Diz kapağı ağrısı neden olur? Ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

Diz kapağı ağrısı, her yaştan kişiyi etkileyebilen yaygın bir şikayettir ve pek çok sorunun belirtisi olabilir. Kalıtsal faktörler, ani travmalar, enfeksiyonlar, fiziki hasar veya bazı hastalıklar diz kapağı ağrısına neden olabilir. Sporcularda ve gençlerde daha sık rastlanır. Yaygın nedenler arasında; menisküs yırtıkları, çıkıklar, patellar tendinit, patellofemoral ağrı sendromu, kondromalazi patella bulunur. Dizi bükerek uzun süre oturma, diz çökme, koşma, yokuş aşağı yürüme, merdiven inip çıkma sırasında şiddetli ağrı; diz kapağı çevresinde şişlik, gıcırdama sesi ve kilitlenme yaygın belirtilerdir. Tedavisi nedenine bağlı olarak yapılır; genellikle dinlenmek ve buz uygulamak iyi gelebilir. Yaralanmalar veya kronik ağrılar için fizyoterapi ve ilaç tedavisi önerilir. Nadiren, yapısal hasarı onarmak için ameliyat gerekebilir.

Diz kapağı ağrısı neden olur?

Genel olarak patellofemoral ağrı olarak tanımlanan bu durum, diz kapağı ile uyluk/femur kemiğinin alt kısmı arasındaki basıncı artıran çeşitli faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte, kondromalazi patella (koşucu dizi), prepatellar bursit, Osgood-Schlatter hastalığı da ön diz ağrısına neden olan belirli durumları ifade eder. (1)

Menisküs nedir, neden yırtılır? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Diz kapağı ağrısı risk faktörleri

• Dizin aşırı kullanımı
• Diz kapağı kemiğinin yerleşim ve işlev bozukluğu, kayma ve sıkışma gibi nedenlerle oluşan aşırı basınç
• Diz ve kalça çevresindeki kaslardaki dengesizlik, zayıflık, esneklik kaybı
• Düztabanlık gibi ayak sorunları
• Tekrarlayan küçük yaralanmalar
• Gevşek bağlardan kaynaklanan stresler
• Anatomik nedenler
• İliotibial bant sendromu, diz kapağı çıkığı gibi mekanik problemler
• Diz eklemini çevreleyen bağları, tendonları, kemikleri, kıkırdakları etkileyen yaralanmalar (ön çapraz bağ yaralanması, burkulmalar, kırıklar, diz bursiti, patellar tendinit, egzersiz sırasında aşırı germe, menisküs yırtığı, kıkırdak hasarı)
• Kireçlenme /osteoartrit, romatoid artrit, gut, yalancı gut/psödogout, septik artrit
• Fazla kilolu veya obez olmak
• Kemik tümörleri
• Kalça problemleri

Diz kapağı ağrısı çeşitleri

Diz kapağı ağrısı nereye vurur?

• Akut diz ağrısı: Aniden başlar, geçicidir. Genellikle kazalardan, travmatik veya stres yaralanmalarından kaynaklanır. Kırık, diz tendiniti, koşucu dizi, bağ veya menisküs yırtılması, kireçlenme, bursit, gut, enfeksiyöz artrit ani diz ağrısına neden olabilir.
• Kronik diz ağrısı: Uzun süreli veya kalıcıdır; bir veya iki diz etkilenebilir. Birkaç nedenin sonucudur, ancak genellikle romatizmal kaynaklıdır. Osteoartritte olduğu gibi, diz yapısının hasar görmesi durumunda diz ağrısı kalıcı olabilir. Dizdeki burkulmalar, zorlanmalar, aşırı kullanım, enfeksiyon, kötü duruş, egzersizden önce ve sonra ısınmamak veya soğumamak ağrıyı daha da kötüleştirebilir.

Kireçlenme (osteoartrit) nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Diz kapağı ağrısı belirtileri

• Diz kapağı çevresinde şişlik, sertlik, kızarıklık, sıcaklık
• Dizde zayıflık, dengesizlik, şekil bozukluğu
• Dizi tam olarak uzatamama veya bükememe
• Özellikle yokuş aşağı koşarken veya yürürken, merdiven inip çıkarken, diz çökerken ön dizde şiddetli ağrı
• Dizi kıvırırken tırmalama, gıcırdama hissi; patlama, çatırdama sesi
• Dizi bükerek uzun süre oturduktan sonra, bisiklete binme sırasında kötüleşen ağrı
• Diz ağrısının yeri ve şiddeti, nedenine bağlı olarak değişebilir.

Diz kapağı ağrısı tedavisi

Patellofemoral ağrı tedavisi genellikle kişiye özeldir ve altta yatan nedenlere yöneliktir. Teşhis, semptomların ve tetikleyicilerin tanımına, fizik muayeneye, görüntüleme çalışmalarına dayanarak yapılır. Tedavi evde bakım, fizyoterapi, ilaç tedavisi, enjeksiyon uygulamaları, ameliyat gibi seçeneklerin bir kombinasyonunu içerebilir. (2)

Diz kapağı ağrısı nasıl geçer?

Kişisel bakım:

• Diz kapağı ağrısı için ilk tedavi dinlenmedir; ağrı hafifleyene kadar dizi aşırı kullanmaktan kaçınmak, ağrıya neden olan aktiviteleri azaltmak gerekir.
• Günde birkaç kez, 15-20 dakika buz uygulamak ağrıyı azaltır.
• Teşhise göre bantlama, atel, sargı, kayış, alçı, koruyucu dizlik gibi destekler veya patellanın doğru hizalanması için diz kapağının bantlanması gerekebilir.

Fizik tedavi:  Diz kapağı ağrısı tedavisinde fizyoterapi oldukça etkilidir. Kas gücünü artırmak ve hareket kabiliyetini geliştirmek diz üzerindeki baskının azalması için çok önemlidir. Germe-güçlendirme egzersizleri; diz ve kalça çevresindeki kasların kuvvetlenmesine, ayak problemlerine, patellanın hizalanmasına ve kas dengesiyle ilgili sorunların düzeltilmesine yardımcı olabilir.

Fizik tedavi ve rehabilitasyon nedir? Fizyoterapist ne iş yapar?

İlaç tedavisi: Ağrıyı hafifletmek ve altta yatan sorunu tedavi etmek için kullanılan ilaçlar şunlardır:

• Steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar (parasetamol, ibuprofen vb.): Artrit, bursit, tendinit kaynaklı diz ağrılarında
• Anti-romatizmal ilaçlar: Romatoid artrit vb. romatizmal durumlar için
• Antibiyotik: Enfeksiyon tedavisinde
• Steroid ilaçlar: Gut tedavisinde
• Kortikosteroid enjeksiyonları: Şiddetli ağrı ve şişlik veya osteoartrit gibi kronik durumlar için

Tamamlayıcı terapiler:  Akupunktur ve yoga gibi zihin-beden terapileri diz ağrısı tedavisinde yardımcı olabilir. Özellikle tai chi, diz osteoartritinde yaygın kullanılır.

Diz kapağı ağrısı ameliyatı

Konservatif tedaviye yanıt vermeyen aşağıdaki gibi ön diz ağrısı vakalarında, nadiren ameliyat gerekebilir:

• Bağ yaralanmaları, dizdeki çıkık ve kırıklar
• Cerrahi drenaj gerektiren enfekte diz eklemleri
• İleri diz osteoartrit vakaları

Akupunktur nedir? Hangi hastalıklara iyi gelir? Tedavisi ve faydaları

Diz kapağı ağrısına ne iyi gelir?

Diz ağrınız aşırı kullanım nedeniyle daha da kötüleşiyorsa, aşağıdaki öneriler ağrıyı hafifletmeye, yaralanmaları ve eklem bozulmalarını önlemeye yardımcı olabilir:

• Dizinize saatte bir, 15 dakika buz uygulayın.
• Uzun süre ayakta durmayın, mümkün olduğunca dinlenin; ayakta durmak zorundaysanız, ağırlığınızı her iki bacağınıza eşit olarak dağıtın.
• Spor yaparken kullandığınız teknik ve hareket kalıplarının doğru olmasına dikkat edin.
• Diz yaralanmalarının yaygın nedeni zayıf kaslardır; uyluklarınızın önündeki ve arkasındaki, dizlerinizi destekleyen kuadriseps ve hamstring kaslarınızı güçlendirin.
• Zor hareketler yerine, dizinize baskı yapmadan kasları güçlendiren egzersizler yapın
• Egzersizden önce ısınma ve esneme hareketleri yapın.
• Yokuş aşağı koşmak yerine yürüyün.
• Bozuk ve sert yollar yerine, parkur veya yürüyüş alanı gibi yerleri tercih edin
• Ayaklarınızı destekleyen düz ayakkabılar giyin; çok diz çöküyorsanız dizlik takın
• Yan yatarken, dizlerinizin arasına yastık koyun.
• Fazla kilolu iseniz kilo verin, sağlıklı bir kiloyu koruyun.
• Gut hastasıysanız diyetinizde değişiklik yapın.

Diz kapağı şişmesi

Dizde şişlik ödem neden olur?

Diz kapağı şişmesi, diz ekleminin içinde veya çevresinde aşırı miktarda sıvı toplanmasıdır (diz efüzyonu). Travmatik yaralanmaların neden olduğu akut veya zamanla gelişen kronik durumlardan kaynaklanabilir. Aşırı kullanım kaynaklı iltihaplanma, bağ veya menisküs yaralanmaları, çıkık, iltihaplı romatizma yaygın nedenlerdir. Şişlik, diz ekleminde veya diz çevresindeki yumuşak dokularda meydana gelebilir. (3)

Bacak ağrısı neden olur, nasıl geçer? Korunma egzersizleri

Diz kapağı ağrısı ve şişliğe ne iyi gelir?

• Dizinize ağırlık veren faaliyetlerden bir süre kaçınarak dinlenin.
• Her 2-4 saatte bir, dizinize 15-20 dakika buz uygulayın.
• Dizinizin etrafına elastik bir bandaj sararak bölgeyi sıkıştırın, çok sıkı olmamasına dikkat edin.
• Dizinizi kalp seviyesinden yükseğe kaldırarak oturun veya uzanın.
• Asetaminofen ve ibuprofen gibi iltihap önleyici ağrı kesiciler şişliği hafifletir. Tıbbi müdahalenin gerekli olduğu durumlarda, prednizon gibi oral kortikosteroid veya diz eklemine enjekte edilebilen steroidler reçete edilebilir.
• 72 saat aralıklı buz uyguladıktan sonra, günde birkaç kez ılık banyo veya 15-20 dakika sıcak uygulayabilirsiniz. Ancak şişlik kötüleşirse ısıyı durdurun.
• Ağrı ve iltihabı azalttığı bilinen hint yağıyla dizinize masaj yapabilirsiniz.
• Şişlik hafiflediğinde, dizinizi destekleyen kasları güçlendirecek izometrik egzersizler veya yüzme gibi düşük etkili egzersizler yapın.

Diz kapağı çıkması neden olur?

Diz kapağı kemiği, yerleştiği uyluk kemiği yatağında (femoral oluk), diz büküldükçe aşağı yukarı hareket eder. Femoral oluk sığ olduğunda, diz kapağı kemiği yerinden kayar ve patella çıkığı oluşur. Darbe, çarpışma, ani bükülme veya yön değişikliğinden sonra diz kapağı kemiği zorlandığı için şekil değiştirebilir.

Uyluk kemiğindeki deformasyonlar, dizdeki kas veya bağlardan birinin ters yöndeki hareketi, patellofemoral eklemi çevreleyen dokulardaki gevşeklik, travmaya bağlı olarak dizin bir anda dönmesi gibi nedenlerle diz kapağı kısmen veya tamamen yerinden çıkabilir. Bazı kişilerde, diz kapağı kemiği doğuştan kısmi çıkık şeklindedir ve anatomik yatkınlık nedeniyle darbe olmadan patella çıkığı oluşabilir. Tekrarlayan çıkıklar, diz ekleminde kireçlenmeye yol açabilir ve diz kapağı kemiğinin altındaki kıkırdağa hasar verebilir. (4)

Dizin çıktığını nasıl anlarız?

Diz kapağı çıkığı son derece ağrılı olur. Çoğunlukla dizin iç tarafındaki bağlarda yırtılmaya neden olduğu için dizde şişlik oluşur. Ayrıca hoş bir görüntü olmasa da çıkık diz deri yüzeyinden görülebilir. Ancak eğer daha önce diziniz çıktıysa, tekrarında çok fazla canınız yanmayabilir ya da şişme olmayabilir. (5)

Yoga nedir, nasıl yapılır? Yoganın sağlığa faydaları ve felsefesi

Diz kapağı çıkması nasıl düzelir?

Diz kapağı çıkması kaç günde iyileşir?

Doğru tedavi uygulandığında ve önemli bir hasar yoksa normalde diz kapağı çıkması 6 hafta içerisinde tamamen iyileşir. Ancak yine de yorucu aktiviteler için biraz daha sabretmek ve öncesinde mutlaka bir fizyoterapiste danışmak gerekebilir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

1 Yorum

En Yeniler

Eskiler Beğenilenler

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör

Osman sever

1 yıl önce

Hocam saygılar benim sizden öğrenmek istediğim konu arkadaşımın sağ diz kapağı ağrı yapıyor üzerine basamiyor sizce ne gibi sorunlar olabilir

0

Yanıtla