Yumurtalık (over) kanseri neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Yumurtalık kanseri, yumurtalıklardaki hücrelerin kontrol dışı aşırı çoğalması ve tümör oluşturması ile gelişir. Kadınlarda sık görülen bir kanser türüdür. Çoğunlukla menopoz sonrasında başlar; nadiren genç kadınlarda görülür. Yumurtalık kanseri (over kanseri) genellikle kasık ve karnın içine yayılana kadar fark edilmez. Çünkü erken evrelerde semptomlar belirsizdir. Yumurtalıklarla sınırlı olduğu erken evrede, başarılı şekilde tedavi edilebilir. Geç evrelerde tedavisi zorlaşır ve ölümcül olabilir. Şişkinlik, doygunluk hissi, sık idrara çıkma, karında ve kasıkta ağrı yaygın belirtileridir. Erken adet görmek, geç menopoza girmek, obezite ve sigara en önemli risk faktörleridir. Tedavisinde cerrahi ve kemoterapi birlikte kullanılır.
İçindekiler
Yumurtalık kanseri nedir?
Yumurtalıklar, rahmin her iki tarafında bulunan üreme bezleridir ve yumurta (ova) üretirler. Aynı zamanda dişi hormonları östrojen ve progesteronun ana kaynağıdır. Kanser, yumurtalıklardaki anormal hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalmaya başladığında gelişir. Kanser hücreleri yok olmazlar, büyümeye, bölünmeye devam ederek tümör oluşturan yeni anormal hücreler yaratırlar.
Yumurtalık kanseri, (over kanseri) hastalığın türüne, evresine bağlı olarak, yumurtalıkların dış tabakasında veya yakınında oluşabilir. Yakın dokuları istila edebilir, başlangıçtaki tümörden ayrılarak vücudun başka yerlerine yayılabilir.
Son araştırmalar birçok yumurtalık kanserinin aslında yumurtalıkta değil, fallop tüplerinin kuyruk uçlarındaki hücrelerde başladığını göstermektedir.
Yumurtalık kisti nedir?
Yumurtalık kistleri sıvı dolu keseciklerdir ve genellikle kanserli değillerdir. Yumurtlama sürecinin bir parçası olarak ortaya çıkar ve birkaç ay içinde geçerler.
Ancak yumurtlamanın olmadığı menopoz sonrası kadınlarda veya dönemlerin başlamadığı genç kızlarda ortaya çıktığında araştırılmalıdır. Kist büyükse veya birkaç ay içinde kaybolmuyor ise kanser olup olmadığı anlamanın tek yolu ameliyatla çıkarmaktır.
Yumurtalık kanseri türleri
Başladığı hücre tipine göre sınıflandırılan 30’dan fazla yumurtalık kanseri vardır. Yumurtalıklar çoğunlukla 3 çeşit hücreden oluşur, kanserin başladığı hücre tipi tümör tipini belirler:
- Epitelyal tümörler: Yumurtalığın dış yüzeyini kaplayan hücrelerden başlar, yumurtalık kanserlerinin yaklaşık%90’ını oluştururlar.
- Germ (mikrop) hücreli tümörler: Yumurta üreten hücrelerden başlar. Nadir görülen bu kanser genç kadınları etkiler.
- Stromal tümörler: Hormon üreten yapısal doku hücrelerinden başlar. Yumurtalık tümörlerinin yaklaşık%7’si stromaldir, diğerlerinden daha erken teşhis edilebilir.
Yumurtalık kanseri nedenleri
- Yaşlılık (ortalama görülme yaşı 63’tür)
- Şişmanlık (obezite)
- Gebe kalmamış olmak
- Doğurganlık tedavisi almak
- Hormon replasman tedavisi
- Ailede yumurtalık, meme kanseri öyküsü
- Kalıtsal hastalıklar veya genetik mutasyonlar
- Meme, rahim veya kolon kanseri geçirmiş olmak
- Sigara, alkol kullanımı
- Talk pudrası kullanımı
- Endometriyozis (Ağrılı rahim hastalığı)
Yumurtalık kanserinin nedenleri tam olarak bilinmiyor ama risk faktörleri biliniyor
Meme kanseri neden olur? Belirtileri, tedavisi ve elle muayenesi
Yumurtalık kanseri belirtileri
- Yemek yeme zorluğu, çabuk doyma
- Nedensiz kilo kaybı
- Sırtta, pelvis bölgesinde ağrı
- Kabızlık veya Hazımsızlık
- Sık idrara çıkma
- Yorgunluk, halsizlik
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Düzensiz adet, menapoz sonrası kanama
- Karında şişkinlik, basınç, ağrı
Erken evrede nadiren belirti görülür ve kolaylıkla gözden kaçabilir. O yüzden düzenli muayene, erken teşhis için çok önemlidir. İleri evrede ayrıca şu belirtiler görülebilir: Mide bulantısı, nefes darlığı, anormal vajinal kanama ve iştah kaybı.
Yumurtalık kanseri teşhisi
Tam bir fizik muayeneye ek olarak, yumurtalık kanserini taramak için en sık kullanılan testler transvajinal ultrason ve CA-125 kan testidir. Ancak, gerekli tüm testler yapıldıktan sonra bile, tümörün kanser olup olmadığı, ameliyatla çıkarılana kadar anlaşılamaz.
Yumurtalık (over) kanseri riskini genetik test ile belirlemek mümkün
Kan testleri
- CA-125 kan testi: CA-125 adlı proteinin miktarını ölçer; kandaki yüksek seviyeleri yumurtalık kanseri belirtisi olabilir. Tanıda tek başına yeterli değildir, tedavi yanıtını değerlendirmek için kullanılan biyolojik bir belirteçtir.
- OVA1 testi: Kandaki 5 proteinin seviyesini ölçer. Bu proteinlerin seviyeleri biraraya getirildiğinde, tümörün düşük veya yüksek risk içerdiğini gösterebilir.
Görüntüleme testleri
Görüntüleme testleri, bir kitlenin varlığını ve diğer dokulara, organlara yayılıp yayılmadığını gösterebilirler, ama kanseri doğrulayamazlar.
- Abdominal ultrason: Yumurtalıklarla ilgili sorundan şüphelenildiğinde yapılan ilk testtir. Tümörün bulunması, tümör veya kist olup olmadığının görülmesini sağlar
- Transvajinal ultrason (TVUS): Vajina içine ultrason kamerası sokularak rahim ve yumurtalıklar incelenir. Kitleyi tespit edebilir ancak kanser olup olmadığını söyleyemez
- Bilgisayarlı tomografi (BT-CT): Vücudun detaylı kesitsel görüntülerini üretir. Küçük tümörleri saptayamaz, büyük tümörleri ve dokulara yayılıp yayılmadığını görebilirler
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Vücudun içinin kesit görüntülerini oluşturur. Özellikle beyin ve omuriliği incelemek için yararlıdır.
- Göğüs röntgeni: Kanserin akciğerlere yayılıp yayılmadığını belirlemekte kullanılır.
- Pozitron emisyon tomografi (PET): Küçük kanser hücrelerinin tespitini sağlar
Tomografi nedir, nasıl çekilir? BT ne işe yarar, zararları nelerdir?
Tıbbi prosedürler
- Laparoskopi: Yumurtalıklara, pelvik organlara, dokulara bakmak için yapılır. Cerrahiyi veya diğer tedavileri planlamaya, kanser aşamalarının doğrulanmasına yardımcı olabilecek görüntüler sağlar.
- Kolonoskopi: Kalın bağırsağı inceler.
- Biyopsi: Kanserin kesin olarak belirlenmesi için tümörden örnek alınarak mikroskop altında incelenir. Yumurtalık kanseri için biyopsi çoğunlukla tümörü çıkartarak yapılır.
Yumurtalık kanseri evreleri
- Evre I: Kanser sadece yumurtalıklar veya falloptüpleriyle sınırlıdır. Yakındaki lenf düğümlerine veya uzak bölgelere yayılmamıştır.
- Evre II: Kanser, yumurtalıklar veya fallop tüplerinden birinde veya ikisinde olabilir, pelvisteki organlara sıçramıştır. Yakındaki lenf düğümlerine veya uzak bölgelere yayılmamıştır.
- Evre III: Kanser karnın içine yayılmıştır veya lenf bezlerini tutmuştur. Uzak bölgelere yayılmamıştır.
- Evre IV: Kanser, karaciğer veya akciğerlere, pelvis, karın ve lenf düğümlerinin ötesine metastaz yapmıştır.
Yumurtalık kanseri metastazı
Kanser hücreleri vücudun diğer bölgelerine yayılarak, normal dokuları büyütür ve değiştirirler. Metastaz olarak adlandırılan bu süreç, kanser hücrelerinin vücudun kan dolaşımına veya lenf sistemine geçmesiyle ortaya çıkar. Diğer organlardan yumurtalığa yayılan kanser, yumurtalık kanseri olarak kabul edilmez. Kanser türü, malignitenin orijinal bölgesi tarafından belirlenir.
Yumurtalık kanseri tedavisi
Tedavi, kanserin evresine, çocuk isteyip istemediğinize bağlıdır. Kanserler konusunda uzmanlaşmış bir jinekolojik onkologla tüm tedavi seçenekleri hakkında konuşulmalıdır.
Yumurtalık kanseri ameliyatı
Cerrahi, yumurtalık kanseri için en yaygın tanı ve tedavi yöntemidir. Amaç tüm kanserli dokuları çıkarmaktır.
- Bir yumurtalığın çıkarılması: Bir yumurtalıkla sınırlı erken evre kanserlerde, etkilenen yumurtalık ve fallop tüpü çıkarılır. Hala çocuk sahibi olunabilir.
- Her iki yumurtalığın çıkarılması: Her iki yumurtalıkta da kanser varsa, yumurtalıklar ve fallop tüpleri çıkarılır. Bu prosedür rahmi etkilemez, dondurduğunuz yumurtanızı veya bir donörden gelen yumurtaları kullanarak hamile kalabilirsiniz.
- Yumurtalıklar ve rahmin çıkarılması: Kanser daha genişse ve çocuk istemiyorsanız, yumurtalık, rahim, yakındaki lenf ve karındaki yağlı doku tabakası çıkarılır.
- İleri kanser için cerrahi: Kanser ilerlemişse, kemoterapi ve ardından olabildiğince çok kanseri çıkarmak için ameliyat önerilir.
Onkoloji nedir? Onkolog ne iş yapar? En önemli onkolojik hastalıklar
İlaç (kemoterapi) tedavisi ve yan etkileri
Kemoterapi, genellikle ameliyattan sonra kalan kanser hücrelerini öldürmek için uygulanan ilaç tedavisidir. İlaçlar damar içine enjekte edilebilir veya ağız yoluyla alınabilir. Bazen doğrudan karnın içine enjekte edilir. Alınacak doz ve sıklık, kanser türüne bağlı olarak günde, haftada veya ayda bir olmak üzere değişebilir.
Kemoterapi nedir? Kanser tedavisinde nasıl uygulanır, yan etkileri nelerdir?
Kemoterapinin yan etkileri
- Kabızlık, ishal
- Yorgunluk, halsizlik
- Anemi, Kısırlık
- Saç dökülmesi
- Enfeksiyon ve ağız yaraları
- Mide bulantısı, kusma
- Kas problemleri ve yaygın ağrı
Radyoterapi
Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek ve küçültmek için yüksek enerjili X-ışınları kullanır. Dikkatlice odaklanmış bir ışın demeti kanserin bulunduğu bölgeye yönlendirilir. Yumurtalık kanserinin tedavisinde çok sık uygulanmaz ancak; erken evrede ameliyattan sonra kalan tümörleri öldürmek için; yayıldıysa ve tedavi edilemiyorsa, tümörleri küçültmek, semptomları azaltmak için kullanılabilir.
Radyoterapi nedir? Kanser tedavisinde nasıl uygulanır? Yan etkileri
Genellikle haftada beş gün verilir, her seans birkaç dakika sürer. Cilt tahrişi, yorgunluk, mide bulantısı, kusma, ishal, saç dökülmesi gibi yan etkilere neden olabilir. Tedavi bittiğinde yan etkiler iyileşmeye başlar.
Yeni ilaçlar (Hedefe Yönelik Tedavi) fayda ediyor mu?
Hedefli tedavi, normal hücrelere çok az hasar verirken, kanser hücrelerine saldıran ilaçların kullanıldığı yeni bir kanser tedavisidir. Her bir hedefe yönelik tedavi farklı çalışır, ancak hepsi kanser hücrelerinin iç işleyişine, onları normal, sağlıklı hücrelerden farklı kılan programlamaya saldırır.
Hedefe yönelik ilaçlar genellikle, ilk tedaviden sonra tekrarlayan veya diğer tedavilere dirençli kanserin tedavisi için kullanılır.
Yumurtalık kanserinin kesin tedavisi var mı?
Hastalığın görünümü kanserin evresine, hastanın genel sağlığına, tedaviye nasıl yanıt verdiğine bağlıdır. Erken evrede bulunur ve hemen tedavi edilirse hayatta kalma şansı % 90’dır. Ancak yumurtalık kanserinin sadece %20’si erken aşamada teşhis edilebilmektedir. Çoğunlukla yayıldığında tedavi edilemez, ancak semptomlar azaltılabilir, belli bir süre kontrol altında tutulabilir.
Yumurtalık kanseri öldürür mü?
Yumurtalık kanseri kadınlarda kanser ölümlerinde beşinci sıradadır; üreme sisteminin diğer kanserlerinden daha fazla ölümle sonuçlanmaktadır. Erken evrelerde tanı koyulduğunda tedavi daha kolaydır, hayatta kalma şansı yüksektir; ancak tespit edilmesi zordur. Kadınların bedenlerini dinlemeleri ve ortaya çıkabilecek belirtileri izlemeleri erken tanıda çok önemlidir.
Yumurtalık kanseri yaşam süresi
Yumurtalık kanseri için hayatta kalma oranları, tanı konulduktan belirli süre sonra yüzde kaçının hayatta olduğunu söyler. İstatistikler genellikle 5 yıllık sağ kalma oranları olarak verilmektedir, ancak çoğu insan daha uzun yaşamaktadır. Tüm yumurtalık kanseri türleri için 5 yıllık sağ kalma oranı % 47’dir. Kanser yumurtalık dışına yayılmadan önce bulunursa ve tedavi edilirse, en az 5 yıl yaşama şansı % 92’dir.
Yumurtalık kanseri doğal tedavi
Ketojenik diyet
Ketojenik diyet, düşük karbonhidrat ve iyi yağlarla beslenmektir. Bu beslenme yöntemi serbest radikallerin oluşumu ve hücrelerde meydana gelen mutasyon gibi kansere neden olan faktörlere engel olarak yumurtalık kanseri de dahil olmak üzere pek çok kanser riskini azaltır.
Ketojenik onaylı gıdalar arasında doğal ortamda yetişmiş hayvanlardan elde edilen ve süt ürünleri (yumurtalar dahil), yabani balık ve deniz ürünleri sayılabilir. Düşük karbonhidratlı sebzeler ve meyveler (lahana, kuşkonmaz ve limon), avokado ve hindistancevizi yağı gibi sağlıklı yağlar ve kuruyemişler bu diyete dahildir. Ketojenik diyetin uygulanma yöntemi ile ilgili bu konuda uzman bir diyetisyenden yardım alabilirsiniz.
Ketojenik diyet nedir, nasıl yapılır? İdeal diyet listesi ve örneği
Hiperbarik oksijen tedavisi
Hiperbarik oksijen tedavisinde, kapalı bir basınç odasında hastaya saf oksijen verilir. Sağlıklı hücreler, kanser hücrelerinin aksine, uygun bir oksijen kaynağı aldıkları koşullarda gelişirler. Ketojenik diyet ve hiperbarik oksijen tedavisinin kombinasyonu, çeşitli kanser formlarıyla etkinliği açısından incelenmektedir.
Birleştirilen iki terapinin, tümör büyüme oranlarını ve glukoz seviyelerini düşürdüğü gözlenmektedir. Birçok sağlık hizmeti uzmanı, bağışıklığı geliştirmek ve insanların kronik hastalık durumlarını aşmasına yardımcı olmak için bu yöntemi kullanmaktadır.
İyi gelen şifalı bitkiler
Yeşil sebze suyu
Yeşil sebze suyu yumurtalık kanseriyle mücadelede, beslenme düzeninizde eksik olmaması gereken muhteşem bir antioksidan kaynağıdır. Özellikle turpgiller ve fizlizleri anti-aging, anti-kanser ve antioksidan özelliklere sahip olan fito-besinlerdir. Lahana, brokoli ve karnabahar filizleri de vücutta inflamasyonu azaltarak kanserle savaşmaya yardımcı olur. Sebze suyunu taze tüketmeye gayret edin. Saklamanız gerekiyorsa da hava geçirmeyen cam bir kap içinde buzdolabınızın en karanlık bölümünde saklayın.
Zerdeçal
Klinik araştırmalar, zerdeçal kökünde bulunan kurkuminin, inflamasyonla savaşma yeteneği de dahil olmak üzere, kanser semptomlarını tedavi etmek için güçlü yeteneklere sahip olduğunu göstermiştir. Zerdeçal, Tylenol gibi sentetik anti-inflamatuar ilaçlar gibi, aynı inflamasyon önleme kontrolünü sergiler ve 570’den fazla çalışma ile desteklenir. Zerdeçalı mutlaka diyetinize katın.
Zerdeçalın faydaları nelerdir? Zerdeçal çayı neye iyi gelir?
Ayrıca yumurtalık kanseriyle savaşırken:
- Yoğurt ve kefir gibi fermente gıdalar tüketin
- D vitamini takviyesi alın
- Limon, portakal gibi turunçgiller doğal detoks özelliğine sahiptir. Bol bol tüketin.
Yumurtalık kanseri hastaları nasıl beslenmeli?
Uzmanlar bol miktarda meyve, sebze ve pirinç, makarna veya fasulye gibi bitki kaynaklarından elde edilen, lif bakımından zengin tam tahıllı gıdalar yemeyi önermektedirler. Kırmızı et ve işlenmiş etler sınırlı miktarda tüketilmelidir. Ayrıca yoğurt, peynir, süt, tereyağı gibi süt ürünlerini tüketmek ve bol su içmek gerekmektedir.
Detoks nedir, nasıl yapılır? Detoxun faydaları ve zararları nelerdir?
Yumurtalık kanserinden korunma yolları
Yumurtalık kanserini önlemenin kesin bir yolu yoktur. Ancak, riskleri azaltmak mümkün. Yumurtalık kanseri gelişme riskini azalttığı düşünülen faktörler şunlardır:
- Doğum kontrol hapı kullanmak: Doğum kontrol haplarının sizin için uygun olup olmadığını doktorunuza sorabilirsiniz. Doğum kontrol hapı kullanmak, yumurtalık kanseri riskini azaltabilir. Ancak bazı riskleri de vardır, bu nedenle doktorunuzla yarar-zarar dengesini daha rahat ayarlayabilirsiniz.
- Genetik yatkınlık varsa tedbir almak: Eğer ailenizde yumurtalık kanseri vakası görüldüyse, bunu doktorunuzla paylaşın. Doktorunuz bu durumun sizin için ne kadar risk yarattığını belirleyebilir. Bunun için size genetik test yapılmasını da önerebilir.
- Rahmin ya da yumurtalıkların alınması: Eğer yumurtalık kanseri riskinizi arttıran bir gen mutasyonuna sahipseniz, kanseri önlemek için yumurtalık ve rahmin alınabilir
- Gebelik ve emzirme: Gebe kalmak ve emzirmek yumurtalık kanseri riskini azaltır
Yumurtalık kanseri hastalarına öneriler
- Duygularınızı bir arkadaşınızla veya aile üyenizle paylaşmak, yardım etmelerine izin vermek süreci kolaylaştırabilir.
- Kendinize zaman ayırarak rahatlamak, kanserin stres ve yorgunluğuna karşı savaşmaya yardımcı olabilir.
- Doktorunuzla sık konuşmak, sorularınıza yanıt bulmak tedavi için önemli bir adımdır.
- Olabildiğince hareket edin, yeterli uyuyun, her gün sıcak bir banyo yapın.
- Yağlı yiyeceklerden kaçının, yavaş yiyin, yedikten sonra dinlenin, bol sıvı tüketin, kafeinden kaçının. Bknz:>>> Ovarian Cancer
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Ovarian Cancer,2- Symptoms of ovarian cancer3- Ovarian cancer - OverviewYAZIYI PAYLAŞ
Benzer Yazılar
Kadınlarda ve erkeklerde en sık görülen kanser türleri ve tedavileri
Yumurtalık (over) kanseri riskini genetik test ile belirlemek mümkün
Yumurtalık (over) kisti nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Kanser nedir? Neden olur? Türleri, belirtileri ve tedavisi
Son 10 yılda yumurtalık kanseri tedavisinde önemli gelişmeler sağlandı
YORUMUNUZ VAR MI?
Dr. Osamu Mizukami, Sağlık Destek Kliniği, Tokyo Japonya’lı bir dahiliye doktoruyum. *Tokyo’nun merkezinde bir kliniğe sahibim.. Son 35 yılda, POPOLİS kullanarak, 4 binden fazla ilerlemiş kanser hastasını tedavi ettim. Propolis ve kanser*Neden propolis kullanırım? *Dünyada propolis üzerine 1200’den fazla akademik makale mevcuttur. Propolis bu sebeple diğer takviye ürünlere göre daha… Devamını oku »