Prof. Dr. Erkan Topuz’dan meme kanserine karşı önemli tavsiyeler

Meme kanserinin kadınlarda en sık görülen kanser tipleri arasında yer aldığını söyleyen Onkoloji Uzmanı  Prof. Dr. Erkan Topuz, kadınlarda ilerleyen yaşla birlikte meme kanser riskinin de arttığını belirti. İnsan hayatını ciddi şekilde tehdit eden meme kanserinin genetik faktörlerle ilişkili olduğunu dile getiren Prof. Dr. Topuz, doğru beslenme ve yaşam şekliyle meme kanserinden korunmanın mümkün olduğunu belirtti. Erken tanı ile meme kanserinde başarı oranlarının çok arttığını vurgulayan Prof. Dr. Erkan Topuz, kadınlarda çok yaygın bir hastalık olan meme kanseri ile ilgili en çok merak edilen soruları yanıtladı.

Meme kanseri riskini arttıran faktörler

• 40 yaş üzerinde olması,
• Ailede genetik meme kanseri olması,
• Geçmişte meme kanseri varlığı,
• Memede atipik anormal hücre çoğalması,
• 31 yaşından sonra doğum yapılmasıdır.

Meme kanseri neden olur? Belirtileri, tedavisi ve elle muayenesi

Orta derecede risk faktörleri

• Doğum kontrol hapı, doğumdan sonra östrojen veya progesteron kullanılması
• Erken adet görülmesi, geç menopoza girilmesi,
• Yumurtalık kanseri, bağırsak kanseri ve rahim kanseri oluşması,
• Diyabetli olunmasıdır.

Meme kanseri riskini azaltan faktörler 

• Asya kökenli olmak,
• Erken menopoza girmek,
• 18 yaşından önce doğum yapmak,
• 37 yaşından önce yumurtalıkların alınmasıdır.

Yanlış bilinen risk faktörleri

• Birden çok fazla çocuk doğurma,
• Bebek emzirmedir (laktasyon).

Meme kanserinde risk değerlendirme nasıl yapılır?

Risk değerlendirmede iki model kullanılır.
Gail modeli; adet görme yaşı, meme biyopsisi sayısı, ilk doğumdaki yaş, birinci derecedeki akraba, meme kanseri riskinin hesaplanmasında kullanılır.
Gilaus modeli; aile anemnezi, meme kanserinde duyarlı genlerin araştırmasını gösteren bir modeldir, fakat bunlar tam anlamıyla geçerli modeller değildir ve hata payları vardır.

Yanlış diyetler meme kanserine neden olabilir

Meme kanserinin ortaya çıkmasında rol oynayan diğer faktörler, radyasyon, hormonlar ve diyettir. Diyette yağ ve kalorinin alınması, meme kanseri sıklığını artırmıştır. Diyetin çocukluk ve gelişme çağında önemli olduğu düşünülmektedir. İleri yaşlarda ise, diyetin rolü çok daha düşüktür. Hormonlar ile meme kanseri arasındaki ilişki pek çok çalışmada gösterilmiştir. Bir çalışmaya göre, doğum kontrol hapı kullanımı veya menopoz semptomların önlenmesi için hormon kullanımı meme kanseri riskini artırmaktadır.

Progesteron nedir? Gebelikte yükselmesi veya düşmesi tehlikeli midir?

Yüksek kalori ve yağlı diyette hormon sekresyonu artış göstererek, menopozdaki kadınlarda yağ dokusunda en önemli östrojen kaynağı olarak ortaya çıkmaktadır. Tümörü büyütebilen hormonlar yağda eridikleri için memede toplanma olasılıkları artmaktadır. Beyaz şeker, esmer şeker, beyaz un gibi rafine olan bu gıdalar kanserin beslenmesinde çok büyük rol oynamakta ve bu maddelerin kullanılması kanser riskini arttırmaktadır.

Genetik yatkınlığı olanlarda meme kanseri riski daha yüksek

Genetik meme kanserinde oran %5-7’dir. Ailesel meme kanseri, anneden ya da babadan geçebilir. Kuvvetli aile hikayesi veya genetik yatkınlığı olanlarda takip kriterleri farklıdır, bu gruptaki kişiler meme ve yumurtalık kanseri riski yüksek olan kişilerdir. Bunlarda takip, mamografi, ultrasonografi ve jinekolojik takip çok daha ön yaşlara alınmalıdır.

Genetik test yaptırılabilirse, doğrulama mümkün olabilir. Bu kişilerde mamografi çekilme yaşı, ABD’de 25 yaşına kadar indirilmiştir. Jinekolojik muayene ise, 6 ayda bir yapılmalıdır.

Meme kanseri belirtileri

Memede kitle, meme kanseri olan kadınların en sık yakınmasıdır. Diğer belirtiler; memede büyüme ve asimetri, meme başı değişikliği, meme başının içeri çekilmesi veya meme başından kanlı veya renksiz bir akıntının gelmesi, deride ülserasyon, kırmızılık, ödem ve koltuk altında kitledir.

Meme muayenesi nasıl yapılır?

Meme kanser nasıl saptanır?

Mamografi 1960’lı yıllardan itibaren memenin görüntülenmesi için kullanılır. Tanı olarak yapılan mamografi, üç yönlü olarak çekilmekte, verilen dozun meme kanseri riskini artırmadığı şimdilik kabul görmektedir. Tarama mamografisi genellikle iki yönlü yapılır, memedeki şüpheli alan veya mikrokalsifikasyonlar 1,5 kat büyütülerek tanıya gidilmelidir.  Ultrasonografi, mamografiden sonra en sık kullanılan tanı yöntemidir.

Özellikle genç kadınlarda tercih edilir. Kistik ve solid kitle ayrımında önem kazanır. Genç kadınlarda, meme dansitesi artmış olduğundan mamografiye büyük oranda yardımcı olur.

Menopoz nedir? Ne zaman başlar? Belirtileri ve tedavisi

Manyetik rezonans görüntüleme (MRG)  memenin çok yoğun olduğu genç kadınlarda, lokal ileri meme kanseri olanlarda tedaviye cevabın değerlendirilmesinde, meme koruyucu cerrahi uygulanan hastalarda ve meme protezi uygulanan kadınlarda kullanılmalıdır. Duktografi kanlı seröz meme başı akıntısı olan kadınlarda, akıntı gelen kanala kontrast madde verilerek bu kanalın görüntülenmesidir.

Meme kanseri tedavisinde kemoterapi 

Tümörün lenf bezlerini tutması, tümörün büyüklüğü, hastanın yaşı, memenin büyüklüğü ve meme koruyucu cerrahi için doktorun dikkat edeceği hususlardır. Koltukaltı pozitif (+) tümör büyükse,  yani meme koruyucu şartlara uygun değilse, hasta da arzu ederse memesinin korunması için neoadjuvan dediğimiz kemoterapi ile üç kür, kemoterapi sonrası tümör küçültülerek, cevaba göre meme koruyucu yapılabilir.

Kemoterapi nedir? Kanser tedavisinde nasıl uygulanır, yan etkileri nelerdir?

Sentinal lenf nodu biyopsisisi, klinik olarak koltukaltı negatif olan erken evre meme kanserli hastalarda deneyimli merkezlerde standart olarak uygulanır. Sentinal lenf nodu negatifse, biyopsisinde koltukaltı lenf bezi diseksiyonu gerekmez. Pozitif ise; lenf bezi diseksiyonu gerekebilir. Bir de tedavi yaklaşımında histolojik grat dediğimiz, tümörün atipik hücre bakımından zengin olmasını değerlendirdiğimiz hastalarda kemoterapi şarttır.

Çünkü grat yüksek olan hastalarda, metastaz olayı daha yüksektir. Kanser tedavisinde en önemli rol oynayan faktörler; östrojen -progestron durumu ve HER-2 durumudur.

Kemoterapi – Hormonoterapi esnasında neler yapılmalıdır?

• Greyfurt, St. Johns Wort, kantoron tamamen yasaklanmalıdır.
• Kızıl yonca, şerbetçiotu, keten tohumu, soya yağı, östrojen (+) olanlardan da uzak durulmalıdır.
• Melekotu, yer elması, meyan kökü, zencefil, sarımsak, ginseng, kasımpatı az tüketilmelidir (Kumarin antitrombositte eki).
• Yüksek doz maydonoz (apio), hodan (borage), karakafes (comfrey), öksürük otu (colt foot) ekinesia alınmalıdır.
• Kaplanboğan otu (dijital ihtiva eder), ginseng, akdiken meyan kökü, kardiotoksik az tüketilmelidir.
• L-karnitin, Koenzim Q10, Omega-3, Maitace, Sharkliver-oil kullanılabilir.
• Zencefil düşük doz alınabilir, akupunktur bulantılara yardımcı olur.

Koenzim Q10 nedir? Ne işe yarar? Faydaları ve yan etkileri

Kemoterapi esnasında neler yapılmalıdır?

• Taksan tedavisinde, nöropatiye karşı L-glutamin günde 10 gr üstü nörotoksisiteyi azaltır.
• Mukozitte ağız bakımı, buz tabletler, diabet dondurma, karbonatlı su, papatya özü, karadut şurubu, TRUMMEEL (bitki özleri) tercih edilmelidir.
• Radyasyon esnasında maydonoz, bergamut, patlıcan, incir, asitli gıdalar az tüketilmelidir.
• Aloe vera sabunundan daha iyi koruyucu sabun (zeytinyağlı, defne yapraklı sabunlar) kullanılmalıdır.
• Çamaşırlar zeytinyağlı, defne yaprağı gibi sabunla yıkanmalı, bulaşık makinalarına dikkat edilmelidir.
• Marigod (Clendela) çiçeği dermatitten koruyucu ve tedavi edicidir.
• Kaşeksi de Omega-3 (fish oil) 2-3 gr alınmalıdır.
• Maitace, Lycopen, bitter çikolata takviye edilmelidir.
• Katı yağlar, katkı maddeli gıdalar, beyaz un, aşırı şeker tüketiminden kaçınılmalıdır.
• Balık, kırmız et (haftada 2 kere), hindi, av hayvanları, yumurtanın beyazı, avokado, ananas, limon kabuğu, yeşil çay, böğürtlen, domates, kara erik, kara üzüm, kara kayısı, karadut, havuç, biberiye, karahindiba, fesleğen, kuşkonmaz, ısırgan yaprağı, probiyotik yoğurt, yağsız beyaz peynir, çökelek yenmelidir.
• Her türlü sebze ve meyve, elma sirkesi veya zeytinyağlı sabun ile dezenfekte edilmelidir.
• Hormon tedavisi görüyorsa; Tamoxifen esnasında bir bebek aspirini, yeşil çay, böğürtlen çayı kullanmalı, soya maddelerinden, keten tohumu yağından kaçınmalıdır.
• Aromatoz inhibitörü, Ca, omega-3, D vit., Garlic, Boswelion kullanmalıdır.

Rahim kanseri neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Kemoterapi sonrası (Meme Ca) neler yapılmalıdır?

• Aromataz inhibitörü, Tamoxifen (reseptör (+) olanlarda)
• Kilo almaması ve zayıflatıcı ilaçlar kesinlikle yasaklanmalı, kilo kaybı için yeşil çay (kapsül ve çay), lahana, Bromalein, Boswelian    Kilo vermesi her ay 1-1,5 kiloyu geçmemelidir. Kilo için, Metformin kullanılabilir.
• 1’e 5 yeşil tüketilmelidir.
• Spor, müzik, dans, hobiler, yoga önem kazanmalıdır.
• Kol ödemi (ödem azaltan cihazlar, at kestanesi ekstresi, yaban mersini, selenium, bromalein)

Meme kanserinden korunma yolları

• Soya türevleri tüketmek,
• Keten tohumu kullanmak,
• Indol-3 Carbinol türevlerinden destek almak,
• Sütü azaltmak,
• Yoğurt, çökelek, yağsız peynir ve türevlerini bol tüketmek,
• D-Limonen, biberiye ve enginar tüketmek,
• Arpa tüketmek,
• Yeşil çay tüketmek,
• Nar tüketmek,
• Retinoic Asid kullanmak,
• Citrus Pectin, yer fıstığı tüketmek,
• Elma kabuğu kuarsetin ihtiva ettiğinden pırasa ve soğan ile bol tüketmek,
• En az günde 5 fincan kahve içmek,
• Kilo almamak, yağlı ve hayvansal gıdalardan kaçınmak,
• Hormonlu, turfanda gıdalardan uzak durmak,
• Nitrit ihtiva eden korumalı gıdalardan kaçınmak,
• 1-5 porsiyon sebze, meyve ve gökkuşağı renkleri tüketmek,
• Hormon tedavisi ve koruyucu ilaçlardan kaçınmak,
• Alkol ve sigaradan kaçınmak,
• Parafen içeren ürünler kullanmamak (Kozmetik koruyucu içeren sprey, güneş yağı, kadın makyaj malzemelerindeki parafenler östrojeni taklit etmektedir ve meme dokusunda birikmektedir.),
• Stresten uzak durmak,
• Karanlıkta uyumak,
• İyonizan radyasyondan kaçmak,
• Pestisidler, yakıtlar, plastikler, deterjanlar ve östrojen taklit eden endokrin bozuculardan uzak durmak,
• Dietilstılbestrol kullanmamak,
• Elektronikler, metaller, mobilya basım, kimyasal, tekstil endüstrisinde çalışanlar için; benzen ve diğerlerinden sakınmaktır.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

1 Yorum

En Yeniler

Eskiler Beğenilenler

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör

TÜLAY

10 yıl önce

şekerli yiyecekler,glikoz kanserli hücreleri tetiklediğini söylüyorlar bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz. keten tohumunu nasıl kullanmalıyız, kemoterapi sırasında kullanabilirmiyiz

0

Yanıtla