Medikal Akademi

Burun tıkanıklığı neden olur? Tedavisi ve doğal çözümler

12 Eylül 2020 | 30 Mart 2023 | Kategori: Kulak Burun Boğaz Print

Paylaş

Tweetle

Paylaş

1 Paylaşım

Burun tıkanıklığı, sinüslerdeki kan damarlarının iltihaplanması sonucu oluşur. Çoğu zaman sinüs enfeksiyonu veya soğuk algınlığı gibi çözümü kolay sağlık sorunlarından kaynaklansa da hayat kalitesini olumsuz etkileyen sıkıntılı bir durumdur. Genellikle evde uygulanan basit yöntemlerle ya da reçetesiz ilaçlarla tedavi edilebilir. Eğer tıkanıklığın nedeni alerjik bir durumsa antihistaminik ilaçlar ya da burun spreyleri rahatlatıcı olabilir. Ancak burun tıkanıklığınız 10 günden uzun sürdüyse ve ateş, sinüs ağrısı ya da yeşil burun akıntısı gibi belirtiler de eşlik ediyorsa ciddi bir sağlık sorunu söz konusu olabilir. Uygun tedavi için mutlaka bir doktora görünün.

İçindekiler

Burun tıkanıklığı neden olur?

Çoğunlukla burun tıkanıklığının, burun yollarında biriken fazla mukustan kaynaklandığı düşünülür. Ancak temel neden, sinüslerdeki kan damarlarının iltihaplanmasıdır. Bu iltihaplanmaya ise genellikle soğuk algınlığı, grip, alerji veya sinüs enfeksiyonu neden olur. Bazen sigara dumanı veya araba egzozu gibi tahriş edici maddeler de burun tıkanıklığına neden olabilir. Bu duruma alerjik olmayan (vazomotor) rinit denir. Bazen tıkanıklığa burun akıntısı da eşlik edebilir. (1)

Sinüzit neden olur? Ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Burun tıkanıklığı hangi hastalıkların belirtisidir?

Bir haftadan uzun süren burun tıkanıklığı aşağıdaki sağlık sorunlarının belirtisi olabilir:

Akut veya kronik sinüzit (sinüs enfeksiyonu)
Alerjiler
Saman nezlesi
Nezle, soğuk algınlığı
Grip
Covid 19
Septum deviasyonu (burun eğriliği)

Alerjik rinit (saman nezlesi) nedir? Belirtileri ve tedavisi

Geniz eti (adenoid) büyümesi
Burunda yabancı cisim
Dekonjestan burun spreyi aşırı kullanımı
Hava kuruluğu
Çevresel tahriş edici maddeler ve kimyasal maruziyet
Nazal polipler (burunda iyi huylu tümörler)
Alerjik olmayan rinit (alerjiye bağlı olmayan kronik tıkanıklık veya hapşırma)
Bazı ilaçlar
Hormonal değişiklikler
Mesleki astım
Gebelik
Churg-Strauss sendromu (kan damarı iltihabı ile kendini gösteren bir hastalık).
Wegener granülomatozu (burunda, sinüslerde, boğazda, akciğerlerde ve böbreklerdeki kan damarlarında iltihaplanmaya neden olan nadir bir hastalık).

Alerji nedir, kimlerde görülür? Belirtileri, testi ve tedavisi

Respiratuar sinsityal virüsü (RSV) (akciğer ve solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan, yaygın görülen bir virüstür).
Uyku apnesi
Stres
Tiroid bozuklukları

Gebelikte burun tıkanıklığı

Gebelikte riniti de denilen bu durum, hamilelik sırasında herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir ve doğumdan kısa bir süre sonra kaybolur. Genellikle bunun nedeni hamileliğin getirdiği hormonal dalgalanmalar ve artan kan akımıdır. Bu değişiklikler burun içindeki mukoza zarının şişmesine neden olabilir. (2)

Nezle nedir, nasıl tedavi edilir? Soğuk algınlığı ve grip arasındaki farklar

Bebeklerde burun tıkanıklığı

Burun tıkanıklığı yetişkinler ve çocuklarda çok büyük sorun teşkil etmese de bebeklerde tehlikeli olabilir. Bebeklerin beslenmesini olumsuz etkileyebilir ve hatta ölümcül solunum sorunlarına yol açabilir. Normal konuşma ve işitme gelişimini de engelleyebilir. Bu nedenle bebeğinizde burun tıkanıklığı varsa hemen çocuk doktorunuza başvurun. (3)

Burun tıkanıklığı nasıl geçer? Tedavisi

Burun tıkanıklığı için ilaç

Eğer burun tıkanıklığınız evde uyguladığınız tedavilere rağmen iyileşmiyorsa doktorunuz tıkanıklığın nedenine göre reçeteli ya da reçetesiz ilaçlar önerebilir. Burun tıkanıklığı tedavisinde yaygın olarak kullanılan ilaçlar şunlardır: (4)

Dekonjestanlar (Naphazoline, oksimetazolin, fenilefrin, psödoefedrin): Genellikle burun spreyi olarak kullanılan (fenilefrin ve psödoefedrinin hap formu da vardır) bu ilaçlar burun yollarındaki şişliği azaltmaya, tıkanıklığı ve sinüs basıncını hafifletmeye yardımcı olur. Ağızdan alınan dekonjestan ilaçları 1 haftadan fazla, burun spreyini ise 3 günden fazla kullanmayın, durumunuz daha da kötüleşebilir. 4 yaşın altındaki çocuklarda asla kullanmayın.

Katarin nedir? Ne için ve nasıl kullanılır? Yan etkileri nelerdir?

Antihistaminikler: Eğer burun tıkanıklığının nedeni alerjiyse antihistaminik ilaçlar semptomları hafifletecektir. Loratadin ve setirizin gibi oral antihistaminikler ya da azelastin gibi antihistaminik içeren burun spreyleri kullanılabilir.
Steroid burun spreyleri: Reçeteli ya da reçetesiz satılabilen bu anti-enflamatuar ilaçlar, iltihabı azaltır, hapşırma, burun akıntısı veya tıkanması gibi semptomların hafifletilmesine yardımcı olurlar.

Eğer burunda veya sinüslerde mukusun dışarı akmasını engelleyen tümörler veya nazal polipler varsa, ameliyatla bunların çıkarılması gerekebilir.

Burun tıkanıklığına ne iyi gelir? Ev tedavileri

Evde uygulayabileceğiniz bazı basit yöntemler burun tıkanıklığı sorununuza yardımcı olabilir:

Buhar makinesi: Havayı nemlendiren bu aletler mukusu parçalamaya ve iltihaplı burun yollarını yatıştırmaya yardımcı olabilir. Ancak astımınız varsa, kullanmadan önce doktorunuza danışın.

Allerset (setirizin) nedir? Ne için nasıl kullanılır? Yan etkileri

Çift yastık kullanın: Uyurken başınızı yüksekte tutmak mukusun burun kanallarınızdan dışarı akmasını sağlayabilir
Serum fizyolojik: Tuzlu su içeren bu spreyler her yaş için güvenlidir, ancak bebeklerde bebeğin burnunda kalan mukusu çıkarmak için bir aspiratör kullanmak gerekebilir.
Ilık, uzun bir duş alın
Bol sıvı tüketin: Bu, mukusunuzu incelterek sinüslerin tıkanmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Yüzünüze ılık, ıslak bir havlu koyun: Rahatsızlığı giderebilir ve burun yollarınızı açabilir.
Salin solüsyonu: Bir çay kaşığı sofra tuzunu ılık suyla karıştırın ve solüsyonu bir damlalık ya da neti kabı yardımıyla burun deliklerinize dökün. Karışım için steril veya damıtılmış şişe suyu veya kaynatılmış ve soğutulmuş musluk suyu kullanın. Aşağıda neti kabı ve kullanımı hakkında daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Neti kabı (neti pot) nedir ve nasıl kullanılır?

Neti kabı, mukus ve sıvıları nazal geçişlerinizden temizlemek için tasarlanmış bir kaptır. Küçük bir çaydanlığa benzer. Burun tıkanıklığını ve öksürüğü azaltmaya, mukus ve mikropları temizlemeye ve nefes almayı iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Bir lavaboya yaslanın ve başınızı yana doğru eğin. Sıvının ağzınıza akmaması için alnınızı ve çenenizi düz tutmaya çalışın.
Salin solüsyonu dolu neti kabının ağzını burun deliklerinizden birine yerleştirin ve kabı burun kanalınıza su girene kadar eğin.
Solüsyon diğer burun deliğinizden lavaboya akacaktır.
Aynı işlemi başınızı ters yönde eğerek diğer burun deliğinizle de tekrarlayın.

Bu işlemin çocuklarda uygulanması, bir çocuk doktoru tarafından tavsiye edilmediği sürece önerilmemektedir.

Burun tıkanıklığı için bitkisel çözümler

Okaliptüs yağı: Sıcak suya 2-3 damla okaliptüs yağı damlatın ve yaklaşık 10-20 dakika kadar soluyun. Okaliptüs yağı yokluğunda nane yağı da kullanılabilir.
Sarımsak: Birkaç diş sarımsağı dilimleyin ve küçük bir tencerede bir bardak su ile pişirin. Ardından buharını 5-10 dakika soluyun. Ayrıca çiğ sarımsak da tüketebilirsiniz.

Sarımsak neye iyi gelir, nasıl tüketilmeli? Faydaları ve zararları

Soğan: Soyulmuş bir soğanı 5 dakika kadar koklamak burun tıkanıklığını gidererek nefes almayı kolaylaştırabilir.
Elma sirkesi: 2 çay kaşığı elma sirkesini bir bardak ılık suyla karıştırıp günde en az 3 defa tüketin. İsterseniz karışıma bal da ekleyebilirsiniz.
Reyhan: Sabahları kahvaltıdan önce ve akşam yemeğinden sonra 4-5 adet reyhan yaprağı çiğnemek. Yaprakların birkaç tanesini sabah çayınıza atabilirsiniz.
Zencefil: 1 dilim taze zencefil kökünü 2 bardak su ile 15 dakika kadar kaynatın. Temiz bir bezi bu suyla ıslatın ve 10-15 dakika kadar yüzünüze kompres yapın. Ayrıca taze zencefil çayı da tüketebilirsiniz.

Balın faydaları ve zararları nelerdir? Bal yüze ve saça nasıl uygulanır?

Çemen otu: Çemen otunu bir bardak suyla karıştırın ve bu suyu ısıtın. Bu karışımı günde 2-3 kez için.
Bitki çayları: Papatya, böğürtlen, kekik, nane veya biberiye yaprağı çaylarını tüketmek daha rahat nefes almanızı sağlayabilir.
Sıcak çorba: Günde 1-2 tabak sıcak tavuk çorbası içebilirsiniz. Vejetaryen ya da vegan iseniz bol sarımsak ve zencefil içeren bir sebze çorbası tercih edebilirsiniz.
Arnavut biberi: İçerdiği kapsaisin, mukusu kurutarak nefes almayı kolaylaştırır. Aynı zamanda iltihap önleyici olduğu için burun kanallarındaki iltihabı azaltabilir. Yemeklerinizin üzerine pul biber serpin ya da bir bardak kaynar suya çeyrek çay kaşığı kırmızı biber tozu ekleyerek için.

Elma sirkesi neye iyi gelir? Faydaları nelerdir, nasıl kullanılır?

Burun tıkanıklığında ne zaman doktora gitmeli?

Bazen, özellikle tıkanıklık başka bir sağlık durumundan kaynaklanıyorsa, evde uygulanan yöntemler yeterli olmayabilir. Bu durumda, özellikle durumunuz ağrılıysa ve günlük aktivitelerinizi etkiliyorsa, tıbbi tedavi gerekebilir. Aşağıdakilerden herhangi birinin eşlik ettiği 10 günden uzun süren burun tıkanıklığınız varsa hemen doktorunuza görünün:

3 günden fazla süren yüksek ateş,
Sinüs ağrısı ve yeşil burun akıntısı
Bağışıklık sisteminde zayıflama,
Astım veya amfizem
Yaşanan bir kafa travması sonrası sürekli kanlı burun akıntısı

Koronavirüs REHBERİ: Nasıl bulaşır? Belirtileri, korunma yöntemleri ve tedavisi

Burun tıkanıklığı ve korona

Burun tıkanıklığı Covid 19 semptomlarından biridir, ancak çoğu zaman çok daha basit bir nedenden kaynaklanır. Covid 19’dan şüphelenmek için başka belirtilerin de gerektiğini unutmayın (ateş, kuru öksürük, halsizlik vb.) ancak burnunuz ve / veya sinüslerinizle ilgili devam eden veya kötüleşen semptomlar yaşıyorsanız (uyku bozukluğu, şiddetli yüz ağrısı vb.) mutlaka bir uzmana danışın.