Taşikardi nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri
Taşikardi, kalbin normalden daha hızlı atması sonucunda oluşan yaygın bir kalp ritim bozukluğudur. Genel olarak, bir insanın kalbi dakikada ortalama 50 ile 100 arasında atım yapar. Kalbin atım sayısının 50’ın altında olmasına bradikardi 110’ün üstünde atmasına ise taşikardi denir. Kalpteki bir anormallik olan taşikardi de, kalpte kalp hızını arttıran bir elektrik sinyali üretilir. Bazı durumlarda taşikardi hastada birtakım semptomların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu durum kalp fonksiyonlarının bozulmasına da neden olabilir. Taşikardinin pek çok nedeni olabilir. Sigara, uykusuzluk, alkol, aşırı kafein tüketimi, stres gibi faktörler taşikardinin oluşmasına zemin hazırlayabilir. Tedavi edilmediğinde önemli kalp sağlığı sorunlarına neden olan taşikardinin günümüzde hem cerrahi hem de ilaç ile tedavisi mevcuttur. Erken evrede teşhisi tedavi başarısını arttırmaktadır.
Kalp yetmezliği, inme, aniden kalbin durması ve ani ölüm, taşikardinin sebep olduğu ciddi sorunlar arasındadır. Taşikardi tedavisi esnasında hastanın kalp atış hızı kontrol altında tutulmaya çalışır; bunu için bir takım ilaçlar, haplar reçete edilebileceği gibi doktorunuz ameliyat ta önerebilir.
İçindekiler
Taşikardi nedir?
Taşikardi; kalbin normalden daha hızlı bir şekilde attığı, yaygın olarak görülen bir kalp ritim bozukluğudur. Taşikardisi olan hastaların kalbi dakikada 110’dan daha fazla çarpar.
Normal şartlarda egzersiz sırasında ya da stres, travma, hastalık vb. durumlarda kalbin dakikada 100 kez üzerinde atması; normal bir durum kabul edilir.
Ancak; hastada taşikardi söz konusu olduğunda hastanın kalbinin alt ve üst bölmeleri normalden daha hızlı bir şekilde çarpar. Kalp çok hızlı attığı zaman, kanı etkili bir şekilde pompalayamaz ve kalp de dahil olmak üzere vücudun geri kalan kısmına kan akışı azalır. Kalp daha hızlı attığı için, kalp kaslarının daha fazla oksijene ihtiyacı olur. Bu durum uzun süre devam ederse oksijensiz kalan miyokardiyal hücreler ölür ve kalp krizine yol açabilir.
Taşikardi çeşitleri nelerdir?
Atriyal Fibrilasyon
Kalbin üst odacıklarında yer alan atriyumdaki (kalp kulakçığı) düzensiz elektriksel uyarılarının neden olduğu atriyal fibrilasyon; geçici olabileceği gibi tedavi edilmediği takdirde kalıcı da olabilir. Kalp kapak bozukluğu, hipertiroidi görülen ve düzenli olarak ağır alkol tüketen kişilerde atriyal fibrilasyona sıklıkla rastlamak mümkündür.
Kalp hastası olan ve yüksek tansiyonu bulunan kişilerde de atriyal fibrilasyona rastlanabilir. Atriyal fibrilasyonu olan hastanın kalp kulakçığında hızlı, zayıf ve koordinasyonsuz kasılmalar gerçekleşir. Sıklıkla kalpte kan pıhtısı oluşumuna neden olur, bu da kişinin felç riskini artırır.
Atriyal çarpıntı
Atriyal çarpıntı, Atriyal fibrilasyona benzer, fakat burada çarpıntı daha az kaotiktir. Atriyal çarpıntısı bulunan hastalarda kalp kulakçığı düzenli lakin çok hızlı bir şekilde atar. Çarpıntının çok hızlı bir şekilde olması ise kalp kulakçığının zayıf kasılmalarına neden olur. Atriyal çarpıntı kendiliğinden geçebileceği gibi hastanın tedaviye de ihtiyacı olabilir. Atriyal çarpıntısı bulunan hastaların hayatlarının belirli bir döneminde atriyal fibrilasyon geçirmeleri de mümkündür.
Supraventriküler taşikardi
Ventriküllerin üst kısmında başlayan, oldukça anormal bir seviyede hızlı kalp atışı anlamına gelen supraventriküler taşikardi, genellikle doğum esnasında hastanın kalbinin iç kısmında anormal devrelere sahip olmasından kaynaklanır. Bu durumda vücudun geri kalan kısmına gerçekleşen kan akışı da yavaşlar. Birkaç saniye sürebileceği gibi günlerce de sürebilir.
Ventriküler taşikardi
Oldukça kısa sürebileceği gibi acil müdahale gerektirebilen uzun ataklar şeklinde de kendini gösterebilen ventriküler taşikardi, kalbin düşük odacıklarında anormal derecede elektrik sinyallerinin ortaya çıkması durumudur. Bu durumda hızlı nabız, vücuda yeterli kan pompalanmasına engel olur.
Ventriküler fibrilasyon
Ölümcül sonuçlar doğurabilen ventriküler fibrilasyon; kalp krizi öncesinde ya da sonrasında hastada görülebilir. Bu hastaların çoğu temel bir kalp hastalığına sahiptirler. Ventriküler fibrilasyonu bulunan hastalarda kaotik ve hızlı elektriksel uyarılar vücuda gerekli kanı pompalamazlar.
Sinüs taşikardisi
Normalden kat ve kat daha hızlı bir kalp ritmini ifade eden sinüs taşikardisi, kalp kası boyunca hareket eden, kalbin çarpmasını sağlayan sinüs düğümündeki elektriksel uyarıların normalden daha hızlı bir şekilde gönderilmesi sonucunda ortaya çıkar.
Normal sinüs taşikardisi; bol bol kafein tüketen, egzersiz yapan, kaygı ve duygusal sıkıntı içerisinde bulunan, bazı ilaçları kullanan kişilerde görülebilir. Ancak, uygun olmayan sinüs taşikardisinin bilinen herhangi bir nedeni bulunmamakla birlikte bu rahatsızlığı bulunan kişinin dinlenirken bile kalbi çok hızlı bir şekilde atabilir.
En yaygın sinüzal taşikardi nedenleri arasında sinüs düğümüyle ilgili sorunlar, kalbin olağandışı hızlı artmasına neden olan sinir sinyalleri, sinirlerin işlevsel bozuklukları yer alır. Sinüs taşikardisi bulunan kişilerde, nefes darlığı, baş dönmesi, baş ve göğüs ağrısı, kaygı hatta bayılma görülebilir. Sinüs taşikardi tedavisinde doktorunuz daha çok kalp atış hızınızı yavaşlatmak adına beta ve kalsiyum kanal blokerlar reçete eder.
Sinüs taşikardisi bulunan hastaların sağlıklı bir şekilde diyet yiyecekler ile beslenmeleri, bol bol egzersiz yapmaları, stresten uzak durmaları gerekir.
Taşikardinin nedenleri
- Herhangi bir kalp hastalığına bağlı olarak kalp dokularında hasar meydana gelmesi,
- Anemi (kansızlık)
- Ani stres, endişe ve korku hali
- Çok fazla alkol ve sigara kullanımı
- Aşırı kafeinli içecek tüketimi
- Yüksek ateş
- Uzun QT sendromu gibi doğum öncesi kalp rahatsızlıkları
- Kalp rahatsızlıkları
- Konjenital anormalliği
- Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri
- Kokain vb. uyarıcı madde kullanımı
- Aşırı aktif olan tiroid yani hipertiroidizm
- Elektrolit dengesizliği
Taşikardi; kalbin normal pompalama hareketini ve ritmini kontrol eden elektriksel uyarıları bozan bir nedenden ötürü kaynaklanır. Taşikardinin birden çok nedeni bulunabilir. Yani kalbin elektriksel sisteminin işleyişini bozan birden çok sebep olabilir.
Zorlu egzersiz, korku, stres, endişe, kullanılan bazı ilaçlar; sinüs taşikardisinin en önemli sebepleridir. Supraventriküler taşikardi ise daha çok düzenli olarak sigara ve aşırı miktarda alkol tüketen, kokain kullanan kişilerde görülür. Ventriküler taşikardi nedenleri arasında ise oksijen yetersizliği gibi daha ciddi sorunlar bulunur. Elektrolit dengesizliği, doğumda var olan anormal elektriksel yollar, kardiyomiyopati, bazı ilaçlar; en çok rastlanan nedenleridir.
Taşikardi belirtileri
- Hızlı nabız atması
- Baş dönmesi
- Nefes darlığı
- Bayılma
- Nefes darlığı
- Rahatsız edici, düzensiz kalp atışı
- Göğüs ağrısı
Kalbin hızlı atması, pompalanan kanın vücudunuzun geri kalan kısmına iletilememesine sebep olabilir. Vücudunuzdaki birtakım organ ve dokuların oksijenden mahrum kalması ise yukarıda gördüğünüz birtakım taşikardi belirtileri ile karşılaşmanıza aracılık edebilir.
Taşikardi belirtileri herkeste görülmeyebilir; bazen yalnızca ‘Elektrokardiyogram’ isimli kalp gözlem testi esnasında keşfedilebilir. Kalbiniz hızlı bir şekilde atmaya başladığında, nefes almakta güçlük çektiğinizde, göğsünüzdeki ağrı birkaç dakikadan daha uzun sürdüğünde acilen 112’yi arayınız.
Taşikardi nasıl teşhis edilir?
Kapsamlı bir fiziki muayene, tıbbi geçmişiniz ve sağlık alışkanlıklarınızın tespiti sonrasında doktorunuz en doğru teşhisi koyacaktır. Bunun yanı sıra taşikardi teşhisi esnasında birtakım kalp testlerine de tabi tutulabilirsiniz.
EKG Taşikardi teşhis için çok önemli bir testtir
Elektrokardiyogram (EKG): Taşikardi teşhisi esnasında daha çok elektrokardiyogram (EKG) dan yararlanılır. Bu işlem esnasında göğse ve kollara yerleştirilen küçük sensörler yardımıyla kalbin elektriksel aktivitesi tespit edilir.
Holter monitör: Elektrokardiyogram yanı sıra doktorunuz kalp atış hızınızın tespiti aşamasında 24 saat boyunca kalp ritimlerinizi gözlemlemek adına size evde kullanacağınız holter monitör isimli taşınabilir cihaz da verebilir. Bu cihazı cebinizde taşıyabilir ya da kemerinize takabilirsiniz.
Holter monitör kullanırken bir günlük tutmalı; yaşadığınız tüm belirtileri not etmeyi unutmamalısınız. Doktorunuz kalp hareketliliğinizi izlemek ve takip etmek için size birkaç ay kullanabileceğiniz bir olay izleyicisi de verebilir. Bu olay monitörünü etkinleştirmek için kalp atışlarınız hızlandığı anlarda düğmeye basmanız ve olay monitörünü çalıştırmanız gerekir.
Elektro fizyolojik test: Doktorunuz, elektro fizyolojik test yardımıyla teşhisi doğrulamak da isteyebilir. Bu test esnasında kol, boyun ve kasıklarınıza ince esnek tüpler yerleştirilir ve bu tüpler kalbinizdeki birçok noktaya yönlendirilir. Bu sayede elektriksel uyarılar haritalandırılabilir.
Ekokardiyografi: Birtakım yapısal anomalilerin kan akış hızını etkileyip etkilemediğini tespit etmek adına doktorunuz; kalbinizi görüntülemek için ekokardiyama başvurabilir. Ekokardiyogram, MR (manyetik rezonans görüntüleme), bilgisayarlı tomografi, göğüs röntgeni ile potansiyel anomalilikler açığa çıkarılır.
Röntgen nedir, nasıl çekilir? Radyografik muayene ve zararları
Stres testi: Taşikardi teşhisinde başvurulan bir diğer yöntem de stres testidir. Bu test esnasında siz koşu bandında yürürken, kalp fonksiyonlarınızın izlenmesi adına göğsünüze elektrodlar yerleştirilir.
EKG nedir, nasıl yapılır? Elektrokardiyografi testi ne işe yarar?
Taşikardi tedavisi
Taşikardi tedavisi esnasında öncelikle hastalığın nedeni giderilmeye ve hızlı kalp atışı yavaşlatılmaya çalışılır. Bu sayede gelecekte oluşabilecek komplikasyonlar en aza indirgenir. Kalp atışlarınızı yavaşlatmak için doktorunuz; ilaç reçete edebileceği gibi diğer tedavi yöntemleri de önerebilir.
Kalp atışlarını yavaşlatmanın yöntemleri
- Vagal manevralar: Doktorunuz; vagal manevralar ismi verilen birtakım hareketler ile kalp atış hızınızı düzenlemeyi deneyebilir. Öksürmeyi içeren bu manevralar ile vagus sinirlerinin etkilenmesi ve kalp atış hızının düzenlenmesi beklenir.
- İlaçlar: Vagal manevraların yeterli olmadığı durumlarda doktorunuz anti-aritmik bir ilaç enjeksiyonunu tercih edebilir. Taşikardi ilaçları arasında kalsiyum kanal blokerleri ve beta blokerler ilk sırada bulunur. Beloc, Diltzem, Adenozin, en çok reçete edilen taşikardi ilaçları arasındadır.
- Kardiyoversiyon: Doktorunuz; anti aritmik haplar reçete edebileceği gibi kardiyoversiyon ile kalbinize şok verebilir. Bu şok ile kalpteki elektriksel uyarıların etkilenmesi ve kalp ritminin normale dönmesi hedeflenir.
- Kardiyak ablasyon: Taşikardi ataklarını yönetmek ve önlemek için tercih edilen bir diğer yöntemdir. Kateter ablasyon ile doktorunuz; kasıklarınıza, kolunuza ya da boynunuza kateter yerleştirir ve bu kateterleri kalbinize yönlendirir. Bu kateterler ile aşırı elektrik sinyallerinin gönderilmesi engellenir. Kateter ablasyon esnasında herhangi bir ameliyat işlemi gerçekleştirilmez.
- Kalp pili: Bazı taşikardi türlerinin ise kalp pili ile tedavi edilmesi gerekebilir. Cildin altına implante edilen bu cihaz; anormal bir kalp atış hızı algıladığında devreye girer ve kalbin normal bir şekilde çarpmasına yardımcı olur.
- İmplante kardiyoverter: Taşikardiniz hayati bir tehlike geçirebileceğiniz bir boyutta ise bu durumda tedavi amacıyla implante kardiyoverterler cilt altına yerleştirilir.
- Cerrahi tedavi: Taşikardiye neden olan birden fazla elektrik yolunun olduğu durumlarda ise doktorunuz açık kalp ameliyatına ihtiyaç duyabilir.
Ekokardiyografi nedir? Neden ve nasıl yapılır? EKO testi ne işe yarar?
Taşikardi ve aritmi aynı şey mi?
Kişide kalp atış hızının düzensiz bir şekilde olmasına; yani kalbin düzensiz bir şekilde atmasına aritmi ismi verilir. Türkçesi kalp ritim bozukluğu olan aritmi; kalbin aşırı hızlı artması şeklinde olabileceği gibi kalbin çok yavaş atması şeklinde de görülebilir.
Kalbin aşırı hızlı atmasına taşikardi, çok yavaş çarpmasına ise bradikardi denir. Yani, taşikardi aritminin bir çeşididir.
Aritmi (kalp ritim bozukluğu) neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Taşikardi kalp krizine neden olur mu? Ölümcül mü?
Maalesef ventriküler ve supraventriküler taşikardi söz konusu olduğunda taşikardi tehlikeli ve ölümcül bir hastalık haline gelebilir. Uzun süredir devam eden, kalp rahatsızlığına bağlı olarak gelişen taşikardiler, kalp krizine neden olabileceği gibi taşikardi atakları, kişinin hayatını kaybetmesi ile de sonuçlanabilir. Bu yüzden de hastalığınızı ciddiye almanız ve en yakın sürede bir doktora görünmeniz gerekir.
Yaşlılarda taşikardi
Taşikardi risk grupları arasında özellikle ailesinde kalp ritim bozukluğu bulunanlar ve yaşı ilerlemiş olanlar yer alır. Yani yaşlılarda taşikardi görülme olasılığı, genç bireylere göre daha yüksektir.
Bebeklerde taşikardi
Nadir de olsa zaman zaman bebeklerde taşikardi veya kalp ritim bozukluğu görülebilir. Bebeklerde ve çocuklarda görülen taşikardinin en önemli nedeni ise doğumsal kalp hastalıklarıdır. Bunun dışında kalpteki elektriksel sistemin farklı bölgelerinde gözlemlenen gecikmeler ve fazla uyarıların bulunması da çocuklarda ve bebeklerde taşikardi görülmesine neden olabilir.
Taşikardi bitkisel tedavi
Taşikardi bitkisel tedavi yöntemlerine başvurmadan önce bu konuda mutlaka doktorunuza danışın. Aksi halde kullandığınız birtakım ilaçlar; bitkisel tedavinin sonuç vermemesine neden olabileceği gibi olumsuz yan etkiler ile de karşılaşabilirsiniz.
Şeker pekmezi
Potasyum, demir ve magnezyum açısından oldukça zengin olan şeker pekmezi, özellikle çarpıntıya neden olan anemi tedavisinde oldukça etkilidir. Şeker pekmezinin bu mucizevi etkisinden yararlanmak için 1 fincan suya 1 çorba kaşığı şeker pekmezi ilave edin ve bu karışımı günde bir kez olacak şekilde tüketin.
Tarçın
Özellikle tatlılarımıza ilave ettiğimiz tarçın, evde taşikardi tedavisi esnasında kullanılan bir diğer mucizevi besindir. Hipertansiyonu da azaltan tarçından faydalanmak için bir su bardağına bir çay kaşığı tarçın tozu ekleyin ve bu karışımı her gün günde bir kez olacak şekilde için.
Kedi Otu
Stres, endişe, gerginlik kaynaklı taşikardi tedavisinde etkili olan 10 damla kediotu tentürünü bir bardak suya ilave ettikten sonra için. Doktor tavsiyesi ile kullandığınız kediotunu birkaç haftayı aşmayacak şekilde tüketmeniz gerekiyor.
Kedi otunun faydaları nelerdir? Uykusuzluğa iyi gelen çayı nasıl hazırlanır?
Not: Hamile bayanların hiçbir şekilde kedi otu tüketmemeleri gerekiyor.
Melisa otu
Kalp çarpıntısına oldukça iyi gelen Melisa otu, taşikardi tedavisinde etkili olan bir diğer bitkidir. Melisa otu çayını hazırlamak için bir çay kaşığı kurutulmuş Melisa otunu bir fincan sıcak su ile karıştırdıktan sonra 5 dakika demlenmeye bırakın; ardından içebilirsiniz.
Taşikardi hastalarına öneriler
Taşikardiden korunmanın en etkili yolu, kalp rahatsızlığına yakalanma riskinizi en aza indirgemek için sağlıklı bir yaşam sürmektir.
- Bol bol egzersiz yapın,
- Sağlıklı beslenin, potasyum ve magnezyum açısından zengin besinler tüketin
- Kilo verin
- Yüksek tansiyonunuzu ve kolestrol seviyenizi dengede tutun
- Sigara ve alkol tüketiminden kaçının
- Kafein kullanımınızı sınırlandırın
- Stresli, gergin ortamlardan uzak durun
- Kullandığınız ilaçlar hakkında doktorunuzu mutlaka bilgilendirin.
- Mevcut bir kalp rahatsızlığınız varsa tedaviyi adım adım uygulayın
- Meditasyon ve yoga gibi stresinizi azaltabileceğiniz aktiviteler ile ilgilenin.
- Kokain vb. uyarıcı maddeler kullanıyorsanız; bu kötü alışkanlığınızdan biran önce vazgeçin
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Tachycardia,2- Ventricular tachycardia,3- Tachycardia: Fast Heart Rate4- Management of tachycardiaYAZIYI PAYLAŞ
Aritmi (kalp ritim bozukluğu) neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Aritmilerde tanı ve tedavi
Kalp hastalıkları neden olur? Belirtileri, tedavisi ve korunma yöntemleri!
Kalp yetmezliği nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Kardiyoloji nedir? Kardiyolog ne iş yapar? En riskli kalp hastalıkları
YORUMUNUZ VAR MI?