Erkek kısırlığı tedavisinde ‘Sperm Radar’ tekniği avantaj sağlayacak!

Yazan Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu
11 Temmuz 2017   |    26 Mart 2023    |   Kategori: Kısırlık / Tüp Bebek Print

İyi ve kötü kalite spermlerin ayırt edilebilmesi için İngiltere’de yeni geliştirilen ve “Sperm Radarı” adı verilen teknik ile spermler incelenebiliyor. Bu işlem esnasında spermler zarar görmüyor ve incelenen spermler yararlı bulunursa yeniden kullanılabiliyor. Bu yeni yöntem sayesinde kısırlık tedavisinde başarı oranlarının daha da arttığını söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Tüp Bebek Bölüm Direktörü Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu, erkek kısırlığında “Sperm Radar” Tekniği hakkında kapsamlı bilgiler verdi.

Kısırlık ya da doğal yolla bebek sahibi olamama durumu aslında sanıldığı kadar da nadir görülen bir durum değil. Dünya üzerindeki tüm çiftler göz önünde bulundurulduğunda bunların yaklaşık % 15’i bir yıl boyunca düzenli olarak korumasız cinsel ilişki yaşadıkları halde doğal yolla gebelik elde edemiyorlar. Bu oran gerçekten de çok yüksek ve üremeye yardımcı yöntemlerin de ne kadar gerekli ve önemli olduğunu gösterir niteliktedir.

Erkeklerde kısırlık nedenleri ve mikro akışkan çip teknolojisi ile yeni tedaviler

Kısırlık genelde kadın sebepli olumsuzluklardan kaynaklanırken, tüm kısırlık vakaları arasında erkeğin yeri üçte bir civarındadır. Yani kısırlıkların %70’i kadından kaynaklanan sorunlara, yaklaşık % 30’u da erkekten kaynaklı sağlık sorunlarına dayanıyor.

Erkekte kısırlık nedenleri

Erkeğin kısırlığından kaynaklanan bir durumda; sperm kalitesi, hareketliliği, sayısı, morfolojisi, spermin yokluğu gibi sorunlar söz konusudur. Erkeğin sahip olduğu hastalıklar ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları spermlerde hasara, DNA sorunlarına yol açıyor. Sigara, alkol kullanımı, genel sağlık durumu ve kullanılan ilaçlar, aşırı kilolu olmak, çok etkili olmasa da ilerleyen yaş erkekte sperm kalitesini ve üreyebilirliği olumsuz etkiliyor, erkek kısırlığına sebep oluyor.

En yeni sperm inceleme metodu: “Sperm Radar”

Erkekten alınan spermlerin kalitesini incelenmesi için pek çok farklı, bilimsel yöntem bulunmakta, her yeni çıkan yöntem bir öncekinden daha iyi sonuçlar almak odaklı uygulanmaktadır. Bu bağlamda iyi ve kötü spermlerin ayırt edilebilmesi için İngiltere’de yeni bir teknik geliştirildi. “Sperm Radarı” adı verilen bu teknikte spermler inceleniyor, bu işlem esnasında asla zarar görmüyor ve incelene spermler yararlı bulunursa yeniden kullanılabiliyor. Sheffield Üniversitesi’nden bilim insanlarının bulduğu bu yeni teknik, sperm incelenmesine disiplinler arası bir yaklaşım getiren manyetik rezonans projesidir.

Sperm araştırmaları çok daha zararsız yapılabilecek!

“Sperm Radarı” tekniğinde, erkekten alınan canlı spermlerin molekülleri başarılı bir şekilde incelenebiliyor ve ölçülebiliyor. Aslında bu açıdan bakıldığında Sheffield Üniversitesi’nin bu çalışması devrim niteliğindedir. MRS (manyetik rezonans) bu sperm inceleme tekniğinde sanki mıknatısla çalışan bir radar gibi fonksiyon gösteriyor. Bu işlemde moleküllerin yankılanan sinyale verdiği tepkiyi izleyerek spermleri iyi ya da kötü sperm olarak ayırt etmek mümkün görünüyor.

Tüp bebek tedavisi ne zaman ve kimlere uygulanmalıdır?

Aslında bu MRS tekniği kanser gibi diğer hastalıklarda birçok hücrenin ve dokuların moleküler kompozisyonunu incelemek için kullanılmaktaydı. Bunun canlı spermleri incelemek için kullanılması ise bir ilktir. Burada sperm yoğunluk derecesini görmek amacıyla gradyan santrifüj tekniği ile sperm yıkanır ve tarama için hazırlanır.

Sperm moleküllerini hasarsız incelemenin tek yolu “Sperm Radar”

Şimdiye kadar sperm incelemesinde proteolitik yaklaşım kullanılmaktaydı ki halen de kullanılıyor. Bu yaklaşımda spermler incelenirken hasar görüyor ve öldürülüyor. Sperm incelemesinin başka bir yolu da yoktu. Fakat sperm radar tekniği ile inceleme yapıldığında spermler hala canlı kalabiliyor ve IVF yöntemiyle kullanılabiliyor. Şu an henüz işleme geçmemiş olsa da bu bakımdan değerlendirildiğinde erkek kısırlığı için çok önemli bir gelişme olarak düşünülmektedir.

Sperm radar tekniği ne zaman uygulanabilir olacak?

Bu mucizevi tekniğin uygulanabilmesi için daha fazla araştırılması, üzerinde ek çalışmalar yapılması gerekiyor. Gelecek çalışmalarda yöntemin klinik olarak uygulanabilirliğinin tespit edilmesi, MRS sürecinin spermleri olumsuz etkileyip etkilemediğinin belirlemesi önemlidir.  Bu bağlamda işlemlerin DNA’ya hasar verip vermeyeceği sorusunun yanıtı da önem arz ediyor. Zira günümüzde sperm DNA’sının incelendiği çeşitli yöntemler, spermleri yardımcı üreme teknikleri için kullanılamaz hale getiriyor. İşte tüm bunlardan dolayı yeni araştırmaları merakla ve umutla beklemekteyiz, ancak uygulanabilirliğinin kanıtlanmasını da beklemek durumundayız.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla