Kronik Ağrıda Yeni Yaklaşım: Online Duygu Terapisi Ağrı ve Depresyonu Hafifletiyor

Yazan Tuba Günvar

11 Mayıs 2025 | 19 Mayıs 2025 | Kategori: Ağrı, Güncel / Literatür Print

Kronik ağrı, hem fiziksel hem de psikolojik açıdan zorlu bir sağlık sorunudur. Çoğunlukla ilaç tedavisi tercih edilir ancak bağımlılık ya da yan etkiler hasta için zorlayıcı olabilir. Avustralya’da yürütülen yeni bir çalışma, ağrıya yeni bir yaklaşım getiriyor. JAMA Network dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, duyguların yönetilme biçimi, kronik ağrının şiddetini ve etkilerini doğrudan değiştirebiliyor. Çalışmada geliştirilen ve “Ağrı ve Duygu Terapisi (Pain and Emotion Therapy)” olarak adlandırılan çevrim içi program, beynin duygusal işleme kapasitesini geliştirirken hem ağrıyı azaltıyor hem de depresyon belirtilerini hafifletiyor.

UNSW Sydney ve Neuroscience Research Australia (NeuRA) tarafından gerçekleştirilen araştırma, duygusal düzenleme becerilerinin geliştirilmesinin, sadece ağrıyı hafifletmekle kalmayıp yaşam kalitesinde kalıcı iyileşmelere yol açabileceğini gösterdi. Tedavi, sekiz haftalık çevrim içi grup seanslarından oluşuyor ve mobil uygulama ile kişisel bir çalışma kitabı ile destekleniyor.

Ağrıya Duygusal Müdahale

Mart 2023 ile Eylül 2024 arasında yürütülen randomize klinik çalışmada, 89 kronik ağrılı yetişkin yer aldı. Katılımcıların bir kısmı sadece mevcut tedavilerine devam ederken, diğer grup çevrim içi duygusal düzenleme terapisine katıldı.

Kronik ağrı nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Ağrıda ve Duygusal Bozuklukta Belirgin Azalma

Araştırma sonuçlarına göre, yeni tedaviyi alan grupta duygusal düzenleme güçlükleri belirgin şekilde azaldı. Katılımcılar, ağrı şiddetinde de ortalama 10 puanlık (100 üzerinden) bir düşüş bildirdi. Bu azalma, günlük yaşamda fark edilebilir bir rahatlamaya işaret ediyor. Örneğin, 11 yıldır sırt ve kanser ağrıları yaşayan Richard Beaumont, “Terapiden önce ağrım genellikle 8–9 düzeyindeydi. Şimdi bunu 4–5’e kadar düşürebiliyorum,” diyor.

Kronik Ağrıya Bütüncül Yaklaşım

Kronik ağrı, dünya genelinde yetişkin nüfusun yaklaşık %30’unu etkiliyor. Kalp hastalığı, kanser ve diyabetten daha fazla ekonomik yüke sahip olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca depresyon, anksiyete ve hatta intihar oranları kronik ağrı yaşayan bireylerde çok daha yüksek. UNSW’dan Prof. Sylvia Gustin, “Kalıcı ağrılar beyin duygusal devrelerini bozuyor. Bu da duygusal düzensizliğe yol açıyor. Ancak bu yön, tedavilerde genellikle göz ardı ediliyor,” diyor.

Uygulanabilir, Erişilebilir ve Etkili

Çevrim içi uygulanan bu yeni terapi, özellikle büyük şehirler dışındaki bölgelerde yaşayan, hareket kısıtlılığı olan ya da sosyal kaygı yaşayan bireyler için önemli bir çözüm sunuyor. Terapiler katılımcıların kendi evlerinden, kendilerine uygun zamanlarda erişebileceği şekilde tasarlandı. Çalışmanın bir diğer lideri olan Dr. Nell Norman-Nott, bu tedavinin “kronik ağrı tedavisinde eksik olan parçayı” tamamladığını ifade ediyor: “İnsanlara duygularını tanımayı, ifade etmeyi ve olumlu duygulara daha fazla yer açmayı öğretiyoruz.”

Ağrı kesici ilaçlar nasıl kullanılmalıdır? Türleri ve yan etkileri

Araştırmanın Özeti

Kronik Ağrıya Sahip Bireylerde Duygusal Düzensizlik İçin Çevrim İçi Diyalektik Davranış Terapisi: Randomize Klinik Çalışma
Önemi: Mevcut tedavi yaklaşımları, kronik ağrı yaşayan birçok kişi için erişilebilir değildir ve sıklıkla duygusal düzensizliği, psikolojik eş hastalıklar ve ağrı şiddeti açısından önemli bir faktör olmasına rağmen yeterince ele almaz. Bu nedenle, etkili ve erişilebilir bir duygusal düzenleme odaklı müdahaleye ihtiyaç vardır.

Amaç: Kronik ağrıya yönelik çevrim içi diyalektik davranış terapisinin (iDBT-Pain) + mevcut tedavi ile sadece mevcut tedavinin, duygusal düzensizlik üzerindeki etkilerini karşılaştırmak.

Tasarım, Uygulama ve Katılımcılar: Bu iki kollu randomize klinik çalışma, Mart 2023 – Eylül 2024 tarihleri arasında Avustralya’da gerçekleştirildi. Katılımcılar, en az üç aydır kronik ağrı yaşayan, haftalık ağrı şiddeti 0–10 ölçeğinde en az 3 olan yetişkinlerden oluşuyordu. Psikotik bozukluk, kişilik bozukluğu ya da demans tanısı olan bireyler dışlandı. Uygun katılımcılar rastgele olarak 1:1 oranında 9 hafta boyunca iDBT-Pain veya yalnızca mevcut tedavi grubuna atandı. Niyetle analiz yöntemi Ağustos–Eylül 2024 arasında uygulandı.

Müdahaleler: iDBT-Pain grubundaki katılımcılar, sekiz hafta süresince 90 dakikalık çevrim içi, terapist eşliğinde grup seansları, bir mobil uygulama ve kişisel çalışma kitabı aracılığıyla desteklendi. İçerik, diyalektik davranış terapisine (DBT) dayalı beceri eğitimi ve ağrı bilimi eğitimi içeriyordu. Kontrol grubundakiler, toplumda erişilebilen mevcut tedavi olanaklarını sürdürdü.

Depresyon neden olur? Depresyonla baş etme yöntemleri

Ana Sonuç ve Ölçümler: Birincil sonuç, randomizasyondan dokuz hafta sonra ölçülen duygusal düzensizlik düzeyiydi. Değerlendirmede, 18–90 puan aralığında değişen ve yüksek puanların daha fazla düzensizliğe işaret ettiği Duygusal Düzenleme Güçlükleri Ölçeği kullanıldı.

Bulgular: 89 katılımcının (ortalama yaş: 51,5 ± 14,2 yıl; %83 kadın) 44’ü kontrol, 45’i iDBT-Pain grubuna atandı. Toplam 79 katılımcı (%89) dokuz haftalık değerlendirmeyi tamamladı. Gruplar arası karşılaştırmada, iDBT-Pain grubunda duygusal düzensizlikte anlamlı azalma gözlendi (−4,88; %95 GA: −9,20 ila −0,55; P = 0,03; Cohen d = −0,46 [%95 GA: −0,87 ila −0,08]).

Sonuç ve Anlam: Bu randomize klinik çalışmada, öğrenme destekli ve terapist rehberli hibrit bir yaklaşım yoluyla sunulan iDBT-Pain müdahalesi, kronik ağrı yaşayan bireylerde duygusal düzensizlikte kalıcı iyileşmeler sağlamıştır.