Varis belirtileri, nedenleri ve korunma yöntemleri

22 Mart 2016 | 4 Ekim 2019 | Kategori: Estetik, Kadın Hastalıkları, Varis Print

2 Paylaşım

Varis, Türkiye’de 20 ile 70 yaş arasındaki insanların neredeyse yarısında görülen oldukça yaygın bir damar sorunudur. Damarların ciltten kabarıklaşmayla birlikte kıvrımlı hal almaları, ağrı, kaşıntı, kramplar ve huzursuzluk gibi belirtilerle ortaya çıkan varis özellikte ayakta fazla durarak çalışanlarda daha sık görülür. Kış aylarında kapalı giysiler nedeni ile tedavisi önemsenmeyen varislerin yaz aylarının yaklaşması ile estetik kaygılar yaratmaya başladığını belirten Kalp ve Damar Cerrahı Prof. Dr. Mustafa Bora Farsak, varis şikayeti olan hastalar için en doğru tedavi zamanının ilkbahar olduğunu vurguluyor.

Varis nedenleri

Kanı kalbe geri taşıyan damarlar toplardamar olarak adlandırılır. Bu damarlar, kan akışının kalbe doğru tek yönlü olmasını sağlayan kapakçıklar içerirler. Ancak bu kapaklar, kalıtımsal ve edinsel bazı faktörler sonucu tahrip olurlarsa, kalbe dönen kan yerçekimi etkisiyle geri kaçar (reflü) ve bacak toplardamarlarında birikir.

Varis nedir, neden olur? Belirtileri, tedavisi ve korunma yöntemleri

Yıllar içinde reflünün oluşturduğu basınç artışı nedeniyle bacakta diz altındaki toplardamarlar şişer, genişler, kıvrımlı bir hal alır ve varisleri oluşturur. Dolayısıyla, varisin asıl nedeni toplardamarlardaki kapak yetmezliği, sonucu ise varislerin kendisidir.

Varis belirtileri nedir?

Varis bazı insanlarda bacaklarda hiç şikayet oluşturmaz ve belirti vermezken bazı insanlarda yaşam kalitesini bozan çok ciddi şikayetlere yol açabilir. Varisin her türü aynı belirtileri göstermez. Belirti ve problem oluşturanlar genellikle büyük varislerdir ve aşağıda sayılan şikayetlerden biri, birkaçını ya da tümünü yapabilir. Orta boy varisler ve kılcal varisler ise genellikle ya hiç yakınma oluşturmaz ya da sadece hafif ağrı veya kaşıntı yapar.

Başlıca varis belirtileri şu şekildedir;

Bacak damarlarında belirginleşme,
Damarların ciltten kabarıklaşmayla birlikte kıvrımlı hal almaları,
Ağrı; en sık görülen problemdir. Genellikle dizlerin aşağısında tüm bacağı etkilen ağrı oluşturur. Ağrı bir tek noktada ise varise bağlı olma ihtimali azdır. Genellikle yürümek gibi bacak kaslarını çalıştıran egzersizlerle, ayağı yükseltmekle ya da varis çorabı giymekle azalır.
Ayaklarda ağırlık hissi: Bazı insanlarda sanki ayaklara ağırlık bağlanmış gibi bir his vardır.
Varis damarında ağrı: Varis damarları bazen ağrı yapabilir. Özellikle kadınlarda bu damarlar adet öncesi dönem ya da adet döneminde belirgin ağrıyabilir.
Kaşıntı; Sadece varis olan bölgelerde olur.
Özellikle geceleri artan yanmalar,
Kramplar; Özellikle geceleri, yatınca olur.
Dolgunluk ve/veya huzursuzluk; Varis hastalarında oldukça seyrek görülür
Yorgunluk: Özellikle çok uzun süre ayakta kalındığında normal insanlardan daha belirgin yorgunluk oluşur.
Yanma ya da sıcaklık hissi: Yine diz altında belirgindir. Toplardamarlar sıcak havalarda daha belirginleştiği için yazın yanma hissi daha fazladır. Ayakları soğuk suyla yıkamak rahatlatır.
Uyuşma: Özellikle ayak parmaklarında olur.

Varise bağlı oluşan şikayetler:

Sabahları az, günün ilerleyen saatlerinde daha fazladır.
Yakınmalar genellikle bacağın diz altı kısmında belirgindir.
Akşam bacakları yükseltme ihtiyacı olur.
Bacağı yükseltmekle ayaklar rahatlar
Varis çorabı giymekle de şikayetler azalır.
Sıcak havalarda daha belirgin soğuk havalarda daha azdır.
Yürümekle azalır, uzun süre ayakta kalmak ya da oturmakla (hareketsizlikle) artar.

Genç insanlarda, özellikle genç kadınlarda dıştan varis görünmese bile bu problemler olabilir. Ayakta yapılacak bir renkli (Doppler) ultrason incelemesi bacaklardaki toplardamar sorunu varlığını ortaya çıkaracaktır.

Varis önemsenmez ve tedavi edilmez ise ne olur?

3 tip varis olduğunu söyleyen Prof. Dr. Farsak, önemsenmeyen ve tedavi edilmeyen varislerin zaman içinde Varis Ülseri’ne neden olarak kişinin hayat kalitesinde ciddi hasarlara yol açabileceğinin bilgisini verdi. Varislerin vücuttaki seyri hakkında bir sıralama yaptı;

Kötü görünüm ve bununla beraber varisli bölgede sızlamalar
Bacaklarda ağrı ve bununla beraber kişinin hayat kalitesinde düşüş
Kişisi uykusundan bile uyandırabilecek kramplar.
Kaşıntı ve kaşıntı nedeni ile kişinin kendisini yaralaması, kanatmalar
Varisli bölgede şişlik ve ödem oluşumu
Varisli bölgede renk değişimi ve kahverengileşme
Varis Ülseri oluşumu. Varis ülseri tedavinin geciktiği, ufak sızlamalar ile başlayıp kişilerde en son görülecek etkileri temsil eder. Damarlarda oluşan çatlama ile kanamalar meydana gelir. Bu kanamalar bacaklarda iyileşmesi güç yaralara yani Varis Ülserine neden olur.

Varis kadınlarda neden daha sık görülüyor?

Kadınlarda sık görülme nedeni hormonların etkisi ve gebeliktir. Gebelikte kadınlarda meydana gelen hormonal değişiklikler, artan sıvı miktarı ve gebelik sırasındaki bebeğin karın içine yaptığı baskı, toplardamarlarda basıncı artırarak varis oluşumuna neden olmaktadır. Hormonlar, toplardamarların bağ dokusunu gevşeterek etkili olurlar. Bunun yanı sıra doğum kontrol hapları da kadınların toplardamarlarında pıhtı oluşumuna neden olabilmektedir.”