İçindekiler
Testis kanseri, testislerde hücrelerin mutasyona uğramasıyla gelişen ve nadir oluşan bir kanser türüdür. Testisler bir kese içinde penisin altında duran iki erkek üreme organıdır. Yetişkin erkeklerde, her testis genellikle bir golf topundan biraz daha küçüktür. Testisler, başta testosteron olmak üzere çeşitli hormonlar ve sperm (üreme hücreleri) üretirler. Her bir testiste bir ya da daha fazla kanser türüne dönüşebilen farklı türde hücreler vardır. Erken teşhis edilirse tedavi başarısı yüksektir ve tekrarlanma olasılığı çok düşüktür.
Testis kanserleri kanserin başladığı hücre tipine göre sınıflandırılır. Bunlardan en yaygın görüleni (yaklaşık % 95) germ (üreme) hücreli testis kanseridir. Bu hücreler sperm üretir ve fetüste (ceninde) çok sayıda farklı doku ve organın büyüyüp gelişmesini sağlar. Germ hücreli testis kanserinin iki ana alt türü ise şunlardır:
Daha nadir görülen testis kanseri türleri ise Leydig ya da sertoli hücreli tümörler ve özellikle 50 yaş üstü erkeklerde görülen testiste lenfomadır.
Testis kanserine neyin neden olduğu kesin bilinmemektedir. Ancak saptanan bazı risk faktörleri vardır:
Klinefelter Sendromu nedir? Belirtileri, nedenleri ve tedavisi
Testis yaralanması veya iltihaplanma gibi bir dizi kanserli olmayan durum, testis kanserine benzer belirtilere neden olabilir. Ancak erken teşhis kanserin tedavisinde son derece önemlidir, şüphe varsa mutlaka doktora gidilmelidir.
Testis kanseri erken teşhis edildiğinde tedavisi kolay kanser türlerindendir. Bu nedenle erkekler kendi kendilerine testislerini muayene ederek bir değişiklik fark ederlerse doktora görünmelidir. Testisleri incelemek için en iyi uygun zaman, sıcak bir banyo veya duştan sonra testis torbasının derisinin gevşediği zamandır. Kendi kendine muayenede yapmanız gerekenler şunlardır:
Bu kontroller, özellikle ailesinde testis kanseri öyküsü veya inmeyen testis rahatsızlığı olan erkekler tarafından alışkanlık haline getirilmelidir.
Öncelikle doktor hastanın sağlık geçmişi ve aile öyküsü hakkında detaylı bilgi alırken dikkatli bir fiziksel muayene yapar. Bu muayenede testislerde hassasiyet, şişlik veya bir yumru hissedilirse ayrıca aşağıdaki testler yapılır:
Genellikle fiziksel muayenede bir yumru tespit edildiyse yapılır ve yumrunun katı veya sıvı dolu olup olmadığını öğrenmek için ses dalgaları kullanılır. Yumru katı ise kanserli olma olasılığı daha yüksektir. Bu test yumruların yerini de (içinde ya da dışında) gösterir.
Bu testler, kandaki tümör belirteçleri düzeylerini belirlemek için yapılır. Tümör belirteçleri kanda normalde bulunan maddelerdir ancak bazı testis kanserleri protein düzeylerini artırır. Bu testler hangi protein seviyesinin yüksek olduğuna bağlı olarak testis kanserinin türünü de saptayabilir. Ayrıca kanserin tekrarlanma riskine karşı takip amaçlı da yapılabilir
Prostat kanseri neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri
Testis kanseri teşhisinde biyopsi işlemi kanseri yayma riski taşıdığından genellikle tercih edilmez. Bunun yerine, eğer ultrason taraması ve kanser kan testleri kanserin varlığına işaret ediyorsa tümör en kısa zamanda ameliyatla alınır ve bu işlem aynı zamanda tedavinin bir parçası da olabilir. Cerrah tümörü testisi tümüyle almaya çalışır.
Çok nadiren testis kanseri teşhisi kesin değil ise biyopsi yapılabilir. İşlem ameliyathanede gerçekleştirilir. Cerrah kasık bölgesine bir kesik atarak testisi testis torbasından çıkarır ve spermatik kordunu kesmeden inceler. Şüpheli bir alan görülürse bir parçası alınır ve vakit kaybedilmeden patolog tarafından araştırılır. Kanser bulunursa testis ve spermatik kordon çıkarılır. Doku kanserli değilse testis genellikle testis torbasına geri konulur.
Testis kanseri teşhisi kesinleştikten sonra özellikle kanserin yayılıp yayılmadığını araştırmak için bilgisayarlı tomogrofi (BT), göğüs röntgeni, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve pozitron emisyon tomografisi PET taramaları yapılabilir.
Testis kanserinin evreleri 0-3 arasında değişir. En düşük evre testis çevresindeki alanla sınırlı kanseri gösterir. En yüksek evre ise kanserin ilerlediği ve vücudun diğer bölgelerine yayıldığı anlamına gelir. Testis kanseri en sık pelvis ve alt karın bölgesindeki lenf bezlerine ve akciğerlere yayılır ve genellikle tedavi edilebilir.
Testis kanserinin türü, evresi ve hastanın genel sağlığı gibi faktörler tedavi yöntemlerini belirler. Başlıca testis kanseri tedavileri şunlardır:
Cerrahi müdahale sonrası hasta ortalama birkaç yıl doktorun belirlediği periyotlarda takip kontrollerine gider. Bu kontrollerde kanserin tekrarlanma olasılığı da göz önünde bulundurularak kanser kan testleri ve BT taramaları gibi testler yapılabilir.
Radyasyon tedavisi, kanserli hücreleri öldürmek için X-ışınları gibi yüksek güçlü enerji ışınları kullanır. Bu tedavide bir masaya yatırılan hastanın etrafında büyük bir makine hareket ederek enerji ışınlarını vücudundaki hassas noktalara yönlendirir. Radyoterapi bazen seminom türü testis kanserinde kullanılabilir.
Bazen de testis çıkarma ameliyatı sonrası kanserin geri gelmesini önlemek ya da yayılan kanser hücrelerini tedavi etmek için verilebilir. Yan etkileri bulantı, yorgunluk ve karın ile kasık bölgesinde cilt kızarıklığıdır. Ayrıca sperm sayısını geçici olarak azaltması ve doğurganlığı etkilemesi de olasıdır.
Kemoterapide kanser hücrelerini öldürmek için ilaçlar kullanılır. Kemoterapi ilaçları vücutta dolaşarak ana tümörden ayrılıp lenf bezlerine veya başka bölgelere sıçramış olan kanser hücrelerini öldürür. Testis kanseri yayıldıysa kemoterapi tek tedavi seçeneği olabilir. Ayrıca testis alma ameliyatı sonrasında kanserin tekrarlanma riskini azaltmak için kullanılabilir. Sadece testiste olan kanseri tedavi etmede kullanılmaz. Yan etkileri kullanılan ilaçlara göre değişkenlik gösterebilir ama genel olarak yorgunluk, mide bulantısı, saç dökülmesi ve artan enfeksiyon riski görülür. Ayrıca kısırlığa yol açabilir.
Testis kanseri tedavileri gelişmeyi sürdürmektedir. Kök hücre (kemik iliği) nakliyle birlikte yüksek dozlu kemoterapi umut veren sonuçlar vermektedir. Her testis kanseri vakası ve her erkeğin tedaviye cevabı farklı olduğundan kanser hastaları doktorlarıyla tam bir işbirliği halinde olmalıdır.
Testis kanseri özellikle erken teşhis edilirse tedavi başarı oranı yüksektir ve beş yıl atlatıldıktan sonra geri dönme olasılığı düşüktür. Genel sağkalım oranı % 95’in üzerindedir. Erken teşhis edilirse, kanser testisle sınırlıyken hayatta kalma oranı % 99’dur. Kanser bölgesel lenf nodlarına yayılmışsa, hayatta kalma oranı % 96’dır. Hatta uzak metastazlar olsa bile sağkalım oranı %70’in üzerindedir.
Testis kanserine birebir iyi gelen bir şifalı bitki yoktur. Ancak tedavi sürecinin yan etkileri ile mücadele etmenize yardımcı olabilen ve direncinizi artırıp bağışıklık sisteminizi güçlendiren bazı şifalı bitkilerle 21 günlük kürler hazırlayabilirsiniz. Örneğin:
Şifalı bitkiler kanser tedavi sürecinizde size sadece yardımcı olabilirler. Kullanmadan önce doktorunuza mutlaka danışmayı ihmal etmeyin.
Nar suyu ve narın faydaları nelerdir? Hangi hastalıklara iyi gelir?
Kaynaklar ve Referanslar: 1- Testicular Cancer—Patient Version, 2- What is testicular cancer?, 3- Causes of testicular cancer
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?