Lustral nedir? Ne işe yarar? Kullanımı, dozu ve yan etkileri

Yazan Ecz. Ayşegül Özlü
2 Mart 2019   |    30 Aralık 2023    |   Kategori: İlaçlar Print

Lustral (sertralin), genellikle depresyon tedavisi için kullanılan bir antidepresan türüdür. Ancak panik atak, sosyal anksiyete bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluk ve travma sonrası stres bozukluğu olan kişiler için de reçete edilebilir. Beyinde serotonin düzeyini arttırarak ruh halini iyileştirmeye, panik atakları azaltmaya yardımcı olur. Tam etkilerinin hissedilmesi genellikle dört ila altı hafta sürer. Sadece reçeteyle satılan Lustral; yorgunluk hissi, baş ağrısı, uykusuzluk ve ağız kuruluğu gibi hafif yan etkilere neden olabilir. 

Lustral (sertralin) nedir?

Sertralin seçici serotonin geri alım inhibitörleri olarak bilinen bir antidepresandır. Daha çok depresyon tedavisinde kullanılır. Ayrıca panik atak, obsesif kompülsif bozukluk ve travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde de kullanılır. Nörotransmitter adı verilen sinir hücreleri arasındaki iletişimi sağlamak için beynimizden salgılanan kimyasal maddelerden biri olan serotonin, duyguları ve davranışları etkileyen bir maddedir.

Serotonin nedir? Ne işe yarar? Serotonin eksikliği ve arttıran gıdalar

İlaç Bilgi Kartı
Etken Maddesi Sertralin
Grubu Seçici seratonin geri alım inhibitörleri (SSRI) – Antidepresan
Kullanım Alanı Depresyon, Panik atak, Obsesif kompulsif bozukluk, TSSB, Sosyal anksiyete
Muadili (Eşdeğeri) Misol, Selectra, Seralin, Serdep
Formları Tablet
Reçete Türü Normal / Prospektüsünü

Depresyon ve anksiyete durumlarında beyinden salgılanan serotonin miktarları azalmaktadır. Sertralin çoğu depresyon vakasını tedavi etmesinin yanı sıra diğer antidepresanlara göre daha az yan etkilere sahiptir. Ülkemizde sadece tablet formu vardır ve reçete ile satılır.

Lustral ne işe yarar?

  • Depresyon
  • Panik bozukluklar
  • Sosyal anksiyete bozuklukları
  • Travma sonrası stres bozuklukları
  • Obsesif kompülsif bozukluk (6-18 yaş arası çocuklar da dahil) hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır.

Antidepresan nedir? Ne işe yarar? Yan etkileri ve depresyon tedavisi

Lustral nasıl etki eder?

Serotonin salgılandığında diğer sinir hücrelerini uyarır, sinir hücrelerinin içine girer ve geri dönüştürülür. Sertralin gibi seçici serotonin geri alım inhibitörleri, kullanan kişinin beyninde dolaşan serotonin miktarını arttırır. Bu da depresyon, anksiyete ve obsesif kompülsif bozukluk gibi rahatsızlıkların iyileşmesine yardımcı olur. Sertralinin etkisinin tam anlamıyla görülmesi için ortalama olarak 4-6 hafta arasında kullanılması gerekmektedir.  Bazı bireylerde etki daha erken de görülebilir.

Lustral hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?

Sertralin depresyon tedavisinin yanı sıra panik atak, obsesif kompülsif bozukluk ve travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde de kullanılır.

 Depresyon tedavisinde Lustral kullanımı

Sertralin, salgılanan serotoninin sinir hücrelerine geri alınmasını engelleyerek beyindeki serotonin miktarının yüksek düzeyde kalmasını sağlamaktadır. Böylelikle depresyon belirtilerinde azalma gözlenmektedir. Sertralinin de içinde bulunduğu seçici serotonin geri alım inhibitörleri grubundaki diğer ilaçlar da benzer etkiyi göstermektedir.

Depresyon nedir? Neden olur? Belirtileri, türleri ve tedavisi

Panik atak tedavisinde sertralin kullanımı

Sertralin agorafobi yani kapalı alan korkusu ile birlikte seyreden panik atak rahatsızlığı dahil olmak üzere panik bozukluk tedavisinde etkilidir.

Obsesif kompülsif bozuklukta sertralin kullanımı

Sertralin obsesif kompülsif bozukluk tedavisinde etkilidir. Bu hastalığın tedavisinde 2 yıla kadar etkinliği ve güvenilirliği bilimsel olarak gösterilmiştir. Yetişkinlerde ve 6 yaşından büyük çocuklarda tedavide yeri vardır.

Travma sonrası stres bozukluğunda sertralin kullanımı

Bireylerin yaşadıkları ciddi, korkutucu ve dehşete düşürücü olaylar nedeniyle geçirdikleri ruhsal travmaların atlatılması için psikoterapinin yanı sıra ilaç tedavisinin de uygulanması gerekmektedir. Sertralin de travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde kullanılan etkili antidepresanlardan birisidir.

Anksiyete nedir? Kaygı neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Lustral nasıl kullanılmalı?

  • Sertralin genellikle günde tek doz alınarak kullanılır.
  • Gıdalarla veya aç karna alınmasında bir sakınca yoktur.
  • Gün içerisinde herhangi bir zaman diliminde alınabilmekle birlikte her zaman aynı saatte almak faydalıdır.
  • İlacın kullanımı nedeniyle uykusuzluk sorunu meydana gelirse sabah saatlerinde alınabilir. Benzer şekilde ilacın kullanımına bağlı olarak uyuklama hali görülürse de ilaç yatarken alınabilir.
  • Kullanım süresinde doz unutulursa atlanan doz hemen alınabilir. Ancak diğer dozun alınmasına az bir süre kaldıysa ilaç kullanılmaz, normal kullanım şekline devam edilebilir. Ancak antidepreasan ilaçlarda kullanım sürekliliği önem arz ettiğinden doz atlanmamaya çalışılır. Bunun için alarm kurabilir, evinizde gözünüzün önünde olacak şekilde notlar alabilirsiniz.
  • Sertralin kullanırken greyfurt tüketilmemelidir. Greyfurt içinde bulunan bazı kimyasal maddeler kan dolaşımındaki sertralin miktarını arttırarak ilacı zararlı hale getirebilir.
  • Sertralin kullanırken herhangi bir ilaç kullanmadan ve alkol almadan önce mutlaka hekiminizin ve eczacınızın görüşünü alınız. Alkol ve ilaçlar sertralinle etkileşime girerek olumsuz sonuçlara neden olabilir. Sertralin kullanan bireylerde kendine zarar verme veya intihar düşüncesi ortaya çıkabilir. Böyle bir duygu durumu hissederseniz mutlaka hekiminizle görüşün
  • Bütün antidepresanlarda olduğu gibi sertralin de aniden bırakılmaz. Bu şekilde tedaviyi aniden sonuçlandırmak etkisi aylarca sürebilecek kötü sonuçlara yol açabilir.
  • Kan şekeri ile ilgili bir problemeniz var ise doktorunuzla bu durumu paylaşın. Sertralin kullanırken kan şekeri düzeyleri etkilenebilir.
  • Sertralin bazen güneşe karşı cilt hassasiyetine neden olabilir. Herhangi bir cilt reaksiyonu görürseniz mutlaka güneş koruyucu kullanın.
  • Sertralinin de dahil olduğu serotonin geri alım inhibitörlerinin kullanımı ile özellikle 50 yaş sonrası bireylerde kemik kırığı riskinde artış gözlenmektedir. Bu nedenle kullanmadan önce yarar-zarar hesabı yapmak gerekir.

Prozac nedir? Ne için kullanılır? Yan etkileri nelerdir?

 Lustral dozları ve doz hesabı

Sertralin için genel başlangıç dozu yetişkinler için 50 mg’dır. Bu doz birkaç haftalık kullanımdan sonra hekiminizin kararıyla kademeli olarak yükseltilir. Depresyon ve obsesif kompülsif bozukluğu olan hastalarda maksimum günlük doz 200 mg’dır. Sosyal bozukluk ve panik atak hastalarında günlük başlangıç dozu genellikle 25 mg’dır. İlk haftadan sonra doz 50 mg’a yükseltilir. Sertralinin 6-12 yaş arası çocuklardaki dozu ise günde 25 mg’la başlayarak duruma göre arttırılır. Gençlerde dozu yetişkinlerle benzerdir.

Lustral ne yoğunlukta ve süre ile kullanılmalı?

Sertralin kullanımı için net ve kesin bir süre yoktur. Hastalığınızın durumu ve şiddetine, eşlik eden başka bir rahatsızlığın olup olmamasına göre en doğru kullanım süresine hekiminiz karar verecektir. Bununla birlikte depresyon tedavisi için çeşitli kaynaklarda en az 6 ay kullanılması gerektiği bilgisine yer verilmektedir.

Lustral formları ve türleri

Ülkemizde sertralin içeren en bilinen ilaç Lustral’dir. Lustral eşdeğeri diğer ilaçlar Selectra, Seralin, Misol, Lustec, Zeleft’tir. Bu ilaçların farklı mg ve adetlerde formları mevcuttur. Ülkemizde sertralin tablet formu bulunmaktadır

Selectra nedir? Ne işe yarar? Kullanımı ve yan etkileri

Kimler Lustral kullanmamalı?

Sertralin aşağıdaki durumlar için sakıncalı olabilir;

  • Sertralin etken maddesine bir duyarlılık öyküsü olanlar
  • Kalp sorunu olan bireyler
  • Glokom rahatsızlığı olan bireyler
  • Epilepsi rahatsızlığı olan veya elektrokonvülsiv tedavi gören bireyler
  • Diyabeti olan kişiler
  • Hamilelik veya olasılığı olan bireyler
  • Ciddi karaciğer hastalığı olan bireyler
  • Farklı bir ilaç kullananlar

Mutlaka hekim kontrolünde ve hekim reçetesiyle sertralin kullanılmalıdır. İlacı kullanmadan önce de yukarıda bahsedilen hastalıkları olanlar ve bunların dışında herhangi bir özel durumu olan bireyler mutlaka hekimlerine bilgi vermelidirler.

Lustral hangi ilaçlar ile kullanılmamalı?

  • Soğuk algınlığı ilaçları
  • Uyku ilaçları
  • Opiod türü ağrı kesiciler
  • Kas gevşeticiler
  • Epilepsi ilaçları
  • Bağımlılık tedavisinde kullanılan ilaçlar
  • Doğum kontrol ilaçları
  • Sarı kantaron takviyeleri
  • Uykuya yardımcı ilaçlar/takviyeler

Pek çok ilaçta olduğu gibi alkol ve sertralinin birlikte kullanımı sakıncalıdır ve yan etkilerin görülme riskini arttırmaktadır. Bununla birlikte sarı kantaron başta olmak üzere herhangi bir gıda takviyesi kullanmadan önce mutlaka doktora danışın. Antidepresanlar ilaç ve besin etkileşimlerine açıktır. Bu nedenle ilaç kullanırken asla bireysel kararlarla takviye amaçlı ürünler kullanılmamalıdır.

Emzirme ve hamilelik döneminde Lustral kullanımı

Hamilelik döneminde anne ve bebeğin sağlığı oldukça önemlidir. Sertralin kullanırken hamile kaldıysanız mutlaka hekiminize bilgi veriniz. Sertralinin gebelik kategorisi C’dir. Sertralin kullanımı ile görülebilecek potansiyel fayda daha fazla ise ilacın kullanımına devam edilebilir. Ancak bu kararı sadece hekiminiz verebilir.

Panik atak nedir? Nedenleri, belirtileri, testi ve tedavisi

İlaç anne sütüne geçmektedir. Ancak yapılan bilimsel çalışmalarda bu miktarın önemsiz düzeyde olduğu görülmüştür. Bu yüzden emzirme döneminde tercih edilebilir. Hekiminizin önerisiyle emzirme döneminde sertralin kullanımına devam edebilirsiniz. Ancak bebeğinizde her zamankinden fazla bir uyku hali ya da alışılmışın dışında bir durum gözlerseniz mutlaka hekiminize bilgi verin.

Lustral zayıflatır mı ya da kilo mu aldırır?

Antidepresanların iştah üzerine olumlu etkisi olabileceği gibi olumsuz yan etkileri de olabilir. Sertralinin de sık görülen yan etkileri arasında iştah artışı olduğu gibi iştah azalması da vardır. Dolayısıyla ilaç bu yan etkileri nedeniyle kilo artışına sebep olabileceği gibi kilo kaybına da neden olabilir. Ancak bu yan etki hiç görülmeyebilir. Özetle, sertralinin net olarak kilo kaybı ya da kilo artışına neden olduğu söylenemez.

Lustral yan etkileri

Panik atak nedeniyle ilacı kullanan kişilerde ilk birkaç hafta semptomlar kötüleşebilir. Ancak ilacın yan etkileri birkaç hafta içinde kaybolmakla birlikte, rahatsız edici düzeydeyse mutlaka doktorunuzla görüşün. Doz azaltımı ya da ilaç değişikliği ile tedavinize devam etmeyi tercih edebilir.

Yaygın yan etkiler

Bu yan etkiler 100 kişiden 1’inde görülen etkilerdir;

  • Yorgunluk hissi
  • Baş ağrısı
  • Uykusuzluk
  • İshal
  • Ağız kuruluğu
  • Baş dönmesi
  • Mide bulantısı

Depresyon tedavisi: Hangi yöntem etkili? Psikoterapi mi, ilaç tedavisi mi?

Ciddi yan etkiler

Bu yan etkiler her 100 kişiden 1’inden daha az görülmektedir.

  • Nefes almada güçlük, göğüste ağrı veya baskı
  • Ciddi derecede baş dönmesi, bayılma
  • 10 dakika içerisinde durmayan kanamalar
  • Baş ağrıları, odaklanma ve hafıza sorunları, halsizlik, denge kaybı
  • İntihar düşüncesi
  • Yerinde duramayacak kadar enerjik hissetmek, yorgunluk hissi duymamak
  • Cilt veya göz beyazlarında sarımsı renk
  • İdrarda veya dışkıda kan görülmesi, diş etlerinde nedensiz kanamalar vb kanama ile ilgili anormal durumlar

Sertralin alerjisi

  • Cildinizde kırmızı, içi su dolu, kabarcıklar görürseniz
  • Nefes almada güçlük yaşarsanız
  • Yüzünüz, gözünüz, diliniz ve dudaklarınız şişerse vakit kaybetmeden en yakın acil servise başvurunuz

Lustral yan etkilerini nasıl önlerim?

Sertralin kullanırken görülen yan etkilerin hayatınızı daha az etkilemesi için uygulanabilecek bazı önlemler mevcuttur;

  • Mide bulantısı: İlacınızı yemeklerden sonra alınız.
  • Baş ağrısı: Yeterince dinlendiğinizden ve yeterli miktarda su tükettiğinizden emin olun. Alkol tüketmeyin. Eczacınız ve hekiminizin tavsiyesiyle bir ağrı kesici kullanabilirsiniz.
  • Uyuyamama: İlacınızı sabah saatlerinde alınız.
  • Sürekli uyku hali: İlacınızı yatarken alınız.
  • İshal: Vücudunuzun su kaybını önlemek için bol miktarda sıvı tüketin. İshal tedavisi için mutlaka hekiminizle görüşün.

Sertralin kullanırken araç ve makine kullanmayın, dikkat gerektiren işlerde çalışmayın. Çeşitli yan etkilerin görülme riski olmakla birlikte bu ilaçtan göreceğiniz potansiyel faydanın bu yan etkilerden daha fazla olduğu için kullandığınızı unutmayın. Bireysel kararlarla asla ilacınızı aniden kesmeyiniz. Aklınıza takılan bir soru olduğunda mutlaka hekiminize danışınız.

Lustral (sertralin) reçetesi

Sertralin ile ilgili daha kapsamlı bilgiye ulaşmak için Lustral Reçetesine şu
linke tıklayarak ulaşabilirsiniz: >>>

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla