Meme kanserinde genetik testler tanıda olduğu kadar tedavide de önemli rol oynuyor

Yazan Hatice Pala Kaya
19 Ekim 2022  |   Kategori: Kanser, Sağlık Gündemi Print

Meme kanseri farkındalık ayında, bu kanser türünün genetik faktörlerine işaret edildi ve ailesinde meme kanseri öyküsü olanların özellikle dikkat etmesi gerektiği vurgulandı. Genetik ve Farmakoloji Uzmanı Dr. Gülay Özgön, meme kanseri için kalıtsal aktarım riskinin öncelikle değerlendirilmesi gereken unsurlardan olduğunu vurgulayarak, birinci ve ikinci derece aile yakınlarında meme kanseri görülmüş kişilerin kanser riskinin arttığını ve yakın takibe alınması gerektiğini kaydetti.

Uzm. Dr. Gülay Özgön, yapılan testlerle kalıtsal aktarım riskinin ölçülebildiğini vurgulayarak, “Kalıtsal olarak aktarılan meme kanserlerinde BRCA1-2 mutasyonları en çok karşılaşılan genetik değişiklikler olmakla beraber PTEN, TP53, CDH1, PALB2 ve STK11 genlerinde bulunan mutasyonlar da meme kanseriyle yakından ilişkilendirilmiştir. Bu genler özelinde yapılan testler ile risklerin önceden belirlenmesi hedeflenir” dedi.

Uzm. Dr. Özgön, meme kanserinin sadece genetik değil, çevresel faktörlerle de güçlü bir etkileşim gösterdiğini, erken teşhis ile başarılı tedavi şansı bulunan bir kanser olduğunu hatırlattı. Genetik testlerin sadece riskleri belirlemede değil, tedavi aşamasında da kullanıldığını ve önemli rol oynadığını anlatan Uzm. Dr. Özgön, genetik testlerle, kanser tanısı almış hastaların mutasyonlarının incelenmesi ile tedavi sürecinin nasıl hazırlanması gerektiği hakkında ayrıntılı bir yol haritası çizilebileceğini söyledi.

Tümörün özellik ve değişikliklerinin belirlenmesinin tedavinin planlanmasında başarı sağladığını, bu sayede akıllı ilaç ve immunoterapi gibi yöntemlerin kullanılabildiğini kaydeden Uzm. Dr. Özgön, şunları söyledi: “Tümör RNA’sından çalışılarak risk faktörlerini oluşturan genler incelenerek hem ilgili kanserin risk puanı çıkarılır hem de tümörün ileri yıllarda nüks etme ihtimali verilir. Bu verilere göre hastanın alacağı kürün dozu ve sayısıyla beraber kontrol sıklığı da planlanmaktadır. Benzer bir skorlama sistemi HRD testinde de bulunmaktadır.

Meme kanseri neden olur? Belirtileri, tedavisi ve elle muayenesi

Tümör DNA’sından çalışılarak hesaplanan HRD skoru hastanın ilaca vereceği tepkiyi öngörmede ve böylelikle tedavi kararlarını yönlendirmede önemli rol oynamaktadır. Bahsedilen genetik testler ve planlamalar sayesinde hasta hem doğru tedaviyi almakta hem de gereksiz tedavi ihtimalinden uzaklaşarak olası toksisitelerden ve yan etkilerden kurtulmaktadır.”

Uzm. Dr. Özgön, genetik test sonuçlarının yorumlanmasında genetik veya kanser genetiği uzmanlarının da önemli rolü olduğuna dikkati çekti.

Tüp bebek uygulamasında meme kanserinin dikkate alınmalı

Uzm. Dr. Gülay Özgön, hem anne hem de babada anormal meme kanseri geni var ise bunun çocuğa geçme riskinin yüzde 50 olduğunu belirterek, tüp bebek uygulamasında bu ihtimal değerlendirilerek anormal genlerin belirlenmesinin önemine dikkat çekti. Uzm. Dr. Özgön, “Anormal bir meme kanseri genini miras alan hem kadınlar hem de erkekler, anormal geni çocuklarına geçirme konusunda %50 riske (veya ikide bir şansa) sahiptir. Bu sebeple kalıtsal olarak BRCA veya meme kanseri ile ilişkilendirilmiş genlerde mutasyona sahip bireylere, günümüz teknolojisiyle tüp bebek sürecinde oluşan embriyolar arasında bu genetik değişikliği taşımayanı seçip transfer edilmesi sağlanarak sağlıklı bir aile kurmaları sağlanabilir” bilgisini verdi.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla