Semizotu yeşil yapraklı çok faydalı bir bitkidir. Pek çok alanda doğal olarak yetişebilen semizotunun yaprak ve sapları çiğ ya da pişmiş olarak yenilebilir. Salatasından turşusuna, çorbasından yemeğine kadar pek çok şekilde hazırlanabilir. Vejeteryanlar ve balık yiyemeyenler için zengin bir omega-3 kaynağıdır. Ayrıca içeriğinde bolca lif, A, C vitamini ve B grubu vitaminlerinin yanı sıra demir, magnezyum, manganez, potasyum, kalsiyum ve bakır mineralleri bulunur. Antioksidan özellikleri sayesinde, kalp sağlığını korur, kanseri önler, cildi gençleştirir. Kemikleri ve bağışıklık sistemini güçlendirir, bazı sindirim sistemi hastalıklarına iyi gelir. Çocuk gelişimini destekler. Kalori oranı düşük olduğundan zayıflamak isteyenler için ideal bir diyet gıdasıdır.
İçindekiler
Semizotu, semizotugiller ailesinden otsu bir bitkidir. Gövdesi toprak üzerine yatık, yaprakları oval, pürüzsüz ve etlidir. Sapları sarı ve kırmızımsıdır. Genellikle sarı renkli çiçekleri olur. Yaz aylarında yetişen semizotunun yabanilerine tarla ve bahçelerde, dağda bayırda kolaylıkla rastlanabilir. Genellikle ekili alanların arasındaki ince ve çıplak alanlarda büyür.
Omega 3 nedir, ne işe yarar? Faydaları nelerdir, hangi gıdalarda bulunur?
Maksimum fayda yabani ve tazesinden sağlanır. Küçük yeşil yaprakları ve körpe sapları yenir. Çiğ olarak tüketmek besin değerinden daha fazla yararlanmamızı sağlar. Salatasından yemeğine kadar pek çok kullanım şekli vardır.
Semizotunun içeriğinde bolca bulunan omega-3 yağ asitleri vücuttaki kötü kolesterol miktarını azaltmaya yardımcı olur ve kalp krizi risklerini önleyebilir. İçeriğindeki potasyum ise kan basıncını, yani kan damarlarını rahatlatıp kalp üzerindeki gerginliği azaltabilir.
Semizotunun içeriğindeki demir ve bakır mineralleri kırmızı kan hücrelerinin üretimine yardımcı olur. Bu minerallerin her ikisi de vücudun önemli kısımlarına daha fazla oksijen vererek ve hücreler ile organların iyileşme hızını artırarak dolaşımın hızlandırılması için gereklidir. Ayrıca demir ve bakır saçların uzamasına yardımcı olur.
Sindirim sistemini rahatlatarak kabızlığı önleyebilir. Ülsere iyi geldiğinden mide rahatsızlığı olanlara özellikle tavsiye edilir. Basura karşı da faydalıdır. İçeriğindeki A vitamini sağlıklı mukoza zarlarını korumaya yardımcı olur. Özellikle Çin tıbbında birçok bağırsak sorununun tedavisinde kullanılır.
Semizotunun içeriğinde bulunan yüksek miktardaki A ve C vitaminleri antioksidan görevi görerek özellikle akciğer ve ağız kanserini önlemeye yardımcı olur. Ayrıca sebzeye kendine özgü rengini veren betalin pigment grubu, serbest radikallerin sağlıklı hücrelerde mutasyonlara neden olmasını ve böylece kanserin gelişmesini engeller.
A Vitamini nedir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği
Kemik kaybını önlemek isteyenler için sağlıklı bir seçenektir. İçeriğindeki kalsiyum, magnezyum, demir ve manganez, kemik dokusunu geliştirmek ve vücudumuzdaki kemiklerin iyileşme sürecini hızlandırmak için gerekli olan minerallerin tümüdür. Bu mineraller kemikleri osteoporoza karşı korur. (2)
Semizotu göz sağlığını koruyan önemli bir A vitamini deposudur. Ayrıca göz hücrelerine saldıran ve yaşla ilişkili hastalıklara neden olan serbest radikalleri ortadan kaldırarak sarı nokta hastalığını (makula dejenerasyonu) ve katarakt oluşumunu önleyebilir.
Lifli besinlerin sağlığa faydaları ve en çok lif içeren gıdalar
Çocukların beyin gelişimine yardımcı olur. Yapılan bazı araştırmalar, bu yeşil yapraklı sebzenin içeriğindeki omega-3 yağ asitlerinin otizim, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi bazı gelişimsel bozuklukları azaltmaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
Semizotu kalori oranı oldukça düşük ancak lif bakımından oldukça yüksek bir sebze olduğundan kilo vermek isteyenler için önemli bir gıdadır. Yağ yakmaya yardımcı olabilecek birçok semizotu kürü vardır. Bunlardan biri de yoğurtlu semizotu kürüdür. Ayrıca:
Malzemeler:
Hazırlanışı: Semizotu, soğan ve taze naneyi ince ince doğruyoruz. Taze nane yoksa yerine 1 tatlı kaşığı kuru nane kullanabiliriz.
+ Derin bir kasede yoğurtla karıştırıp yiyebiliriz.
+ Gece uyumadan 3 saat önce yağ yakıcı kürü hazırlayıp yemeliyiz.
+ Vücudumuz geceleri yağ yaktığından yağ yakıcı kür her gün, gece uyumadan 3 saat önce taze olarak yenmelidir.
Şerbetçi otu nedir, nasıl kullanılır? Sağlığa faydaları nelerdir?
Çarşıdan semizotu alırken sağlıklı olanları seçmeye özen gösterin. Küf, sarı veya koyu leke var mı, kontrol edin. İmkânınız varsa yabani olanını ya da daha doğal yani organik olanını bulmaya çalışın. Taze yaprakları yıkayın ve herhangi bir kum ve böcek ya da mantar ilacı kalıntılarını gidermek için temiz ve soğuk akan suyun altında tutun.
Gerekirse 10-15 dakika kadar elma sirkeli suda bekletin. Sudan çıkardıktan sonra nemini kurutmak için yumuşak bir bez kullanın. Buzdolabında bu şekilde 3-4 gün tutabilirsiniz. Derin dondurucuda saklamak içinse yıkanmış semizotu iyice kuruduktan sona buzdolabı poşetlerine yerleştirilir. Poşetlerin ağızları iyice büzülüp bir pipetle içinde kalan son hava alındıktan sonra, bağlanır.
Bu sebzeden maksimum fayda ancak yetiştiği yaz aylarında bol bol ve taze tüketilerek sağlanabilinir.
Pratik bir şekilde semizotu hazırlamak istiyorsanız eğer semizotlarını bol su ile yıkadıktan sonra sapları ile birlikte doğrayın ve bir kasenin içerisine alın. Doğrarken bıçak kullanmayın, saplarını elle bölün. Üzerine sarımsaklı yoğurt ilave ederek yiyebilirsiniz.
Kerevizin faydaları nelerdir? Kereviz nasıl yenir? Şifalı yemek tarifleri
Malzemeler:
Hazırlanışı: Semizotlarını bol suyla yıkayıp küçük küçük doğruyoruz. Soğan ve sarımsağı da doğrayıp yağlarla birlikte kavuruyoruz. Domateslerin kabuklarını soyup ilave edip biraz daha kavuruyoruz. Salçaları, semizotunu, yıkanmış mercimeği ve tuzunu da ilave malzemeleri karıştırıp harmanlıyoruz. Üzerine malzemelerin üzerini bir-iki parmak geçinceye kadar su ilave ediyor ve hepsi yumuşayıncaya kadar pişiriyoruz. Pul biber veya karabiber katabiliriz.
Dibini yakmamak için suyunu kontrol edip gerektiğinde sıcak su ilave edebiliriz ancak kıvamını oturtmak için çok sulu da olmamalıdır.
Malzemeler:
Hazırlanışı: Önce soğanı soyup yemeklik doğruyoruz. Tencereye sıvı yağı alarak ocağı açıp soğanları pembeleşene kadar kavuruyoruz. Soğanlar pembeleştikten sonra salçayı ve ardından iyice yıkayıp suyunu süzdüğümüz semizotlarını ilave ediyoruz. Semizotlarını 2-3 dakika kadar kavurduktan sonra pirinci ekliyoruz. Bir su bardağı kadar sıcak su ve tuz ilave edip tencerenin kapağını kapatıyoruz. Yemeğin çok sulu olmaması gerekir ancak dibinin tutmaması için gerekirse su ilave edebiliriz.
Pirinçler pişene kadar semizotu yemeğini kısık ateşte tutuyoruz. Yemek piştikten sonra isteğe göre sarımsak da ilave ettiğimiz yoğurdu üzerine döküyoruz.
Rezene nedir, nasıl kullanılır? Rezenenin faydaları nelerdir?
Malzemeler:
Hazırlanışı: Küp küp ya da halka halka doğradığımız soğanları zeytinyağında kavuruyoruz. Soğanlar kavrulunca sırasıyla önce salçamızı, sonra da kabuğu soyulup küp küp doğranmış domateslerimizi ilave ediyoruz. En son semizotunu ekleyin. Semizotları suyunu iyice salıp çekene kadar tencerenin kapağı hafif aralık, kısık ateşte pişiriyoruz. Ilıdıktan sonra servis tabağına alıp arzu edersek üzerine sarımsaklı yoğurt ve pul biber vb. baharatlar dökerek yiyebiliriz.
Semizotu çok miktarda oksalat içerir ve bu durum böbrek taşı geliştirme eğiliminde olan insanlar için bir sorun oluşturabilir. Ancak yoğurt semizotundaki oksalat oranını önemli ölçüde düşürdüğünden ikisini aynı anda yemek, böbrek taşı riskini azaltabilir. Ayrıca kaynar suya sokulup 5 dakika sonra çıkartılırsa diğer yararlı besinlerin çoğunu kaybetmeden büyük miktarda oksalat yok edilebilir. Yine de doktorunuza danışmanızda fayda vardır. Bunun dışında bilinen bir zararı ve yan etkisi yoktur.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Purslane Weed (Portulaca oleracea): A Prospective Plant Source of Nutrition, Omega-3 Fatty Acid, and Antioxidant Attributes2- Common purslane: a source of omega-3 fatty acids and antioxidants3- Antioxidant activity and fatty acids quantification in Sicilian purslane germplasm4- Purslane weed (Portulaca oleracea): a prospective plant source of nutrition, omega-3 fatty acid, and antioxidant attributesYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?