Meyan kökü neye iyi gelir? Nasıl kullanılır? Faydaları ve zararları

Yazan Diyetisyen Gözde Uçak
15 Ağustos 2020   |    20 Ekim 2023    |   Kategori: Beslenme ve Diyet, Şifalı Bitkiler Print

Meyan kökü, asırlardır sağlık için kullanılan şifalı bir bitkidir. Lifli kökleri tatlandırıcı olarak kullanılan meyan kökü, Çin tıbbında, ‘kılavuz ilaç’ olarak kabul edilir. Kökün tatlılığı, içeriğinde bulunan ve şekerden 50 kat daha tatlı olan glisirizik asitten kaynaklanır. Günümüzde öksürük ve soğuk algınlığı, mide hastalıkları, bağırsak iltihabı, kabızlık, menopoz semptomları dahil pek çok rahatsızlığın tedavisinde kullanılır. Cilt ve saç bakımı için çok faydalı olan meyan kökü, ilaç ve şampuan yapımında, baharat olarak, ve gıda ürünlerinde yaygın olarak kullanılır. Güçlü bir bitki olduğu için doktora danışmadan tedavi amaçlı kullanmayınız.

Meyan kökü nedir?

Meyan kökü Akdeniz ve Asya’da yetişen baklagiller ailesinden Glycyrrhiza glabra adlı bir bitkinin köküdür. Dere ve nehir kenarlarındaki kumluklarda yetişir. Sonbaharda topraktan çıkarılan kökler temizlenip, kurutulur. Karmaşık bir yapısı olan meyan kökünün içeriğinde flavonoidler ve çeşitli fitoöstrojenler dahil olmak üzere 134 farklı potansiyel iyileştirici bileşik tanımlanmıştır. Sağlık açısından mucizevi yararlar sağlayan değerli bir bitkidir.

Antioksidan nedir, ne işe yarar? Hangi besinlerde bulunur?

Meyan kökünün besin değeri

Meyan kökünde bulunan vitamin ve mineraller

  • Karbonhidratlar: Meyan kökü, yüksek oranda karbonhidrat içerir.
  • Protein: Meyan kökü, bir miktar protein içerir.
  • Lif: Meyan kökü, lif bakımından zengindir. Lifler, sindirim sistemi sağlığı için önemlidir ve ayrıca kan şekeri kontrolüne yardımcı olur.
  • Flavonoidler: Meyan kökü, flavonoidler gibi antioksidan bileşikler içerir. Antioksidanlar, hücre hasarını önleyerek vücudun savunmasını destekler.
  • Saponinler: Meyan kökü, saponinler gibi bileşikler içerir. Saponinler, vücuttaki inflamasyonu azaltmaya yardımcı olur ve ayrıca bağışıklık sistemini güçlendiri.
  • Meyan kökü ayrıca bolca, potasyum, magnezyum ve demir gibi mineralleri içerir.
  • Vitaminler: Meyan kökü, C ve B vitaminleri gibi önemli vitaminleri içerir.
Meyan kökü

Meyan kökü bitkisi Türkiye’nin pek çok yerinde yetişir

Meyan kökünün faydaları

  • Öksürüğe iyi gelir: Anti-enflamatuar özelliği sayesinde çay olarak tüketildiğinde boğaz ağrısına ve öksürüğe iyi gelir. Pek çok şurubun içerisinde kullanılmaktadır.
  • Vücudun strese karşı direncini arttırır: Meyan kökü stresle ilişkili hormon seviyelerini düzenlemeye yardımcıdır.
  • Menopoz ve regl öncesi sendromu semptomlarını azaltır: Menopoz döneminde sıcak basması dahil, hormonal problemlerin tedavisi için doğal bir seçenektir.
  • Balgam söktürücüdür: Bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonlarını temizlemeye ve vücudun sağlıklı bir mukus üretmesine yardımcı olabilir.
  • Mide – bağırsak sorunlarını yatıştırır: Meyan kökü, sindirim sistemini rahatlatır ve mide ekşimesi, mide bulantısı, mide ağrısı ve hazımsızlık için doğal bir ilaçtır.
  • Bağışıklık sistemini güçlendirerek enerji ve dayanıklılığı arttırır: Anti-viral niteliği sayesinde Hepatit C, HIV ve grip tedavisinde kullanılabilir.
  • Kas ve eklem ağrılarını hafifletir: Anti-spazmodik olarak kaslardaki krampların, anti-enflamatuar olarak da eklem ağrılarının hafifletilmesine yardımcı olur.
  • Yorgunluğu giderir: Metabolizma üzerinde dengeleyici bir etkiye sahiptir. Yorgun hissediyorsanız sizi güçlendirir, gergin ve sinirliyseniz sakinleştirebilir.
  • Depresyonu önler: Meyan kökü birçok antidepresan bileşiği içerir
  • Kolesterol düzeyini düşürür
  • Karaciğeri korur, safra akışını arttırır
  • Müshil özelliği vardır

Lifli besinlerin sağlığa faydaları ve en çok lif içeren gıdalar

Meyan kökü neye iyi gelir?

Meyan kökü ülsere iyi gelir mi?

Mide asidi seviyelerini düşürerek ülserlerin önlenmesinde yardımcı olabilir. Sindirim sisteminde tahriş ve iltihabı engeller. Meyan kökünün etken maddesi glisirizin, eğilimli kişilerde tansiyonu yükseltebildiği için DGL formu daha güvenli bir kullanım sağlayarak ülser ve gastrit tedavisinde anti-asitlerin yerine kullanılabilir.

Meyan kökü reflüye iyi gelir mi?

Meyan kökü, asit reflü semptomlarını hafifletebilir. Uzun süreli kullanıma uygun hale getirilmiş olan DGL bazı doktorlar ve alternatif tıp uzmanları tarafından önerilir. Mukus aktivitesini destekleyerek mide ve yemek borusunda aside karşı bir bariyer oluşmasını sağlayarak hasarlı dokunun iyileşmesine yardımcı olur.

Kronik yorgunluk ve strese iyi gelir

Meyankökü içeriğindeki glisirizik asit, stres hormonlarını kontrol eden adrenal bezlerin dengeli çalışmasına yardımcı olur. Stres hormonu seviyeleri düştüğünde genellikle sinirlilik, halsizlik, melankoli, anksiyete artar. Meyan kökü, glisirizin kortizol aktivitesini dengeleyerek stresi azaltmaya yardımcı olur.

Kalp damar hastalıklarına karşı korur

Klinik çalışmalar meyan kökünün antioksidan etkisinin kılcal damar sağlığını koruduğunu, kötü kolesterolün zararını sınırlandırarak tıkanma ve plak oluşumunu engelleyebileceğini ve kalbin sağlıklı çalışmasına katkıda bulunabileceğini göstermiştir.

Ülser nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Zona ve uçuk için faydalıdır

Meyan kökünün anti-viral niteliği herpes virüsüne bağlı yaraların iyileşmesinde etkilidir. Meyankökü ekstresi uçuk, gece yanığı ve zona tedavisinde kullanılmaktadır. Etkilenen bölgeye günde 4 ila 5 kez meyan ekstresinden yapılmış bir merhem uygulanabilir.

Solunum yolu hastalıkları

Meyan kökü anti-alerjik etkisi nedeniyle saman nezlesi, alerjik rinit, konjonktivit ve bronşiyal astım tedavisinde sıklıkla kullanılır. Hava yollarındaki mukusun gevşemesine, seyrelmesine ve vücuttan atılmasına yardımcı olarak tıkanıklığı önler.

Karaciğeri hepatitler karşı korur

Meyan kökü antioksidan bileşikleri sayesinde karaciğeri korur ve iyileşmesini destekler. Anti-enflamatuar özellikleri, hepatitle ilişkili karaciğer iltihaplarını gidermeye yardımcı olur.

Meyan kökü zayıflatır mı?

Araştırmalar, 2 ay boyunca günde 3 gram meyan kökü ekstresi tüketen kişilerde vücut yağ kütlesinde önemli bir azalma olduğunu göstermektedir. Bazı uzmanlar her 2 aylık kullanımdan sonra 2 haftalık aralarla rutin şekilde meyan kökü kullanımını öneriyorlar. Ancak meyan kökü uzun süre kullanıldığında bazı yan etkilere neden olabileceğinden gerekli doz doktor kontrolünde belirlenmelidir. Sağlıklı kilo vermek için bir uzman tarafından önerilen diyet ve egzersiz programına meyan kökü çayı eklenebilir.

Enginar nedir? Enginarın sağlığa faydaları nelerdir?

Meyan kökü nasıl kullanılır?

Kökler; bitkisel takviyeler ve ilaçlar için kullanılan birincil kısım olmasına rağmen, yapraklar da anti-mikrobiyal faydaları için değerlendirilir. Kurutulmuş meyan kökleri demet halinde, kesilmiş bloklar olarak, çubuk ya da toz halde satılır. Kapsül ve sıvı formları da mevcuttur.

Meyan kökü ekstresi

Öksürük damlası, şurup, pastil ve müshil ilaçlarının bileşimine dahil edilir. Şekerler ve içeceklerde tatlandırıcı olarak kullanılır. Meyan ekstresi tüketimi günlük 30 mg / mL glisirizik asidi aşmamalıdır. Daha fazlası istenmeyen yan etkilere neden olabilir.

Meyan tozu

Toz formundaki meyan kökü, özellikle egzama ve aknenin tedavisinde kullanılabilir. Cildi temizleyen bir merhem olarak kızarıklık, şişme, kaşıntı ve döküntü semptomlarını iyileştirebilir.

Meyan çayı

Meyan kökü çay olarak tüketildiğinde sindirim ve solunum problemlerinizde rahatlama sağlar. Öksürüğe iyi gelir, kabızlığı giderir, balgam söktürücüdür.

Meyan balı (meyan/biyan şurubu)

Meyan kökünün taze veya kuru kökleri yoğun bir kıvam alana kadar suda kaynatılır. Suda kolaylıkla eriyen parlak, siyah renkli tatlı bir öz elde edilir. Pastil olarak alındığında göğsü yumuşatır, öksürüğü keser. Ağızda emilen meyan kökü mide rahatsızlıklarını giderir. Meyan kökünün yoğun hali olan meyan balı, kortizon kullanımının gerekli olduğu durumlarda (Addison hastalığı) tercih edilebilir. Üst solunum yolu rahatsızlıklarında günde 0,5-1g; mide rahatsızlıklarında 1,5-3g alınmalıdır.

Yaban mersini hangi hastalıklara iyi gelir? Faydaları nelerdir?

Meyan kökünün zararları

  • Hamilelikte meyan kökü tüketmek, bebeğin beyin gelişimine zarar verebilir, erken doğum veya düşük yapma riskini artırabilir.
  • Emziren kadınların kullanmaması tavsiye edilir.
  • Uzun süreli kullanımda yüksek tansiyon, kronik yorgunluk ve düşük potasyum seviyelerine neden olabilir.
  • Diüretikler ve kortikosteroidler gibi potasyum seviyelerini düşürebilen ilaçlarla birlikte alınmamalıdır.
  • Kolestatik karaciğer hastalığı, siroz, şeker hastalığı ve ciddi böbrek yetmezliği olanların meyan kökü kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışmaları önerilir.
  • Meme, rahim ve yumurtalık kanseri olan kadınlarda östrojen benzeri etkilere sahip olabileceğinden tüketilmemelidir.
  • Diğer ilaçlarla etkileşime girebilir ve Hipertoniyi (sinir hastalığından kaynaklanan bir kas durumu) ve hipokalemiyi (potasyum eksikliği) kötüleştirebilir.
  • Erkeklerde uzun süre ve yüksek dozda kullanımı erektil disfonksiyonunu (sertleşme güçlüğü) tetikleyebilir.
  • Cerrahi işlemler sırasında kan basıncı kontrolüne müdahale edebileceğinden, ameliyattan iki hafta önce meyan kökü alımı bırakılmalıdır.
  • Uzun süreli kullanımlarda akciğer ödemi ve metabolizma anormallikleri gözlemlenmiştir.
  • 10 yaşından küçük çocuklara önerilmez.
  • Kalp hastaları veya yüksek tansiyonu olanlar meyan kökü alırken dikkatli olmalıdırlar.
  • Bezelye, fasulye gibi baklagil alerjisi olan kişiler için tehlikeli olabilir.
  • Aşırı dozda altı haftadan uzun süre boyunca kullanılırsa, bedende su ve sodyum birikmesine yol açabilir.

Zerdeçalın faydaları nelerdir? Zerdeçal çayı neye iyi gelir?

Pek çok rahatsızlığın tedavisi için önerilen meyan kökünün bazı yararları klinik olarak henüz kanıtlanmamıştır. Fazla tüketilirse kan basıncının yükselmesine, kanınızdaki potasyum seviyesinin düşmesine neden olabilir. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa ve reçeteli bir ilaç kullanıyorsanız meyan kökü almadan önce mutlaka doktorunuzu bilgilendirmelisiniz.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

3 Yorum
En Yeniler
Eskiler Beğenilenler
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Fatih
Fatih
1 yıl önce

İştah açma özelliği varmı bir bilginiz varmı kızıma kullanmak istiyorum cok zayıf faydası olurmu

Abdurrezzak SARIN
Abdurrezzak SARIN
2 yıl önce

Harika bir çalışma olmuş. elinize sağlık. Bir de Harran Üniversitesinin “Meyan kökünün antioksidan özelliği” üzerine yaptığı çalışmayla birleştirebilirseniz, daha da harika olur düşüncesindeyim.

Anonim
Anonim
3 yıl önce

Tebrik ederim halka hizmet böyle olur şaştım kaldım saygıdeğer bir iş emeği geçenlere şükranlarımı sunarım

Araç çubuğuna atla