisi

Patolojik miyopi belirtileri tipik olarak ilk çocuklukta ortaya çıkar ve genellikle ergenlik ve yetişkinlik döneminde kötüleşir. Tedavi, gözün uzamasını yavaşlatamaz veya durduramaz; bununla birlikte, retina dekolmanı, retinanın orta kısmındaki sıvının birikmesi, anormal kan damarı büyümesi ve glokom gibi komplikasyonlar genellikle tedavi edilebilir.

Bu ikisinin dışında görülen iki miyopi türü daha mevcuttur. Bunlar geceleri uzak görüş sorunu yaşanan Gece Miyopi ve göz kaslarında meydana gelen spazmlara bağlı olarak gelişen Yalancı Miyopi’dir.

Miyopi dereceleri

  • Düşük derece miyopi: -4, -3, -2,-1, 0 ve 0.75 gibi değerlere sahip olan gözler.
  • Orta derece miyopi: -4 ve -6 arasıdır. Bu göz derecesine sahip olanlarda glokom (göz tansiyonu) görülme riski yüksektir.
  • Yüksek derece miyopi: -6 ve üstü derecelerde göz değerleridir. Yüksek miyopi retina dekolmanı, katarakt ve glokom riskini artırır. Bu risklerin her biri görme kaybına neden olabilir. (3)

Miyopi ile ilişkili göz rahatsızlıkları

  • Şaşılık: Gözlerin farklı yönlere işaret etmesi, özellikle çocukluk dönemi görülür
  • Tembel göz: Tek gözdeki görüşün düzgün gelişmediği çocukluk dönemi göz sorunudur.
  • Glokom: Gözlerin içinde artan basınçtır, göz tansiyonu olarak bilinir
  • Katarakt: Göz merceğinin saydamlığını yitirip matlaşmasıdır
  • Retina dekolmanı: Göz arkasında yer alan retina tabakasının kendisine besin ve oksijen ihtiyacını sağlayan kan damarlarından ayrılmasıdır.

Retina nedir? Yırtılması nasıl önlenir? Hastalıkları ve tedavisi

Miyopi neden olur?

Miyopi hem genetik hem de çevresel nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Yeni yapılan araştırmalar miyopiye neden olabilen 24 yeni genetik risk faktörü olduğunu göstermiştir. Bu tür genetik riskleri olan kişilerde miyopi riskini yaklaşık 10 kat arttığı saptanmıştır. Ancak çevresel faktörlerin miyopiye etkisinin çok daha fazla olduğu sanılmaktadır. Dışarıda, gün ışığında daha az zaman geçirmek ve bilgisayar gibi yakın çalışmalara daha fazla zaman ayırmak bu sorunun önemli nedenleri arasındadır. (4)

Uzmanlar dışarıda daha çok vakit geçiren çocuklarda miyopi olma olasılığının daha düşük olduğunu vurguluyor. Ama sorun oluştuktan sonra dışarıda fazla zaman geçirmenin miyopiye hiçbir etkisi yoktur.

Dört yaygın kırılma kusuru vardır:

  • Miyopi: Yakın görüş net ama mesafe arttıkça görüş bulanıklaşır.
  • Hipermetrop: Uzak görüş net ama yakın görüş bulanıktır.
  • Astigmatizm: Korneanın neden olduğu odak problemleridir.
  • Presbiyopi: Yaşlanmanın bir sonucu olarak yakına odaklanma yetersizliğidir.

Miyop Belirtileri

  • En önemli miyop belirtisi uzağı bulanık görmedir
  • Baş ağrıları
  • Göz yorgunluğu nedeniyle çift görme
  • Göz çevresinde haleler
  • Şaşı bakmak

Bir çocuğun miyopi olabileceğini gösteren işaretler

  • Okulda tahtaya daha yakın oturma isteği, uzakteyken tahtadakileri görememe
  • TV’ye yakın oturmak
  • Baş ağrısı veya yorgun gözlerden şikayet
  • Düzenli olarak gözlerini ovmak

Bazı uzmanlara göre çocuklar genellikle miyopi olduklarını fark etmezler çünkü miyopi yavaş yavaş gelişir ve bulanık görüşlerinin başkalarından farklı olduğunu bilemezler. Bu nedenle ebeveyenler en az iki yılda bir düzenli olarak çocuklarına göz testi yaptırmalıdır. Bu testi gözlerinde bir sorun hisseden yetişkinler de mutlaka yaptırmalıdır.

Myastenia gravis nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

Miyopi teşhisi nasıl yapılır?

Bir göz doktoru kapsamlı bir göz muayenesiyle miyopi tanısı koyabilir. Gerektiğinde optik sinir ve retinanın yakın bir şekilde incelenmesi için bir göz damlasıyla gözbebekleri genişletilebilir.

Göz damlası nasıl kullanılır? Ne işe yarar, yan etkileri nelerdir?

Miyopi tedavisi

Miyopi genellikle birçok tedaviyle etkili bir şekilde düzeltilebilir. Ana tedaviler şunlardır:

Düzeltici lensler

Gözlük

Miyopiyi tedavi etmenin en yaygın yolu, retinaya yeniden ışık veren düzeltici gözlük veya kontakt lenslerdir. Gözlük, ışığın retinaya doğru bir şekilde odaklanmasını sağlar, böylece nesneler bulanık görünmez. Gözlük camların kalınlığı ve ağırlığı miyop derecesine bağlıdır. Görme yeteneği genellikle yaşlandıkça değişir, yani sonunda iki çift gözlük kullanmak gerekebilir.

Bazı insanlar gözlüklerini değiştirmeden yakın ve uzaktaki nesneleri açıkça görmelerine izin veren bifokal lensleri tercih ederler. Yakındaki nesneleri ve orta ve uzun mesafelerde görmeye yardımcı olan multifokal (değişken odaklı) lensler de kullanılabilir. (5)

Kontakt lensler

Bazı insanlar kontakt lensleri gözlüklere tercih eder çünkü bunlar hafif ve neredeyse görünmezdir ancak göz kuruluğu ve enfeksiyon gibi bazı yan etkilere neden olabilir. Kontakt lensler günlük takılıp her gün atılır (tek kullanımlık) veya dezenfekte edilip tekrar kullanılabilir. Göz uzmanları genellikle enfeksiyon riski nedeniyle gece boyunca kontakt lenslerin kullanılmamasını tavsiye etmektedir.

Konjonktivit nedir? Neden olur? A’dan Z’ye belirtileri ve tedavisi

Göz doktorları bazen ortokeratoloji adı verilen bir teknik kullanırlar. Bu, korneanın (gözün ön tarafındaki saydam tabaka) eğriliğini düzleştirmek için gece boyunca sert bir kontakt lens takılmasını gerektirir, böylece gün boyunca lens veya gözlük kullanmadan daha iyi görülebilir. Bu teknik miyopiyi tedavi etmez çünkü kornea genellikle normal şekline geri döner ancak bazı insanlardaki lens bağımlılığını azaltabilir.

Kontakt lens takmaya karar verilirse göz enfeksiyonlarını önlemek için iyi lens hijyenini sağlamak çok önemlidir.

Lazer göz ameliyatı

Lazer göz cerrahisinde, korneada küçük bölümler lazer ışını uygulanarak yakılır, böylece ışık retinaya daha iyi odaklanır. Üç temel lazer göz ameliyatı tipi vardır:

Fotorefraktif keratektomi (PRK)

Korneanın yüzeyi az miktarda çıkarılır ve bu teknik doku kaldırmak ve korneanın şeklini değiştirmek için kullanılır.

Lazer epitelyal keratomileusis (LASEK)

Teknik olarak PRK’nin değiştirilmiş şeklidir fakat korneanın yüzeyini gevşetmek için uyuşturma işlemi gerekir. Bu ameliyatta korneanın en üst katı lazerle kesilip bir kapak kaldırılır ve korneanın şeklini değiştirmek için lazer kullanılır ve kapak yerine yerleştirilir.

Lazer in situ keratektomi (LASIK)

LASEK’e benzer ancak daha küçük bir kornea kanadı oluşturulur. Bu cerrahi müdahaleler genellikle ayakta tedaviyle yapılır, bu nedenle normalde hastanede bir gece kalmak gerekmez. Tedavinin tamamlanması genelde 30 dakikadan az sürer. Gözleri uyuşturmak için lokal anestezi kullanılır.

Miyopi tedavisinde hangi cerrahi yöntem daha iyidir?

Her üç lazer göz ameliyatı tekniği benzer sonuçlar verir ancak farklı iyileşme süreleri vardır. LASEK ya da LASIK genellikle tercih edilen yöntemlerdir çünkü bunlar hemen hemen hiç ağrıya neden olmaz ve görüş yeteneği genellikle birkaç saat içinde iyileşmeye başlar. Görüş kabiliyeti bir aya kadar tamamen stabil (sabit) olmayabilir.

Göz nezlesi neden olur? Nasıl geçer? Belirtileri ve tedavisi

PRK biraz acı verebilir ve daha sonra görüş kabiliyetinin stabilize olması birkaç ay sürebilir. LASIK sadece kornea yeterince kalınsa yapılabilir. Kornea ince ise görme kaybı gibi komplikasyon riski çok yüksektir. Kornea LASIK için yeterince kalın değilse LASEK ve PRK mümkün olabilir. (6)

Lazerle miyop ameliyatı tehlikeli midir?

Her üç tekniğin sonuçları da genellikle iyidir. Miyopiyi tam olarak iyileştirmek her zaman mümkün olmasa da 10 kişiden yaklaşık 9’u görüşlerinde önemli bir iyileşme yaşar. Lazer ameliyatı olan çoğu insan sonuçtan memnun olduklarını bildirmiştir.

Lazerle miyop ameliyatı riskleri

  • Göz kuruluğu olabilir ve genellikle birkaç ay sürer. Bu süre boyunca gözler özel göz damlasıyla nemlendirilir.
  • Nadir de olsa çok fazla kornea dokusunun çıkarılabilir. Bunun sonucunda uzun görüşlü bir gözle kalabilirsiniz.
  • Gece görüşünüz azalabilir, ancak genellikle altı haftada geçer.
  • Parlak ışıklar etrafında bir pus etkisi hissedebilirsiniz. Genellikle 6-12 ayda geçer.
  • Çok nadir olarak kornea zayıflığı ya da enfeksiyon görülebilir.

Kontakt lensler ve lens solüsyonları hakkında mutlaka bilmeniz gerekenler

Kimler lazer ameliyatı yaptıramaz?

Yirmi bir yaşın altındakiler lazer göz ameliyatı yaptırmamalıdır çünkü bu dönemde görüş hâlâ gelişmektedir. Yirmi bir yaşın üzerindekiler ise bu ameliyatı sadece gözlük veya kontakt lens reçeteleri son iki yılda veya daha fazla değişmediyse yaptırmalıdır.

Ayrıca başka rahatsızlıkları olanlar bu ameliyatı yaptıramaz. Bunlar:

  • Diyabet olanlar: Gözlerde lazer ameliyatıyla korneayı daha kötü hale getirilebilecek anormalliklere neden olabilir.
  • Hamile veya emzirenler: Bu dönemde kadınların vücutlarında görme keskinliğini azaltmaya neden olabilecek hormonlar bulunduğundan hassas ameliyatlar zorlaşır.
  • HIV veya romatoid artrit gibi bağışıklık sistemini etkileyen bir rahatsızlığa sahip olanlar: Bu koşullar ameliyat sonrası iyileşme yeteneğini etkileyebilir.
  • Glokom veya katarakt gibi gözde başka problemleri olanlar.

Lens implantı cerrahisi

Lazer göz cerrahisi genellikle -10 diyopetriden daha yüksek reçetesi olan hastaları tedavi edemez. Bu nedenle daha yüksek miyopi derecelerinde lens implantı düşünülebilir. Lens implantı cerrahisi miyopi için nispeten yeni bir ameliyat türüdür. Korneada küçük bir kesikle göze yapay lens yerleştirilmesini içerir.

Lensler, ışığın retinaya daha net bir şekilde odaklanmasına yardımcı olmak için özel olarak tasarlanmıştır. Çok şiddetli miyopi veya gözlük ya da kontakt lens takarken güçlük çeken insanların görüşlerini iyileştirmede yardımcı olabilirler. İki tip lens implantı vardır:

Fakik implant: Doğal merceği çıkarmadan göze yapay bir lens yerleştirilir ve doğal okuma görüşü normal olan daha genç insanlarda tercih edilebilir.

Yapay değiştirme: Doğal mercek çıkarılır ve katarakt cerrahisine benzer şekilde yapay olanıyla değiştirilir.

Her iki implant tipi genellikle lokal anestezi etkisinde yerleştirilir ve normalde aynı gün eve dönülür.

Lens implantı cerrahisi tehlikeli midir?

Lens implantı, gözlere zarar veren katarakt ya da glokom gibi miyopiden başka bir göz rahatsızlığı olanlara daha uygundur. Ancak her iki teknik de nispeten yeni olduğundan uzun vadede güvenli veya etkili olup olmadıklarına dair çok az bilgi vardır.

Tüm tıbbi prosedürler gibi, göze yapay lens implantları yerleştirmek için yapılan ameliyat, komplikasyon riski taşır. Arka zar kireçlenmesi, lens implantı cerrahisinin en sık görülen komplikasyonlarından biridir. Bu, yapay merceğin bir kısmının kalınlaşıp bulanıklaşmasının sonucudur. Genellikle ameliyat olduktan birkaç yıl sonra ortaya çıkar. Tedavisi için lensin kalınlaşmış kısmını çıkarmak için lazer ameliyatı yapılabilir.

Lens implantı cerrahisinin diğer olası komplikasyonları şunlardır:

  • Retina dekolmanı
  • Katarakt
  • Geceleri nesnelerin etrafında bir ışık halesi görmek
  • Azaltılmış gece görüşü
  • Glokom

Her bir teknikle ilgili doktor veya cerrahla konuşmalıdır, böylece ilgili risklerle ilgili ayrıntılı bilgi sahibi olunur.

Miyopluk önlenebilir mi, ilerlemesi durdurulabilir mi?

Ne yazık ki çocuklarda miyopi büyüdükçe daha da kötüleşir. Gençler miyopi olduklarında genellikle görüşlerinin daha hızlı bozulduğu ve yetişkinlikte şiddetlendiği görülür.

Göz altı morlukları neden olur? Göz morluğuna ne iyi gelir?

Miyopi genelde 20 yaş civarında ilerlemeyi keser. Günümüzde ilerlemeyi durduracak bir tedavi yöntemi henüz yoktur. Bununla birlikte atropin göz damlası veya özel kontakt lensler içeren tedavilerle yavaşlatılabilir. Ancak araştırmalar, atropin göz damlaları miyopinin ilerlemesini yavaşlatsa da yüksek derecede yan etkilere neden olabileceğini göstermektedir; örneğin okuma ve parlak ışığa duyarlılık gibi zorluklar.

Gece lensleri (ortokeratoloji) ve bifokal kontakt lensler, çocuklarda miyopi ilerlemesini yavaşlatabilir ancak göz damlası kadar etkili olmayabilir ve küçük riskler taşırlar.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla