Yeni Doçentlik Kriterleri Sağlık Alanına Eleştirel Yaklaşım ve Öneriler

2016 sonbahar döneminden geçerli olmak üzere Üniversiteler Arası Kurulda (ÜAK) önerilen ve YÖK ün kabul ettiği yeni doçentlik kriterleri bazı sakıncaları ve adaletsizlikleri içermektedir. Kalitenin ve üretimin artırılmasını amaçlayarak düzenlemiş olduğumuz önerilerimiz aşağıdadır.  

Doçentlik Sınavı Başvuru Koşulları Sağlık Bilimleri Değerlendirme
ve Öneri Platformu 

Doçentlik başvuru koşulları 31.12.2015 tarihinde güncellenerek edilerek Ekim 2016 başvurularında geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Bu koşullar genel anlamda akademik ortamda niteliği artırmaya yönelik bir düzenleme olması itibariyle olumlu bir adım, ancak iyi niyetle yapılan bu düzenleme bazı adaletsizlikleri ve sakıncaları da muhafaza etmektedir. Bu çalıştayda sağlık bilimleri alanında yapılan düzenlemelere yönelik öneriler bulunmaktadır.

Çalıştay, yaklaşık 250 sağlıkçı akademisyenin bulunduğu dijital ortamda gerçekleştirilmiştir. Sekreteryasını Yrd. Doç. Dr. Ali Ramazan BENLİ yürütmüştür. Öneriler ile oluşturulan taslak metin Prof. Dr. Orhan ÖNALAN (Ulusal ve Uluslararası dergilerde editör ve editör yardımcılıkları yapmıştır) ile düzenlenmiştir. İlk kısımda mevcut yönetmelik bold yazı ile belirtilmiştir. Öneri kısmı italik yazı ile devamında yer almaktadır. Parantez içinde neden dolayı bu şekilde düşünüldüğü renkli olarak belirtilmiştir.

ÖNERİLER

1. Sağlık Bilimleri temel alanında başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olarak aşağıdaki çalışmalara verilen birim puanlar esas alınmak suretiyle; en az doksan (90) puanının doktora unvanının alınmasından sonra gerçekleştirilen çalışmalardan elde edilmiş olması kaydıyla, asgari yüz (100) puan karşılığı bilimsel etkinlikte bulunmuş olması gerekir.  Her çalışma, Tablo 10’da sadece bir bölümde yazılarak puanlandırılır. 

ÖNERİ 1. Sağlık Bilimleri temel alanında başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olarak aşağıdaki çalışmalara verilen birim puanlar esas alınmak suretiyle; en az seksen (80) puanının doktora unvanının alınmasından sonra gerçekleştirilen çalışmalardan elde edilmiş olması kaydıyla, asgari yüz (100) puan karşılığı bilimsel etkinlikte bulunmuş olması gerekir. 

(Doktorlar uzmanlık yaparken daha fazla akademik çalışmalara yönelmesi için bu şekilde düşünülmüştür)

2. Tek yazarlı çalışmalarda yazar tam puan alır. Başlıca yazarın belirtildiği hallerde iki yazarlı eserlerde  başlıca  yazar tam puanın 0.8′ ini, ikinci yazar 0.5′ ini alır. Üç ve daha fazla yazarlı başlıca yazarın belirtildiği eserlerde ise, başlıca yazar toplam puanın yarısını alır, diğer yazarlar ise diğer yarısını eşit paylaşır. Başlıca yazarın belirtilmediği iki veya daha fazla yazarlı makalelerde her bir yazar için toplam puan yazar sayısına bölünür. 

ÖNERİ 2. Yazarların puan hesaplaması Tablo 1. de belirlenen koşulların Tablo 2. ile karşılaştırılmasına göre belirlenir. Beş ve daha fazla merkezin katıldığı araştırmalarda 3 isimli gibi değerlendirilir ancak 3. yazar ve sonrasında gelen diğer yazarlar (farklı merkezler olmak kaydı) ile toplam puanın 0.25 çarpımını alırlar. Eğer aynı merkezden birden fazla araştırmacı varsa toplam puanın 0.25 çarpanından alınacak olan puanı eşit olarak paylaşırlar. Bu kapsamda en az 50 puan alınmalıdır. Bu kapsamda en fazla 80 puan alınabilir. Yayınlarda lisansüstü veya tıpta uzmanlık tezleriyle üretilen çalışmalardan alınan puanlar hariç olmak üzere (yan dal uzmanlık tezleri dahil edilir) en az 20 puanı 1. İsim olduğu uluslararası SCI, SCI-E ve AHCI kapsamında taranan dergilerde yayınlanan çalışmalardan almalıdır. 

Tablo 1. Yayımlanmış Eserlerin Puanlandırılması

Tablo 2. Eserlerdeki Yazar Sayısına Göre Hak Edilen Puan Yüzdeleri

(Puanlama sistemi olumlu olmakla birlikte araştırmacıyı 2 veya 3 isimli yayınlara yöneltmektedir. Tıp alanında az isimli yayınlara nadiren rastlanmakta olup çalışmanın değerini de düşürmektedir. Burada çalışmalarda isim sırasının önemli olduğunu düşünerek tablo yaptık. Ayrıca daha önce puanlandırılmayan olgu sunumları, editöre mektup ve derlemeleri de puanlandırmaya dahil ettik. Ancak “Yayınlarda lisansüstü veya tıpta uzmanlık tezleriyle üretilen çalışmalardan alınan puanlar hariç olmak üzere (yan dal uzmanlık tezleri dahil edilir) en az 20 puanı 1. İsim olduğu uluslararası SCI, SCI-E ve AHCI kapsamında taranan dergilerde yayınlanan çalışmalardan almalıdır” maddesi ile adayın 1. isim 2 SCİ veya SCİ-e en az 2 adet çalışma ile başvurması düşünülmüştür.

Mevcut yönetmelikteki [Bu maddenin 1a kapsamında  başlıca yazar olarak en az 20 puan almak kaydıyla 1a maddesinden en az 40 puan almak zorunludur.] maddesindeki SCİ, SCİ-e kapsamında yayın şartı korunmuş olup bu kapsamdaki 40 puan diğer çalışmalarda dahil edilerek 50 ye çıkartılmıştır.

Çok merkezli çalışmalar kıymetli çalışmalar olup yapılması zor ve zahmetli çalışmalardır. Mevcut durumda 20 isimli bir makalede araştırmacıların 1. ismi haricindekiler 1 puan bile alamamaktadır. Bu durum ayrıntılı olarak düşünülmüş ve çalışmayı planlayan ve en fazla emek harcayan 1 ve 2. isimler yüksek puanlandırılmıştır)  

3. Kitap bölümü için:

Adayın hazırladığı lisansüstü veya tıpta uzmanlık tezlerinden üretilmemiş ve başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olmak kaydıyla

1. a) Tanınmış uluslararası  yayınevleri tarafından  yayımlanmış kitap 15
2. b) Tanınmış uluslararası  yayınevleri tarafından  yayımlanmış kitap editörlüğü 10
3. c) Tanınmış uluslararası  yayınevleri tarafından yayımlanmış kitap bölüm yazarlığı 10
4. d) Tanınmış ulusal  yayınevleri tarafından  yayınlanmış kitap 10

ÖNERİ 3. KİTAP: Kendi alanında kaynak olabilecek nitelikte olan yayınlar kitap kategorisinde değerlendirilir. 

Tablo 3. Kitap yazarlığı kapsamında alınan puanlar

Kitap yazarlığı bölümünden en fazla 15 puan alınabilir.

(Kitap bölümü için editör, bölüm yazarı gibi durumlar bilinmez şekilde bırakılmıştır. Bunların ayrıntılı puanlaması yapılarak en fazla 15 puan ile sınırlandırılmıştır.)

4. Patent: Başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olmak kaydıyla alınan
5. Uluslararası patent 20
6. Ulusal patent 10 

ÖNERİ 4. Patent: Başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olmak kaydıyla alınan;

1. Uluslararası patent: 40 puan
2. Ulusal Patent: 20 puan

Patentlerde puan kişi sayısına bölünür.

(Tıp alanında patent almanın zorluğu göz önünde bulundurularak puanları artırılmıştır. Araştırmacıları patent almaya yönlendirmesi amaçlanmıştır) 

5. Atıflar:
6. a) SCI, SCI‐Expanded, SSCI ve AHCI tarafından taranan dergilerde; tanınmış  uluslararası yayınevleri tarafından yayımlanmış kitaplarda yayımlanan ve adayın yazar olarak yer almadığı yayınlardan her birinde, metin içindeki atıf sayısına bakılmaksızın adayın atıf yapılan her eseri için 3
7. b) SCI, SCI‐Expanded, SSCI ve AHCI dışındaki endeksler tarafından taranan dergilerde; tanınmış uluslararası yayınevleri tarafından yayımlanmış  kitaptalarda bölüm yazarı olarak yayımlanan ve adayın yazar olarak yer almadığı yayınlardan her birinde, metin içindeki atıf sayısına bakılmaksızın adayın atıf yapılan her eseri için 2
8. c) Ulusal hakemli dergilerde; tanınmış ulusal yayınevleri tarafından yayımlanmış kitaplarda yayımlanan ve adayın yazar olarak yer almadığı yayınlardan her birinde, metin içindeki atıf sayısına bakılmaksızın adayın atıf yapılan her eseri için 1

Bu madde kapsamında en az 6 puan alınması zorunludur.

ÖNERİ 5. Atıflardaki puan hesaplaması Tablo 2’ deki yazarların sıralamasına göre yapılan puan dağılımına göre yapılır. Bu kapsamda en fazla 20 puan alınabilir. 

Tablo 4. Atıfların Puanlandırılması

(Atıf sayısına bakılmaksızın her eser için ibaresi değiştirilerek her atıf için puanlandırılmasının daha objektif olacağı kanaatindeyiz. 100 atıf almış eser ile 1 atıf almış eser aynı tutulmaktadır. Ancak alt sınırdan ziyade üst sınır getirilmesi daha uygun olacaktır. Önemsenmeyen ancak çok önemli bir çalışma hiç atıf almayabilir. Aksi durumda söz konusu olabilir. Hiçbir yenilik getirmeyen tanımlayıcı bir çalışma defalarca atıf alabilir. Alt sınır getirmek insanları gruplaşmaya ve karşılıklı uygunsuz atıflaşmaya itecektir. Burada üst sınır getirerek atıf için alması gereken puanı almış olması yeterli görülmüştür) 

6. Lisanüstü Tez Danışmanlığı: Danışmanlığını yürüttüğü, tamamlanan yüksek lisans, doktora veya tıpta uzmanlık danışmanlıkları,
7. a) Doktora / Doktoraya Eşdeğer Uzmanlık 4
8. b) Yüksek lisans 2

Danışmanlığını yürüttüğü, tamamlanan yüksek lisans, doktora veya tıpta uzmanlık danışmanlıkları Bu maddeden en fazla 10 puan alınabilir. İkinci/eş danışman olması durumunda asıl danışman a ve b için öngörülen puanların tamamını, ikinci danışman ise yarısını alır 

ÖNERİ 6. Lisans, lisansüstü ve doktora/uzmanlık tez danışmanlığı puanları Tablo 5’ e göre yapılır. 

Tablo 5. Doktora/Uzmanlık, Yüksek Lisans ve Lisans Tez Danışmanlığı Puanlandırılması

Bu maddeden en fazla 10 puan alınabilir. İkinci/eş danışman olması durumunda asıl danışman öngörülen puanın tamamını, ikinci danışman ise yarısını alır.

(Bu kapsamda lisans tez danışmanlığı da puanlandırılmıştır)

7. Bilimsel Araştırma Projeleri
8. a) Devam eden veya başarı ile tamamlanmış AB Çerçeve Programı bilimsel araştırma projesinde koordinatör/baş araştırmacı olmak 15
9. b) Devam eden  veya başarı ile tamamlanmış AB Çerçeve Programı bilimsel araştırma projesinde ortak araştırmacı olmak 10
10. c) Devam eden  veya başarı ile tamamlanmış a ve b dışındaki uluslararası destekli bilimsel araştırma projelerinde (derleme ve rapor hazırlama çalışmaları hariç) yürütücü olmak 8
11. d) Üniversite dışındaki kamu kurumlarıyla yapılan başarıyla tamamlanmış  veya devam eden bilimsel araştırma projelerinde  yürütücü olmak 6 

ÖNERİ 7. Bilimsel Araştırma Projeleri:

1. a) Devam eden veya başarı ile tamamlanmış AB Çerçeve Programı bilimsel araştırma projesinde koordinatör/baş araştırmacı olmak: 30 puan, ortak araştırmacı olmak: 15 puan
2. b) Devam eden veya başarı ile tamamlanmış a ve b dışındaki uluslararası destekli bilimsel araştırma projelerinde (derleme ve rapor hazırlama çalışmaları hariç) yürütücü olmak: 20 puan, ortak araştırmacı olmak: 10 puan
3. d) Üniversite dışındaki kamu kurumlarıyla yapılan başarıyla tamamlanmış veya devam eden bilimsel araştırma projelerinde yürütücü olmak: 10 puan, ortak araştırmacı olmak: 6 puan
4. e) Üniversite tarafından desteklenen başarıyla tamamlanmış veya devam eden bilimsel araştırma projelerinde yürütücü olmak: 4 puan, ortak araştırmacı olmak: 2 puan

Bu kapsamda en fazla 30 puan alınabilir.

(Üniversiteler tarafından desteklenen bilimsel araştırmalar da puanlandırılmıştır. Ayrıca üst sınır getirilmiştir)

8. Bilimsel Toplantı:

Uluslararası bilimsel toplantıda sunulan ve bilim alanına katkı sağlayan sözlü bildiri 3

       Ulusal bilimsel toplantıda sunulan ve bilim alanına katkı sağlayan sözlü bildiri 2

Bu madde kapsamında en az 5 puan almak zorunludur, en fazla 10 puan alınabilir. Aynı toplantıda sunulan yalnız bir bildiri puanlanır. 

ÖNERİ 8. Bilimsel Toplantılar: Puanlama aşağıdaki tabloya göre yapılır ve bu kapsamda en az 5 puan alınmalıdır. Bu kapsamda en fazla 15 puan alınabilir. 

Tablo 6. Bilimsel Toplantıların Puanlandırılması

(Bilimsel toplantılarda sadece sözlü sunumlar puanlandırılmıştır. Bir bilimsel toplantı organize etmek orada konuşmacı olarak bulunmak veya poster sunmak puanlandırılmamıştır. Uluslararası kongrelerde artık e-poster uygulamaları yapılmaktadır. Bu durumlar değerlendirilerek bir tablo yapılmıştır. Üst puan 10 dan 15 e çıkarılmasının daha uygun olacağı görüşü benimsendi. Aynı toplantıda sunulan bir bildirinin puanlandırılması adaletsiz bir durum oluşturmaktadır) 

9. Eğitim‐Öğretim Faaliyeti:

Doktora veya uzmanlık eğitimini tamamladıktan sonra  yüzyüze ortamlarda verilmiş ders

Bir dönem yüksek lisans, doktora veya doktoraya eşdeğer uzmanlık dersi 3

Bir dönem önlisans veya lisans  dersi 1

Bu madde kapsamında en az 5 puan almak zorunludur, en fazla 10 puan alınabilir. kurumlarında en az 2 yıl öğretim elemanı olarak çalışmış olmak zorunludur. Bu madde kapsamında en fazla 4 puan alınabilir.

ÖNERİ 9. Eğitim–Öğretim Faaliyetleri: Bu madde kapsamında en fazla 5 puan alınabilir.

1. a) Bir dönem yüksek lisans, doktora veya doktoraya eşdeğer uzmanlık dersi: 3 puan
2. b) Bir dönem önlisans veya lisans dersi: 1 puan

(Ders anlatma zorunluluğu kaldırılması gerekir. Zira devlet hastaneleri, araştırma hastanelerinde çalışan doktorların 2 dönem ders anlatmaları olanaksızdır. Bu zorunluluk eğitim ve araştırma hastanesi veya özel hastanelerde çalışan doktorların akademik çalışmaları bırakmalarına yol açacaktır. Platformu açtığımızda en çok şikayetin geldiği konu bu madde olmuştur) 

Sonuç olarak: Doçentlik akademik hayatın önemli bir aşamasını oluşturmaktadır. Burada akademik çıtanın yükseltilmesi ve üretime yönelik çalışmaların desteklenmesi gerekmektedir. Bizim hazırladığımız dosya ile kriterlerin kolaylaştırılmasından ziyade bilimsel etkinliklerin değerlendirilmesi, akademisyenlerin etkin çalışmalar yapması ve geniş açı ile olaya bakmaları amaçlanmış olup Türkiye gerçekleri de göz önünde bulundurulmaya çalışılmıştır.

Saygılarımızla 

Platform adına

Yrd. Doç. Dr. Ali Ramazan BENLİ

İletişim: dralibenli@gmail.com

0 (505) 5152365

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör