Hepatit B nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri ve tedavi seçenekleri

Hepatit B, karaciğerde iltihaplanmaya ve siroza neden olan viral bir hastalıktır. Hepatit B, bu grupta yer alan virüs türlerinden sadece biridir. Kan, temas ve cinsel yollarla bulaşabilen Hepatit B virüsü uzun süre belirti vermeden karaciğerde gizlenebilir. İleri aşamalarda siroza ve tedavi edilmediğinde karaciğer kanserine neden olabilir. Hepatit B akut (belirtilerin ani başladığı ve nispeten kısa sürede sona erdiği) veya kronik olabilir. Hastalığın kronik olması daha çok hastanın yaşıyla ilişkilidir. Kronikleşme oranı yaş arttıkça düşer, bebeklerde kronikleşme oranı yaklaşık %90 iken çocuklarda %25-50, erişkinlerde ise yaklaşık %5 dolaylarındadır.

Hepatit B Nedir?

Hepatit B, HBV virüsünün çeşitli yollarla vücuda bulaşması ile gelişen viral bir enfeksiyondur. Özellikle karaciğere yerleşerek ciddi hasara neden olabilir. Hepatit B geçiren erişkinlerin %5-10’unda; çocukların ise %70’inde hastalık kronikleşir. Kronikleşen Hepatit-B enfeksiyonu karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer kanseri gelişme riskini önemli ölçüde artırır. Çok bulaşıcı bir viral enfeksiyondur. Akut Hepatit B enfeksiyonu altı aydan daha uzun sürede iyileşmezse enfeksiyon kronikleşmiştir ve ömür boyu sürecektir. Hepatit B den ve ağır neticelerinden korunmanın en iyi yolu; hepatit b nedir, hepatit b belirtileri ve korunma yolları hakkında bilgi sahibi olmaktır.

Hepatit hastalıkları nasıl oluşur?

• Hepatit B gibi bir virüs enfeksiyonu
• Vücudun kendi bağışıklık sisteminin yol açtığı hasarın bir sonucu olarak ( bu oto immün (bağışıklık) hepatiti olarak adlandırılır)
• Bazı ilaçların, kimyasalların ve diğer toksinlerin bir yan etkisi olarak
• Çok fazla alkol içmenin sonucu olarak ( alkol karaciğer hücreleri için toksiktir ve bu karaciğer hasarının en yaygın nedenidir)

Hepatit B nasıl bulaşır?

Karaciğeri hasta eden çok sayıda virüs vardır. Bunlar hepatit A, B, C, D ve E‘dir. Bunların hepsi farklı tip virüslerdir. Bir virüs hayatta kalmak ve tekrar üremek için konak vücuttaki hücreleri kontrol etmeye ve bozmaya ihtiyaç duyan çok ufak bir partiküldür. Hepatit B kanla taşınan bir virüstür. Karaciğeri tahrip eder. Hepatit B çok bulaşıcıdır – HlV’den 100 kat daha bulaşıcıdır – ve en az 7 gün boyunca vücut dışında canlı kalabilir.

Hepatit B belirtileri

• Yorgunluk ve güçsüzlük
• Genel bir iyi hissetmeme durumu
• İştah kaybı
• Bulantı (hasta hissederek) ve kusma
• Kilo kaybı
• Karaciğer bölgesinde acı ve rahatsızlık (sağ elinizi kaburgalarınızın alt sağ el tarafına yerleştirdiğinizde karaciğerinizin yumuşak ya da genişlemiş olduğunu anlayabilirsiniz)
• Kaşıntı
• Avuç içinde kırmızı lekeler
• Örümcek bacaklarına benzeyen desenle teninizde görünebilen ince kan damarları
• Koyu renkte idrar/ soluk gri dışkı (atıklar)
• Cinsel dürtü (libido) kaybı
• Bozulan uyku düzeni
• Sarılık (ten ve gözler sararır)
• Karın boşluğunun şişmesi (asit)
• Ayak bilekleri, bacaklar ve ayakların şişmesi (çevresel ödem olarak bilinir)
• Yüksek dereceli ateş ve titreme
• Kan kusma
• Koyu siyah katran renginde dışkılama (atıklar)
• Nefes darlığı
• Zihin bulanıklığı ya da sersemlik periyotları (ensefalopati olarak bilinir)

Hepatit B olup olmadığınızı nasıl anlarsınız? Hepatit B belirtileri ve testleri

Akut ve Kronik Hepatit B’nin Belirtileri Nelerdir?

Hepatit B’nin belirtileri hakkında daha kapsamlı bilgi almak için Hepatit B’nin Belirtileri yazımıza bakabilirsiniz. Hepatit B çoğu hastada herhangi bir belirti göstermez. Bazı kişilerin sadece grip benzeri hafif belirtiler gösteren bir hastalığı olur veya doktora gitmeyi gerektirecek kadar hasta hissetmezler. Hastaların %30’u, enfeksiyon kaptıklarını bilemeyebilirler ve virüsü başkalarına geçirebilirler.

Hepatit B’li kişilerin çok az bir kısmı ciddi belirtiler gösterir yorgunluk, ağrılar ve sızı, ateş ve iştah kaybı gibi. Karaciğeriniz çok dayanıklı bir organdır ve bir kısmı zarar gördüğünde dahi fonksiyonunu yerine getirebilir. Karaciğeriniz hasar görmüş olsa bile, herhangi bir belirti fark etmeyebilirsiniz.

Hepatit B Bulaştıktan Ne kadar Zaman Sonra Belirtiler Başlar?

Ortalama olarak, belirtiler hastalığa sebep olan virüsün bulaşmasından 90 gün sonra ortaya çıkar, fakat bu süre 6 hafta ile 6 ay arasında da değişebilir.

Hepatit B ciddi bir hastalık mıdır? Vücuda ne gibi zararlar verir?

Eğer hepatit B Hastası 6 ay içerisinde iyileşmemişse hastalık kronik olarak kabul edilir ve kronik Hepatit B ciddi bir hastalıktır. Uzun dönemde karaciğer hastalığı, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve hatta ölüm gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.

Hepatit B nasıl bulaşır?

Bir kişi kan dolaşımında büyük miktarda virüs yüke sahipse, büyük olasılıkla virüsü başkalarına bulaştırır. Virüs AİDS’den 100 kat daha bulaşıcıdır, bu sebeple çok az bir miktarı hastalığı başkasına bulaştırmak için yeterlidir. Hepatit B’ye neden olan HBV ile enfekte bir kişinin kanı, semeni, vajina sıvısı veya diğer vücut sıvıları başka bir kişinin vücuduna girerse bulaşmış olur.

Karaciğer yetmezliği nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Hepatit B’nin en yaygın bulaşma yolları

• Anneden bebeğe: Hastalık hamilelik sırasında değilde daha çok doğum sırasında anne kanıyla bebeğe bulaşır, Hepatit vakalarının büyük çoğunluğu hastalığa bu sebeple yakalanmakta.
• Korunmasız seks esnasında: Prezervatif kullanmadan seks yaparsanız – oral seksle bile – eşinize büyük olasılıkla hastalığı bulaştırırsınız.
• İlaç ekipmanları paylaşımı.
• Dövme ya da vücut delme: Akapuntur bile azda olsa risk taşır.
• Kan nakli: Türkiye’de Kan merkezleri aldıkları kanları Hepatit B’ye karşı test etmektedir.Test edilmeyen bir kandan nakil yaptırmışsanız ya da bağışlanan kanların test edilmediği bir ülkeye gitmişseniz, bu enfeksiyonun olası bir nedenidir.
• Kişisel eşyaların paylaşımı: Virüs bir kaç gün çok az miktar kan ya da vücutsal sıvıda yaşayabilir.
• Cerrahi operasyonlar sırasında

Hepatit B hangi yollarla bulaşmaz?

Hepatit B, aynı kaptan yemek yemekle, Hepatit B’li birinin yediği gıda veya su tüketilmekle, annenin bebeğini emzirmesiyle, sarılmakla, öpüşmekle, tokalaşmakla, öksürmekle, hasta kişiyle aynı tuvaleti kullanmakla, aynı havuza girmekle, aynı oyuncak ile oynamakla vb yollar ile bulaşmaz.

Hepatit B’yi engellemek için bir şey yapılabilir mi? Alabileceğiniz bir kaç önlem

Hepatit B karaciğeri nasıl etkiler?

Hepatit B virüsü karaciğer hücrelerinde çoğalırlar, fakat virüsün kendisi doğrudan karaciğer hasarına yol açmaz. Aksine, virüsün varlığı vücuttan virüsü yok etmeye ve enfeksiyondan kurtulmaya çalışan bir bağışıklık cevabını tetikler. Bu bağışıklık cevabı karaciğerin iltihaplanmasına ve karaciğer hücrelerine ciddi hasar verebilmesine neden olur. Karaciğer hücreleri hasar gördüğünde iyi çalışmayabilir ve ölebilirler.

Bu karaciğerin yaralanmasına (karaciğerde skar oluşmasına) neden olabilir, ayrıca fibroz olarak da bilinir. Zaman geçtikçe, karaciğerdeki bu tür hasarlar siroz ile sonuçlanabilir. Nodül olarak bilinen düzensiz şişlikler pürüzsüz karaciğer dokusunun yerini alır ve karaciğer sertleşir. Fibroz nedeniyle devam eden skarlaşma ile birlikte, bu etki karaciğerin normal fonksiyonlarını sağlayan sağlıklı hücrelerinin tükeneceği anlamına gelir.

Bu, karaciğer nakli olunmazsa ölümcül olabilen karaciğer yetmezliğinin gelişmesine neden olabilir. Eğer kronik bir hepatit B enfeksiyonunuz varsa, karaciğer kanserine yakalanma riskiniz çok büyüktür (hepatosellüler karsinom ya da HCC olarak da bilinir). Karaciğer kanserine siroz olduğunda ya da olmadığında da yakalanılabilir. Virüsün büyümesini ve geniş ölçüde karaciğer hasarına neden olmasını engellemeye yardımcı olabilecek mevcut tedaviler mevcuttur.

Hepatit B aşısı

Erişkin dönemde geçirilen akut HBV enfeksiyonu sonrası kronikleşme %5-10;
ama HBsAg ve özellikle HBeAg pozitif anneden doğan çocukların %70-90’ı enfekte olur, bunlarda da enfeksiyon %90 kronikleşir. HBeAg negatif anneden doğan bebeklerin ise %10-40’ı enfekte olur, bu bebeklerin de %40-70’inde enfeksiyon kronikleşir. Bu nedenle 1984 yılından beri ACIP ve CDC (Center for disease Control) tarafından tüm gebelerin HBsAg yönünden taranması ve taşıyıcı gebelerin bebeklerine doğumda Hepatit B Aşsısı (Hepatit B hiper immunglobulin (HBIG)) yapılması öneriliyor.

Hepatit B aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?

1991’de HBsAg pozitifliği %8’den yüksek olanlara aşı öneriliyordu daha sonra 1997 yılında tüm ülkelerde doğumdan itibaren HBV aşısı uygulanması önerildi ve buna 11-12 yaş çocuklar da dahil edildi. Günümüzde ise yüksek riskli erişkinler başta olmak üzere HBV den korunmak isteyen herkesin aşılanması öneriliyor.

Çok sayıda çalışmanın sonuçlarına göre en iyi antikor yanıtının elde edildiği aşı sistemi 0,1,6. aylarda birer doz aşı uygulaması şeklinde fakat hızlı yanıt elde edilmesi istendiğinde aşı 0, 1, 2, 12. aylar şeklinde de uygulanabilir. Ayrıca 0, 10, 21. günde ve 0 ,7 ,28. günlerde birer aşının yapıldığı ve 12. ayda bir doz daha aşının uygulandığı hızlandırılmış aşı şemaları da özellikle bazı özel gruplarda (seyahat, ailede akut BV, mahkumlar, AMATEM, genel kadın) kullanılabilmektedir.

Hepatit A + Hepatit B kombine aşısının 0-7-21. günlerde özellikle seyahate çıkacak kişiler için uygulanması 2009 yılından itibaren ACIP önerilerinde de yer almaya başladı. FDA, 1999 yılında 11-15 yaş arası adolesanlar için alternatif bir aşı programını onayladı. Buna göre Recombivax (ülkemizde HB vax pro) isimli aşıdan 1 ml (toplam 10 mcg) 4-6 ay arayla olmak üzere iki doz uygulanmaktadır, bu alternatif şema sadece adolesan gruba ve bu aşı için onaylanmış olup aşı şeması 16 yaşına kadar tamamlanmalıdır.

Hamilelikte Hepatit B aşısı yapılır mı?

Hepatid B aşısı hamilelikte rutin olarak uygulanan bir aşı değildir. Gebelik öncesi aşılama programına başlayanlar kalan dozları hamilelikte tamamlamalıdırlar. Hamilelikte Hepatit B aşısı risk grubunda bulunan gebelere ise mutlaka yapılmalıdır. Bu gruptaki hamileler; aşısız sağlık çalışanları, Hepatit B hastaları ile teması olan yada aynı ortamda bulunan gebeler olarak sayılabilir. Gebelikte ve Hepatit B hakkında daha detaylı bilgi için “Gebelikte Hepatit B” yazımızı mutlaka okuyunuz.  

Hepatit B virüsü gebelerde çok daha tehlikeli

Akut ve kronik hepatit B arasındaki fark nedir?

Hepatit B akut ya da kronik bir enfeksiyona neden olabilir. Akut bir enfeksiyon genellikle haftalar içinde ya da en fazla bir kaç ay içerisinde olmak üzere hızlıca iyileşebilir. Kronik bir enfeksiyon aylarca devam eder, hayatınızın geri kalanında da devam edebilir. Hepatit B hastalarının hepsi akut enfeksiyon geliştirir ve yaklaşık %90’ı iyileşir. Bu bir kaç hafta ya da ay boyunca kötü hissedebilir ya da hissetmeyebilir ve ardından virüsten kurtulur anlamına gelir. Hepatit B’ye tekrar yakalanmazsınız ve başkasına geçirme şansı yoktur.

Bazı kişiler enfeksiyondan kurtulamayabilir ve virüs vücutta kalır. Buna kronik enfeksiyon denir. Kronik enfeksiyona sahipseniz hiç belirti göstermeyebilir. Fakat virüs kanınızda uzun süre kalacaktır. Karaciğer hastalığına yakalanabilir ya da yakalanmayabilirsiniz, fakat diğer insanlara virüsü yayma ihtimaliniz vardır. Kronik enfeksiyonlu kişilerin yaklaşık %25’i ciddi karaciğer hastalığına yakalanacaktır. Hayatınızın erken dönemlerinde hepatiti B ile enfekte olmuşsanız, büyük olasılıkla kronik bir enfeksiyona yakalanmışsınızdır. 12 Aylığın altında enfeksiyon kapan küçük çocukların yaklaşık % 90’ı kronik bir enfeksiyona yakalanacaktır. Hepatit B’ye yakalanan yetişkinlerin yaklaşık % 10’unda kronik enfeksiyon gelişecektir.

Hepatit B, A, B, C, D ve E arasındaki farklar nelerdir?

Hepatit A su kaynağının, atık su boşaltımının ve kişisel ve gıda hijyen standartlarının zayıf olduğu yerlerde yaygındır. Hepatit A tipik olarak suyun ve gıdanın virüs içeren atıkla kirletildiği zaman bulaşır. Bu hastalık kapan bir kişinin tuvalete gittikten sonra ellerini yıkamadığında gerçekleşebilir. Hepatit A tükürük ya da idrar ile bulaşmaz, çok nadiren kan yoluyla bulaşır. Çoğu kişi hepatit A’ya diğer tip viral hepatitlerden fazla yakalanır, fakat bu sonunda iyileşen akut bir enfeksiyondur.

Siroz nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Hepatit A’ya yakalanan kişiler bir kaç hafta hasta hissedebilirler, fakat çoğu bir kaç ayda iyileşecektir. Çok nadiren, hastalık çok daha uzun sürebilir ve daha ciddi olabilir. Bir kişi Hepatit A’dan kurtulduğunda, bağışık hale gelir ve bu hastalığa tekrar yakalanmaz. Hepatit A için etkili bir aşı vardır. Hepatit B kronik viral hepatitlerin en yaygın olan formudur. Enfeksiyonlu kanla temas yoluyla ve tükürük, meni ve vajinal sıvı gibi diğer vücutsal sıvıları, yoluyla bulaşır. Hepatit B anneden bebeğe geçebilir. Bulaşıcıdır ve en az yedi gün boyunca vücut dışında canlı kalabilir. Hepatit B’ye yakalanmış çoğu insan iyileşecektir, fakat yetişkin olarak enfekte olanların yaklaşık %5-10’u, enfeksiyon aylarca hatta yaşam boyunca sürebilir. Hepatit B için etkili bir aşı vardır.

Hepatit C kanın kanla teması yoluyla bulaşır. Çok bulaşıcıdır ve birkaç gün boyunca vücut dışında canlı kalabilir. Bu çok az miktarda bir kanın bile birini enfekte edebileceği anlamına gelir. Hepatit C enfeksiyonu olan kişiler hasta hissetmeden yıllarca virüsü taşıyabilir. Virüs çoktan karaciğere hasar verdiğinde hasta hissetmeye ve kendilerinde hepatit C olduğunu keşfetmeye başlayabilirler. Hepatit C için aşı yoktur.

Hepatit D (ayrıca delta virüsü olarak da bilinir) aynı zamanda hepatit B ile enfekteyseniz vücudunuzda hayatta kalabilen tamamlanmamış bir virüstür. Hepatit B ile aynı yollarla bulaşır. Aynı anda hepatit B ve hepatit D enfeksiyonu kapmışsanız, bu ‘koenfeksiyon’ olarak bilinir. Zaten hepatit B ile enfekte iseniz, ve ardından hepatit D enfeksiyonuna yakalanırsanız, Bu ‘süper-enfeksiyon’ olarak bilinir. Hepatit B ve D’nin birleşimi hepatit B’den daha ciddi olabilir. Hepatit B enfeksiyonlu değilseniz, o zaman hepatit B aşısı hepatit D enfeksiyonunu engelleyecektir.

Hepatit B enfeksiyonlu iseniz, hepatit D ile olan süper-enfeksiyonu engelleyecek bir aşı yoktur. Hepatit E hepatit A ile aynı yollarla bulaşır. Bununla birlikte, Güneydoğu Fransa’da yaban domuzunun insanlara hepatit E virüsü iletiminin önemli bir kaynağı olabileceği endişesi vardır. Hepatit E enfeksiyonlu kişiler bir kaç hafta iyi hissetmeyebilirler ve ardından iyileşirler. Hamile kadınlarda, virüsün karaciğer yetmezliğine yol açabilecek ciddi ve hızlıca bir hepatit formu oluşturma riski vardır. Artık hepatit E için aşı mevcuttur.

Karaciğer kanseri neden olur? Belirtileri, nedenleri ve tedavisi

Hepatit B yaygın mıdır?

Hepatit B yaygındır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dünya çapında yaklaşık 2 milyar insanın hayatlarının bir döneminde virüsle enfekte olduklarını tahmin etmektedir. Bu dünya nüfusunun yaklaşık üçte biridir. Yaklaşık 350 milyon kişi uzun süreli ya da kronik hepatit B ile yaşamaktadır. Yaklaşık her yıl 600.000 kişinin hepatit B’den öldüğü tahmin edilmektedir.

En fazla riski kimler taşır?

Eğer virüse maruz kalmamışsanız ve başarılı şekilde aşılanmışsanız, böylece hepatiti B’ye yakalanma riskiniz çok düşüktür. Hepatit B’ye en çok yakalanma riski olan kişiler aşılanmayanlar ve aşağıdakilerden herhangi biridir:

• Enfeksiyonlu anneden doğan bebekler
• Enfeksiyonlu kişilerin eşleri, çocukları ve diğer hane üyeleri gibi yakın aile ve arkadaşları
• Enfeksiyonlu bir kişiden kan ürünü ya da vücutsal sıvı alan hastalar
• Böbrek diyaliz hastaları ve böbrek yetmezliği olanlar
• Hepatit B yaygınlığının yüksekten orta seviyeye olduğu ülkelere yolculuk yapan kişiler
• Seks işçileri
• Cinsel partnerlerini sıklıkla değiştiren kişiler, ya da erkeklerle cinsel ilişkisi olan erkekler
• Mahkumlar
• Hemşire, doktor, diş doktoru, sağlık bakım işçileri, laboratuvar çalışanları ve hapishane görevlileri gibi çalışma mahalleri risk altında olan kişiler
• Ciddi öğrenme güçlüğü olan insanlara yer sağlama işinde çalışan ve yaşayan kişiler
• Hepatit B yaygınlığının yüksekten orta seviyeye olduğu yerlerden çocuk edinen aileler

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör