Yaşlılık döneminde karşılaşılan ruhsal problemlerin “normal” olarak görülemeyeceğini ve pek çok sorunu beraberinde getirebileceğini söyleyen Psikiyatri uzmanı Doç. Dr. Barış Önen Ünsalver, şu bilgileri verdi: “Yaşlıda ağrıların en bilinen sebebi depresyondur. Çoğunlukla ağrılar normal sayılır ve yaşlı kimse aslında depresyon tedavisiyle düzelebilecek ağrılarla gereksiz yere ızdırap çeker. Yaşlılarda bu tür sorunların doğru tespiti ile hızlıca çözülebilir. Yaşlı kişinin mutsuz görünmesi normal kabul edilirse depresyon gözden kaçar. Çünkü yaşlılar beklenenin aksine hayata daha olumlu bakabilirler.
Mutsuz görünen bir yaşlının depresyonda ya da yas döneminde olması ihtimali yüksektir. Unutkanlık normal sayılırsa başta Alzheimer tipi olmak üzere her çeşit demans tanı ve tedavisi gecikir ve kişinin tedavisi gecikir. Demans kötü seyirli bir hastalık olsa da tedavisi erken başlarsa kişinin işlevselliği daha geç bozar. Yaşlıda ağrıların en bilinen sebebi depresyondur. Çoğunlukla ağrılar normal sayılır ve yaşlı kimse aslında depresyon tedavisiyle düzelebilecek ağrılarla ızdırap çeker.”
Yaşlılık kişiden kişiye değişerek deneyimlenir
Yaşlılık dönemi kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Yaşlılık ve yaşlı yenilikten korkan, herşeye karışan, pasif, işlevsiz, çevreden kopmuş gibi yorumlanabilir. Yaşlanmak bir kenara atılmak, ölüme çok yakın olmak ve değersiz olmak, başkalarına muhtaç olmakla ilişkilendirilebilir. Oysa yaşlılık kişiden kişiye değişerek deneyimlenir. Yaşlılar da yeniliklere açık olabilir ama daha geç ve daha çok çaba harcayarak öğrenirler.
Yaşlılar da bu dünya hakkında görüş sahibi olabilir ve hatta yaşanmışlıklar sayesinde yorum becerileri daha iyidir. Yaşanmışlıklar sayesinde hayatın akışkanlığını ve küçük olaylara takılmamanın gerektiğini görebilirler. Yaşlılık maddi ve manevi kayıplar nedeniyle desteğe ihtiyacın olduğu bir dönemdir. Destek almak bağımlı olmak demek değildir. Destek vermek yaşlının hayatını yönetme hakkına sahip olmak demek değildir.
Bilgelik sayesinde çözüm üretebilirler
Yaşlılıkla birlikte bilgi işleme hızı yavaşlar, yeni bilgi öğrenme süreci uzar ve dikkat azalır. Buna katşılık yaşlı kişilerde hayattan alınan tatmin düzeyi tahmin edilenden yüksek olabilir. Yaşlı kişiler gençlere oranla olumsuz içsel duygusal durumlar karşısında daha fazla duygusal kontrol sahibidirler. Deneyim ve bilgelik sayesinde kişi mükemmeliyetçiliği bir kenara bırakır, içinde bulunduğu anın tadını çıkarmayı öğrenmiş olur.
Kritik hayat olayları karşısında gençlerinkinden daha çeşitli ve kullanışlı çözümler üretmesini sağlayan stratejiler geliştirmeyi hayat biçimi haline getirmiş olur. Bilgelik metanet, sükunet ve çözüm üreticiliği getirir. Sıradan gündelik olaylara takılma azalır.”
Depresyon nedir? Neden olur? Belirtileri, türleri ve tedavisi
Uyumda zorlanan yaşlılarda psikolojik sorunlar gelişebilir
Yaşanan kayıplara uyum sağlayamayan yaşlıda yetersizlik ve değersizlik hissiyle birlikte psikolojik sorunların gelişebileceğini de belirten Ünsalver, şunları ekledi:“Uyum sağlamakta zorlanan yaşılarda şu sorunlar görülebilir: Yeniliklerden ürkebilirler. Eskiye aşırı bağlılık olur. Yeniyi yok sayma ya da değersizleştirme olabilir. Birey geçmişini daha sıklıkla sorgular. Geçmişe dair pişmanlıklar olabilir. Fiziksel hastalığının görülmesini istemeyerek toplumdan izole edebilirler kendilerini. Bazen hastalıklarını inkar ederler ve tedavilerine uyum sağlamazlar. Başkalarına muhtaç kalma korkusu yada ölme korkusu ve uyum sağlayamama Depresyon, kaygı bozuklukları ve genel sağlığı bozabilir.”
YAZIYI PAYLAŞ
Benzer Yazılar
Depresyon türleri nelerdir? Depresyonun yarattığı sorunlar ve çözümleri
Her 3 yaşlıdan 2’si öğün atlıyor ve günlük besin ihtiyacını karşılayamıyor
Depresyon neden olur? Depresyonla baş etme yöntemleri
Depresyon nedir? Neden olur? Belirtileri, türleri ve tedavisi
Hareketsizlik en önemli ölüm nedenlerinden birisi
YORUMUNUZ VAR MI?