Beyin pili: Parkinson hastaları bu yöntemle şifa buluyor!

3 Ocak 2017   |    10 Mart 2023    |   Kategori: Beyin Hastalıkları, Parkinson Print

Toplumda “titreme” hastalığı olarak da bilinen Parkinson, beyinde dopamin salınımın azalması nedeniyle ortaya çıkan ve yaşam kalitesini ciddi düzeyde etkileyebilen, kişiyi sosyal hayattan koparan ve başkalarına bağımlı hayat sürmesine yol açabilen bir hastalık. Genellikle 60 yaş üzerinde görülse de, %10 oranında 40 yaş öncesinde de ortaya çıkabiliyor. Parkinson hastalığında ilk tedavi seçeneğini ilaçlar oluşturuyor. Ancak bazı hastalarda ilaç tedavisi yetersiz kalabiliyor ya da yoğun yan etkiler gelişebiliyor. İşte bu durumda devreye “beyin pili” yöntemi giriyor! Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Dr. Gülşah Öztürk, bu yöntemin hastanın yaşam kalitesini artırıp, günlük hayata dönmesini sağladığına dikkat çekiyor.

Beyin pili nedir?

Derin beyin stimülasyonu (DBS) olarak da bilinen beyin pili tedavisi, Parkinson hastalığında beyne bir tıbbi cihazın implante edilmesiyle gerçekleştirilen cerrahi bir tedavidir. Beyin pili, Parkinson hastalığının titreme, katılık ve hareket yavaşlığı gibi semptomlarını azaltmaya yardımcı olmak için beynin belirli bölgelerine elektriksel uyarılar gönderen küçük bir cihazdır.

Beyin pilinden gelen elektriksel darbeler, beyinde titreme ve diğer Parkinson semptomlarına neden olan anormal elektrik sinyallerini bozar ve hastada rahatlama sağlar. Hastalığı tedavi etmese de, bu durumdaki birçok insan için yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Beyin pili neden takılır?

İlaç tedavisinde sorun yaşanırsa…

Parkinson hastalığının günümüzde kesin bir tedavisi yok. Uygulanan tedaviler yarar sağlasa da hastalığı tümüyle ortadan kaldırmak mümkün olmuyor. Bu hastalığın başlangıç tedavisini ilaç tedavisi oluşturuyor. Seçilmiş hasta gruplarında ise cerrahi tedavi uygulanıyor. Cerrahi tedavide; beyin pili (derin beyin stimulasyonu ) ve beyne lezyon cerrahisi (ablatif yöntemler) olmak üzere iki seçenek var. Parkinson hastalığında, beyin sapında mevcut olan dopamin maddesinin üretim açığı ilaç tedavisi ile kapatılıyor.

Parkinson hastalığı neden olur? Belirtileri ve tedavisi

İlaç tedavisi mevcut şikayetlerin azalmasını sağlasa da hastalığın ilerlemesini önleyemiyor. Ayrıca bazı hastalarda ilaç dozu ile ortaya çıkan istemsiz kasılmalar gibi yan etkiler ilaç tedavisinin kullanımını kısıtlayabiliyor. Bu soruna çözüm de belli hasta gruplarında “beyin pili” ameliyatı oluyor.

Beyin pili ne işe yarar?

Hasta başkasına bağımlı yaşamaktan kurtuluyor

Beyin pili yöntemi, istirahat halinde iken görülen şiddetli titreme nöbetleri, kaslarda katılık, harekete başlamada güçlük ve ilacın yan etkisine bağlı kasların istemsiz olarak kasılmalarının engellenmesi amacıyla uygulanıyor. Ayrıca ilaç dozunun düşürülmesine de imkan sağlıyor. Beyinde özellikli bölgelere yüksek teknoloji kullanılarak ameliyat ile elektrod (elektronik çubuklar) tam doğrulukla yerleştirilerek beyindeki bozulmuş olan elektriksel aktivitenin düzenlenmesi ve hastanın normal bir yaşam sürmesi amaçlanıyor.

Dr. Gülşah Öztürk yöntemin faydalarını şöyle anlatıyor:Ameliyatın ardından hastanın konforunu kısıtlayan titreme, yavaş hareket etme ve ilacın yan etkisi olan istemsiz kasılmalar azalıyor. Hastalar günlük ihtiyaçlarından ayakkabı bağlamak, gömleği iliklemek ve çay içmek gibi işlevleri kendileri yapabilir hale geliyor. Bazı hastalarda yazma becerisinde de düzelme olabiliyor. Günlük yaşama katılan hastalar böylelikle bir başkasına bağımlı yaşamaktan kurtulmuş oluyor.”

Beyin pili nasıl takılır?

Cihaz vücut içine yerleştiriliyor

Ameliyat öncesi çekilmiş olan beyin MR görüntülemede, daha öncesinde belirlenmiş olan noktasal hedefe yönelik son teknoloji ile bilgisayar ortamında ameliyatın planlaması yapılıyor. Dr. Gülşah Öztürk pilin beyinde yerleştirileceği hedef bölgenin hastanın mevcut şikayetine ve ek problemlerine göre ameliyat öncesi belirlendiğini belirterek yöntemin nasıl uygulandığını şöyle anlatıyor:

Parkinson hastalığı ile ilgili doğru bilinen yanlışlar

“Lokal anestezi altında hastanın başına çerçeve yerleştirilip beyin tomografisi ile MR görüntüsü birleştirilerek hedefin koordinatları çok hassas bir şekilde düzenleniyor. Beyinde çekirdek denilen noktasal hedeflere saç kılı kalınlığında elektrot konulduğu için hata payının sıfıra yakın olması gerekiyor.

Ardından hasta ameliyathaneye alınıyor ve lokal anestezi altında, depremde deprem uzmanlarının yeri dinlemesi gibi mikroelektrodlar ile kayıtlar alınıyor. En iyi etkinin gözlendiği beyin bölgesine kalıcı 2 adet elektrot yerleştiriliyor. Sonrasında çerçeve çıkarılıyor ve hasta uyutularak beyne yerleştirilen elektrotlar uzatma kablosuyla cilt altından köprücük kemiğinin altına kalp pilinde olduğu gibi jeneratör mekanizmasıyla birleştiriliyor.”

Parkinson tedavisi: En etkili yöntemler ve hastalara öneriler

Beyin pili nasıl çalışır?

Beyin pili 3 ana parçanın birleşimi ile çalışıyor. Bunlar beyin içine yerleştirilen milimetrik elektronik çubuklar, kibrit kutusu büyüklüğünde güç kaynağı ve bu iki ana parçayı birleştiren uzatma kablosundan oluşuyor. Ameliyat sonrasında hasta takip edilerek beyne yerleştirilen elektrotların ayarlaması yapılıyor. Uzaktan kumanda benzeri bir cihaz yardımı ile hasta ve hekim tarafından beyin pili ayarları kontrol edilebiliyor ve en fazla verim alınabilen değerler ayarlanıyor.

Parkinson hastalığı tedavisinde beyin pili nasıl uygulanır

Pilin ömrü genellikle 3-6 yıl oluyor

Dr. Öztürk, beyin pilinin kontrol edilebilir ve ayarlanabilir olması gibi önemli avantajlara sahip olduğunu belirterek, “Böylelikle hastanın en iyi fayda göreceği aralık dışardan kolaylıkla ayarlanabiliyor“ diyor. Pilin ömrünün ise hastanın durumuna ve uygulanan beyin bölgesine göre 3-6 yıl arasında değiştiğini belirten Dr. Gülşah Öztürk, “Pilin bataryası bittiğinde tekrar bir beyin operasyonuna gerek duyulmuyor ve pillerin göğüs bölgesinde cilt altına yerleştirilen kısmının operasyonla değiştirilmesi yeterli geliyor” diyor.

Beyin pili ile ilgili sık sorulan sorular

Kısa Bilgiler

Beyin pili ameliyatı riskli mi?

Herhangi bir cerrahi prosedür gibi, beyin pili ameliyatı da bazı riskler taşır. Örneğin elektrotların implante edilmesi sırasında oluşabilecek beyin kanaması veya felç, herhangi bir ameliyatta da oluşabilecek ağrı veya enfeksiyon, nöbetler, pilde veya bağlantı tellerinde arıza veya bilişsel değişiklikler bunlardan bazılarıdır. Ancak yetenekli ve deneyimli bir cerrahi ekip bu riskleri en aza indirmek için ellerinden geleni yapacaktır.

Beyin pili ameliyatı kaç saat sürüyor?

Beyin pili ameliyatının süresi, ameliyatın karmaşıklığı ve hastanın bireysel ihtiyaçları dahil olmak üzere bir dizi faktöre bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, ameliyat 3-8 saat arasında sürebilir.

Beyin pili ameliyatı yaş sınırı kaç?

Beyin pili ameliyatı için belirli bir yaş sınırı yoktur. Ameliyatı yapma kararı yaştan ziyade hastanın tıbbi geçmişi, semptomları ve genel sağlık durumu gibi çeşitli faktörlere dayanır.

Beyin pili nasıl şarj edilir?

Beyin pili şarj cihazı genellikle köprücük kemiğinin yakınına yerleştirilir ve pil küçük, el tipi bir şarj cihazı kullanılarak şarj edilir. İşlem hızlıdır ve invazif değildir. Hasta, genellikle anestezi veya ameliyata ihtiyaç duymadan evde veya doktor muayenehanesinde pili şarj edebilir. Şarj etme sıklığı cihazın türüne ve altta yatan durumun semptomlarını yönetmek için ne kadar stimülasyon gerektiğine bağlı olarak değişebilir.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla