Çene ağrısı neden olur? Tedavisi ve pratik öneriler

Çene ağrısı, milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir rahatsızlıktır. Çene ağrısına neden olabilen pek çok sağlık sorunu vardır. En yaygın nedeni temporomandibular eklem (TME) bozukluklarıdır. Ayrıca diş problemleri, sinüzit, romatoid artrit, trigeminal nevralji ya da kabakulak çene ağrısına neden olabilir. Ağrı nedenlerinin bu kadar çeşitli olması teşhis ve tedavi sürecini zorlaştırabilir. Doğru teşhis, tedavinin başarıya ulaşması için son derece önemlidir. Daha çok girişimsel olmayan yöntemlerle tedavi edilen çene ağrısını evde uygulayabileceğiniz bazı basit yöntemlerle de hafifletebilirsiniz.

Çene ağrısı neden olur?

Temporomandibular eklem (TME) ve kas bozukluğu

Çene kemiğine “mandibula” da denir. Çene kemiği, Temporomandibular eklemler (TME) denilen bir çift eklemle kafatasına bağlanır. Kulakların hemen önünde bulunan TME, ağzın açılıp kapanmasını sağlar. TME aynı zamanda çiğneme kaslarından da sorumludur. TME bozukluğu çene ağrısının en yaygın nedenidir. Her 8 kişiden 1’inde görülebilen bu problem kadınlar arasında daha yaygındır.

TME bozukluklukları neden olur?

• Çene hareketini kontrol eden kaslardan gelen ağrı
• Çene eklemi yaralanması
• Çene hareketini engellemeye yarayan bir diskin yerinden çıkması
• Çene eklemini destekleyen koruyucu diskte kireçlenme

• Geceleri diş gıcırdatmak
• Stres ve kaygı nedeniyle çeneyi sıkmak
• Çene eklemi travması

Küme tipi baş ağrısı

Çoğunlukla gözlerin arkasında veya çevresinde ağrıya neden olan küme baş ağrıları şiddet durumuna göre çeneye de yayılabilir. Küme tipi baş ağrısı en şiddetli baş ağrısı türlerinden biridir.

Sinüs problemleri

Hava dolu boşluklar olan sinüsler, çene eklemi yakınında bulunurlar. Herhangi bir şekilde enfekte olduklarında (sinüzit) balgamla dolarlar ve bu da çene eklemi üzerine baskı yaparak ağrıya neden olabilir.

Diş ağrısı neden olur, nasıl geçer? Diş ağrısına ne iyi gelir?

Diş problemleri

Çene ağrısına yol açabilecek olası diş problemleri şunlardır:

• Bir boşluk veya apse nedeniyle dişte oluşan ağrı
• Dişte çatlama ya da sıcaklığa veya basınca karşı hassasiyet
• Çene kemiğine zarar verebilecek diş eti hastalıkları

Apse nedir, neden olur? Diş apsesine ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

Trigeminal nevralji

Trigeminal nevralji yüz sinirlerinde oluşan sıkışmadan kaynaklanan bir durumdur. Trigeminal sinirler üst ve alt çeneler de dahil olmak üzere, yüzün büyük bir bölümünü kapladığı için buradaki sinir sıkışması şiddetli çene ağrısına neden olabilir.

Nevralji nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Kalp krizi

Travma

Çeneye alınan bir darbe sonucu oluşan çürükler, ödem, dişlerde kırılma ya da gevşeme uzun süreli çene ağrısına neden olabilir.

Romatoid artrit

Romatoid artrit (eklem romatizması) vücudun yanlışlıkla sağlıklı dokulara saldırmasına ve şişlikler oluşmasına neden olan otoimmün bir hastalıktır ve temporomandibular ekleme (TME) saldırabilir. Çenenin yumuşak bir şekilde hareket etmesini sağlayan kıkırdağa zarar vererek çenede hareket kısıtlılığına ve ağrıya neden olabilir.

Romatoid artrit nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri

Çene ağrısı için hangi bölüme gidilir?

Çene ağrısında problemin kaynağına göre tedaviyi uygulayacak bölüm değişebilir. Ancak ilk başvurulması gereken yer diş hekimleridir. Diş hekimiz gerekli muayeneyi yaptıktan sonra eğer sorununuzun dişlerinizden kaynaklanmadığını tespit ederse sizi bir KBB uzmanına yönlendirebilir.

Çene ağrısı teşhisi

Çene ağrısına hangi problemin neden olduğunun bulunması tedavinin başarısı için son derece önemlidir. Aşağıdaki testler, çene ağrısının nedeni hakkında bilgi verebilir:

• Fizik muayene: Sinirler, boyun kemikler, çene, ağız ve kasların dikkatlice muayene edilir.
• Hasta öyküsü: Hastanın tıbbi geçmişi ve ağrı öyküsü hakkında bilgi alınır.
• Laboratuvar testleri: Ağrı içeren durumların teşhisinde kullanılan eritrosit sedimantasyon hızı kan testi yapılabilir.
• Röntgen veya MRG gibi bazı radyoloji görüntüleme prosedürlerinden yararlanılır.
• Psikolojik ve psikiyatrik tarama yapılabilir.

Çene ağrısı nasıl geçer?

• Sıcak veya soğuk uygulaması: Buzu plastik bir torbaya koyun, ince bir beze sarın ve 10 dakika boyunca ağrıyan tarafa uygulayın. 10 dakika ara verip işlemi tekrarlayın. Ya da temiz bir bezi ılık suya batırıp çenenize uygulayabilirsiniz. Nemli ve ısı birleşimi çene kaslarını gevşetebilir ve ağrıyı hafifletebilir. Isıyı korumak için bezi sık sık ıslatın.

• Reçetesiz ağrı kesiciler: İbuprofen ve asetaminofen gibi ilaçlar ağrınızı azaltmaya yardımcı olabilir.
• Ağrıyan bölgeye masaj uygulama: İşaret parmağınız ve orta parmağınızla, çenenizin ağrıyan bölgelerine baskı uygulayın. Öncelikle çene eklemlerinin birleştiği kulağın hemen önündeki bölgeyle başlayabilirsiniz. 5 ila 10 defa dairesel hareketlerle masaj yapın ve sonrasında ağzınızı açın. Ardından masajı tekrarlayın.

Çene ağrısı tedavisi

Çene ağrısı tedavisinde öncelikli olarak non-invaziv (girişimsel olmayan) tedavi yöntemleri tercih edilir. Ancak bu yöntemlerden fayda sağlanamadığında botox ya da cerrahi yöntemlere başvurulabilir. Çene ağrısı tedavisinde tercih edilen yöntemler:

Ağızlık

Ağızlık, ağzınıza uygun olarak üretilen, üst veya alt dişlerinize takılan plastik bir diş koruyucudur. Yatmadan önce takacağınız bu aparat, uykunuzda dişlerinizi gıcırdatıyor ya da sıkıyorsanız, çenenizi ve dişlerinizi korumaya yardımcı olur. Ağızlığı eczanelerde de bulabilirsiniz ancak diş hekiminizin size özel yapacağı ağızlığı daha uzun süre ve daha konforlu bir şekilde kullanabilirsiniz.

Kas gevşetici

Eğer ağızlık kullanmanıza rağmen ağrınız devam ediyorsa diş hekiminiz, çenedeki gerginliği azaltmak için kas gevşetici reçete edebilir. Ancak, bu ilaçlar her zaman TME bozukluğu yaşayan hastalara yardımcı olamayabilir.

Botox enjeksiyonları

Diğer yöntemlere göre biraz daha girşimsel bir yöntem olan botoxta, çene kaslarına botulinum toksini enjekte edilir. Bu yöntem çene kaslarının sıkılmasını sağlar ve muhtemelen TME bozukluğu nedeniyle oluşan çene ağrısının hafiflemesine yardımcı olabilir. Botox enjeksiyonu aylarca sürebilecek uzun bir tedavidir ve tekrar edilmesi gerekebilir.

Botoks nedir? Neden ve nasıl yapılır? Botox tehlikeli midir?

Çene ameliyatı

Çok nadir durumlarda, hasta hiçbir tedaviye yanıt vermemişse, TME bozukluğu sorunlarını düzeltmek için çene ameliyatı uygulanabilir. Bu tedavi genellikle çene eklemindeki yapısal problemlerden dolayı şiddetli ağrı ve acı çeken insanlara yöneliktir.

Çene ağrısı nasıl önlenir?

• Stresi azaltın: Çene ağrınızın nedeni çenenizi sıkmanız ise yoga, meditasyon ya da stres günlüğü tutmak gibi yöntemlerle stresinizi azaltmayı deneyebilirsiniz.

Stres nedir? Stresle nasıl başa çıkılır? Neden olduğu hastalıklar…

• Çiğnerken zorlayan gıdalarından kaçının: Sakız gibi sürekli çiğnemenizi gerektirecek ya da elma, buz, kurutulmuş et gibi sert veya gevrek yiyecekler çenenizin üzerine çok yük bindirir ve ağrıya neden olabilir.
• Kafeinden uzak durun: Sabah içtiğiniz kahve vücudunuzdaki kafein oranını arttırarak kas gerginliğine neden olabilir. Kahve ve çay tüketimini azaltarak çene ağrınızı engelleyebilirsiniz. Ancak rutin hayatınızda çok kafein tüketiyorsanız başlangıçta kafein yoksunluğundan kaynaklanan kas gerginliği yaşayabilirsiniz.
• Doktorunuza danışarak kalsiyum ve magnezyum takviyesi kullanın
• Çok fazla esnemekten kaçının
• Yüz üstü yatmayın.
• Omuzunuzda uzun süre çanta taşımayın, omuzları sık sık değiştirin.
• Düzenli diş bakımı yaptırın

Referanslar: 1- TMJ (Temporomandibular Joint and Muscle Disorders), 2- Jaw pain and heart attacks, 3- Temporomandibular Joint Dysfunction

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör