Kalça Sıkışma Sendromu: Aktif Yaşamın Önündeki Engel ve Çözüm Yolları

27 Kasım 2025 | 1 Aralık 2025 | Kategori: Haberler Print

Spor yaparken kalçanızda hissettiğiniz ta kılma hissi, uzun yolculuklarda artan kasık ağrısı veya çorap giyerken yaşadığınız zorlanma… Bu belirtiler, özellikle genç ve aktif bireylerde sıkça görülen ancak çoğu zaman gözden kaçan bir yapısal bozukluğun, Kalça Sıkışma Sendromu’nun (FAI) habercisi olabilir. Erken teşhis edilmediğinde kalça ekleminde geri dönüşü olmayan hasarlara yol açabilen bu sendrom, modern tedavi yöntemleriyle başarıyla yönetilebiliyor.

Kalça eklemi, vücudun en hareketli ve yük taşıyan eklemlerinden biridir. “Top ve yuva” prensibiyle çalışan bu sistemde, uyluk kemiğinin başı (top), leğen kemiğindeki yuvaya (asetabulum) kusursuz bir şekilde oturur. Ancak bazı kişilerde, gelişimsel süreçte kemiklerde oluşan milimetrik fazlalıklar, bu kusursuz uyumu bozar. Hareket sırasında kemiklerin birbirine anormal teması ve sürtünmesiyle ortaya çıkan bu tabloya, tıp literatüründe Femoroasetabuler İmpingement (FAI) yani Kalça Sıkışma Sendromu adı verilir.

Sıkışma Neden Olur? Pincer ve Cam Tipi Arasındaki Fark

Kalça sıkışması, kemik fazlalığının bulunduğu bölgeye göre üç farklı tipte sınıflandırılır. Bu ayrım, tedavinin planlanmasında kritik öneme sahiptir.

Cam Tipi (Top Kaynaklı): Uyluk kemiği başının yuvarlaklığını kaybederek ovalleşmesi veya tümsekli bir yapıya sahip olmasıdır. Özellikle genç erkeklerde ve yoğun spor yapanlarda sık görülür. Hareket sırasında bu tümsek, yuvaya zorla girmeye çalışarak kıkırdağı aşındırır.
Pincer Tipi (Yuva Kaynaklı): Kalça yuvasının gereğinden fazla derin olması veya kenarlarının aşırı çıkıntılı olması durumudur. Daha çok orta yaş kadınlarda görülür. Yuvanın kenarları, hareket sırasında uyluk kemiğinin boynuna çarparak sıkışma yaratır.
Kombine Tip: Her iki durumun bir arada görüldüğü, en yaygın karşılaşılan tiptir.

Sporcularda Neden Daha Sık Görülür?

Sporcularda sık görülen kalça sıkışma sendromu, aslında sporun kendisinden değil, var olan yapısal bozukluğun sporla birlikte semptom vermesinden kaynaklanır. Futbol, buz hokeyi, dövüş sporları veya bale gibi kalçanın sıkça büküldüğü ve döndürüldüğü aktiviteler, kemiklerin birbirine sürtünme sıklığını artırır. Bu tekrarlayan travma, zamanla eklemi koruyan conta benzeri yapı olan “labrum” dokusunda yırtığa yol açabilir. Bu nedenle aktif bireylerde kasık ağrısı asla ihmal edilmemelidir.

Belirtiler: Ağrıdan Fazlası

Kalça sıkışma sendromu genellikle “C işareti” olarak bilinen, hastanın elini kalçasının yanına C şeklinde koyarak tarif ettiği bir ağrı ile karakterizedir.

Mekanik Takılma: Yürürken veya dönerken kalçadan gelen “klik” sesi.
Kasık Ağrısı: Özellikle uzun süre oturduktan sonra veya spor sonrası artan sızlama.
Hareket Kısıtlılığı: Bacak bacak üstüne atarken veya ayakkabı bağlarken zorlanma.

Tedavi Haritası: Koruyucu Önlemlerden Cerrahiye

Tanı konulduktan sonra tedavi süreci, hastanın yaşına, kıkırdak hasarının derecesine ve aktivite beklentisine göre şekillenir.

1. Koruyucu (Konservatif) Yaklaşımlar

Erken evrelerde ve hafif semptomlarda ameliyatsız yöntemler oldukça etkilidir.

Aktivite Düzenlemesi: Ağrıyı tetikleyen derin çömelme ve ani dönüşlerden kaçınmak.
Fizik Tedavi: Kalça çevresi kaslarını güçlendirerek eklem stabilitesini artırmak.
Enjeksiyonlar: Eklem içi yangıyı azaltmak için yapılan uygulamalar.

Konuyla ilgili klinik deneyimlerini paylaşan Op. Dr. Utku Erdem Özer, kalça labrum yırtığı geliştiğinde dahi, eğer mekanik bir kilitlenme yoksa cerrahi dışı tedavilerin de etkili olabileceğini ve öncelikli olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor.

2. Cerrahi Tedavi (Kalça Artroskopisi)

Eğer ağrı günlük yaşamı kısıtlıyorsa ve konservatif tedavilere yanıt alınamıyorsa, “Kalça Artroskopisi” gündeme gelir. Bu kapalı ameliyat yönteminde, cilde açılan 1 cm’lik deliklerden girilerek;

Sıkışmaya neden olan kemik çıkıntıları törpülenir (tıraşlanır).
Yırtılan labrum dokusu tamir edilir.
Hasarlı kıkırdak temizlenir veya onarılır.

Ameliyat Sonrası Süreç

Artroskopik cerrahi, açık ameliyatlara göre çok daha hızlı bir iyileşme süreci sunar. Hastalar genellikle aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir. Yaklaşık 3-4 hafta koltuk değneği kullanımının ardından, kademeli olarak normal hayata dönüş başlar. Profesyonel spora dönüş ise ortalama 4-6 ayı bulabilir.

Sonuç: Eklem Sağlığınızı Koruyun

Kalça sıkışma sendromu, tedavi edilmediğinde erken yaşta kalça kireçlenmesine (osteoartrit) yol açabilen ilerleyici bir sorundur. Ancak bu bir kader değildir. Kasık bölgesindeki inatçı ağrıları ve hareket kısıtlılıklarını ciddiye alarak erken dönemde bir uzmana başvurmak, eklem sağlığınızı korumanın en etkili yoludur. Daha fazla bilgi ve uzman görüşü için web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Kaynak: https://www.utkuerdemozer.com