Kısıtlı Kalori Alımı Neden Faydalı? Sırrı Çözülen Mekanizma İnsan Ömrünü Uzatabilir

Yazan Tuba Günvar

21 Aralık 2024 | 19 Ocak 2025 | Kategori: Beslenme ve Diyet, Güncel / Literatür Print

Kalori kısıtlamasının uzun yaşam ve sağlık üzerindeki olumlu etkileri, bilim dünyasında uzun süredir tartışılan bir konu. Nature tıp dergisinde yeni yayımlanan bir çalışmaya göre, bu olumlu etkilerin arkasında bağırsak bakterilerinin ürettiği ve kalori kısıtlaması sırasında miktarı artan lithocholic asit (LCA) adlı bir safra asidi bulunuyor. Araştırmacılar LCA’nin yaşlanmayı yavaşlatan ve kas yenilenmesini destekleyen bir protein olan AMPK’yi aktive ettiğini saptadı. Bu yeni keşif sağlıklı uzun yaşam için çok önemli bir aşama olarak görülüyor. LCV artışı için tasarlanacak yeni diyetler ve ilaçlar ile insan ömrü ciddi oranda uzatılabilir.

Kısıtlı Kalori Alımının Moleküler Mekanizması

Bu güne kadar yapılan pek çok araştırma ile, kısıtlı kalori alımının (kalori restriksiyonu), metabolizmada değişiklikler yaparak yaşlanmayı yavaşlattığını gösterilmişti. Ancak bu etkilerin hangi moleküller aracılığıyla gerçekleştiği belirsizliğini koruyordu. Araştırma ekibi, fare bağırsaklarındaki metabolitleri inceleyerek LCA’nın bu süreçte önemli bir rol oynadığını keşfetti.

Anti aging nedir, nasıl yapılır? Cilt sağlığına ve yaşlanmaya etkileri

LCA ve Anti-Aging Etkileri

LCA, bağırsakta belirli bakteriler tarafından üretilen bir safra asididir ve kalori kısıtlaması sırasında miktarı artar. Önceki çalışmalar, yüksek dozlarda toksik olabileceğini öne sürse de, düşük dozlarda kas rejenerasyonunu teşvik eden ve yaşlanma sürecini yavaşlatan AMPK adlı bir proteini aktive ettiği bulundu. Çin ve ABD’den uluslararası bir araştırma ekibi tarafından yapılan bu yeni araştırmada, LCA’nın AMPK aktivasyonunun yanı sıra kas gücü, dayanıklılık ve hücresel gençleşmeyi artırdığı saptandı.

LCA – AMPK Mekanizması Nasıl İşliyor?

Çalışmaya göre, LCA, TULP3 adlı bir reseptöre bağlanarak sirtuin enzimlerini aktive ediyor. Bu aktivasyon, hücre içi enerji algılama yollarını harekete geçirerek AMPK proteininin etkinleşmesine neden oluyor. AMPK aktivasyonu, kasların yaşlanmasını yavaşlatırken genel sağlık üzerinde olumlu etkiler sağlıyor. Çalışma ayrıca, yaşlanmış farelerde LCA’nın kas yenilenmesini hızlandırdığını ve güç kapasitesini artırdığını gösterdi.

Sonuç ve Gelecek Çalışmalar

Fareler ve hayvan modelleri üzerinde yapılan bu araştırma, LCA’nın potansiyel olarak insanlar üzerinde de benzer faydalar sağlayabileceğini öne sürüyor. Ayrıca, bu bulgunun yaşlanma karşıtı tedaviler ve metabolik hastalıklarla mücadele için yeni terapiler geliştirilmesine ışık tutabileceği belirtiliyor. Ancak araştırmacılar, bu mekanizmaların insanlar için ne derece etkili olduğunu anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirtiyor.

Anti besinler nedir? Ne işe yarar? Kullanımı, faydaları ve zararları?

Araştırmanın Özeti

Bilim insanları, kısıtlı kalori alımının sağlık üzerindeki olumlu etkilerini taklit edebilecek bir molekül olan lithocholic asit (LCA) üzerine odaklanan bir çalışma gerçekleştirdi. Fareler üzerinde yapılan deneyler, LCA’nın yaşlanmayı yavaşlatan ve kas yenilenmesini destekleyen AMPK adlı proteini aktive ettiğini gösterdi. Araştırma, LCA’nın AMPK aktivasyonunu, sirtuinler ve v-ATPaz yoluyla gerçekleştirdiğini ortaya koydu.

Çalışmada, LCA’nın sadece farelerde değil, nematod ve meyve sinekleri gibi canlılarda da ömrü uzatabildiği tespit edildi. Bununla birlikte, bu etkinin insanlar üzerindeki sonuçları henüz bilinmediğinden, daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu belirtildi. Ayrıca, LCA’nın kısıtlı kalori diyetlerinin faydalarını taklit ederek yaşlanma karşıtı tedaviler için bir yol haritası sunabileceği vurgulandı. Araştırmacılar, bu molekülün doğal yollarla insan sağlığına nasıl entegre edilebileceğini anlamak için daha fazla çalışma planlıyor. Bu çalışma, yaşlanma biyolojisi ve uzun ömür araştırmaları alanında önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.