Yeni Araştırma: Kanal Tedavisi Diyabet ve Kalp Hastalığı Riskini Önemli Oranda Azaltıyor

Yazan Hüseyin Kandemir
14 Aralık 2025   |    15 Aralık 2025    |   Kategori: Ağız ve Diş Sağlığı, Güncel / Literatür Print

Ağız içindeki küçük bir enfeksiyonun tüm vücut metabolizmasını nasıl olumsuz etkileyebileceği bugüne kadar yeterince dikkate alınmamıştı. King’s College London’dan bir grup bilim insanı tarafından yeni yapılan bir araştırmaya göre, apikal periodontitis gibi yaygın ağız enfeksiyonları, yalnızca ağrı veya diş kaybına neden olmakla kalmıyor; diyabet ve kalp hastalıkları riskini önemli oranda arttırıyor. Çalışma bozulan ağız sağlığının kan şekeri dengesini bozabildiğini, lipid metabolizmasını değiştirebildiğini ve sistemik inflamasyon yükünü artırarak kardiyometabolik hastalıklara zemin hazırladığına dair önemli kanıtlar sunuyor. Araştırma verilerine göre ayrıca başarılı bir kök kanal tedavisi bu biyolojik zinciri tersine çevirme potansiyeline sahip.

Bir kaç gün önce Journal of Translational Medicine’de yayımlanan çalışma hem diş hekimliği hem de iç hastalıkları alanında önemli bir paradigma değişimine işaret ediyor. Bulgular, kök kanal tedavisinin yalnızca dişi kurtarmadığını, aynı zamanda metabolik sendrom belirteçlerinde anlamlı iyileşmeler sağlayarak kalp hastalığı ve tip 2 diyabet riskini azaltabileceğini ortaya koyuyor.

Japonların Test Ettiği Yeni İlaç ile Eksik Dişlerin Tekrar Çıkması Mümkün Olacak!

Yaptıkları çalışmanın sonuçları ile ilgili bilgi veren King’s College London Endodontoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Sadia Niazi, “Araştırma sonuçlarımız, kanal tedavisi uygulamasının sadece ağız sağlığını iyileştirmekle kalmayıp, diyabet ve kalp hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarının riskini azaltmaya da yardımcı olabileceğini gösteriyor. Bu veriler, ağız sağlığının genel sağlıkla derinden bağlantılı olduğunu güçlü bir şekilde kanıtlıyor. hatırlatıyor” diyor.

Dişteki Enfeksiyonları Kan Metabolizmasını Etkiliyor

Yeni araştırma, bugüne kadar kök kanal tedavisinin sistemik metabolizma üzerindeki etkisini bu kadar ayrıntı ve net kanıtlarla ortaya koyan ilk çalışma. Bulgulara göre, kök kanal enfeksiyonları, ağız boşluğundaki bakterilerin kan dolaşımına geçmesine izin veriyor. Bu süreç inflamasyonu tetikliyor, glikoz ve yağ asidi düzeylerini yükseltiyor ve uzun dönemde diyabet ve kardiyovasküler hastalık riskini artırıyor. Bu mekanizma, klinikte sık görülmesine rağmen metabolik sonuçları henüz yeterince açıklanamayan durumlardan biriydi.

Araştırma ekibi, Guy’s and St Thomas’ NHS Foundation Trust’ta tedavi edilen 65 hastayı iki yıl boyunca izledi. Her hastadan beş zaman noktasında serum örneği toplandı ve nükleer manyetik rezonans (NMR) spektroskopisi ile metabolomik analiz yapıldı. Amaç, kök kanal tedavisinin vücutta şeker, yağ ve protein metabolizmasını nasıl yeniden şekillendirdiğini belirlemekti.

İmplant Dişlere Alternatif: Laboratuvarda Üretilen Doğal Dişler Yakında Gerçek Olacak!

Metabolomik Veriler Ne Gösteriyor?

Çalışmanın bulguları hem kısa hem de uzun vadeli metabolik iyileşmeler olduğunu gösteriyor:

  • Glukoz metabolizması düzeldi. İki yılın sonunda glukoz ve pirüvat düzeylerinde anlamlı düşüş görüldü.
  • Lipid profilinde iyileşme kaydedildi. Kısa vadede kolesterol, kolin ve yağ asidi düzeylerinde düşüş gözlendi.
  • İnflamasyon azaldı. Özellikle dallanmış zincirli amino asitlerde üç ayda belirgin azalma saptandı, bu da sistemik inflamasyon yükünün hafiflediğini gösteriyor.
  • TCA döngüsü kilit rol oynuyor. Dinamik Bayes modeli, metabolik değişimlerin merkezinde trikarboksilik asit döngüsü ile ilişkili metabolitlerin yer aldığını ortaya koydu.
  • Mikrobiyom ile güçlü bağlantılar bulunuyor. Tedavi öncesi kan ve kanal içi mikrobiyom profilleri, metabolik iyileşmenin derecesi ile anlamlı biçimde ilişkiliydi.

Araştırmacılar saptanan bu kapsamlı biyokimyasal tablonun, başarılı endodontik tedavinin yalnızca lokal enfeksiyonu çözmediğini, aynı zamanda tüm metabolik sistemde iyileştirici bir dalga etkisi yarattığını belirtiyorlar.

Klinik Sonuçlar: Hastalar İçin Ne Anlama Geliyor?

Araştırma kapsamında kök kanal tedavisi uygulanan kişilerin takiplerinde klinik açıdan anlamlı sonuçlar elde edilmiş:

  • Kan şekeri kontrolünde iyileşme,
  • Lipid profillerinde düzelme,
  • İnflamatuvar belirteçlerde düşüş,
  • Metabolik sendrom göstergeleri ile uyumlu sistemik iyileşme

Diş enfeksiyonlarının sistemik etkisinin ciddiye alınması gerektiğini vurgulayan Dr. Sadia Niazi, şu değerlendirmeyi yapıyor: “Uzun süreli kök kanal enfeksiyonları, bakterilerin kan dolaşımına girmesine, iltihaplanmaya ve kan şekeri ile yağ seviyelerinin artmasına neden olarak kalp hastalığı ve diyabet gibi ciddi sağlık sorunları riskini artırabiliyor. Diş hekimleri, bu kök kanal enfeksiyonlarının daha geniş kapsamlı etkilerinin farkında olmalı ve erken teşhis ve tedavinin önemini mutlaka hastalarına anlatmalı. Ayırca ağız sağlığının önemi konusunda diğer sağlık çalışanlarını bilgilendirmeli. yi savunmalıdır.”

Geleceğin Sağlık Modeli Diş Hekimliğini Kapsamalı

Bu araştırma, özellikle kronik hastalık yükünün yüksek olduğu toplumlarda ağız sağlığının önleyici tıbbın bir parçası olarak yeniden konumlandırılmasını gerektiğini gösteriyor. Dr. Niazi sözlerine şöyle devam ediyor: “Ayrıca, diş hekimlerinin ve genel pratisyen hekimlerin bu kan belirteçleri aracılığıyla riskleri izlemek ve genel sağlığı korumak için birlikte çalıştığı entegre bir bakıma doğru ilerlememiz gerekiyor. Dişin ötesine geçip, diş bakımına gerçekten bütüncül bir yaklaşımı benimsemenin zamanı geldi. Bu çalışma, diş hekimliğinin sistemik tıpla entegrasyonu açısından kritik bir yol haritası sunuyor.”

Kanal tedavisi nedir, nasıl yapılır? Faydaları, ağrısı ve riskleri

Araştırma, glukoz regülasyonu ve lipid metabolizmasındaki iyileşmelerin, uzun dönemde kardiyometabolik hastalık riskinin azaltılmasına katkıda bulunabileceğini ortaya koyuyor. Bulguların başka çalışmalarla desteklenmesi durumunda kanal tedavisi, diyabet ve kalp hastalığı için beklenmedik bir koruyucu müdahale olarak değerlendirilebilir. Apikal periodontitis uzun süredir yalnızca lokal bir enfeksiyon olarak ele alınıyordu. Bu çalışma, enfeksiyonun tüm metabolik sistem üzerinde yaratabileceği yükü ve başarılı tedavinin sistemik biyolojiyi nasıl yeniden ayarlayabileceğini güçlü biçimde gösteriyor.

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla