Kötü Ağız Hijyeni Kadınlarda Kronik Ağrılara ve Fibromiyaljiye Neden Olabiliyor

Yazan Tuba Günvar

14 Nisan 2025 | 17 Nisan 2025 | Kategori: Güncel / Literatür Print

Ağız sağlığı sadece çürük, ağız kokusu ve diş eti sorunları ile sınırlı olmayabilir. Sidney Üniversitesi’nde yapılan yeni bir araştırma, ağız sağlığı sorunlarının kadınlarda fibromiyalji, migren, karın ağrısı ve vücut ağrılarına neden olabileceğini gösterdi. Pain Research dergisinde yayımlanan çalışmada, yetersiz hijyen sonucu ağızda biriken mikropların pek çok ağrı türüyle bağlantılı olduğu saptandı. Bu gelişme ağız mikrobiyotası ile sinir sistemi arasındaki potansiyel ilişkinin sanılandan daha güçlü olduğuna işaret ediyor.

Bu alanda yapılan ilk çalışma

Araştırmacılar, Yeni Zelanda’daki fibromiyaljili ve fibromiyaljisiz kadınlardan oluşan iki grubu inceledi. Çalışmanın başyazarı Sidney Üniversitesi Tıp ve Sağlık Fakültesi’nden Dr. Joanna Harnett, şu bilgileri paylaştı: “Araştırmamız fibromiyaljisi olan kadınlarda ağız sağlığı, ağız mikrobiyotası ve yaygın ağrılar arasındaki ilişkiyi araştıran ilk çalışma olma özelliğini taşıyor.”

Ağız kokusu hangi hastalıkların habercisidir? Nedenleri ve çözümü

Katılımcıların ağız sağlıkları, Dünya Sağlık Örgütü’nün ağız sağlığı anketi ile değerlendirildi. Ağrı, migren, karın ağrısı gibi belirtiler ise SF-36 yaşam kalitesi anketi, Uluslararası baş ağrısı anketi ve bağırsak bozukluğu şiddet indeksi gibi geçerli ölçüm araçları ile analiz edildi.

Dört mikrop türü ağrı ile ilişkili bulundu

Ağız sağlığı düşük olan bireylerin %60’ı orta-şiddetli vücut ağrısı, %49’u ise migren yaşama olasılığı taşıyordu. Ağız sağlığı puanları ile ağrı düzeyi arasında güçlü bir ilişki saptandı. Bu ilişkiler, ağızda tespit edilen belirli mikroplar aracılığıyla desteklendi. Özellikle Dialister, Fusobacterium, Parvimonas ve Solobacterium cinslerine ait türler, ağrı ile anlamlı düzeyde ilişkilendirildi. Ayrıca, Gardnerella cinsi ile düşük ağız sağlığı arasında orta düzeyde negatif bir korelasyon bulundu. Lancefieldella ve Mycoplasma salivarius türleri ise migren ile ilişkiliydi.

Ağız mikrobiyotası ve sinir sistemi

Araştırmacılar, ağız mikrobiyotası ile merkezi sinir sistemi arasında potansiyel bir bağlantı olabileceğine dikkat çekti. Bu durum, açıklanamayan kronik ağrı durumlarının altında yatan nedenlerden biri olabilir. Ayrıca, sağlıklı ağız florasının vücut genelinde ağrıyı azaltma potansiyeline sahip olabileceğini gösteriyor. Araştırma, günde iki kez diş fırçalamak, diş ipi kullanımı ve düzenli ağız sağlığı kontrollerinin sadece ağız sağlığı için değil, genel sağlık için de kritik önemine işaret ediyor.

Diş eti iltihabı neden olur? Ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

Fibromiyalji; yaygın kas-iskelet sistemi ağrıları, baş ağrıları, yorgunluk, uyku bozuklukları ve bilişsel problemlerle seyreden yaygın bir hastalıktır.

Araştırmanın Özeti

Yeni Zelanda’daki merkezi duyarlılık bozukluğu olan kadınlarda kötü ağız sağlığı, ağız mikrobiyotası ve ağrı arasında ilişki: ileriye dönük klinik çalışma
Giriş: Sindirim sistemine açılan kapı olan ağız boşluğu, geçici ve kalıcı mikrobiyal canlılara ev sahipliği yapar. Ağız patojenlerinin birçok kronik hastalığın oluşumunda rol oynadığı bilinmektedir. Ancak şimdiye kadar ağız sağlığı ve ağız mikrobiyotasının, merkezi duyarlılık bozukluklarında görülen ağrıların nedenleriyle ilişkisi araştırılmamıştır. Bu çalışmada, kadınlarda bildirilen ağız sağlığı durumu, ağız mikrobiyotası ve çeşitli ağrı türleri arasındaki ilişkileri inceledik.

Yöntemler: Kadınlarda ağız sağlığı, Dünya Sağlık Örgütü’nün ağız sağlığı anketi ile değerlendirildi. Vücut ağrısı, migren ve karın ağrısı gibi belirtiler geçerli ölçüm araçları kullanılarak belirlendi. Tükürük örnekleri, göreceli gen bolluğu açısından metatranskriptomik yöntemle analiz edildi. Demografik ve klinik veriler, ağız sağlığı puanları, ağrı ölçümleri ve ağız mikrobiyotası arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla üç takson seviyesinde incelendi.

Bulgular: Ağız sağlığı en düşük yüzde diliminde yer alan katılımcılar, migren tipi baş ağrılarına (χ² = 23.24, df 4, p < 0.001) ve daha yüksek vücut ağrısı puanlarına daha yatkındı. Dört ağız kaynaklı patojen türü, diğer değişkenler kontrol altına alındığında SF36 vücut ağrısı puanları ile anlamlı şekilde ilişkilendirildi (q < 0.05). Gardnerella cinsinin göreceli bolluğu, ağız sağlığı puanlarıyla orta düzeyde negatif korelasyon gösterdi (ρ = −0.346, q = 0.001). Lancefieldella cinsi ve Mycoplasma salivarius türü ise migrenle ilişkilendirildi.

Tartışma: Düşük ağız sağlığı puanları, daha yüksek ağrı puanlarıyla ilişkiliydi. Her iki durum da ağızdaki patobiont bakterilerin göreceli bolluğunun artmasıyla bağlantılı bulundu. Bu sonuçlar, migren, karın ve vücut ağrısı yaşayan kadınlarda ağız mikrobiyotasının ağrının oluşumundaki potansiyel rolüne işaret etmektedir. Bulgular, ağız mikrobiyotası ile sinir sistemi arasında bir eksen olasılığının değerlendirilmesini gerekli kılmaktadır.