Biberiye yaygın olarak kullanılan geleneksel ağrı dindirici ve iltihap giderici şifalı bir baharattır. Hafızayı güçlendirici etkisi vardır. Pek çok nörolojik ve sinirsel sorunun giderilmesi için kullanılır. Bu özelliği nedeniyle Alzheimer ve demans hastalığına karşı koruyucu olarak kullanılması önerilmektedir. Pek çok vitamin ve mineral içeren bu faydalı bitki ayrıca oldukça güçlü bir antioksidandır. Biberiye yağı serbest radikallere karşı koruyucudur. Bu nedenle kanserin gelişmesini önlediği iddia edilmektedir. Bağışıklık sistemini güçlendiren biberiye ayrıca eklem rahatsızlıklarına, kalp sağlığına ve kas spazmına karşı faydalıdır. Baharat olarak çok yaygın kullanılan biberiyenin yağı ve çayı da şifa amacıyla kullanılabilmektedir.
İçindekiler
Biberiye tarih boyunca yaygın olarak kullanılmış lezzetli bir baharat ve şifalı bir bitkidir. Ballıbabagiller familyasına (Rosmarinus officinalis) ait olan bu Akdeniz bölgesi bitkisinin boyu 2 metreyi bulabilir. Hoş kokulu, mavi ve eflatun çiçekleri olan biberiyenin yaprakları ve çiçeklerinden esans elde edilir.
Ayrıca biberiyenin taze veya kuru yaprakları baharat veya çay olarak tüketilebilir. Biberiye özleri, yiyeceklerin raf ömrünü arttırmak için doğal antioksidan olarak kullanılır.
Yüksek miktarda A vitamini ve C vitamini yanında B6 vitamini (piridoksin), B1 vitamini (tiamin) ve B9 vitamini (folat) içerir. Magnezyum, kalsiyum, bakır, manganez ve demir minerallerini barındırır. Doymuş yağ oranı ve diyet lifi yüksek, sodyum oranı düşüktür.
Biberiye 11.070 değerinde bir antioksidan ORAC değerine (vücudumuzda bulunan serbest radikaller olarak adlandırılan ve birçok hastalığa yol açan maddelerin emilim değerini belirten besinler için kullanılan ölçek) sahiptir.
İltihap giderici özelliğiyle geleneksel olarak mide ülseri, hazımsızlık ve bağırsak bozuklukları için doğal bir ilaç olarak kullanılır. İrritabl bağırsak sendromu (IBS) ve kolit gibi bağırsak hastalıklarıyla mücadele edebilir.
Biberiye aynı zamanda hoş kokulu bir süs bitkisidir
Biberiyede bulunan karnosol, rosmarinik, betülinik ve karnosik-asit kansere karşı koruyucudur. Bitkinin özleri cilt kanseri, lösemi, meme ve karaciğer kanseri, prostat, mesane, yumurtalık, kolon, akciğer, ve pankreas kanserlerine karşı etkilidir. Hücrelere zarar vermeyen bir tedavi olarak doktor gözetiminde kemoterapi ilaçlarıyla birlikte kullanılabilir.
Biberiyedeki antioksidan bileşikler, vücudun kendi bağışıklık sisteminin arkasında ikincil bir savunma hattı oluşturur ve vücudun bütünlüğüne zarar verebilecek birçok farklı hastalığa ve patojene karşı savunma sağlar. Serbest radikal denen zararlı parçacıkları etkisizleştirir.
Kas, eklem ve kan damarlarında enflamasyonu azaltarak gut, kan basıncı bozuklukları, artrit gibi hastalıkların yanı sıra fiziksel zorlanma veya yaralanmalara karşı direnç sağlar.
İltihaba neden olan besinler! İltihap kurutan şifalı bitkiler ve kürler
Kalp ve damar sağlığının korunmasına ve ateroskleroz hastalığı belirtilerinin önlenmesine yardımcı olabilir. Kas spazmlarına karşı koruma sağlar. Karnosik asit yaşa bağlı maküler dejenerasyonu önlemeye yardımcı olur. Biberiye özleri antioksidan çeşitliliğiyle anti-trombotik (kanın pıhtılaşmasını önleyen) etkiler gösterir.
Biberiyenin yapraklarından elde edilen özler; karnosik ve rosmarinik asit gibi fenolik bileşikler içerdiği için nöronlarda meydana gelen bozulmaları önler. Bu nedenle tamamlayıcı tıpta, ataksi, bunama, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların önlenmesinde kullanılmaktadır. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç olmakla birlikte biberiyenin yağının solunmasının demans ve Alzheimer hastalığı olan kişilerde iyileştirici etkiler gösterme potansiyeli vardır.
Biberiye lezzetli ve çok faydalı bir baharattır
Suyun vücuttan atılım hızını artırarak, patojenleri, tuzları ve aşırı yağları vücuttan atmaya yardımcı olabilir. Tiroid fonksiyon bozukluğu olan kişilerde görülen üremiyi (idrarla atılan toksik atık ürünlerin kanda birikmesi) iyileştirmede yardımcıdır.
Kepek neden olur? Saç kepeği nasıl önlenir? Bitkisel çözümler
Biberiye yağı buhar yoluyla solunabilir veya haricen uygulanabilir. Çok yoğundur, bir seferde sadece birkaç damla ve bir taşıyıcı yağ ile birlikte kullanılmalıdır. Yağın kullanımı amacına göre değişmektedir:
Biberiye yağının kozmetikte geniş bir kullanım alanı vardır
Biberiye esansiyel yağı lavanta, kakule, adaçayı, sardunya, papatya ve nane yağları ile iyi uyum sağlar.
Bergamotun faydaları nelerdir? Bergamot yağı ve çayı neye iyi gelir?
Biberiyenin içinde bulunan besinlerden faydalanmak için 1 çay kaşığı kurutulmuş biberiye yaprağı bir fincan suda 10 dakika kaynatılır, biraz bekledikten sonra içime hazırdır.
Malzemeler:
Hazırlanışı: Sıcak suyun içine taze zencefil, biberiye ve balı ekleyin; eriyene kadar karıştırın. 10 dakika demlemeye bırakın. Süzerek içilebilir. Biberiye çayı tok karnına içilir ve uyku yapabilir. Günde 1 fincandan fazla tüketmemelidir. Düzenli olarak 1 hafta kullandıktan sonra en az 1 hafta ara verilmelidir.
Biberiye kilo almayı önleyen, yağ yakıcı enzimler içermekte ve tokluk hissi yaratarak daha geç acıkmayı sağlamaktadır.
Biberiye özellikle İtalyan Yunan ve Türk Mutfağının önemli baharatları arasındadır. Aromasından dolayı özellikle et yemeklerine yakışır. Biberiye dallarının odunsu yapısından ötürü daha çok etin marine edilmesi aşamasında kullanılır.
Biberiye et yemeklerine çam esansı katar. Taze biberiye sürgüleri odunsu kısmından sıyrılarak marine soslarına atılır ve pişme esnasında içerisinden çıkarılır veya çok ince kıyılırsa doğrudan tüketilebilir. Et kızartılırken yağın içerisine dal olarak atılırsa yağa kendi tadını vererek lezzetini artırır. Biberiye güveç yemeklerine de yakışır ve kuzu etlerinin tadını ön plana çıkarır. Yavaş pişme esnasında biberiye ve kekik dalları bağlanıp buket yapılarak pişirilir.
Fırında tavuk veya balık pişirirken bir miktar biberiye tereyağı ile birlikte tavuğun üzerine sürülebilir ve tavuk çorbasıyla uyumludur. Patates yemeklerinde kullanılabilir. Tavşan ve geyik etlerini lezzetlendirmek için kullanılır.
Malzemeler:
Yapılışı: Patatesleri bir fırça yardımıyla fırçalayın, kabuklarını soymadan dilimleyin. Taze biberiyeleri küçük küçük parçalara ayırın, sarımsakların kabuklarını soymayın. Bir kaba patatesleri, zeytinyağını, kabak çekirdeği içini, sarımsakları, biberiyeyi, kişniş tohumunu, kırmızıbiberi tuzla birlikte karıştırın. Yaptığınız karışımı yağlı kâğıt serili fırın tepsisine üst üste gelmeyecek şekilde dizin. Önceden 190 derecede ısıtılmış fırında 40 dakika pişirin. Önceden haşlanan patatesler fırında pişirme süresini yarı yarıya azaltacaktır.
Kekiğin faydaları nelerdir? Kekik yağı neye iyi gelir? Nasıl kullanılır?
Biberiye düşük dozlarda alındığında genellikle güvenlidir. Aşırı derecede yüksek dozlarda ciddi yan etkilere yol açabilir:
Biberiye esansiyel yağını kullanmadan önce doktorunuza danışın. Hamile ve emziren kadınlar kullanmamalıdır.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Referanslar: 1- Anticancer Effects of Rosemary,2- The Therapeutic Potential of Rosemary,3- The Neuroprotective Effect of RosemaryYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?
Tohumlar atalikmi ebtermi