Prof. Dr. Umut Demirci: Kanser hastaları yeni ve etkili tedavilere ulaşmak istiyor

Ulusal Kanser Haftası etkinlikleri kapsamında açıklanan “Kanser Tedavisinde Hasta Beklentileri Araştırması”nda konuşan Prof. Dr. Umut Demirci, kanser hastalarının dünyada uygulamaya giren güncel tedaviler hakkında bilgi sahibi olmak ve bu tedavilere ulaşmak istediklerini belirtti. Çalışmanın dikkat çeken verilerini değerlendiren Prof. Dr. Demirci, araştırmaya katılan katılımcıların %80,4’ünün yeni tedaviler hakkında bilgi sahibi olmak istediğini, %90’ının ise etkinliği kanıtlanmış yeni tedavilere ulaşmak istediğini kaydetti.

Prof. Dr. Umut Demirci, “Kanser tedavisi dinamik bir süreç. Sürekli değişen ve gelişen bir yapısı var. Hastalarımız şu an klinik çalışmaları devam eden veya dünyada onayı olup, Türkiye’de ödenmeyen tedaviler hakkında da bilgi sahibi olmak istiyorlar. Etkinliği kanıtlanmış bir tedavi varsa, hastalar bu tedaviye ulaşmak istiyor” dedi.

Kanserle Dans Derneği ve Değer Temelli Sağlık Derneği, Ulusal Kanser Haftası Kapsamında paydaş buluşması düzenledi. Ankara’da yapılan etkinlikte, kanser tedavisinde hasta beklentilerini ortaya koyan güncel araştırmanın sonuçları basın toplantısında açıklandı. Toplantıya Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürü Doç. Dr. Muhammed Atak, SB Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Uzm. Dr. Harun Bağcı, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haluk Özsarı, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Üyesi Prof. Dr. Umut Demirci ve Kanserle Dans Derneği Başkanı Sevil Gürkan konuşmacı olarak katıldı.

Kanser hastaları anketinde öne çıkan talepler: Psikolojik destek, diyetisyen ve ücretsiz ulaşım

Kanser hasta ve yakınlarının beklentilerini anlamak, Türkiye’de bu alandaki güncel durumu ortaya koymak amacıyla yapılan ankette önemli bulgular elde edildi. Kanserle Dans Derneği tarafından Kanser Tedavisinde Hasta Beklentileri Araştırmasının ilki 2022 yılında yapılmıştı. Kanser hastalığında yeni ve güncel tedaviler, ilaca erişim, sağlık hizmetleri, psikoloji ve beslenme desteğinin sorgulandığı anket çalışmasında, kanser hasta ve yakınlarının en çok psikolojik desteğe ihtiyacı olduğu belirlendi. Ankete katılan hasta ve yakınlarının bir diğer talebi ise diyetisyenden ücretsiz beslenme desteği oldu. Katılımcıların yüzde 92,03’ü diyetisyen desteği istedi.

Araştırma; katılımcıların sosyo-demografik özellikleri, hastalık öyküleri, gelecek beklentileri ve sağlık algısına ilişkin görüşleri ile 2022-2025 Yılı Araştırmaları Karşılaştırmalı Bulgular olmak üzere 5 bölümde 36 soru ile yapıldı. Araştırmaya katılanların %86,69’u (1101 kişi) kadınlardan oluşurken, katılımcıların %42,36’sı kendisini kanser tedavisi gören hasta, %30,87’si kanser tedavisi bitmiş hasta ve %16,93’u ise hasta yakını olarak tanımladı.

Araştırmaya katılan hasta/hasta yakınlarının tedavi aldıkları sağlık kurumlarının dağılımı ise şöyle sıralandı; Katılımcıların %31,13’ünün (321 kişi) Sağlık Bakanlığı-Devlet Hastanesi’nde, %30,16’sının da özel hastanede tedavi gördüğü belirtildi. Buna göre 2022 yılında %37,63’ün özel hastanelerde tedavi aldığı göz önüne alındığında, 2025 yılında bu oranın %30,16’ya gerilediği görüldü.

Hastaların büyük bölümü klinik çalışmalardan habersiz

Araştırma bulgularını açıklayan Prof. Dr. Umut Demirci, kanser tedavilerinde önemli bir yeri olan klinik çalışmaların bilinirliğinin düşük olduğunu, ankete katılan hastaların yaklaşık %70’inin klinik çalışmalar hakkında bilgi sahibi olmadığını kaydetti.

Prof. Dr. Demirci: Kanser hastaları mutlaka pnömokok ve grip aşılarını yaptırmalı

Bu konuda hekimler tarafından yeterli düzeyde bilgilendirme yapılmadığını da dile getiren Prof. Dr. Demirci, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hastaların klinik çalışma hakkında herhangi bir bilgisi olup olmadığını sorduk. Yaklaşık %70’i klinik çalışmalar hakkında bilgisi olmadığını iletti. Başvurdukları merkezlerde bununla ilgili bir öneri veya herhangi bir bilgi verilip verilmediğini sorduğumuzda ise hastaların 3’te 2’sinin bu konuda bilgilendirilmediği ve öneri sunulmadığını gördük. Bu durum Türkiye’de özellikle Ankara ve İstanbul gibi büyük merkezlerde yürütülen önemli klinik çalışmalara rağmen ciddi bir farkındalık eksikliği olduğunu gösteriyor.”

Klinik çalışmalara yönelik önyargılar kırılıyor

Toplumda klinik çalışmalara yönelik önyargıların da olabileceğini söyleyen Prof. Dr. Demirci, sağlık okuryazarlığı eksikliği nedeniyle bu tür çalışmaların “deney” ya da “kobay uygulaması” olarak algılanabildiğini, ancak araştırmanın bu algının tersini gösterdiğini vurguladı. “Klinik çalışma katılımı önerildiğinde, hastaların yaklaşık %70’inin buna olumlu yaklaştığını gördük. Bu sevindirici bir gelişme” bilgisini verdi.

Alternatif ve tamamlayıcı tedavilere de ilgi var

Araştırmada bir diğer bulgunun ise katılımcıların tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerine olan ilgisi olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Demirci, “Katılımcıların yüzde 71,65’i modern tıbbın yanında nefes terapisi, meditasyon, yoga, bitkisel destek gibi yöntemlerin de yararlı olabileceğini düşündüğünü dile getirdi. Alternatif tamamlayıcı tedaviler hakkında hastalarımızın temel sorunları var. Hastalar bu konuları merak ediyor ve eğer hekimler, sağlık otoritesi konuşmazsa yanlış yönelimleri olabiliyor. Bunu da belirtmek gerekiyor” diye konuştu.

Demirci, ulaşım desteğine ilişkin yaptığı değerlendirmede ise, “Kanser hastalarının tedavi aldıkları merkezlere ulaşım konusunda ciddi bir ihtiyaçları ve beklentileri bulunuyor. Diyaliz hastalarında olduğu gibi, benzer bir ulaşım modeli kanser hastaları için de geliştirilebilir. Bu doğrultuda pilot bir uygulama hayata geçirilebilir” ifadelerini kullandı.

Yenilikçi tedaviler üçlü negatif meme kanserine karşı umut vaat ediyor

KETEM’ler biliniyor ama yeterince kullanılmıyor

Kanser taramalarında önemli rol oynayan Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’ne (KETEM) ilişkin farkındalık ve kullanım oranları hakkında da değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Umut Demirci, KETEM’lere yönelik bilgi düzeyinin görece yüksek olduğunu ifade ederek, “Her 4 katılımcıdan 3’ü KETEM’lerin varlığından haberdar. Ancak ne yazık ki bu merkezleri fiilen kullanma oranı oldukça düşük, sadece yüzde 25 seviyelerinde. Katılımcıların yüzde 76,97’si KETEM hizmetlerinden haberdar olduğunu belirtirken, yüzde 74,9’u bu merkezlerden hiç yararlanmadığını söyledi. KETEM’lerin daha etkin kullanılabilmesi için destekleyici çalışmalara ihtiyaç var” dedi.

Araştırmaya katılan hasta/hasta yakınlarının tanısı konulmuş kanser türü dağılımlarına bakıldığında yaklaşık yarısının yüzde 48,98’inin (505 kişi) meme kanseri olduğunu belirten Prof. Dr. Demirci, ayrıca meme + jinekolojik kanser beraber ele alındığında oranın yüzde 58 olarak belirlendiğini kaydetti.

Kanser hastalarının en büyük ihtiyacı psikolojik destek

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haluk Özsarı araştırmanın kanser hasta ve yakınlarının beklenti ve ihtiyaçlarını ortaya koyduğunu ifade etti. Prof. Dr. Özsarı, araştırmanın en dikkat çekici sonuçlarından birinin araştırmaya katılan hasta/hasta yakınlarının tedavi sürecinde yaşadıkları problemlerle ilgili olduğunu dile getirdi.

Araştırmanın hasta ve hasta yakınlarının tedavi sürecinde en fazla psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunu ortaya çıkardığını söyleyen Prof. Dr. Özsarı, sözlerine şöyle devam etti:
“Cevapların dağılımı incelendiğinde; araştırmaya katılan hasta/hasta yakınının teşhis ve tedavi sürecinde kanser hastaları ile birlikte ücretsiz grup terapi ya da bireysel psikososyal destek almayı isteme oranının %91,81 olduğu görülmekte. 2022’de bu oran %89,23’tü. 2025’te %91’e yükselmiş, yani psikososyal destek ihtiyacına yönelik talep artmış. Tedavi sürecinde tedavi gördüğü hastaneden ulaşım hizmeti alma talebi de 2022’de %90,57 iken 2025 yılında %91,69’a yükselmiştir.”

Araştırmada hasta ve yakınlarının tedavi sürecinde ilaca erişimde yaşadığı zorluklar da ele alındı. Prof. Dr. Haluk Özsarı, katılımcıların %66,93’ünün ilaca erişimde sorun yaşamadığını belirtirken, %13,97’sinin ilacın sigorta tarafından karşılanmaması konusunda zorluk yaşadığını, %11,74’ünün ise eczanelerde ilacın yaygın olmamasından yakındığını dile getirdi.

Prof. Dr. Haluk Özsarı: Kanser hastaları güncel ve yenilikçi tedavilere erişmek istiyor

Bu araştırma, kanser hasta ve yakınlarının sesi

Kanserle Dans Derneği Başkanı Sevil Gürkan, Ulusal Kanser Haftası kapsamında düzenlenen Paydaş Buluşması’nda yaptığı konuşmada, araştırmanın hasta dernekleri açısından taşıdığı öneme değinerek, “Araştırmamız, kanser hasta ve yakınlarının yaşadığı zorluklara, kolaylıklara, ihtiyaçlarına ve beklentilerine ışık tutuyor. Bu yönüyle çalışmanın hasta ve hasta yakınlarının sesi olduğuna ve önemli bir amaca hizmet ettiğine inanıyorum” dedi. Gürkan, hasta ve yakınlarının hasta derneklerine dair bilgi eksikliğine de dikkat çekerek, 2022 yılında katılımcıların yüzde 25’inin hasta dernekleriyle iletişime geçtiğini, ancak bu oranın 2025 yılında yüzde 20’lere gerilediğini söyledi.

Sağlık sisteminin bütüncül ve sürdürülebilir bir yaklaşımla geliştirilmesinde, kanser hasta ve yakınlarının sesine kulak verilmesinin önemine işaret eden Sevil Gürkan, araştırmadan elde edilen bulguların tüm sağlık paydaşlarına katkılar sunmasını umduklarını dile getirdi. Gürkan, araştırmanın gerçekleşmesine koşulsuz destek veren BMS firmasına teşekkür ederek sözlerini tamamladı.

Pandemi ve depremde sağlık hizmetleri aksamadı

Araştırma, COVİD-19 Pandemi sürecinde hastaların tedavide sorun yaşamadığını da ortaya çıkardı. Ancak %11,48’i sorun yaşadığını belirterek, psikososyal destek alamadığından yakındı. 6 Şubat depremlerinde de hasta ve yakınlarının %77,87’si sorun yaşamadığını ifade ederken %6,94’ü ise psikososyal yönden destek alamadığını belirtti. Araştırmaya katılan hasta/hasta yakınlarına tedavi sürecinde ya da sonrasında herhangi bir hasta derneği ile iletişime geçme durumu da soruldu. Çoğunluğunun (%79,73) bir iletişime geçmediği gözlemlenirken iletişime geçenlerin hasta derneklerinden önemli oranda (%92,58) fayda sağladığı belirlendi.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör