Biberiyenin faydaları nelerdir? Biberiye çayı ve yağı neye iyi gelir?
Biberiye yaygın olarak kullanılan geleneksel ağrı dindirici ve iltihap giderici şifalı bir bitki ve baharattır. Hafızayı güçlendirici etkisi olan biberiye pek çok nörolojik ve sinirsel sorunun giderilmesi için kullanılmaktadır. Bu özelliği nedeniyle Alzheimer ve demans hastalığına karşı koruyucu olarak kullanılması önerilmektedir. Pek çok vitamin ve mineral içeren bu faydalı bitki ayrıca oldukça güçlü bir antioksidandır. Biberiye özü ve yağı serbest radikallere karşı koruyucudur, bu nedenle uzmanlar onun kanseri önlediği görüşündedir. Bağışıklık sistemini de güçlendiren biberiye ayrıca eklem rahatsızlıklarına, kalp sağlığına ve kas spazmlarına karşı etkilidir. Baharat olarak çok yaygın kullanılan biberiyenin yağı ve çayı da şifa amacıyla kullanılabilmektedir.
İçindekiler
Biberiye nedir?
Biberiye tarih boyunca yaygın olarak kullanılmış lezzetli bir baharat ve şifalı bir bitkidir. Ballıbabagiller familyasına (Rosmarinus officinalis) ait olan bu Akdeniz bölgesi bitkisinin boyu 2 metreyi bulabilir. Hoş kokulu, mavi ve eflatun çiçekleri olan biberiyenin yaprakları ve çiçeklerinden esans elde edilir.
Biberiye aynı zamanda hoş kokulu bir süs bitkisidir
Ayrıca biberiyenin taze veya kuru yaprakları baharat veya çay olarak tüketilebilir. Biberiye özleri, yiyeceklerin raf ömrünü arttırmak için doğal antioksidan olarak kullanılır.
Biberiyenin içerdiği besinler ve vitaminler
Yüksek miktarda A vitamini ve C vitamini yanında B6 vitamini (piridoksin), B1 vitamini (tiamin) ve B9 vitamini (folat) içerir. Magnezyum, kalsiyum, bakır, manganez ve demir minerallerini barındırır. Doymuş yağ oranı ve diyet lifi yüksek, sodyum oranı düşüktür.
A Vitamini nedir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği
Biberiye 11.070 değerinde bir antioksidan ORAC değerine (vücudumuzda bulunan serbest radikaller olarak adlandırılan ve birçok hastalığa yol açan maddelerin emilim değerini belirten besinler için kullanılan ölçek) sahiptir.
Biberiyenin faydaları nelerdir?
Sindirim sistemine iyi gelir
İltihap giderici özelliğiyle geleneksel olarak mide ülseri, hazımsızlık ve bağırsak bozuklukları için doğal bir ilaç olarak kullanılır. İrritabl bağırsak sendromu (IBS) ve kolit gibi bağırsak hastalıklarıyla mücadele edebilir.
Biberiye lezzetli ve çok faydalı bir baharattır
Kanserin gelişmesini engeller
Biberiyede bulunan karnosol, rosmarinik, betülinik ve karnosik-asit kansere karşı koruyucudur. Bitkinin özleri cilt kanseri, lösemi, meme ve karaciğer kanseri, prostat, mesane, yumurtalık, kolon, akciğer, ve pankreas kanserlerine karşı etkilidir. Hücrelere zarar vermeyen bir tedavi olarak doktor gözetiminde kemoterapi ilaçlarıyla birlikte kullanılabilir.
Bağışıklık sistemini güçlendirir
Biberiyedeki antioksidan bileşikler, vücudun kendi bağışıklık sisteminin arkasında ikincil bir savunma hattı oluşturur ve vücudun bütünlüğüne zarar verebilecek birçok farklı hastalığa ve patojene karşı savunma sağlar. Serbest radikal denen zararlı parçacıkları etkisizleştirir.
Güçlü bir iltihap önleyicidir
Kas, eklem ve kan damarlarında enflamasyonu azaltarak gut, kan basıncı bozuklukları, artrit gibi hastalıkların yanı sıra fiziksel zorlanma veya yaralanmalara karşı direnç sağlar.
İltihaba neden olan besinler! İltihap kurutan şifalı bitkiler ve kürler
Kalp ve damar sağlığının korunmasına ve ateroskleroz hastalığı belirtilerinin önlenmesine yardımcı olabilir. Kas spazmlarına karşı koruma sağlar. Karnosik asit yaşa bağlı maküler dejenerasyonu önlemeye yardımcı olur. Biberiye özleri antioksidan çeşitliliğiyle anti-trombotik (kanın pıhtılaşmasını önleyen) etkiler gösterir.
Sinir sistemine koruma sağlar
Biberiyenin yapraklarından elde edilen özler; karnosik ve rosmarinik asit gibi fenolik bileşikler içerdiği için nöronlarda meydana gelen bozulmaları önler. Bu nedenle tamamlayıcı tıpta, ataksi, bunama, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların önlenmesinde kullanılmaktadır. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç olmakla birlikte biberiyenin yağının solunmasının demans ve Alzheimer hastalığı olan kişilerde iyileştirici etkiler gösterme potansiyeli vardır.
İdrar söktürücüdür
Suyun vücuttan atılım hızını artırarak, patojenleri, tuzları ve aşırı yağları vücuttan atmaya yardımcı olabilir. Tiroid fonksiyon bozukluğu olan kişilerde görülen üremiyi (idrarla atılan toksik atık ürünlerin kanda birikmesi) iyileştirmede yardımcıdır.
Biberiye yağının faydaları nelerdir?
- Raynaud hastalığına (el ve ayak parmaklarını etkileyen bir kan dolaşımı bozukluğu) kan damarlarını açarak iyi gelir.
- Solunum yolu sorunlarının giderilmesine yardımcıdır. Nefes borusundaki iltihapları gidererek solunumu kolaylaştırır.
- Topikal olarak seyreltilmiş biberiye yağı, yaralanmalarda ve romatoid artritte iltihaplanmanın azaltılmasına yardımcı olabilir.
- Biberiyenin yağını solumak odaklanma, uyanıklık ve genel bellek kalitesi ve ikincil bellek faktörleri için performans artışı sağlayabilir.
- Ağrıları hafifletmek için etkilenen bölgeye topikal olarak uygulanır. Baş ağrısı, migren, adet ağrısı ve mide kramplarına karşı Parasetamol‘den daha etkili olabilir.
- Biberiye ve lavanta aromaterapisi yüksek kortizol (stres hormonu) seviyelerini düşürür. Biberiyenin aromasının antidepresan ve zihin açıcı etkileri gözlenmiştir. Kronik anksiyete sorununa karşı etkili olabilir. Kaygı giderici ve sakinleştiricidir.
- Yağdaki antioksidanlar güçlü bir yaşlanma karşıtı etkiye sahiptir, özellikle ciltte meydana gelen bozulmalara ve UV kaynaklı hasara karşı koruma sağlayabilir.
- Biberiye yağında bulunan karnosol iyileşme hızı en yavaş organ olan karaciğer dokusunun iltihaplanmasını önleyerek ve karaciğer tarafından salgılanan safra miktarını artırarak karaciğerin iyileşme hızını artırabilir. Siroza karşı etkilidir.
- Bakteriyel enfeksiyonlarla mücadele eder. Çeşitli gram negatif ve pozitif bakterileri yok eder. Biberiyenin özleri ağız gargarası olarak kullanılabilir. Mide ülserlerine neden olabilecek bir patojen olan H. Pylori bakterilerinin büyümesini önleyebilir. Gıda zehirlenmesine neden olan bakterin büyümesini önlemeye yardımcı olabilir.
- Yağda bulunan rosmarinik asit mantarlara ve Candida hastalığına karşı etkilidir.
- Antibiyotiğe dirençli bakterilerin hücre duvarlarını zayıflatarak antibiyotiğin vücut tarafından işlenmesini ve bazı antibiyotiklerin etkinliğini sağlayabilir.
- Cinsiyete bağlı saç dökülmesine karşı kullanılan minoksidil ilacına göre daha az yan etki gösteren bir tedavi sunar. Saç büyümesini artırır, kelliği, kepeği ve şampuanlama sonrası saç dökülmesini önler. Yağlı saçların temizlenmesinde kullanılabilir.
- Doğal böcek ilaçlarında belirli böcekleri öldürmek için kullanılır. Sivrisinekler ve keneler gibi bazı kan emici böceklerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
Kepek neden olur? Saç kepeği nasıl önlenir? Bitkisel çözümler
Biberiye yağı nasıl kullanılır?
Biberiye yağı buhar yoluyla solunabilir veya haricen uygulanabilir. Çok yoğundur, bir seferde sadece birkaç damla ve bir taşıyıcı yağ ile birlikte kullanılmalıdır. Yağın kullanımı amacına göre değişmektedir:
- Ağrı giderici olarak. 2 damla biberiye ve nane yağı, 1 çay kaşığı Hindistan cevizi yağı ile karıştırılır ve ağrıyan bölgeye sürülür.
- Nöropati ve nevralji için. 2 damla biberiye, ölmez çiçek ve selvi yağı, yarım çay kaşığı taşıyıcı yağ ile kullanılır.
- Prostat sağlığı için. 2 damla biberiye yağını yarım çay kaşığı taşıyıcı yağ ile karıştırın ve testislere sürün.
Biberiye yağının kozmetikte geniş bir kullanım alanı vardır
- Konsantrasyon için. 3 damla biberiye yağı yarım çay kaşığı Hindistan cevizi yağıyla karıştırıp boynunuza ve cildinize sürün.
- Saç dökülmesine karşı. Biberiye yağı, sedir ağacı ve dağ kekiği yağıyla birlikte kullanıldığında kafa derisini tedavi edicidir.
- 40 gram biberiye 2 litre kaynamış suda 10 dakika bekletilir; hazımsızlık, kansızlık, çarpıntı, baş dönmeleri, astım ve bronşit rahatsızlıklarına iyi gelir.
Biberiye esansiyel yağı lavanta, kakule, adaçayı, sardunya, papatya ve nane yağları ile iyi uyum sağlar.
Bergamotun faydaları nelerdir? Bergamot yağı ve çayı neye iyi gelir?
Biberiye çayının faydaları
- Bağışıklık sistemini güçlendirir ve kan dolaşımına iyi gelir.
- Hazımsızlığa ve dispepsiye (karın üst bölgesinde geçmeyen ağrı) iyi gelebilir.
- Alzhemier ve benzeri hastalıklara iyi gelebilir. Beyni genç tutar.
- Zihinsel ve bilişsel yetenekleri geliştirir. Konsantrasyon sağlar.
- Göz sağlığına iyi gelir. Migrene ve astıma iyi gelebilir.
Biberiye çayı nasıl yapılır?
Biberiyenin içinde bulunan besinlerden faydalanmak için 1 çay kaşığı kurutulmuş biberiye yaprağı bir fincan suda 10 dakika kaynatılır, biraz bekledikten sonra içime hazırdır.
Zencefilli biberiyeli çay tarifi
Malzemeler:
- Serçe parmak büyüklüğünde zencefil
- 1 dal taze biberiye
- Yarım tatlı kaşığı bal
- 1 bardak sıcak su.
Hazırlanışı: Sıcak suyun içine taze zencefil, biberiye ve balı ekleyin; eriyene kadar karıştırın. 10 dakika demlemeye bırakın. Süzerek içilebilir. Biberiye çayı tok karnına içilir ve uyku yapabilir. Günde 1 fincandan fazla tüketmemelidir. Düzenli olarak 1 hafta kullandıktan sonra en az 1 hafta ara verilmelidir.
Biberiye zayıflatır mı?
Biberiye kilo almayı önleyen, yağ yakıcı enzimler içermekte ve tokluk hissi yaratarak daha geç acıkmayı sağlamaktadır.
Biberiye yemeklerde nasıl kullanılır?
Biberiye özellikle İtalyan Yunan ve Türk Mutfağının önemli baharatları arasındadır. Aromasından dolayı özellikle et yemeklerine yakışır. Biberiye dallarının odunsu yapısından ötürü daha çok etin marine edilmesi aşamasında kullanılır.
Biberiye et yemeklerinde nasıl kullanılır?
Biberiye et yemeklerine çam esansı katar. Taze biberiye sürgüleri odunsu kısmından sıyrılarak marine soslarına atılır ve pişme esnasında içerisinden çıkarılır veya çok ince kıyılırsa doğrudan tüketilebilir. Et kızartılırken yağın içerisine dal olarak atılırsa yağa kendi tadını vererek lezzetini artırır. Biberiye güveç yemeklerine de yakışır ve kuzu etlerinin tadını ön plana çıkarır. Yavaş pişme esnasında biberiye ve kekik dalları bağlanıp buket yapılarak pişirilir.
Fırında tavuk veya balık pişirirken bir miktar biberiye tereyağı ile birlikte tavuğun üzerine sürülebilir ve tavuk çorbasıyla uyumludur. Patates yemeklerinde kullanılabilir. Tavşan ve geyik etlerini lezzetlendirmek için kullanılır.
Ayrıca:
- Taze biberiye limonataya katılabilir. Ekmek ve poğaça yapımında kullanılır.
- Kuru biberiye; adaçayı, mercanköşk, kekik, karabiber ile uyumlu bir tat yakalar.
- Biberiye kurusu tatlı ve pizza yapımında kullanılabilir.
- Mangal yaparken közün üstüne konulan birkaç dal biberiye yemeğe ekstra bir tat katar.
- Kıymaya biberiye özünün eklenmesi pişirme sırasında gelişebilecek kansere neden olan maddelerin oluşumunu azaltır.
Biberiyeli yemek tarifleri
Biberiyeli sarımsaklı fırın patates tarifi
Malzemeler:
- 4 adet orta boy patates,
- 4 diş sarımsak,
- 4 yemek kaşığı zeytinyağı
- 2 dal taze biberiye
- 2 yemek kaşığı kabak çekirdeği içi
- 1 tatlı kaşığı kişniş tohumu
- Yarım çay kaşığı tuz
- Yarım çay kaşığı tatlı toz kırmızı biber
Yapılışı: Patatesleri bir fırça yardımıyla fırçalayın, kabuklarını soymadan dilimleyin. Taze biberiyeleri küçük küçük parçalara ayırın, sarımsakların kabuklarını soymayın. Bir kaba patatesleri, zeytinyağını, kabak çekirdeği içini, sarımsakları, biberiyeyi, kişniş tohumunu, kırmızıbiberi tuzla birlikte karıştırın. Yaptığınız karışımı yağlı kâğıt serili fırın tepsisine üst üste gelmeyecek şekilde dizin. Önceden 190 derecede ısıtılmış fırında 40 dakika pişirin. Önceden haşlanan patatesler fırında pişirme süresini yarı yarıya azaltacaktır.
Biberiye hangi ilaçlarla kullanılmaz?
- Antikoagülan ilaçlar: Warfarin, aspirin ve clopidogrel gibi kan inceltici ilaçlar.
- ACE inhibitörleri: Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılır. Lisinopril (Zestril), fosinopril (Monopril), captopril (Capoten) ve enalapril (Vasotec) içerir.
- Diüretikler: Hidroklorotiyazid ve furosemid (Lasix) içerir.
- Lityum: Biberiye bir idrar söktürücü olarak işlev görebilir ve vücutta lityumun toksik seviyelere ulaşmasına neden olabilir.
Kekik yağı ve çayı neye iyi gelir? Kekiğin faydaları nelerdir?
Biberiyenin zararları ve yan etkileri
Biberiye düşük dozlarda alındığında genellikle güvenlidir. Aşırı derecede yüksek dozlarda ciddi yan etkilere yol açabilir:
- Akciğer ödemi, kusma, spazm ve hatta koma görülebilir.
- Doğurganlığı azaltır. Uzun süreli biberiye tüketimi, erkeklerde sperm sayısında, yoğunluğunda ve hareketliliğinde düşüşe neden olabilir. Gebe kadınlarda düşüğe neden olabilir.
- Nane ve benzer bitkilere alerjiniz varsa biberiye veya yağını tüketmeyin.
Biberiye esansiyel yağını kullanmadan önce doktorunuza danışın. Hamile ve emziren kadınlar kullanmamalıdır.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Referanslar: 1- Anticancer Effects of Rosemary,2- The Therapeutic Potential of Rosemary,3- The Neuroprotective Effect of RosemaryYAZIYI PAYLAŞ
Benzer Yazılar
Kekik yağı ve çayı neye iyi gelir? Kekiğin faydaları nelerdir?
Bergamotun faydaları nelerdir? Bergamot yağı ve çayı neye iyi gelir?
Hindistan cevizi yağı neye iyi gelir? Faydaları nelerdir, nasıl kullanılır?
Melisa (oğul) otunun faydaları nelerdir? Melisa çayı nasıl hazırlanır?
Ekinezyanın faydaları nelerdir? Ekinezya çayı neye iyi gelir?
YORUMUNUZ VAR MI?
Tohumlar atalikmi ebtermi