Uzm. Dyt. İzan Işık: Sağlıklı beslenme bariatrik cerrahi başarısını artırıyor

Yazan Hatice Pala Kaya
13 Ocak 2023   |    14 Ocak 2023    |   Kategori: Beslenme ve Diyet, Cerrahi, Güncel / Literatür Print

Türkiye ve dünyada, obezite sorununun giderek büyüdüğünü ve son yıllarda bariatrik cerrahi operasyonlarına daha sık başvurulduğunu belirten Beslenme ve diyet uzmanı İzan Işık, “Cerrahi yöntemler obezitenin yok edilmesinde çok önemli bir seçenek olsa da yanıltıcı olan nokta bariatrik cerrahi ameliyatı ile tüm sorunun kökten çözüleceğine olan inanç oluyor” diye konuştu.

Uzm. Dyt. İzan Işık, Medikal Akademi Ankara Temsilcisi Hatice Pala Kaya’ya bariatrik cerrahi yöntemleri ve sonrasındaki diyet ve beslenme desteğinin önemi hakkında bilgi verdi. Cerrahi yöntemlerin genellikle emilim bozucu, hacim kısıtlayıcı ve kombine yöntemler olarak özetlenebileceğini kaydeden Uzm. Dyt. Işık, hangi yöntemin seçileceğine cerrahların karar verdiğini ancak genel olarak bakıldığında “gastric sleeve” yönteminin daha sık kullanıldığını anlattı.

Otoimmün hastalıkları azaltmak için doğru beslenme hayati önem taşıyor!

Hastaların bariatrik cerrahiye karar vermesi gerekirken dikkate alması gereken hususlar olduğunun altını çizen Uzm. Dyt. İzan Işık, “Ameliyattan sonraki süreçte beslenme alışkanlıklarını değiştirmeleri ve belirli kurallara tabi olacak şekilde beslenmeleri gerekli. Bunun için de diyetisyen eşliğinde bu süreci yürütmeleri çok daha sağlıklı olacaktır. Çünkü sağlıklı beslenme alışkanlığı bariatrik cerrahi başarısını artırıp, tekrar kilo alma ihtimalini azaltır. Eğer hastalar ameliyat sonrası süreci gerektiği gibi yönetemezler ve gerekli diyet desteğini ve psikolojik desteği almazlar ise bu süreç hüsranla da sonuçlanabilir” dedi.

Bariatrik cerrahi sonrası diyet kuralları

Bireylere göre toleransta değişiklikler ve kılavuzlar arası farklılıklar olmakla birlikte, hastaların genellikle ameliyat sonrası ilk üç gün berrak sıvılar ve daha sonra koyu sıvılar tüketerek, ilk iki haftalık süreci sıvı beslenmekle geçirdiğini anlatan Uzm. Dyt. İzan Işık, bu süreçte normal seyir görüldükten sonra 15. gün itibariyle püre ile beslenme döneminin başladığını belirtti.

Püre ile beslenme döneminde yumuşak ve ezilmiş olarak sebze-meyve, yumurta, peynir, et/tavuk/balık gibi yiyeceklerin hepsini tüketebildiğini, ardından ortalama 30-35. gün itibariyle normal katı formdaki yiyecekleri tüketmeye başlanabildiğini ifade eden Uzm. Dyt. Işık, normal beslenme dönemine ilişkin “Bu noktada ortalama bir ay sonra başlanan “normal beslenme” kısmını biraz detaylandırmak gerekiyor.

Migren hastaları nelere dikkat etmeli? Migren ve beslenme ilişkisi

Bu aşamada artık hastalardan beklentimiz sağlıklı pişirme yöntemlerini kullanmaları, az yağlı ve az şekerli, proteinden ve liften zengin beslenmeleri oluyor. Diyet süreciyle birlikte düzenli egzersiz ve su tüketiminin olması gerektiğini de unutmamak gerekli. Hastalar ameliyat sonrası ilk iki ay mutlaka kontrollü ve dikkatli olarak hafif egzersizler ve yürüyüşler yapmaları konusunda bilgilendirilmeli ve katı-sıvı ayrımı yaparak beslenmeyi, belli başlı kısıtlamalara tabi olacaklarını da iyi kavramalılar” bilgisini verdi.

Bariatrik cerrahi sonrası protein tozu kullanımını mutlaka öneriyoruz

Operasyon sonrası, hastaların yeni mide hacmiyle yeteri kadar proteini sağlayacak besini almasının oldukça zor olması nedeniyle, protein tozu desteğini hastalara mutlaka önerdiklerini kaydeden Uzm. Dyt. İzan Işık, bariatrik cerrahi hastalarının 15. günden itibaren günde 60-80 gram arası protein almaları gerekliliğinin kılavuzlarda yer aldığını söyledi.

Vegan bariatrik cerrahi hastalarının protein ihtiyacının karşılanması

Vejetaryen ve vegan beslenen hastaların protein tüketimine yönelik uyarılarda da bulunan İzan Işık, “Bu gruptaki hastalar, ameliyat sonrası dönemde yeterli protein tükettiklerinden emin olmak için, özenle hazırlanmış beslenme programlarına ihtiyaç duyacaklardır. Çünkü özellikle bitki temelli beslenen bireylerde kullandığımız bitkisel protein kaynağı olan kuru baklagiller gibi besinleri hastaların ameliyat sonrası belirli bir süre tüketmeleri söz konusu değildir. O nedenle bu hasta gruplarında bitki temelli protein destekleri ile özel bir hesaplama yapılmalı ve diyete tam uyum gerçekleştirilmelidir” dedi.

Aralıklı Açlık Diyeti Nedir? Nasıl Yapılır? Faydaları Nelerdir?

Cerrahi dışı yöntemler: Mide botoksu ve mide balonu

Mide küçültme ameliyatı için uygun olmayan hastalara, mide botoksu ve mide balonu gibi mide üzerinde fizyolojik değişikliğe neden olmayan veya geri dönüşü mümkün olan yöntemlerle müdahale edilebildiğini hatırlatan Uzm. Dyt. İzan Işık, bu durumda da işlem sonrası diyet, spor ve yaşam tarzı değişikliğinin öneminin devam ettiğini vurguladı.

Bu hasta gruplarının da işlemin etkili olduğu süreç boyunca var olan beslenme ve yaşam alışkanlıklarını sağlıklı yönde değiştirmeleri gerektiğini kaydeden Uzm. Dyt. Işık, “Çünkü işlemin etkisi kaybolduktan sonraki süreç vücut ağırlığını ve bu olumlu yaşam tarzı alışkanlıklarını korumak üzerine şekillenir. İşlemlerin etkileri geçtikten sonraki süreçte de hastaların beslenme ve diyet desteği almaları gerekebileceği unutulmamalıdır” bilgisini verdi. Uzm. Dyt. Işık, mide botoksunun klinik olarak fayda sağladığına dair kanıtlanmış bir çalışma bulunmadığını da hatırlattı.

Kimler bariatrik cerrahiye uygun?

Kimlere bariatrik ve metabolik cerrahi uygulanabileceğinin belirlenmesine yönelik standartlar bulunduğuna dikkati çeken Uzm. Dyt. İzan Işık, bu konudaki bilgileri şöyle sıraladı: “Bariatrik ve metabolik cerrahi alanında dünyanın önde gelen iki otoritesi olan Amerikan Metabolik ve Bariatrik Cerrahi Derneği (ASMBS) ve Uluslararası Obezite ve Metabolik Bozukluklar Cerrahisi Federasyonu (IFSO), bir dizi tavsiye ile hastaların bariatrik cerrahi için uygunluğunu genişleten ve destekleyen yeni kanıta dayalı klinik kılavuzlar yayınladı. Buna göre yeni hasta seçim standartları şu şekilde olabilir; obezite ile ilgili hastalıkların varlığı, yokluğu veya ciddiyetine bakılmaksızın beden kütle indeksi (BKİ) 35 veya daha fazla olan bireyler için ve metabolik hastalığı bulunan, BKİ değeri 30-34.9 arasında olan kişiler için metabolik ve bariatrik cerrahinin düşünülmesini önermektedir.

Ketojenik Diyet Nedir? Faydaları Nelerdir, Nasıl Yapılır?

Ancak, metabolik hastalık olmasa bile kılavuzlar, cerrahi olmayan yöntemlerle önemli ya da kalıcı kilo kaybı veya obeziteye bağlı hastalığında iyileşme sağlamayan bireyler için BKİ 30’dan başlayarak kilo verme cerrahisinin düşünülmesi gerektiğini söylüyor. Ayrıca, standart BKİ eşiklerini kullanan obezite tanımlarının popülasyona göre ayarlanması ve Asyalı bireylerin BKİ 27.5’ten başlayarak bariatrik cerrahiyi düşünmeleri gerektiği de bu kılavuzdaki öneriler arasında yer almaktadır.”

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla