İç sıkıntısı neden olur? Nasıl geçer? Ne iyi gelir?

İlk çağlardan bu yana insan kendi üzerine ve varoluşu üzerine düşüne gelmiştir. Varoluşsal sorgulamaların ise ayırt edici özelliği kendi öz varlığımızı soru konusu yapmaktır. Sıkıntı ise işte bu varoluşsal tecrubelerden birisidir. Bertrand Russell “Bence, şimdiye kadar, insan davranışlarının nedeni olarak sıkıntıya yeterince önem verilmemiştir. Sıkıntıda yüzyılları katederek gelen büyük dürtülerin varlığını görüyorum. Bugün hiç olmadığı kadar güçlü bir dürtüyü…” diye yazar. İnsanların sıkıntıdan dolayı yapmadıkları ne var?! Belki uygarlık tarihi insanın sıkıntısının bir ürünüdür desek fazla mı abartmış oluruz?

Peki o halde;
Sıkıldığımız için mi dünya saçma görünür yoksa dünya saçma göründüğü için mi sıkılırız? Cevabını verebilene aşkolsun. Sıkıntı üzerine yazılmış bir dolu edebi eserin yanısıra bir o kadar da felsefi metine ulaşmak mümkün. Öyle geliyor ki sıkıntı konusu, kendisine mesafe alabilmiş, kendi üzerine düşünebilen insanın derin sancısı. Sıkılmak, insan olmakla ve kültürle ilgili bir yere olan kopmaz bağı nedeniyle de çeşitli boyutlarıyla gündemimizde olmayı sürdürecek.

Anksiyete nedir? Kaygı neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Sıkıntıyı en kaba şekilde durumsal ve varoluşsal sıkıntı olarak ikiye ayırmak mümkündür. Durumsal sıkıntı, esnemelerle, sabırsız hareketlerle kendini açığa vururken, daha derin olan varoluşsal sıkıntı, kendisini dış belirtilerle çok az gösterir. Bedensel belirtiler gösteriyor ki durumsal sıkıntıdan sıyrılabileceğimiz ortada; ancak varoluşsal sıkıntıdan basit bir iradi hareketle sıyrılmak çok da öyle kolayca mümkün değil. Sıkıntı deyince akla ilk anlam kaybı gelir ve bu kayıp, başına gelen kişi için her zaman kaygı vericidir. Sıkıntı bazen belirsiz bir hoşnutsuzluktan ciddi bir anlam kaybına doğru değişebilir.

Sıkıntı çoğu kez istediğimiz bir şeyi yapamadığımız ya da hoşumuza gitmeyen bir şeyi yapmak zorunda olduğumuz zaman ortaya çıkıverir. Ne yapmak istediğimizi bilemediğimiz zaman yaşamımızda istenç eksikliğinini hatırlatan derin bir sıkıntı içindeyizdir. İstencimiz bağ kurabileceği bir nesneden yoksundur. Sıkıntı yas gibi kaybın adresi belli bir halden ziyade daha çok sebebi belirsiz derin üzüntüde veya melankolide olduğu gibi kayıp bir adresi işaret eder. Yani kayıp nesnesini. Sıkıntı verici bir duruma ya da varoluşa dair bir tatminsizliği ifade eder de diyebiliriz.

Görünüşe göre, sürekli yeni uğraşılara başvurarak kendimizi inşa etmeye ya da durumsal sıkıntılardan anlık olarak kurtulmaya çalışıyoruz. Tüm bunları hayatımıza anlam vermek ve tasarılarımızı gerçekleştirmek için yapıyoruz. Ama öyle ki yeni, hızla eskiyor ve biz yine sıkılıyoruz. Öyle ki sanırım ihtiyacımız olan yeni ve farklı olanla ilişkilenirken kendimizi ve diğerleriyle olan farklılıklarımızı öznel bir yerden ve dahi kendi öznel duyuşumuzdan doğru kurabilmekten geçiyor.

Tercih yapabilmek, eksikliğe tahammül etmek ve anlam yaratabilmek, yeni olanın, farklı gibi görünen ama diğer yenilerle değişmez özdeşliğini anladığımızda duyumsadığımız sıkıntı ile başa çıkmak ancak farkları, diğerlerinden farklarımızı hesaptan düşmemek ile mümkün.

Sıkıntı ve Psikoloji

İç sıkıntısı genel olarak halk arasında bazen ruhsal olanı tarif etmek için kullanılan bir kavramdır. Stres, kaygı, travma, depresyon gibi psikolojik sorunlar, sosyal ilişkilerde veya ekonomik koşullarda yaşanan zorluklar ya da kronik ağrı veya hastalık gibi fiziksel sağlık sorunları kısa ya da uzun süreli iç sıkıntısına neden olabilir.

Stres nedir? Stresle nasıl başa çıkılır? Neden olduğu hastalıklar…

Belirtileri nedene ve kişiye göre değişse de yaygın belirtileri arasında umutsuzluk veya çaresizlik hissi, öfke, enerji veya motivasyon eksikliği, iştah veya uyku düzeninde değişiklikler, konsantre olma veya karar vermede zorluk gibi psikolojik sıkıntılar ya da baş ağrısı veya kas gerginliği gibi fiziksel sorunlar sayılabilir.

İç sıkıntısının zihinsel ve fiziksel sağlığınız üzerinde önemli bir etkisi vardır, içsel bir sıkıntı yaşıyorsanız profesyonel yardım almanız önerilebilir. İç sıkıntısının tek bir çözümü veya tedavi süresi yoktur, ancak doğru ve profesyonel destek ile semptomları yönetmek ve genel yaşam kalitenizi iyileştirmek mümkündür.

İç sıkıntısı belirtileri

İç sıkıntısında yaşanan belirtiler çok çeşitli olabilir, ancak en yaygın görülen belirtiler şunlardır:

• Depresyon, kaygı veya duygusal kayıtsızlık
• İş veya okul performansında düşüş
• İnsanlardan izole olma isteği
• Alkol gibi maddelere olan ihtiyaçta artış
• Suçluluk ya da umutsuzluk duyguları
• Karar vermede zorluk
• Normalde olmayan sinirlilik hali
• Uyku alışkanlıklarında değişimler
• Normalden daha fazla veya daha az yeme
• Yorgunluk ve baş ağrısı gibi fiziksel belirtiler
• Günlük görevleri yerine getirmede zorluk
• Düşünmede veya bir şeyleri hatırlamada zorluk

Disfori nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

İç sıkıntısı nedenleri

İç sıkıntısının pek çok nedeni olabilir. Sevilen birinin kaybı gibi travmatik bir olay, işte veya evde yaşanan sorunlar, hatta bazen basit olaylar ya da küçük değişiklikler bile iç sıkıntısına neden olabilir:

İş ile ilgili iç sıkıntısına yol açabilen faktörlerden bazıları şu şekildedir:

• İş güvenliği ile ilgili endişe
• İş performansı ile ilgili endişe
• Uzun çalışma saatleri
• Düşük ücretler
• Kötü çalışma koşulları
• İş sorumluluğunda artış
• İş arkadaşları veya yöneticilerle sorunlar

Ev ile ilgili iç sıkıntısına yol açabilen faktörlerden bazıları ise:

• Partnerle, ailenin diğer üyeleriyle veya arkadaşlarla olan sorunlar
• Taşınma veya bebek sahibi olma gibi büyük değişimler
• Yaşanan çevre ile ilgili sorunlar
• Düşük gelir
• Ayrımcılık görme
• Yalnız hissetme
• Borç sahibi olma
• Sağlıksız bir yaşam sürme

İç sıkıntısı nasıl geçer?

Aşağıda önerdiğimiz bazı stratejiler psikolojik dayanıklılığınızı arttırarak iç sıkıntınızı henüz gerçekleşmeden önlemeye veya etkilerini hafifletmeye yardımcı olabilir:

Hayatınızda değer verdiğiniz şeyleri düşünün

İç sıkıntısı hissettiğinizde aklınıza hayatınızda en fazla değer verdiğiniz şeyleri getirin. Örneğin, ailenize değer veriyorsanız, yardıma ihtiyacınız olduğunda onlara başvurun veya birlikte kaliteli zaman geçirmeye çalışın. Veya hayatınızda sevgiye değer veriyorsanız, arkadaşlarınızla iletişime geçin ve onlara yardım edebileceğiniz bir şeyler olup olmadığını sorun ya da boş zamanlarınızda gönüllü çalışmalara katılın.

Depresyon nedir? Neden olur? Belirtileri, türleri ve tedavisi

Yardım alın

İç sıkıntısı hissettiğiniz zamanlarda kendinizi izole etmeyin, sizi gönülden dinleyecek bir arkadaşınızdan yardım alın. Bu yeterli gelmiyorsa bir terapiste danışmayı deneyebilir, iç sıkıntınızın nedenlerini anlayabilir ve bununla başa çıkmanıza yardımcı olacak stratejiler öğrenebilirsiniz.

Kişisel bakımınıza özen gösterin

Yeterince uyuyarak, sağlıklı beslenerek, sağlık kontrollerini aksatmayarak ve size kendinizi iyi hissettiren faaliyetlerde bulunarak fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarınızı karşılamayı ihmal etmeyin. Herkesin deneyimleri ve ihtiyaçları benzersizdir. Bir kişi için işe yarayan bir öneri başkasında işe yaramayabilir. İç sıkıntısı yaşıyorsanız, işinize yarayan farklı stratejiler de bulabilirsiniz. Gerektiğinde yardım istemekten de çekinmeyin.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör