Adli Tıp Kurumu Raporları’nda ve Yargıtay Kararları’nda ‘Komplikasyon Yönetimi’

Bu yazımızda, Malpraktis İddiası ile ikame edilen Tazminat Davaları’nda, Malpraktis-Komplikasyon Ayırımı ve Komplikasyon Yönetimi’nin Adli Tıp Kurumu Raporları’nda yer alış şekli ile, Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi’nin Komplikasyon Yönetimi’ne ve de anılan ATK. Raporları’na yaklaşımını, Emsal ve Güncel Kararlar ile değerlendireceğiz.

Doğum ile ilgili Malpraktis Davaları’nda NST ve ÇKS Kayıtları’nın önemi

Adli Tıp Kurumu Raporları’ndan Örnekler

Bilindiği üzere; (uygulamada) Yerel Mahkemeler, (sıklıkla) Adli Tıp Kurumu’ndan Rapor istemekte/almakta ve (genellikle) ATK Raporu kapsamına/sonucuna göre Karar vermektedir(ler).

Adli Tıp Kurumu ise; şekli, şablon, matbu Raporlar/Kararlar ile ve “GEREKÇESİZ” olarak, Komplikasyon ve hatta/bazen “Komplikasyon Yönetimi” değerlendirmesi(ni) yapmaktadır.

• Adli Tıp Kurumu 2. İhtisas Kurulu’nun Raporu’nda; “Ameliyat sonrasında ortaya çıkan tablonun bu tür ameliyatlardan sonra nadir de olsa ortaya çıkabilen, ön görülemeyen, herhangi bir tıbbi kusur ya da ihmalden kaynaklanmayan “komplikasyon” olarak nitelendirildiği, bahse konu komplikasyon erken dönemde tespit edilerek, gerekli konsültasyonların ve tedavi girişimlerinin yapılmış olduğu, komplikasyon yönetiminin uygun olduğu” ⁱⁱ
• Adli Tıp Kurumu 2. İhtisas Kurulu’ndan alınan Rapor’da; “… için yapılan tıbbi girişimlerin tıp kurallarına uygun olduğu, bu tür zor durumlardan sonra …’nin sistem bulgularını etkileyebilecek daha önceden ön görülüp önlenemeyecek durumların oluşabileceğinin bilindiği, dolayısı ile … sıkıntısına bağlı ortaya çıkan tablonun bu tür durumlarda her türlü özene rağmen oluşabileceği, komplikasyon olarak nitelendirildiği, oluşan komplikasyonlara zamanında gerekli müdahalelerin yapılmış olduğu” ⁱⁱⁱ
• Adli Tıp Kurumu 2. İhtisas Kurulu’ndan alınan Rapor’un sonuç kısmında; “… kararının tıp kuralları içinde olduğu, … kişilerde … ameliyatı sırasında söz konusu komplikasyonların daha sık görüldüğünün tıbben bilindiği, ameliyat sonrası takibinin doğru yapıldığı” ^iv
• Yargılama sırasında Adli Tıp Kurumu 2. İhtisas Kurulu’ndan ve itiraz üzerine Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu’ndan Rapor alınmış ve Raporlar’a göre; “Ameliyat sonrası oluşan yaralanmanın her türlü özene rağmen oluşabilen herhangi bir tıbbi kusur ya da ihmal izafe edilemeyen “komplikasyon” olarak nitelendirildiği, kişiye konulan tanı, yapılan ameliyatın ve oluşan komplikasyonun yönetiminin güncel tıbbi uygulamalara uygun olduğu, kişinin ameliyatı ile komplikasyon oluştuktan sonra müdahale ve tedavisini gerçekleştiren hekimlere atfı kabil kusur tespit edilmediği” ^v

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararları’nda Vajinusmus ve Boşanma

• Adli Tıp Kurumu 2. İhtisas Kurulu’ndan alınan Rapor’da Bilirkişiler’in; “Davacıya … tedavi uygulanmasının tıbben doğru olduğunu, … yapılan ameliyatın tıp kurallarına uygun olduğunu, re-operasyon gerekliliğinin bu tür ameliyatlardan sonra beklenebileceği, dolayısıyla sonradan yapılan ameliyatın da tıbben doğru olduğu, ameliyattan sonra gelişen …’in, bu tür ameliyatlardan sonra ortaya çıkması beklenebilir bir komplikasyon olduğunu, davalı Hekim’in bu hususu tespit edip gerekli tıbbi tedavi uygulama ve yaklaşımları gerçekleştirerek başarılı bir komplikasyon yönetimi uyguladığını” ^vi
• Adli Tıp Kurumu 2. İhtisas Kurulu’ndan alınan Rapor’da; “Olayın … ile gelişen bir komplikasyon olduğu ve komplikasyon yönetiminin tıp kurallarına uygun yapıldığı” ^vii

Yukarıda Örnek olarak verdiğimiz 5 ayrı Dosya’da da, Adli Tıp Kurumu Raporu kapsamında/doğrultusunda verilen Yerel Mahkeme Kararları’nın tamamı/hepsi, Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi için/açısından ikna edici olmamış, anılan 5 Karar da, “Eksik İnceleme” Gerekçesi ile (Davacı(lar) Yararı’na) Bozulmuştur.

/*/

Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi’ne Göre; Bilirkişi Raporları’nda Komplikasyon – Malpraktis Ayırımı

Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi’ne göre; (Malpraktis Davaları’nda) Bilirkişi (ve Raporu);

• Doktor’un seçilen tedavi yöntemi ve tedavi aşamalarında gerekli titizliği gösterip göstermediğini ^viii
• Uygulanması gereken tedavinin ne olması gerektiğini ^ix
• Doktor tarafından uygulanan tedavinin ne olduğunu ^x
• Ayrıntılı ve gerekçeli açıklamalı ve sonuca ulaşmalıdır.

(Malpraktis Davaları’nda) (Bilirkişi Raporu’nda) Salt Yapılan İşlem’in Ne Olduğunu Açıklamak, Yeterli Kabul Edil(E)Mez. ^xi

Malpraktis iddialarında sadece sigorta şirketi’ne dava açılabilir…

Yine, Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi’ne göre; Bilirkişi Raporu’nda;

• Özen gösterilip gösterilmediği ^xii
• Yapılması gerekenle yapılan müdahale ve tedavinin ne olduğu ^xiii
• Yapılması gereken ile, yapılanın uyuşup uyuşmadığı ^xiv
• Açıklamaları’na yer verilmeli ve tüm deliller birlikte değerlendirilmelidir.

Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi Karaları’nda “Komplikasyon Yönetimi”

Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi’nin “Komplikasyon Yönetimi” ile ilgili verdiği Güncel Kararları ise şöyledir;

… (Bilirkişi Raporu); Doğum sonrası süreçte ortaya çıkan emarelerin zamanında ve doğru değerlendirilmesinin ortaya çıkan sonucu engelleyip engellemeyeceğini göstermelidir. ^xv

… Bilirkişi Raporu’nda; Hasta’da oluşan Enfeksiyon’un zamanında teşhis edilip edilmediği, edildi ise gerekli tedaviye derhal başlanıp başlanmadığı hususlarında yeterli açıklamayı içermediği anlaşılmaktadır. ^xvi

… Karar’a esas alınan Bilirkişi Raporları’nda; büyük bir ameliyat sırasında oluşabilecek …’nın Komplikasyon olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiş ise de, mevcut durum karşısında davalı tarafından tedavi için gerekenin yapılıp yapılmadığı üzerinde dahi durulmamıştır. ^xvii

… Bilirkişi Kurulu’ndan; yapılan işlemlerin tıp bilimi açısından yeterliliği ve uygunluğu hususunda, davacı iddialarını, özellikle gelişen tablo karşısında gecikmiş müdahale olup olmadığını aydınlatacak şekilde, davalı tarafa atfı kabil bir kusur olup olmadığı hususunda, bu şekilde zararın artıp artmadığı yönünde detaylı incelemenin temini gerekmektedir. ^xviii

… Davacı tarafın ifadelerine göre; taburcu edildikten sonra şikayetlerinin devam etmesi nedeniyle ve pansuman için 11 gün boyunca her gün Hastane’ye gelinmesine rağmen, (Bilirkişi Raporu’nda) ameliyatta oluşan sorunun kaynağının tespit edilmemesinde davalıların kusuru olup olmadığı, bu süreçte gerekli ve yeterli takip-tedavinin yapılıp yapılmadığı üzerinde durulmamıştır. ^xix

… Davalı Doktor’un ortaya çıkabilecek riskleri ortadan kaldırmak adına ameliyat öncesi ve sonrası yapması gereken girişimlerin neler olduğunun, ameliyat sırasında durumun tespit edilip edilmediğinin, ameliyat sonrasında derhal müdahale edilip edilmediğinin, zararın azalması veya ortadan kaldırılması adına ne yapıldığının, bu aşamalarda davalı Doktor’un ihmalinin ve kusurunun bulunup bulunmadığının da (Bilirkişi Raporu’nda) tartışılması gerekir. ^xx

AİHM ve AYM Kararları Açısından Komplikasyon Ve Yönetimi

AİHM ve de Anayasa Mahkemesi’nin Bireysel Başvuru (Hak İhlali) Kararları, İşBu Yazı’nın konusu olmamakla birlikte; Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi; anılan Kararlar’a atıf yapmak, “Gerekçesiz / Bireyselleştirilmemiş” ATK Raporları’nın kabul edil(e)meyeceğini belirtmek durumunda/zorunda kalmıştır/kalmaktadır. Şöyle Ki;

Yargıtay Kararları’nda “Uzman Görüşü” (HMK. 293. Madde)

… Gerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve gerekse Anayasa Mahkemesi’nce benzer olaylarda yapılan bireysel başvurular sonucu alınan Kararlar’ın incelenmesinde; Mahkeme’ce hükme esas alınan Adli Tıp Kurulu Raporu’nda ifade edildiği gibi “Komplikasyon” genel sonucuna varan Raporlar’a dayalı Mahkeme Kararları ısrarla eleştirilmekte ve ortaya çıkan sonucun bireyselleştirilmesi gereğinin altı çizilmektedir. ^xxi

Sonuç yerine

1. Malpraktis Davaları’nda; Bilirkişi Raporu Alınmadan Karar Veril(e)mez.
2. Bilirkişi Raporu; Taraf, Hâkim ve Yargıtay Denetimi’ne Elverişli/Uygun Olmalıdır.
3. Bilirkişi Raporu; Taraflar’ın İddia, Argüman ve İtirazları’nı Değerlendirip, Ayrıntılı ve Açıkça Tartışmalıdır.
4. Bilirkişi Raporu’nda; Davalı’nın Konum ve Sorumlulukları, Dosya’daki Mevcut Tüm Deliller İle Birlikte Değerlendirilmelidir.
5. Bilirkişi Raporu’nda; Yapılan İşlemler’in Tıp Bilimi Açısından Yeterliliği, Tıbbın Gerek ve Kuralları’na Göre Olay’da Davalı’nın Sorumluluğu’nu Gerektirecek İhmal ve/veya Hata Bulunup Bulunmadığı Hususları Belirtilmelidir.
6. Bilirkişi Raporu; Salt/Sadece Yapılan (Tıbbi) İşlem’in Ne Olduğunu Açıklamamalıdır.
7. Bilirkişi Raporu; (Salt/Sadece) “Komplikasyon” Genel Sonucu’na Varmamalıdır.
8. Bilirkişi Raporu; “Komplikasyon Yönetimi” Konusunda Bireyselleştirilmiş, Ayrıntılı Açıklama ve Değerlendirme İçermelidir.
9. Bilirkişi Raporu; Soyut ve Desteklenmeyen İddialar İçermemelidir.
10. Bilirkişi Raporu; “Gerekçesiz” Olmamalıdır.
11. Bilirkişi Raporu; Yapılması Gereken İle Yapılan’ın Uyuşup Uyuşmadığını (Mutlaka) Açıklamalıdır.
12. Hakim De; Bilirkişi Raporu’nun Somut Olay’a Uygun Olup Olmadığını Denetlemelidir.
    /*/

Av. Arb. Ümit Erdem
av_umit_erdem@yahoo.com / Ümit Erdem Kitapları:>>>

i)   Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/41778 E., 2018/7411 K., 28.06.2018 T.
ii)  Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/29225 E., 2020/1847 K., 11.02.2020 T.
iii) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/18168 E., 2019/11331 K., 14.11.2019 T.
iv) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/24447 E., 2019/11320 K., 14.11.2019 T.
v)  Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/4382 E., 2018/10280 K., 06.11.2018 T.
vi) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/39432 E., 2018/4196 K., 04.04.2018 T.
vii) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/41185 E., 2018/3632 K., 28.03.2018 T.
viii) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/18082 E., 2019/6121 K., 14.05.2019 T.
ix)  Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2018/5998 E., 2020/294 K., 20.01.2020 T.
x)   Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/28510 E., 2019/12593 K., 16.12.2019 T.
xi)  Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/26796 E., 2019/10302 K., 22.10.2019 T.
xii) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2018/3259 E., 2019/11729 K., 28.11.2019 T.
xiii) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/4087 E., 2016/7357 K., 09.03.2016 T.
xiv) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/41491 E., 2018/4364 K., 10.04.2018 T.
xv) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/43269 E., 2018/4960 K., 24.04.2018 T.
xvi) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/40782 E., 2018/5451 K., 09.05.2018 T.
xvii) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/39447 E., 2018/4718 K., 18.04.2018 T.
xviii) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/17456 E., 2018/585 K., 25.01.2018 T.
xix) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/43151 E., 2017/5449 K., 03.05.2017 T.
xx) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2015/41606 E., 2017/4295 K., 12.04.2017 T.
xxi) Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi, 2016/10764 E., 2019/9910 K., 15.10.2019 T.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör