Hangi benler cilt kanser olma riski taşıyor! Tehlikeli benlerin özellikleri
Bazıları doğuştan bazıları ise sonradan olan vücutta nokta şeklinde görülen benler güneş ışınlarının zararlı etkileri ile birlikte artış gösteriyor. Herkeste görülebilen irili ufaklı benlerin çoğu zararsız olsa da, bazılarının cilt kanseri olma riski yüksek olabilir. Risk oluşturan bu tür benlerin erken teşhisi cilt kanserinin saptanıp başarıyla tedavi edilmesi için çok önemli. Erken saptanan cilt kanseri vakalarının başarıyla tedavi edilebildiğini söyleyen Dermatoloji Uzmanı Dr. Bahar Öznur, cilt kanseri açısından riskli olan benler ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
İçindekiler
Hangi benler tehlikeli
- Ben yapısı asimetrikse
- Benin çevresinde düzensizlik varsa,
- Bende açık veya koyu kahve, siyah, mavi, beyaz ve kırmızı gibi farklı renkler bulunuyorsa,
- Benin çapı 5 mm’den büyükse,
- Mevcut bir benin yüzeyinde, boyutunda ve şeklinde değişiklik oluşmuşsa,
- Ben üzerinde kanama veya kaşıntı başlamışsa,
- Özellikle avuç içi ve ayak tabanında bulunan benlerde ve tırnak kenarında ya da tırnakta kahverengi renk değişikliği varsa bunlar malign melonomun işareti olabiliyor. Bu durumda zaman kaybetmeden mutlaka bir dermatoloji uzmanına başvurmak yaşamsal önem taşıyor.
Malign Melanom türü cilt kanseri hızla artıyor
Dünyada görülme sıklığı oranı en hızlı artan kanser türlerinden biri olan Malign Melanom lezyonlarının %70’i cilt üzerinde geliştiği gözlemlenirken %30’unun da benler üzerinde oluştuğu saptanmıştır. Bu kanser türünün bölgesel lenf düğümlerine ardından tüm vücuda yayıldığında tedavi şansı önemli ölçüde azalır.
Kanserli hücre, bölgesel lenf düğümlerinde gözlemlendiğinde erken evrede teşhis edilmesi ile etkin şekilde tedavi edilebilmesi mümkün oluyor. Çok sayıda beni olan kişilerin yıllık olarak dermatolojik muayeneden geçmeleri çok önemlidir. Değişik görünümlü, hızlı büyüyen ve pigmente olan bir lezyonun saptanması durumunda vakit kaybetmeden doktor gözetimine alınmalı.
Çocukluk çağındaki güneş yanıkları melanoma yol açabilir
Malign melanom risk faktörleri
Cilt kanserleri melanom ve melanom dışı olarak ikiye ayrılmaktadır. Deriye rengini veren melanosit adı verilen hücrelerden gelişen Malign Melanom cilt kanserleri içinde en ciddi olanıdır. %4 oranında görülen bu kanser türü ölümcül sonuçlara yol açan kanser olması nedeni ile önem taşımaktadır. Yapılan araştırmalarda son yıllarda iki kat artış gösteren Malign Melanom’un tam olarak sonuçları açıklanmasa da ozon tabakasında meydana gelen hasar, güneş ışınlarına daha fazla maruz kalma, çocukluk çağında oluşan güneş yanıkları en önemli risk faktörleri arasında gösterilmektedir.
Cilt kanseri için kimler risk grubunda?
Cilt kanseri risk faktörleri
Açık tenli, açık renkli gözlü, kızıl-sarı saçlı veya kolaylıkla güneş yanığı gelişebilen cilt tipine sahip kişiler, uzun süre veya aralıklı olarak yoğun güneş ışığına maruz kalmış kişiler, ailesinde Malin Melanom olan kişiler, Displastik m-nevus sendromu olan bireylerde cilt kanseri görülme olasılığı çok yüksektir.
Melanom nedir? Cilt kanseri melanomun nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Avuç içi ve ayak tabanı benlerine dikkat!
Cilt kanseri nasıl anlaşılır?
Normal şartlar altında vücudunda çok sayıda beni olanların ayna karşısında ayda bir kez benlerini kontrol etmeleri ve yıllık olarak dermatolojik muayeden geçmeleri son derece önemlidir. Ancak değişik görünümlü, hızlı büyüyen ve pigmente olan bir lezyonun saptanması durumunda ise zaman kaybetmeden acilen bir dermatoloji uzmanına başvurmalı. Çünkü özellikle en ölümcül cilt kanseri türü olan Malign Melonom geç teşhis edildiğinde tedavi şansı kalmayabiliyor.
Bu muayene esnasında özellikle ayak tabanı, avuç içi ve tırnak yatağı da ihmal edilmemeli. Pek çok hasta tırnak yatağındaki renk değişikliğini mantar enfeksiyonu veya travmalara bağlı kanama olcağını düşünerek dermatolojik muayeneye çok geç geliyor. Bu da hasta için ciddi bir zaman kaybına yol açıyor. Sonuç olarak ayak tabanı, avuç içi, tırnak yatağındaki renk değişiklikleri ve benleri ihmal etmemek gerekiyor.
Videodermatoskop ile benlerin yapıları analiz ediliyor
Video dermotoskopi nedir?
Derinin mikroskopla incelenmesi yöntemi olarak da tanımlanabilen dermatoskopi, benlerin bir bilgisayarla analiz yöntemidir. Fotofinder videodermatoskop yeni geliştirilmiş bir dermatoskopi cihazı olup ayrıca hastanın görüntüsünü ekrana aktararak benleri atlamadan tek tek inceleme olanağı sunuyor. Bu yöntemle vücuttaki benlerin haritası oluşturularak noktasal lokalizasyonlar belirleniyor.
Ardından her bir ben için dermatoskopik görüntü alınıyor ve kaydediliyor. Böylece bir sonraki kontrolde elde edilecek görüntüyle karşılaştırma şansı sağlanıyor. Dijital dermatoskop bende izlenen şüpheli değişiklikleri matematiksel olarak hesaplayarak malign melanom riskini gösteren bir indeks de oluşturur. Bu indeks tanıda ve tedavinin planlanmasında yardımcı oluyor. Bu yöntem sayesinde mevcut benlerin iç yapısı analiz edilerek iyi veya kötü huylu olup olmadığı süreç içinde tespit ediliyor.
Benlerde koyulaşma, kanama ve kızarıklık varsa dikkat: Cilt kanseri olabilir!
Riskli benler cerrahi yöntemle çıkarılıyor
Benlerin alınması tehlikeli midir?
Halk arasında benlere cerrahi girişim uygulandığında kötü huylu bir şekle dönüşebileceği veya yayılabileceği inanışı yanlış bir düşüncedir. Benin riskli olduğu tespit edildiği taktirde hemen cerrahi olarak çıkarılması gerekiyor. Ayrıca kanserleşmiş olan benler de yine cerrahi yöntemle alınıyor.
Sonuç olarak bende herhangi bir değişiklik fark edilmesi halinde yapılacak olan işlem, benin tamamının ameliyatla çıkarılması ve patolojik incelemeye gönderilmesidir. Benlerin çıkarılması işlemi lokal anestezi altında yapılan oldukça kolay işlemler olup, hastanın günlük hayatını etkilemez. Patoloji sonucu değerlendirilen hastalarda eğer melanom tanısı gelmiş ise ek bir cerrahi gerekebilir. Tümörün yayılımı açısından laboratuvar tetkikleri ve görüntüleme yöntemleri yapılarak gereken tedaviler planlanır.
Cilt kanseri hakkında sık sorulan sorular
Kısa Bilgiler
Cilt kanseri nasıl başlar?
Cilt kanseri kendini ilk olarak vücuttaki bir ben veya deri lezyonunun boyut, şekil veya rengindeki değişikliklerle gösterir. Ben veya lezyonlarda asimetri, düzensiz kenarlar, renk değişimleri ve büyüme görülebilir. Ayrıca ciltte ortaya çıkan yeni benler veya lezyonlar da erken belirtilerdendir.
Cilt kanseri ölüm riski nedir?
Cilt kanserinde erken teşhis ve tedavi sonrası iyileşme oranı yüksektir. Tüm cilt kanserlerinin küçük bir yüzdesini oluşturan ancak en ölümcül formu olan melanom için beş yıllık hayatta kalma oranı, en erken evrelerinde tespit edilip tedavi edilirse yaklaşık %92'dir. Eğer kanser vücudun diğer bölgelerine yayılmışsa bu oran yaklaşık %23'e düşer.
Melanom en çok nerede görülür?
Melanom vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir, ancak en sık olarak yüz, boyun, kollar ve bacaklar gibi cildin düzenli olarak güneşe maruz kalan bölgelerinde görülür. Erkeklerde melanom en yüksek oranda sırt bölgesinde görülürken, kadınlarda bacaklarda daha yoğundur. Ancak ayak tabanı, avuç içi, tırnak altı gibi güneş görmeyen bölgelerde de melanom oluşabilir.
Benler neden çoğalır?
Benlerin çoğalmasının en yaygın nedeni güneşten gelen ultraviyole (UV) radyasyona maruz kalmaktır. Hamilelikte olduğu gibi hormonal değişiklikler de benlerin çoğalmasına neden olabilir. Ek olarak, bazı insanlar genetikleri nedeniyle ben geliştirmeye daha yatkındır. Benler ayrıca, çizilme veya sürtünme gibi ciltte oluşan yaralanma veya travmalar nedeniyle değişebilir veya çoğalabilir.
YAZIYI PAYLAŞ
Benzer Yazılar
Melanom görülme oranı %237 arttı! Korunma ve tedavi nasıl olmalı?
Melanom nedir? Cilt kanseri melanomun nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Cilt kanseri neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri
Şekilsiz büyüyen benler ne zaman cilt kanseri belirtisidir?
Kadınlarda ve erkeklerde en sık görülen kanser türleri ve tedavileri
YORUMUNUZ VAR MI?
Benim özel bölgede önce sivilce çıktı sonra o sivilce kahve rengi bene dünüştü bir ara karıştı yanma ve kanama oldu cilt kanseri olabilirmi
Birşey sorucam benim benlerim kahverengi ama bir tanesi kırmızı pembe gibi acaba yeni çıktığı için mi yoksa cilt kanserinin başlangıcı mı anlayamadım yardımcı olabilirmisiniz