Ayak mantarı neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

9 Şubat 2015 | 16 Eylül 2020 | Kategori: Cilt Sağlığı, Enfeksiyonlar, Sağlık Sözlüğü Print

367 Paylaşım

Ayak mantarı enfeksiyonları genellikle genç erkeklerde görülür; nemli ve sıcak ortamları seven mantar mikrobunun ayak derisinde büyüyüp çoğalır. Ayakta kaşıntı, kabuklanma, kızarıklık, yanma ve koku gibi belirtilerle kendisini gösteren ayak mantarları, erken tanı konulup tedavi edilmezse gövde derisine ve tırnaklara da bulaşabilir. Mantar enfeksiyonu nedeniyle deri bütünlüğü bozulduğu için dışarıdan giren bakteriler selülit ve lenfanjit gibi daha şiddetli ikincil enfeksiyonlara yol açabilir. Enfeksiyon sınırlıysa kişinin krem kullanması yeterlidir. Şiddetli, yaygın ve dirençli enfeksiyonlarda ağızdan alınan mantara karşı etkili haplar önerilir. Tırnak tutulumu söz konusuysa tedavi süreci uzar.

İçindekiler

Ayak mantarı belirtileri

Kaşınma, yanma, etkilenen bölgenin sızlaması
Ayakta kızarıklık, ayak tabanı, parmakları veya tırnakta kızarıklık
İçi su toplamış yaralar görülebilir, kabuklanıp, dökülmeler olabilir
Tırnakta renk değişikliği, kalınlaşma, kabalaşma
Yukarıdaki şikayetlerin bulunması ayak mantarı teşhisi için önemlidir

Ayaklardaki soyulmalar mantar belirtisi olabilir mi?

Ayak Mantarı çok yaygın bir cilt problemidir. Birçok insanda hayat boyu en az bir kere ayak mantarı gelişir. Daha çok erişkin ve ergenlik çağındaki erkeklerde görülür, kadınlarda ve 12 yaşından küçük çocuklarda ise daha nadirdir. Ayak mantarı kolaylıkla tedavi edilebilmesine rağmen başarılı bir tedaviden sonra bile tekrarlayabilmektedir. Ayak mantarının tıp dilindeki adı Tinea Pedisdir. Sebep olan mikrop, mantar adı verilen ufak bitki benzeri organizmalardır. Mantar en iyi karanlık, nemli ve ılık ortamlarda büyür.

Cilt mantarı nedir, neden olur? Türleri, belirtileri ve tedavisi

Ayak mantarı bulaşıcı mıdır?

Ayak mantarı çok hızlı şekilde bulaşabilen bir hastalıktır, özellikle havuzlar, plajlar, jimnastik kulüpleri, güzellik salonları, yatılı okullar ve camiler gibi ortak kullanılan alanlarda ve ortak kullanılan havlu, terlik, ayakkabı gibi eşyalar sayesinde ayak mantarı hızla yayılır. Bu sebeple başkalarına ait kişisel eşyaların kullanılması gerekmektedir.

Enfeksiyon nedir? Neden olur? Belirtileri, türleri ve tedavisi

Ayak mantarının nedenleri

Ayağınız çok terliyor ve siz bunu önemsemiyorsanız,
Uzun süreli ve sıkı ayakkabılar giyiyorsanız,
Islak zemine ayak basılan halka açık spor merkezlerini kullanıyorsanız,
Yüzdüğünüz havuzun temizliğine önem vermiyorsanız,
Banyo sonrası ayaklarınızı ve parmak aralarını iyice kurulamıyorsanız,
Pedikürünüzü ortak pedikür setiyle yaptırıyorsanız mantar enfeksiyonuna davetiye çıkarıyorsunuz demektir.

Ayak mantarı tedavisi

Ayak parmakları arasındaki mantar en etkili şekilde iki hafta boyunca akşamları ince bir tabaka şeklinde uygulanan terbinafin ile tedavi edilir. Tedavi süresi azol türevi ilaçlar kullanıldığında genellikle 2 ila 4 haftadır. Ancak tam süreye doktor karar verir.
Ayak hijyeni: normal günlük yıkama, dikkatlice kurulama ve çorapların değiştirilmesi.
Ayak tabanındaki mokasen mantarın tedavisi zordur ve genellikle uzun süreli sistemik ilaç tedavisi gerektirir

Mantar enfeksiyonu mutlaka ilaç tedavisi gerektiren bir hastalıktır. Doğru ilaç kullanımına ne kadar erken başlanırsa tedavinin başarısı o denli yüksek olur. Hastalık çok fazla yayılmadan, ilerlemeden tedavi edilir. İlaç tedavisinin başarılı olabilmesi için ilaçların doğru ve düzenli şekilde kullanılması büyük önem taşır. İlaçların her gün aynı saatte / saatlerde alınmasına / uygulanmasına özellikle dikkat edilmelidir.

Eğer kullanılan ilaçların içerisinde krem, merhem veya sprey formda ilaçlar varsa, bu ilaçların ilgili cilt bölgesi tarafından iyice emildiğinden emin olunmalıdır.

Tırnak mantarı nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Mantar hastalıklarının tedavisinde ilk basamak mantar oluşumu için gerekli nedenlerin ortadan kaldırılmasıdır. Bölgenin nemden arındırılması amacıyla iyice kurulanması ve pudra kullanılması etkili olabilir. Ayrıca ayakkabı, terlik, havlu, iç çamaşırı, tırnak makası gibi kişiye özel ürünlerin temizliği oldukça önemlidir.

Bu ürünler kişiye ait olmalı, kesinlikle ortak kullanımda olmamalıdır. Mantar hastalığının tedavisinde hastanın ailesinin yada ev arkadaşlarının temizliği oldukça önemlidir. Gerekli durumlarda tedaviye onlarda dahil edilmelidir. Mantar tedavisinde diğer bir aşama ise antifungal (mantar karşıtı), antimikotik ilaçların kullanımıdır.

Bu amaçla topikal -deriden uygulanan- kremler ve yaygın, dirençli vakalarda ve birlikte görülen tırnak mantarlarında ağız yoluyla alınan tabletler, kapsüller doktor kontrolünde kullanılabilir. Son yıllarda ağız yoluyla alınan mantar ilaçlarında ciddi gelişmeler yaşanmıştır. Tedavi genellikle 3-4 haftayı bulabilir. Tırnak mantarlarında (onikomikozis) ise tedavi dört aya ulaşabilir. Uygulanan tedavinin sürekliliği önemlidir. Kesinlikle ilaçlar doktor ve eczacı danışmanlığında, önerilen şekilde kullanılmalıdır.

Mantar enfeksiyonları genellikle ilaç tedavisine iyi cevap verir. Birkaç günlük tedavi sonrasında genellikle hastalığın hızla iyileştiği görülür ancak bu durum hastaları yanıltmamalıdır. Enfeksiyonun tamamen temizlenmesi ve tekrarının önlenmesi açısından ilaçlar, belirtilen sürenin tamamı boyunca kullanılmalı ve tedaviyi destekleyici koşullar itina ile sağlanmalıdır. Aksi takdirde hastalığın nüksetmesi kuvvetli bir ihtimaldir.

Tırnak batmasının nedenleri ve tedavisi…

Mantar; nemli ortamlarda çoğalan bir canlı türüdür. Hastalıklı cilt bölgesinin ıslak, terli olması tedaviyi güçleştirir. Tedavi süresince ve sonrasında cildin kuru tutulmasına özen gösterilmelidir. İltihabi hastalıklar ile birlikte görülen bazı mantar enfeksiyonlarında kortizon içerikli ilaç kullanımı gerekebilir. Ancak kortizonlu ilaçların, gerek bağışıklık sistemi üzerine baskılayıcı etkilerinden gerekse diğer yan etkilerinden ötürü sağlık uzmanları tarafından belirtilenden uzun süre kullanılmamalarına dikkat edilmelidir.

Ayakta mantar nasıl önlenir

Ayaklarınızı her gün yıkayın ve çoraplarınızı her gün değiştirin.
Pamuklu ve teri emen çoraplar giyin.
Ortak kullanılan ıslak zeminlere çıplak ayakla basmayın.
Aile fertlerinizle ortak terlik ve havlu kullanmayın.
Ayaklarınızı havlu ya da saç kurutma makinesiyle iyice kurutun.
Özellikle yaz aylarında uzun süreli ve sıkı ayakkabılar giymeyin. Sandalet, terlik gibi daha rahat ürünleri tercih edin.
Pedikür setinizin size özel olması gerektiğini unutmayın.
Ayaklarınıza ve ayakkabılarınıza günlük mantar önleyici pudra dökün ve sprey sıkın.