Sıcak çarpmasında ilk yardım ve alınması gereken önlemler!

Yazan Öğr.Gör.Ramazan Dağ

Kategori: Mevsim Hastalıkları, Üye Yazıları Print

Paylaş

Tweetle

Paylaş

Giriş: “İlkyardım herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalar” şeklinde tanımlanmıştır. Yaşamı tehlikeye düşüren durumlarda yapılacak olan ilkyardım bireyin sağlığı üzerine olumlu etkiler oluşturacaktır. Isı değişimi ve ısı değişiminin bedendeki etkilerini de en aza indirmek için temel düzeyde de olsa ilkyardım bilmek gerekir. Çok basit müdahalelerle bir kişinin yaşamını kurtarabilir, durumunun kötüye gitmesini engelleyebilir, iyileştirmeyi kolaylaştırabilirsiniz.

Sıcak çarpması

Beden ısısında meydana gelen ani yükselmeler beden metabolizmasını bozarak yaşamsal tehlike oluştururlar. Sıcak çarpması adı verilen durumda ise yüksek sıcaklıkta ve nem içeren bir ortamda beden ısısının ayarlanması amacıyla aşırı derecede sıvı ve elektrolit terleme yoluyla kaybedilir. Yüksek derece ısı ve nem sonucu vücut ısısının ayarlanamaması sonucu ortaya bazı bozukluklar çıkar.

Sıcak çarpması belirtileri

Adale krampları
Güçsüzlük, yorgunluk
Baş dönmesi
Davranış bozukluğu, sinirlilik
Solgun ve sıcak deri
Bol terleme (daha sonra azalır)
Mide krampları, kusma, bulantı
Bilinç kaybı, hayal görme
Hızlı nabız

1. Sıcak çarpmasında ilkyardım nasıl olmalıdır?

Hasta serin ve havadar bir yere alınır,
Giysiler çıkarılır,
Sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir,
Bulantısı yoksa ve bilinci açıksa su ve tuz kaybını gidermek için 1 litre su -1 çay kaşığı karbonat -1 çay kaşığı tuz karışımı sıvı ya da soda içirilir.

Güneş çarpması nedir? Belirtileri ve yapılması gereken acil tedbirler

2. Sıcak çarpmasında risk grupları var mıdır?

Sıcak çarpması için özel bir risk grubu bulunmamakla beraber, diğer hastalık ya da yaralanmalar için hassas olan kişiler, sıcaktan da diğer kişilere göre daha çok etkilenirler. Bu kişiler;

Kalp hastaları
Tansiyon hastaları
Diyabet hastaları
Kanser hastaları
Normal kilosunun çok altında ve çok üzerinde olanlar
Psikolojik ya da psikiyatrik rahatsızlığı olanlar
Böbrek hastaları
65 yaş üzeri kişiler
5 yaş altı çocuklar
Hamileler
Sürekli ve bilinçsiz diyet uygulayanlar
Yeterli miktarda su içmeyenler

3. Sıcak yaz günlerinde sıcak çarpmasından korunmak için alınması gereken önlemler nelerdir?

Özellikle şapka, güneş gözlüğü ve şemsiye gibi güneş ışığından koruyacak aksesuarlar kullanılmalıdır,
Mevsim şartlarına uygun, terletmeyen, açık renkli ve hafif giysiler giyilmelidir,
Bol miktarda sıvı tüketilmelidir,
Vücut temiz tutulmalıdır,
Her öğünde yeteri miktarda gıda alınmalıdır,
Gereksiz ve bilinçsiz ilaç kullanılmamalıdır,
Direk güneş ışığında kalınmamalıdır,
Kapalı mekânların düzenli aralıklarla havalandırılmasına özen gösterilmelidir.

Temel ilk yardım bilgileri ve acil durumlardaki hayati önemi

Beden sıcaklığının normal değerlerinin üzerinde olması durumuna hipertermi denir. Hipertermi bedende ısı üretimi ile ısı kaybı arasındaki dengenin bozulması sonucu ortaya çıkar.(Hipertermi; vücut dokusunun yüksek ısıya (39 – 44 °C arası) maruz bırakılmasıdır.)

‘’Şifasız hastalık yoktur; irade eksikliğinden başka. Değersiz bitki yoktur; tanınmamasından başka. / İbn-i Sina’’

Öğr. Gör. Ramazan Dağ
Ataşehir Adıgüzel Meslek Yüksekokulu
Sağlık Kurumları İşletmeciliği Program Başkanı