Portakalın faydaları nelerdir? Portakal kabuğu çayı nasıl yapılır?

30 Mart 2021   |    30 Nisan 2022    |   Kategori: Beslenme ve Diyet, Şifalı Bitkiler Print

Portakal hem lezzetli hem de besleyici olduğu için dünyanın en popüler meyveleri arasındadır. Harika bir lif, C vitamini, tiamin, folat ve antioksidan kaynağıdır. Tüm bu içerdiği besinler sayesinde kalp hastalığı, böbrek taşı ya da anemi riskine karşı koruyucudur. Bir orta boy portakal, günlük C vitamini ihtiyacınızın %80’ini karşılar ve bağışıklık sisteminizi güçlendirir. Düşük kalorilidir, kolajen üretimini destekler, cilt sağlığını korur. Ayrıca iltihabı azaltarak hastalıklardan korunmanızı sağlar. Portakal muhteşem bir meyve olmasının yanında, reçel ya da meyve suyu olarak da tüketilebilir. Ancak portakalı doğal haliyle tüketmek, suyu ya da reçelinden çok daha sağlıklıdır. Ayrıca portakal kabuğu da çok faydalıdır. Portakal kabuğu keklere, tatlılara ve soslara lezzet katmasının yanında çay olarak da tüketilebilir.

Portakalın faydaları

Harika bir C vitamini kaynağıdır

Bir orta boy portakalın içerdiği C vitamini günlük ihtiyacınızın %80’ini karşılar. Yeterli alınan C vitamini: (1)

  • Bağışıklık sistemini güçlendirir,
  • Kolajen üretimine katkı sağlar,
  • İltihabı azaltmaya yardımcı olur,
  • Vücudun hem egzersiz hem de dinlenme sırasında yağı yakıt kaynağı olarak kullanma yeteneğini artırarak yağ yakmayı hızlandırır.
  • Demir emilimini arttırarak kansızlığa karşı koruyabilir.
  • Yaşlanmaya karşı savaşan bir antioksidan görevi görür
  • Mutluluğu ve uykuyu teşvik eden serotonin hormonunun üretimi için gereklidir.

Antioksidan nedir, ne işe yarar? Hangi besinlerde bulunur?

Kalp hastalıklarına karşı koruyabilir

Kalp hastalığı şu anda dünyadaki en yaygın erken ölüm nedenidir. Yapılan araştırmalar portakalda bulunan flavonoidlerin (özellikle hesperidin) kalp hastalığına karşı koruyucu etkileri olabileceğini göstermektedir. (2)

Ayrıca portakal iyi bir lif ve potasyum kaynağıdır ve hiç sodyum içermez. Lifler kandaki kolesterol seviyesini düşürürken, potasyum da kan basıncını düşürerek kalp hastalıklarına karşı korunmamıza yardımcı olabilir.

Böbrek taşını önlemeye yardımcı olabilir

Portakal ve suyundaki sitrik asit ve sitrat, böbrek taşı hastalarına reçete edilen potasyon sitratla benzer etkiler gösterebilmektedir. Portakalın suyu böbrek taşı oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir.(3)

 Anemiyi (kansızlığı) önleyebilir

Anemi (kansızlık) genellikle demir eksikliğinden kaynaklanır. Portakal iyi bir demir kaynağı olmasa da içerdiği yüksek oranda C vitamini (askorbik asit) ve sitrik asit vücudun sindirim sisteminden demir emilimini artırabilir. Eğer portakalı demir açısından zengin yiyeceklerle yerseniz kansızlığı önlemeye yardımcı olabilir.

Anemi (kansızlık) nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Cilt sağlığınızı korur

Portakal son derece zengin bir C vitamini kaynağıdır. C vitamini, cildi destekleyen, güçlendiren ve yaraların iyileşmesini hızlandıran kolajen üretimine katkıda bulunur. Yeterli C vitamini tüketmek, cilde esneklik kazandırarak daha sağlıklı ve pürüzsüz görünmesini ve sağlıklı yaşlanmasını sağlayabilir.

Portakalın besin değeri

Bir orta boy portakalın (yaklaşık 130 gram) içerdiği besinler:

  • Kalori: 60
  • Lif: 3 g (gram) (günlük ihtiyacın %9’u)
  • Yağ: 0 g
  • Sodyum: 0 g
  • Şeker: 12 g
  • Protein: 1 g
  • Karbonhidrat: 15,4 g
  • C vitamini: 70 mg (günlük ihtiyacın kadınlar için %93’ü – erkekler için %77’si)

Folik asit nedir? Folat vitaminin faydaları ve gebelikte kullanımı

  • Kalsiyum: Günlük ihtiyacın %6’sı
  • Potasyum: 237 mg (günlük ihtiyacın %5’i)
  • B1 vitamini: Günlük ihtiyacın %11’i
  • Folat: Günlük ihtiyacın %10’u

Portakaldaki baskın karbonhidrat, glikoz, fruktoz ve sükroz gibi basit şekerlerdir. Bu şeker içeriğine rağmen portakalın glisemik indeksi düşüktür. Bu sayede kan şekerinin yükselmesini engeller.

Portakal ayrıca sağlık yararlarının çoğundan sorumlu olan karotenoidler ve flavonoidler gibi çeşitli bitki bileşiklerinin zengin bir kaynağıdır.

Portakal ve Portakal suyu kalori

Portakal suyu tüm dünyada tüketilen en popüler içeceklerden biridir. Ancak bütün bir portakal ile karşılaştırıldığında, bir porsiyon portakal suyu (240 ml) önemli ölçüde daha az lif içerir ve yaklaşık iki kat daha fazla kaloriye sahiptir. Bir orta boy portakalda yaklaşık 60 kalori bulunurken, bir bardak portakal suyu 110 kaloridir, 2 tam portakalla benzer miktarda doğal şeker içerir ve çok daha az doyurucudur.

Bu nedenle beslenme uzmanları ölçülü olarak tüketildiğinde sağlıklı olsa da, portakalın suyu yerine meyvesini tercih etmenizi önermektedirler.

Portakal suyunu kimler içemez?

Eğer beta bloker (yüksek tansiyon ilacı) kullanıyorsanız portakal suyunu sınırlı tüketin. İçerdiği yüksek oranda potasyum böbrek hasarına neden olabilir. Ayrıca portakal suyunun şeker oranı ve kalorisi yüksek olduğu için diyabet hastasıysanız veya kilo vermeye çalışıyorsanız tercih etmeyin.

Greyfurt nasıl tüketilmeli? Faydaları nelerdir? Yağı ve suyu neye iyi gelir?

Portakal türleri

  • Göbekli portakal (Navelina): C vitamini açısından zengin, asit içeriği düşük ve hafif acı-tatlı lezzette bir portakaldır. Çekirdeksizdir. Kolay soyulur. Alt kısmı göbek deliğine benzer ve meyvenin dibinde küçük bir “mini portakal” bulabilirsiniz.
  • Kan portakalı: Parlak kırmızı renktedir. Mandalinadan biraz daha büyük, sulu ve soyması kolay bir türdür.
  • Şeker portakalı: Asit içeriği düşüktür ve tatlıdır. Ancak çok lezzetli değildirler. Çabuk bozulabildikleri için az üretilirler ve genellikle meyve suyu yapımında kullanılırlar.
  • Sevilla: Asit içeriği yüksektir ve ekşidir. Atıştırmalık olarak pek tercih edilmezler. Reçel ya da salata sosu yapımında kullanılırlar.
  • Bergamot portakalı: Portakal büyüklüğünde ancak misket limonuna benzer sarı veya yeşil renktedir. Oldukça acı ve asitli bir tadı vardır ve yenmeye uygun değildir. Güzel kokusu nedeniyle kabukları parfümlerde ve tomurcuk çayına lezzet katmak için kullanılır.
  • Cara Cara göbek portakal: Kırmızı etli göbek portakalıdır. Tatlı, sulu, asit oranı düşük ve lezzetlidir.
  • Valencia: İnce kabuklu ve çok suludur. Çekirdekli bir türdür. Atıştırmalık ve meyve suyu için son derece uygundur.

Portakal nasıl saklanır?

Eğer birkaç gün içinde tüketecekseniz portakalı direk güneş ışığından uzak oda sıcaklığında saklayabilirsiniz. Daha uzun süre dayanmasını istiyorsanız buzdolabınızın sebzelik çekmecesine koyun.

Portakal kabuğu faydaları

Portakalın kabukları lif, C vitamini ve polifenoller gibi bitki bileşikleri dahil olmak üzere çeşitli besinler açısından zengindir. Örneğin meyvesinden yaklaşık 3 kat daha fazla C vitamini ve 4 kat daha fazla lif içerir. Ayrıca iyi bir provitamin A, folat, riboflavin, tiamin, B6 vitamini ve kalsiyum kaynağıdır. (4)

Araştırmalar portakal kabuğunun meyvesine oranla çok daha yüksek miktarda polifenol içerdiğini göstermektedir. Bu polifenoller tip 2 diyabet, obezite ve Alzheimer hastalığı gibi birçok kronik durumu önlemeye ve yönetmeye yardımcı olabilir.

Limonun faydaları nelerdir? Limon suyu ve kabuğu neye iyi gelir?

Ek olarak, kansere (özellikle cilt kanserine) karşı koruyucu olduğu düşünülen bir kimyasal olan limonen içerir. (5)

Portakal kabuğunu nasıl tüketmeliyiz?

  • Kabuklarda yüksek oranda bulunan pestisit (böcek ilacı) miktarını azaltmak için portakalları sıcak su altında yıkayın ya da organik portakalları tercih edin.
  • Sert dokuları ve yüksek lif içeriği nedeniyle portakalın kabuklarının sindirimi zor olabilir. Ayrıca tadı acıdır ve çiğnenmesi zordur. Büyük parçalar halinde yemek yerine salatalara, yemeklere, keklere ya da soslara rendeleyerek tüketmeyi tercih edin.

Portakal kabuğu nasıl kurutulur?

Kabuklarını kurutmak için organik göbek portakalları tercih edebilirsiniz. Hem pestisit kalıntısı içermezler hem de kabukları kalın olduğu için daha rahat soyarsınız. Bu kurutma yöntemiyle her tür narenciyenin (limon, mandalina, greyfurt vb.) kabuğunu kurutabilirsiniz.

Yapılışı:

  • İyi, keskin bir sebze soyucu ile kabuğu beyaz kısmına girmeden, yüzeyden, yukarıdan aşağıya doğru, şeritler halinde soyun. Eğer beyaz kısmıyla soyarsanız kabuklar acı olur ve çok zor kurur.
  • Soyduğunuz şeritleri yaklaşık 3 mm’lik parçalar halinde ince ince dilimleyin. (Açık havada kurutacaksanız dilimlemeyin.)

Açık havada portakal kabuğu kurutma

  • Şeritleri, kabukların içi yukarı bakacak şekilde bir tepsiye dizin.
  • 3-4 gün kadar oda sıcaklığında ya da açık havada ılık, sirkülasyonu iyi olan, güneşli bir yerde kurumaya bırakın.
  • Kabuklar, gevrekleşip nemlerini kaybettiklerinde hava geçirmez bir kaba koyun ve serin bir yerde ya da buzdolabında saklayın.

Fırında portakal kabuğu kurutma

  • Dilimlediğiniz kabukları yağlı kağıt serdiğiniz bir fırın tepsisine tek katman halinde yayın.
  • 90-95 derece fırında, kabuklar kıvrılıp sertleşene kadar, 25-30 dakika pişirin.
  • Fırından çıkarın ve tamamen soğumasını bekleyin.
  • Ardından hava geçirmez bir kaba koyun ve buzdolabında 3 aya kadar saklayın.

Portakal kabuğu çayı nasıl yapılır?

Malzemeler: 1 yemek kaşığı taze soyulmuş veya 1 tatlı kaşığı kurutulmuş doğranmış portakal kabuğu, 1 bardak su, Çubuk ya da toz tarçın (isteğe bağlı), Bal (isteğe bağlı)

Yapılışı:

  • Taze portakal kabuğu kullanıyorsanız, bunları 1 cm büyüklüğünde parçalar halinde doğrayın. Kurutulmuş kullanıyorsanız havanda ezin.
  • Suyu ve portakal kabuklarını bir tencereye koyun ve kaynatın.
  • Kaynamaya başlayınca içine çubuk ya da toz tarçını ekleyip 10 dakika kadar kaynatın.
  • Kabukları süzdükten sonra çayı hafifçe soğumaya bırakın.
  • İçmeden önce dilerseniz biraz bal ekleyebilirsiniz.

Tarçın neye iyi gelir? Nasıl kullanılır? Ballı tarçın çayının faydaları

Portakalın zararları

Portakal çoğunlukla güvenli bir besindir. Ancak bazen;

  • Nadir de olsa alerjiye neden olabilir.
  • Asitli bir meyve olduğu için mide ekşimesi sorunu yaşayan insanlarda semptomları daha da kötüleştirebilir.
  • Beta bloker alıyorsanız, çok fazla portakal potasyum alımınızı artırabilir ve böbrek hasarına neden olabilir.
  • Fazla C vitamini, fosfat bağlayıcılar gibi alüminyum içeren ilaçlardan emilimi artırabilir ve hormon replasman tedavisi görüyorsanız östrojen seviyenizi artırabilir.
  • Portakal suyu içerdiği fazla şeker nedeniyle kilo artışına neden olabilir.

Portakal ne kadar yenmeli?

Fazla portakal yemek C vitamini doz aşımına neden olmaz. Bunun için yaklaşık 40 tane yemelisiniz. Ancak portakal çok lifli bir meyvedir ve eğer life duyarlıysanız günde bir taneden fazla yediğinizde reflü, kabızlık, ishal, karın ağrısı gibi sindirim sorunları yaşayabilirsiniz.

Kaynaklar ve Referanslar:

1- Vitamin C2- Thiamin3- Dietary Fiber

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla