Sedimantasyon (ESR) nedir? Düşüklüğü ve yüksekliği ne tür sorunlar yaratır?

Sedimantasyon, sed oranı veya eritrosit sedimantasyon hızı (ESR), vücuttaki iltihaplanmayı ortaya çıkarabilen bir kan testidir. ESR testi tek başına bir tanı aracı değildir ancak iltihaplı bir hastalığı tespit etmek veya ilerlemesini izlemek için yaygın olarak kullanılır. Sedimantasyon oranı kırmızı kan hücrelerinin (eritrosit) belirli bir sürede çökme hızının ölçüsüdür. Lupus gibi otoimmün hastalıklarda, artriti de içeren iltihaplı hastalıklarda, belirli kanserlerde bu oran yükselebilir. İlerlemiş yaş, ilaç kullanımı, anemi, gebelik, böbrek sorunları, tiroid hastalığı, miyelom ve enfeksiyon gibi sorunlar, kanın özelliklerini ve kan hücrelerinin çökme hızını etkileyebilir. Sed oranı genel bir iltihabı ölçmekle birlikte, buna neyin neden olduğu konusunda tek başına yeterli değildir. Bu nedenle, testinizin sonuçları yorumlanırken olası faktörler dikkate alınır.

Sedimantasyon nedir?

Sedimantasyon ne işe yarar?

ESR testi temporal arterit, sistemik vaskülit ve polimiyalji romatika gibi romatizmal hastalık tanısı ve seyrinin izlenmesi için gereklidir. Eklemlerde ağrıya neden olan eklem iltihaplanması veya iltihaplı bağırsak hastalığından kaynaklı sindirim sistemi semptomlarından şüphelenildiği zaman ESR istenebilir.

Ferritin nedir, neye yarar? Düşüklüğü ve yüksekliği tehlikeli midir?

Sedimantasyon değerleri ne anlama gelir?

Eritrosit sedimantasyon hızı tanısal değildir; farklı koşullar altında yükselebilecek spesifik olmayan bir testtir. İltihaplı bir durumun varlığı veya yokluğu hakkında genel bilgi sağlar. ESR testi birçok faktörden etkilendiği için, diğer klinik bulgularla, hasta öyküsüyle ve daha kapsamlı laboratuvar testlerinin sonuçlarıyla birlikte değerlendirilmelidir. Anormal derecede düşük bir değer 0’a yakın olacaktır.

Anormal sed oranı sonuçlarının bazı nedenleri diğerlerine göre daha ciddi olmakla birlikte, bunların çoğu büyük bir endişe kaynağı değildir. ESR testi sonuçları çok yüksek veya düşükse takip testleri yapılır. Sayı ne kadar yüksekse, iltihaplanma düzeyi o kadar yüksektir. Değerler düşükse vücutta iltihap olasılığı düşük demektir.

Sedimantasyon testi neden yapılır?

Sed oranı, laboratuvar ortamında kolunuzdaki bir damardan kan alınarak yapılan basit bir kan testidir. Bir saat içinde bir test tüpü içindeki kırmızı kan hücrelerinin hangi hızla dibe düştüğünü ölçer. Kan hücreleri ne kadar hızlı çökerse, vücudunuzdaki iltihaplanma fazla demektir. Vücudunuzda iltihaplanma olduğunda, kanınızdaki anormal proteinler kırmızı kan hücrelerinin kümelenerek ağırlaşmasına ve tüpün dibine daha hızlı düşmesine neden olur. Bu da sedimantasyon oranının daha yüksek olacağı anlamına gelir.

Romatoloji nedir? Romatolog ne iş yapar? En önemli romatolojik hastalıklar

ESR testi; enfeksiyon, tümör veya otoimmün hastalıklar gibi bir veya daha fazla durumun neden olduğu iltihap varlığını tespit etmek; temporal arterit (dev hücreli arterit), sistemik vaskülit (damar iltihabı), polimiyalji romatika veya romatoid artrit gibi spesifik durumların teşhisine ve izlenmesine yardımcı olmak için yapılır. Genellikle C-reaktif protein (CRP) gibi diğer kan testleriyle birlikte değerlendirilir.

• Kanserler
• Sistemik lupus eritematozus (cildi ve bağ dokuları etkileyen romatizmal bir hastalık)
• Polimiyalji romatizması gibi bazı kas problemleri
• Apse
• Polimiyozit (iltihaplı kas romatizması)
• Normal sedimantasyon değerleri ne olmalıdır?

CRP nedir? Neden yükselir, hangi hastalıkların belirtisidir?

ESR test sonuçları, kırmızı kan hücrelerinin bir saatte tüpün dibine hangi hızla ne kadar indiğini milimetre cinsinden belirtir (mm / saat). Normal sed oranı için üst eşik değeri bir tıbbi uygulamadan diğerine biraz değişebilir. Normal sedimantasyon değerleri kadınlar için 8, erkekler için 5’dir. Sedimantasyon hızı normal olarak yaşlılarda biraz daha yüksek olabilir. Aşağıdakiler normal değer aralıkları olarak kabul edilir:

• 50 yaşın altındaki kadınlar 0 – 20 mm / saat
• 50 yaşın altındaki erkekler 0 – 15 mm / saat
• 50 yaşın üstündeki kadınlar 0 – 30 mm / saat
• 50 yaşın üstündeki erkekler 0 – 20 mm / saat
• Çocuklar 0 – 10 mm / saat
• Yenidoğan 0 – 2 mm / saat

Trombosit nedir? PLT düşüklüğü ve yüksekliği ne tür sorunlar yaratır?

Sedimantasyon değeri 40 ne anlama gelir?

Sed oranı insan yaşamının ilk dönemlerinde değer olarak oldukça düşüktür. Yaşlı insanlarda bir sebep olmaksızın artabilir. Gebelik dönemlerinde gebeliğin dördüncü ayından itibaren sedimantasyon değeri 40’a kadar çıkabilir ancak doğum sonrası normale döner. Polimiyalji romatizması gibi vücutta kronik iltihabi bir hastalık olduğu anlamına gelebilir. Sedimantasyon yüksekliğinde ilk olarak akla enfeksiyon ihtimali gelir ancak başka nedenleri de olabilir.

Sedimantasyon değeri 80 ne anlama gelir?

Sedimantasyon hızı saatte 80 – 100 milimetre olacak kadar yüksekse patolojik bir durumun ve iltihabın varlığına işaret eder. Multipl myelom ve benzeri kan hastalıklarının habercisi olabilir. Yüksek ESR değerlerinde belli aralıklarla ölçümler tekrarlanmalı, kullanılan ilaçların etkisi takip edilmelidir. Çok yüksek ESR değeri genellikle globulinler (kanda bulunan, molekül ağırlığı yüksek bir protein) veya temporal arteritlerde artış ve belirgin bir şekilde ciddi bir enfeksiyon belirtisidir.

Sedimantasyon yüksekliği nedenleri

Sedimantasyon yüksekliği ne tür sorunların göstergesidir?

Otoimmün hastalıklar

• Sistemik lupus
• Romatoid artrit dahil bazı artrit türleri
• Lenfoma ve multipl miyelom dahil olmak üzere belirli kanser türleri
• Temporal arterit (beyne giden kan damarlarının iltihabı)
• Kas ağrısına neden olan polimiyalji romatika
• Alerjik veya nekrotizan vaskülit (kan damarlarının iltihabı)
• Deri veremi
• Makroglobülinemi (Kanın koyulaşmasına neden olabilecek ağır maddelerin artışı)

Enfeksiyonlar

• Kemik enfeksiyonu
• Miyokardit gibi kalp enfeksiyonları
• Cilt enfeksiyonu
• Sistemik enfeksiyon
• Tüberküloz
• Zatürre
• Enflamatuar bağırsak hastalığı
• Apandisit
• Ateşli romatizma

Sedimantasyon yüksekliği nedenleri

Enflamasyon kısa vadede (akut) veya uzun bir sürede (kronik) oluşabilir ve çeşitli durumlardan kaynaklanabilir.

Anormal derecede yüksek ESR sonuçlarına neden olabilecek ilaçlar:

• Testosteron gibi androjenler
• Östrojenler
• Doğum kontrol hapları
• Kan plazmasındaki bir azalmayı tedavi etmek için kullanılan dekstran
• Hipertansiyon için kullanılan metildopa
• A vitamini, kortizon ve kinin gibi ilaçlar
• Uyuşturucu bağımlılığı tedavisinde kullanılan Metadon
• Eroin

Yüksek ESR sonuçlarıyla ilişkili bazı yaygın koşullar şunlardır:

• Yaşlılık
• Gebelik
• Anemi
• Şişmanlık
• Yüksek kolesterol
• Böbrek problemleri
• Tiroid hastalığı

Sedimantasyon yüksekliği belirtileri

• Baş ağrısı
• Eklemlerde sertlik
• Omuz, boyun veya pelviste ağrı

Omuz ağrısı neden olur? Nasıl geçer? Omuz ağrısına iyi gelen hareketler

• İştahsızlık
• Açıklanamayan kilo kaybı
• İshal, dışkıda kan veya olağandışı karın ağrısı gibi sindirim sorunları
• Anemi
• Romatizmal ateş

Sedimantasyon yüksekliği kanser belirtisi midir?

Sedimantasyon yüksekliği nasıl düşürülür, tedavisi var mı?

Sonuçlarınıza bağlı olarak, doktorunuz birincisinin sonuçlarını doğrulamak için ikinci bir ESR testi de dahil olmak üzere ek testler isteyebilir. Sed oranı vücudunuzda bir iltihabın varlığına işaret eder ancak nerede olduğunu veya neye sebep olduğunu gösteremez.

Akdeniz anemisi (talasemi) nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

Daha kapsamlı testlerle, spesifik neden tanımlanabilir. Sedimantasyon yüksekliğinde kişilerin, ilk olarak altta yatan durumu doğru bir şekilde teşhis ve tedavi edebilecek bir dahiliye doktoruna görünmeleri gerekir. Doktorunuz iltihabı tespit ederse, aşağıdaki tedavilerin bir veya daha fazlasını önerebilir:

• Antiromatizmal ilaçlar: Non-steroidler (NSAID) (ibuprofen, naproksen)
• Kortizon tedavisi: Kortikosteroidler (steroid koruyucu ilaçlar)
• Antibiyotik tedavisi: İltihaba bir enfeksiyon neden oluyorsa, doktorunuz muhtemelen antibiyotik reçete edecektir.
• Omega 3 ve omega 6: Balık yağında bulunan yağ asitleri iltihabı azaltarak ağrıyı dindirebilir.

Nurofen (ibuprofen) nedir? Nasıl kullanılır? Yan etkileri nelerdir?

Ayrıca yaşam tarzınızdaki ve beslenmenizdeki değişikliklerle tedaviye katkıda bulunabilirsiniz:

• Düzenli spor yapın; Günde 20 – 30 dakika fiziksel aktivite bağışıklık sisteminizi güçlendirerek iyileşme sürecini hızlandırabilir.
• Uykunuzu iyi alın; Düzenli ve yeterli uyku kronik hastalık tedavisinde iyileşmeyi destekler. Uykusuzluk iltihabi hastalıkların iyileşmesini güçleştirir.
• Beslenmenize dikkat edin; Kekik, zerdeçal, sarımsak, zencefil, pancar, yaban mersini, arnavut biberi, brokoli ve zeytinyağı gibi iltihap giderici besinler tüketin.

Pancar suyunun faydaları nelerdir? Turşusu ve salatası nasıl yapılır? 

• Bol su için; Dehidrasyon yani bedenin sıvı kaybetmesi iltihaba neden olabilir. Günde en az 2 litre su içerek ihtiyacınız olan suyu alabilirsiniz. Ancak fiziksel olarak çok aktifseniz, hamile ya da emziriyorsanız, daha fazla suya gereksiniminiz olacaktır.

Sedimantasyon düşüklüğü neden olur?

Sedimantasyon düşüklüğü ne tür sorunların göstergesidir?

Sedimantasyon düşüklüğü genel olarak vücutta iltihap ya da hastalık aktifliğinin düşük olması anlamına gelmektedir. Daha çok sağlıklı insanlarda sedimantasyon düşüklüğü görülse de bazı hastalıkların belirtisi de düşük sed oranı olabilir. Dolayısıyla bu durum hastalık teşhisinin zorlaşmasına neden olmaktadır. Bu gibi durumlar, yüksek kan şekeri, orak hücre hastalığı, kan yoğunluğunun artması gibi hastalıklardan kaynaklı olabilir.

Sahte düşüklük

Sedimantasyon düşüklüğü nedenleri

Anormal derecede düşük ESR test sonuçlarına neden olabilecek ilaçlar şunlardır:

• Yüksek dozda alındığında aspirin veya diğer salisilatlar
• Kortizon
• Prednizon
• Valproik asit, divalproeks sodyum ve fenitoin gibi nöbetlerin tedavisinde kullanılan ilaçlar
• Antipsikotik ilaçlar

Düşük sed oranı test sonucu aşağıdaki hastalıkların göstergesi olabilir:

• Konjestif kalp yetmezliği
• Kronik yorgunluk sendromu
• Hipofibrinojenemi (kanın pıhtılaşmasında görev alan fibrinojenin isimli bir proteinin kanda çok az bulunması)
• Düşük plazma proteini
• Lökositoz veya yüksek beyaz kan hücresi sayımı
• Polisitemi vera (fazla alyuvar üretimine yol açan bir kemik iliği bozukluğu)
• Orak hücre anemi (alyuvarları etkileyen genetik bir hastalık)
• İlerlemiş karaciğer hastalıkları
• Kan şekeri yüksekliği
• Hiperviskozite (kan dolaşımı bozukluğu)

Sedimantasyon düşüklüğü belirtileri

• Baş dönmesi
• Güçsüzlük
• Sebepsiz kilo kaybı
• Baş ağrısı
• İştah kaybı
• Yorgunluk
• Halsizlik
• Eklem ağrıları

Sedimantasyon düşüklüğü tedavisi

Sedimantasyon düşüklüğü genellikle çok önemli bir soruna işaret etmez. Ancak bazı durumlarda tedavi gerekebilir. Sedimantasyon düşüklüğünün tedavisinde altta yatan asıl problemi tespit etmek önemlidir. Sed oranı testi yanında ancak bazı ek testler de yapılarak teşhis konulabilir. Problemin nedeni ortadan kalktığı zaman, değerler normale dönecektir. Uygulanacak tedavinin yanında dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar da vardır:

• Düzenli beslenmek: Dengeli ve düzenli beslenerek bağışıklık sisteminizin güçlü kalmasına ve sedimantasyon düşüklüğüne neden olan hastalıkların daha kolay iyileşmesine yardımcı olabilirsiniz.
• Stresten uzak durmak: Yoğun stres altında yaşamak özellikle kalp rahatsızlıklarını tetikleyebilir. Eğer sedimantasyon düşüklüğü problemi bu tip bir hastalık nedeniyle yaşanıyorsa stresten uzak kalmak sedimantasyon değerlerinin normale dönmesine yardımcı olabilir.
• Alkol ve sigaradan uzak durmak: Karaciğer problemleri sedimantasyon düşüklüğünün en önemli nedenlerinden biridir. Alkol ve sigara kullanımı hastalığın tedavi sürecini olumsuz etkileyebilir.Bknz:>>> ESR

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

1 Yorum

En Yeniler

Eskiler Beğenilenler

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör

Govan

1 yıl önce

Merhabalar benim tahlil sonucum esr 35 çıkmiş ve yaşım 30 ne yapmak lazim ?

0

Yanıtla