Mide ağrısı neden olur? Ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

Mide ağrısı, kötü beslenme, stres, aşırı sigara-alkol-kafein tüketimi gibi nedenlerle oluşan yaygın bir sorundur. Çoğu zaman kısa sürer ve kendiliğinden geçer. Gastrit, reflü gibi bazı mide sorunundan da kaynaklanabilir. Hafif ve geçici mide ağrıları evde bakımla tedavi edilebilir. Mideye iyi gelen şifalı bitkiler ve çaylar kullanılabilir. Ancak aniden gelişen, şiddetlenen-kıvrandıran ağrılar, uzun sürerse derhal doktora gidilmelidir. Çünkü, midede acil müdahale gerektiren ciddi bir hastalık olabilir. Tedavisi sorunun ve hastalığın kaynağına göre değişir. Genellikle diyetle birlikte ilaçlı tedavi uygulanır. Eğer ağrı, mide kanseri gibi ciddi bir sorun ise daha kapsamlı bir tanı ve tedavi süreci gerekebilir. 

Mide ağrısı nedir?

Mide ağrısı, bir sorun veya hastalığın belirtisidir. Ağrı sol üst karında hissedilir ve hafif ağrıdan şiddetli akut ağrıya kadar yoğunluğu değişebilir. Genelde kısa ömürlü ve önemsizdir. Nedene bağlı olarak yanma hissi gibi başka belirtiler de eşlik edebilir. Sıklıkla karın ağrısı ifadesiyle karıştırılır. Ama karın bölgesinde birçok organ vardır ve her ağrı mideyle ilgili olmayabilir. Ancak ağrı şiddetli ise ve uzun süre geçmediyse mutlaka doktora gitmek gerekir. 

Gastrit nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Mide ağrısı neden olur?

• Aşırı yemek ve kötü beslenme alışkanlığı
• Gıda alerjileri ve intoleransı
• Stres, üzüntü gibi psikolojik sebepler
• Viral-bakteriyel enfeksiyonlar
• Gastrit, reflü veya ülser gibi mide sorunları
• Tütün-alkol-kahve tüketimi
• Tümör, mide kanseri
• Obezite (aşırı kilo)
• Kabızlık
• Mevsimsel ve çevresel koşullar
• Vücuttaki hormon dengesinin hamilelik gibi nedenlerle değişmesi

Mide ağrısının tıbbi nedenleri

Mide enfeksiyonları

Bakteriyel bir enfeksiyon olan gıda zehirlenmesi ya da virütik enfeksiyon olan mide gribi mide ağrısına neden olabilir. Çoğunlukla ağrıya kusma-ishal belirtileri eşlik eder. Ellerinizi sık sık yıkayarak, pipet, kaşık-çatal, bardak gibi özel kullanım eşyalarını çocuğunuz da dahil kimseyle paylaşmayarak bu enfeksiyondan korunabilirsiniz.

Ülser nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Mide sorunları

• Gastrit: Gastrit, mide zarının iltihaplanması, tahrişi veya aşınması sonucu akut veya kronik gelişen bir mide hastalığıdır. Özellikle her yaştan insanda görülebilen akut gastrit tamamen tedavi edilebilir. Kronik gastritte ilaç tedavisini destekleyen sıkı bir diyet gerekir. Diyet bozuldukça mide ağrısı yaşanır.
• Ülser: Sindirim sistemini aside karşı koruyan mukus tabakasının incelmesi ya da asit miktarının artması sonucu midede kanaması olan, ağrılı, açık yaralar oluşmasıdır. Eğer nedeni Helicobacter pylori isimli bakteri ise ona yönelik antibiyotik tedavisi uygulanır. Onun dışında diğer sorunlar için ilaç tedavisi, diyet ve bazen ameliyat tedavi seçenekleri arasındadır.
• Reflü: Mideyle yemek borusunun birleştiği noktadaki kapağın gevşemesi sonucu mide içeriği yemek borusuna kaçtığında reflü şikayetleri başlar. Yanma hissine mide ağrısı eşlik edebilir. Mide içeriğinin yemek borusuna ulaşmasını engellemek için yatarken başı birkaç yastık desteğiyle yüksekte tutmak ve reflü diyeti belirtileri azaltabilir.

Mide ağrısı ve kabızlık

Başlıca nedeni lifli gıda tüketmemek olan kabızlık aynı zamanda bağırsak hareketlerini yavaşlattığından mide ağrısına yol açabilir. Mide gazı gelişebilir. Acil çözümü bol miktarda lifli meyve-sebze tüketmektir. Özellikle sonradan gaza neden olacak gıdalar tüketilmemelidir. Bol sıvı alımı da önemlidir.

Kabızlık neden olur, ne iyi gelir? Kabızlığın ilaç ve fitille tedavisi

Mide ağrılı hastalıklar

Tüm ağrıların kaynağı mide olmayabilir. Bazen karın bölgesindeki safra kesesi, kalp gibi komşu ve soluk borusu, bağırsaklar gibi bağlantılı organlarla ilgili sorunlar da midede ağrıya yol açabilir. Ağrı kaynağını tespit edebilmek için eşlik eden belirtilere bakmak önemlidir. Bazen karın ağrısının nedeni belirlenemez ve ağrı saatler veya günler içerisinde kendiliğinden iyileşebilir.

Mide ağrısı belirtileri

• Mide bulantısı-kusma
• Şişkinlik
• Yanma ve ekşime
• Geğirme
• Boğazda asit birikimi
• Kabızlık
• Kan kusma
• Ateş
• İştah kaybı
• Gaz sıkışması

Mide ağrısına eşlik eden bu belirtiler altta yatan nedeni teşhis etmeye yarar. Örneğin mide ağrısıyla birlikte yanma ve ekşime varsa gastrit, ülser gibi mide sorunlarından şüphelenmek gerekebilir.

Mide bulantısı neden olur? Bulantı ve kusmaya ne iyi gelir?

Mide ağrısı türleri

• Süresine göre: Kronik (uzun süreli-devamlı) ya da akut (aniden gelişen) mide ağrılarıdır. Kronik olanları laktoz intoleransı, mide fıtığı, gastrit, kanser, safra kesesi iltihabı gibi hastalıklara, akut gelişenleriyse mide gribine işaret edebilir.
• Ağrı derecesine göre: Şiddetli veya hafiftir. Şiddetli ağrı bazen geçici bir nedenden kaynaklanabilirken hafif ama devamlılık kazanan ağrılar kanser gibi ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir.

Mide ağrısı ayrıca ağrının merkezine göre 2 türe ayrılabilir:

1. Genel ağrı: Ağrı karın üst bölgesinde yoğunlaşır. Mide virüsü, hazımsızlık ve gaz tipik nedenleridir.
2. Lokalize ağrı: Mideyle sınırlıdır ve en sık nedeni midenin iç astarındaki yaralar; yani mide ülseridir. Bunun dışında kabızlık ve şişkinlikle ilgili olabilir. Bu ağrı gelip gider ve tedavi olmadan tamamen kendi kendine azalabilir.

Mide ağrısı ne zaman tehlikelidir?

• Midenin belli bir kısmını etkileyen, ani gelişen ve kişiyi kıvrandıracak kadar şiddetli-keskin ve uzun süren ağrılar ciddi bir mide rahatsızlığına işaret edebilir.
• Birden gelişen, nedeni bilinmeyen, hafif başlayan ama şiddeti zamanla artabilen ağrılar mide kanserinin ilk dönem belirtisi olabilir.
• Sırta veya başka bir bölgeye de vuran mide ağrısı kalp krizinden kaynaklanabilir.
• Mide ağrısına eşlik eden aralıksız kusma, kan kusulması, ishal gibi belirtiler mide delinmesi veya kanaması ve gıda zehirlenmesi nedeniyle gelişebilir.

Mide kanseri (gastrik kanser) neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Mide ağrısı için ne zaman doktora gidilmelidir?

Geçmeyen (1-2 gün aralıksız devam eden), şiddetli mide ağrılarında hemen uzman bir doktora gidilmelidir. Birden gelişen, nedeni belirlenemeyen hafif ve aralıklı ağrılar da ihmale gelmez. Aşağıdaki belirtilerden en az biri yaşanıyorsa doktora gitme zamanıdır:

• Altı saatten fazla süren veya daha da kötüleşen mide ağrısı
• Şiddetli mide ağrısı
• Yemek yedikten sonra mide ağrısı
• Bir insanın yemek yemesini durduran ağrı
• Ağrıya eşlik eden 3-4 defa kusma
• Hareket ettikçe şiddetlenen ağrı
• Gece uykudan uyandıran ağrı
• Ani ve hafif gelişen uzun süreli ağrılar
• Mide bölgesinde aşırı şişkinlik ve hassasiyet
• Yüksek ateş
• Uzun süreli kabızlık
• İştahsızlık ve açıklanamayan kilo kaybı

Mide ağrısına evde bakım

Hafif ve geçici mide ağrılarını evde bakımla geçirmek mümkündür.

• Sıcaklık ağrıyı dindirmeye yardımcı olabilir. Cildinizi korumak için bir havlu serip midenizin üzerine 30 dakikalık aralıklarla sıcak su torbası veya sıcak su dolu bir şişeyi yerleştirin.
• Spazm kaynaklı mide ağrınız varsa yarım fincan sade ve şekersiz soğuk süt için (2 yudum kadar). Eğer ağrınızda azalma olmazsa 20 dk. sonra tekrar 2 yudum için.
• Birkaç saat uzanıp dinlenin.
• Kusarsanız 6 saat bekledikten sonra pirinç, elma püresi veya kraker gibi az miktarda hafif yiyecekler yiyin. Süt ürünlerinden kaçının.

• İlk birkaç saat katı yiyecekler yemeyin. Yeniden ağrımaması için az ve sık yeme alışkanlığı edinin.
• Yağ oranı yüksek, kızarmış, baharatlı yiyecekler ve alkol ya da kafein içeren içecekler gibi sindirim sistemini bozan yiyeceklerden kaçının.
• Yemek sonrası mide ağrısına ekşime-hazımsızlık da eşlik ederse reçetesiz satılan antasitler veya gaz gidericiler kullanın.

Gaviscon nedir? Ne için ve nasıl kullanılır? Yan etkileri nelerdir?

• Reflünüz varsa yemek yedikten hemen sonra yatmak mide yanması ve karın ağrısına neden olabilir. Son yenilen yemeğin üzerinden en az 2 saat geçmesini bekleyip öyle yatın.
• Günde düzenli egzersiz; en azından 30 dakikalık bir yürüyüş sindirim sistemi dahil tüm vücut sistemlerinizin sağlıklı çalışmasını sağlar.
• Aile hekimine danışmadan herhangi bir ilaç kullanmayın.

Mide ağrısına ne iyi gelir?

• Sağlıklı beslenin: Lif bakımından zengin meyve-sebze tüketin. Gaz üreten yiyecekleri sınırlandırın. Baharatlı, kızartılmış ve yağlı ağır yemek yemeyin.
• Az ve sık yiyin: Aşırı ve uykudan hemen önce yememeye gayret edin.
• Bol su için: Suyu oturarak ve yudum yudum içme alışkanlığı edinin. Çok soğuk ve sıcak içecekler içmeyin.
• Alkol-kafein-sigaradan uzak durun: Özellikle mide ülseri olanlar bunların hiçbirini kullanmamalıdır.

Mide ağrısına iyi gelen yiyecekler

• Rezene tohumu: Birkaç tane rezene tohumu çiğnemek hazımsızlıkla ilgili ağrılara iyi gelir. Ayrıca gastrit ve mide yanması gibi rahatsızlıkları giderebilir.

Rezene nedir, nasıl kullanılır? Rezenenin faydaları nelerdir?

• Civanperçemi: Mide asit dengesini düzenleyebilir, hazımsızlığı ve mide ekşimesini önleyebilir. Çiğ yaprakları salatalara ilave edilebilir. Ayrıca 1 bardak su kaynatılıp 1-2 çay kaşığı eklenerek içilebilir.
• Kimyon: Kimyon tohumları hazımsızlık, mide asidi ve gaz sorunlarını çözebilir. Yemeklere 1-2 çay kaşığı katılabilir. Ayrıca 1 bardak su kaynatarak içine birkaç çay kaşığı tohumu veya tozu ilave edilerek içilebilir.
• Fesleğen: Gazı azaltmaya, mide asit miktarını azaltmaya yarar. Yemeklere ilave edilebilir. Acil sonuç almak için 1 bardak kaynamış suya birkaç tane taze fesleğen yaprağı konularak içilebilir.
• Elma sirkesi: Hazımsızlık kaynaklı mide ağrılarında kullanılabilir. Bir bardak sıcak suya bir yemek kaşığı sirke ekleyerek içebilir. Tatlandırmak için bal kullanılabilir. Ayrıca salatalarınıza eklenebilir.
• Pirinç suyu: Mide yanmasını ve ağrıyı gidermek için 1 çay bardağı pirinç 5 bardak suda kaynatılıp ılıyınca içilebilir. Balla tatlandırılabilir.
• Karbonatlı-limonlu ılık su: Özellikle hazımsızlığa birebirdir. 8 bardak suya 1 yemek kaşığı limon suyu ve 1 çay kaşığı karbonat eklenerek hazırlanıp gün boyu içilebilir.
• Aloe vera suyu: Reflü hastalığının semptomlarına iyi gelir ve mide ülserine karşı koruyucudur. Her gün en fazla yarım çay bardağı içilmelidir.
• Hindistan cevizi suyu: 4-6 saate bir yavaş yavaş 2 bardak Hindistan cevizi suyu içmek mide rahatsızlıklarını hafifletebilir.
• Lahana suyu: Ülser kaynaklı mide ağrılarına iyi gelir.

Aloe vera nasıl kullanılır? Sağlık ve cilt için faydaları nelerdir?

Hangi bitki çayı mide ağrısına iyi gelir?

Mide ağrısı tedavisi

Mide ağrısının tedavi edilebilmesi için öncelikle bu belirtinin nedeni araştırılmalıdır. Doktor teşhis koyabilmek için hastadan belirtileri, ağrının yeri ve ne zaman ortaya çıktığını, geçmişte yaşanan hastalıkları, diğer aile üyelerinin sağlık koşullarını öğrenmek isteyebilir. Fiziksel muayene ayrıca gerek duyulursa kan tahlili, endoskopi, radyolojik incelemeler, ultrason ve bilgisayarlı tomografi gibi testler yapılabilir.

Endoskopi nedir? Neden ve nasıl yapılır? Riskleri nelerdir?

Ancak aspirin ve ibuprofen gibi basit ağrı kesiciler tanı konmamış mide ağrısı için kullanılmaz çünkü ülsere yol açabilir. Gerektiğinde narkotik (opoid) ilaçlar yani daha güçlü ağrı kesiciler reçete edilebilir ancak kullanımları kabızlığa ve diğer sindirim sistemi rahatsızlığı belirtilerine yol açabilir. Mide delinmesi, yaralanma gibi vakalarda cerrahi müdahale yapılabilir. Mide kanserinde ise kanser tedavi yöntemleri uygulanır.

Hamilelikte mide ağrısı

Hamilelikte başta hormonal değişimlere bağlı mide ağrısı sık rastlanan ve gelip geçici bir şikâyettir. Yukarıdaki evde bakım önerileriyle kolayca geçebilir. Ancak ağrı uzun süreli ve şiddetliyse dış gebelik ve düşük ihtimali akla gelmelidir. Bu durumların her ikisi de acil müdahale gerektirir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

1 Yorum

En Yeniler

Eskiler Beğenilenler

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör

DHU

1 yıl önce

Teşekkürler

0

Yanıtla