Site etkinliği

TRAFİK KAZASI GEÇİRMİŞ KİŞİLERİN DÜNYAYA İLİŞKİN
VARSAYIMLARI, TRAVMA SONRASI STRES BELİRTİLERİ VE TRAVMA SONRASI GELİŞİM DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ – SELEN TÜFEKÇİ tarafından hazırlanmış önemli bir çalışma – Mutlaka okunmalı
ÖZET: Trafik kazalarının birçok kişinin yaralanması sonucunda yoğun tedavi gerektirmesi, uzun dönemli olası tıbbi sorunlara yol açması ve yaşamı tehdit etmesi, trafik kazalarının kişiler üzerinde oluşturabileceği travmatik etkiler üzerinde çalışılmasına neden olmuştur. Trafik kazalarının Türkiye’de yaşanmakta olan önemli bir sorun haline dönüşmesiyle birlikte, trafik kazası geçiren kişilerde oluşabilecek travma sonrası stres belirtileri, üzerinde çalışılması gereken bir konu haline gelmiştir. Trafik kazası geçiren kişilerin, geçirmiş oldukları kaza sonucunda dünyaya ilişkin varsayımları olumsuz yönde etkilenebilmektedir. Söz konusu kişiler hayatlarına olumsuz bir bakış açısıyla devam ederken, kendilerini ve çevrelerindeki diğer kişileri de psikolojik açıdan olumsuz etkileyebilirler. Tüm bunlara karşılık, trafik kazasının kendilerinde, kişilerarası ilişkilerinde ve yaşam felsefelerinde yol açtığı olumsuz etkileri zamanla eskisinden daha da olumlu bir hale dönüştürebilirler. Bu araştırmanın amacı, trafik kazası geçiren kişilerde travma sonrası stres belirtileri ile travma sonrası gelişimin çeşitli yordayıcı değişkenler yönünden incelenmesidir.
Yordayıcı değişkenler olarak sosyodemografik değişkenler, diğer travmatik yaşantılar, trafik kazasına maruz kalma düzeyi; travma sonrası stres belirtileri için travma sonrası gelişim ve travma sonrası gelişim için ise travma sonrası stres belirtileri ele alınmıştır.
Araştırmanın örneklemini 16 – 70 yaş arasındaki 206 trafik kazası geçirmiş ve 230 trafik kazası geçirmemiş olmak üzere toplam 436 kişi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Sosyo-demografik Bilgi Formu,
Yaşantı Soru Listesi, Travma Sonrası Stres Belirtileri Ölçeği, Travma Sonrası Gelişim Ölçeği ve Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği kullanılmıştır.
Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, trafik kazası geçiren kişilerde, Travma Sonrası Stres Belirtilerini yordayan değişkenler, yaş, gelir düzeyi, trafik kazasına maruz kalma düzeyi, şans, kendilik değeri, ilişki ve kendini anlama olarak bulunmuştur. Trafik kazası geçiren kişilerde Travma Sonrası Gelişim düzeylerini yordayan değişkenler ise trafik kazasına maruz kalma düzeyi, rastlantı, kontrol ve Travma Sonrası Stres Belirtileri olarak bulunmuştur. Yaş ve gelir düzeyi ile Dünyaya İlişkin varsayımlar arasında pozitif yönde anlamlı ilişki; Travma Sonrası Stres Belirtileri arasında ise negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Travma Sonrası Gelişim ile hiçbir sosyodemografik değişken arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.